vader voor:
te zijn!
zeeland «J,
nazomerfestival
Ictus zet de
bloemetjes buiten
f 5
Je hebt zeker veel naar Kurt Weill
geluisterd', kreeg de Amerikaanse
zanger Tom Waits te horen nadat hij in
de jaren zeventig zijn eerste platen had
uitgebracht. 'Dan moet ik maar eens
gaan uitzoeken wie die vent is', dacht
Waits.
SI
Dat verhevigt de ervaringen", zegt de acteur.
Het stuk begint met de entree van de vader. De re
den voor zijn komst is dat hij deze dag zijn handte
kening moet zetten onder het document dat de
verkoop van de grond en zijn boerderij bekrach
tigt. De man heeft besloten zijn bezit te verkopen
ten behoeve van ontpoldering. „Hij voorziet niet
wat zijn terugkomst na zoveel jaren te weeg kan
brengen bij zijn zoon en bij zichzelf. Aanvankelijk
heeft de vader echt het idee dat hij na al die tijd
even naar dat eiland terug kan om de verkoop van
zijn bezittingen te regelen. Pas als hij er is, over
valt hem het besef van zijn langdurige afwezig
heid", meent Overbeeke.
In sobere, maar treffende zinnen schetst de schrij
ver de verbittering bij de zoon. 'Daar word je va
der voor. Om er te zijn. Verder niks, geen applaus,
niks te winnen, geen slingers. Gewoon er zijn, tot
je kind het alleen kan', werpt hij zijn vader voor
de voeten.
De gestileerde, poëtisch aandoende tekst lijkt de
acteurs een strak kader op te leggen? „Ja, fantas
tisch. Ik ben altijd blij met zulke beperkingen. Bo
vendien blijft er voor ons als spelers genoeg ruim
te over. Een mooie tekst is als een goede auto,
maar die moet je dan nog wel zelfbesturen."
De emoties rond ontpoldering kan Overbeeke
goed invoelen. Hij heeft tenslotte zelf Zeeuwse
wortels. „Het voornemen land prijs te geven aan
de zee is omdraaien van het wezenskenmerk van
Nederland. Het stond zelfs op de voorpagina van
de New York Times. Dat zegt toch iets. Ik vind
overigens dat Herman het thema mooi verweven
heeft binnen het persoonlijke drama in dit stuk."
Nooit eerder drong hij er bij zijn familie op Tho-
len op aan eens te komen kijken naar een stuk
waarin hij speelt. Dit keer heeft Adri Overbeeke
hen geadviseerd toch maar naar Hansweert te ko
men in de veronderstelling dat Vloed hun persoon
lijke wortels zal raken.
Vloed, di. 28 aug t/m za. 1 sept en di. 4 t/m za. 8 sept.
in gedempte sluis Hansweert; aanvang: 20.30 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
Waits viel vervolgens als een blok voor het
oeuvre van de Duitse componist, die zijn
grootste successen boekte in de jaren twintig
en dertig van de vorige eeuw. De alternatieve popheid en
de wapenbroeder van Bertolt Brecht hebben onder meer
gemeen dat ze graag een neerslachtige tekst op een aan
sprekende melodie zetten. Zoals Waits ooit zei; „Ik hou
van een prachtige melodie die me iets verschrikkelijks ver
telt."
Het Belgische Ictus Ensemble, dat vermaard is om zijn uit
voeringen van hedendaagse klassieke muziek, viert al vijf
jaar over de hele wereld triomfen met een theaterconcert
met werk van Waits en Weill. Vrijdag 31 augustus staan
ze ermee op het Abdijplein in Middelburg.
„We zijn allemaal klassiek geschoolde musici", zegt gita
rist Tom Pauwels, „maar we hebben ook allemaal pop en
rock gespeeld. Weill is voor ons een fantastisch voorbeeld
van een enfant terrible dat zich los durfde te maken van de
academische traditie. Met de muziek van Waits zijn we
bijna allemaal opgegroeid. Beiden schrijven over gebro
ken liefdes, dronkenschap, een bestaan in de marge. Bei
den zijn lyrisch en cultiveren vaak fouten, zoals het be
wust spelen in een foute gitaarstemming. We hadden
met dit programma geen enkele commerciële bedoeling.
Het is een beetje Ictus zet de bloemetjes buiten. We zijn
het gaan spelen omdat we er zin in hadden, en het is ons
succesvolste project geworden. Het heeft in binnen- en
buitenland deuren geopend."
Van Weill zijn klassieke liedjes als 'Surabaya Johnny' en
'Seerauber Jenny' te horen, van Waits worden nummers
gespeeld van zijn operaprojecten Frank's wild years en The
black rider. „Die zijn grootser van opzet dan zijn andere
liedjes", verklaart Pauwels. „Dat past beter bij onze bezet
ting."
Solist voor de Waits-nummers is de Belgische blueszan
ger Kris Dane. Volgens Pauwels heeft hij een 'fenomenale
stem met een waanzinnig vibrato' en, natuurlijk, een beet
je de rauwe intonatie van Tom Waits. Het repertoire van
Weill wordt vertolkt door sopraan Judith Vindevogel.
Pauwels: „Dé persoon in België als het om muziektheater
gaat."
Ictus Ensemble, vrijdag 31 augustus, Abdijplein. Aanvang: 21.30
uur.
De Belgische blueszanger Kris Dane zingt bij het Ictus Ensem
ble nummers van Tom Waits. foto Mirjam Devriendt
T
Acteur Adri Overbeeke.
foto Lex de Meester
