Meningen
België en het lonkend alternatief
Voor Nederland was
1830 geen historische
vergissing.
PZC Donderdag 23 augustus 2007 I 1 1
De Britse koningin Elizabeth woonde vorig maand bij de Menenpoort in leper de herdenking bij van de militairen die omkwamen tijdens de Eerste Wereldoorlog. In de nasleep van de 'grote oor
log' werd een voor Nederland nadelig verdrag gesloten waarin de bevaarbaarheid van Maas en Schelde werden geregeld. foto Alain Sprimont/AP
door Conny van Gremberghe
De Belgische socialistische
minister Louis Tobback
veroorzaakte in 1997 in het
federale staatje tussen Nederland
en Frankrijk behoorlijk wat op
schudding door te stellen dat de
Belgische Opstand in 1830 en de
daaruit volgende afscheiding van
de Zuidelijke Nederlanden van het
noorden een vergissing was ge
weest. De uitspraak van de tegen
woordige burgemeester van Leu
ven viel zwaar, omdat hij zich liet
kennen als een voorstander van de
Groot-Nederlandse gedachte, een
tot dan toe in Vlaanderen een aan
rechts-nationalisten voorbehou
den troetelkind.
Zou Tobback, of zijn zoon die in
middels de plek van zijn vader op
het landelijke podium heeft inge
nomen, nu soortgelijke praat uit
slaan, dan zou hij in Nederland,
maar vooral ook in Vlaanderen
veel medestanders treffen.
Nu België al maanden wacht op
een nieuwe federale regering en
de aloude politieke strijd Franstali
ge Walen en Nederlandstalige Vla
mingen verder uiteendrijft, laat
RTL door Nipo onderzoeken of
Nederlanders een samenvoeging
van hun land met Vlaanderen wel
of niet zien zitten. Twee derde van
de Nederlanders staat positief te
genover een samenvoeging. Zo'n
55 procent van de Nederlanders
voelt zich zelfs verbonden met de
Vlamingen.
Het Nipo-onderzoek is een mooi
zomer-onderzoekje, een tussen
doortje om nieuws te generéren.
Dat Nederlanders graag met Vla
mingen zouden verdergaan is nog
maar zeer de vraag. Het aantal ge
mengde (Vlaamse-Nederlandse)
huwelijken neemt per slot van re
kening ook al jaren af Komt nog
bij dat eerdere onderzoeken naar
kennis over elkander uitwezen dat
Nederlanders hoegenaamd niets
van de Vlamingen weten en omge
keerd is het al weinig anders. Voor
Nederlanders is Urbain Ser-
vranckx, beter bekend als Urba-
nus, nog immer de bekendste Vla
ming. Dat de 58-jarige cabaretier
zijn laatste hit scoorde in 1995
wordt gemakshalve vergeten. Voor
Nederlanders, sinds Fortuyn vaak
en hard mekkerend over politiek
en staatsbestel, zou het toch be
hoorlijk wennen zijn om samen te
moeten gaan met een federaal
landsdeel, dat gewend is om te
gaan met zeven parlementen, zes
regeringen, drie gemeenschappen,
drie gewesten, vier taalgebieden,
tien provincies, 21 federale minis
ters en staatssecretarissen, tien
Vlaamse ministers, negen Waalse,
Eddy Wally, een waslijst aan ge
meenten, politici, politieke par
tijen, overheidsinstellingen, Jean-
Marie DeDecker én Pfaff Als ver
volgens in België na landelijke ver
kiezingen niet een-twee-drie een
nieuwe regeringsploeg kan wor
den gesmeed is dat gegeven voor
de oppositie - voorheen het
Vlaams Blok, nu Vlaams Belang-
altijd aanleiding om nadrukkelijk
te pleiten voor een eigen Vlaamse
koers, een breuk met de Walen en
-indien nodig- een bundeling van
de krachten met Nederland.
Ook als de staatshervormingen in
het federale België problemen op
leveren -en dat gebeurt nogal
eens, de vijfde reeks is aanstaande
zijn de Groot-Nederlandse opris
pingen niet van de lucht.
Soms worden ze zelfs vanuit Wal
lonië geëntameerd. Zoals eind vo
rig jaar, toen de redactie van het
dat met staatshervormingen zeer
omzichtig moest worden omge
gaan. Het was alsof Leterme wist
waar hij als aankomende premier
op zou stuiten.
„Van een samengaan met Neder
land zal het niet komen", zegt de
Antwerpse publicist/politicus Bart
de Clerck. „Maar elke keer als het
in België misgaat, als Vlaanderen
tegenover Wallonië komt te staan,
dan lijkt elk ander alternatief dan
samen verdergaan aantrekkelijk.
Welnu, het is weer zover."
De Clerck gelooft echter niet dat
de Vlamingen zitten wachten op
een kroonoverdracht van de Sak-
'Ons koningshuis is leuker voor de media, maar de
republikeinen zullen - denk ik althans - overheersen'
RTBF-journaal met het oog op de
aankomende nationale verkiezin
gen de kiezers wakker wilde schud
den voor het komende politieke
debat over de toekomst van België.
In een nieuwsuitzending werd de
scheiding van Vlaanderen en Wal
lonië als een feit gebracht. Achter
af noemde de hoofdredacteur van
het journaal de uitzending 'een
grap'. Die werd overigens aan
weerszijden van de taalgrens
slecht gepruimd. Waals minis
ter-president Elio di Rupo vond
dat de RTBF met de uitzending
'de journalistiek in Wallonië onge
loofwaardig had gemaakt'.
CD&V-voorman Yves Leterme
meende dat het incident aangaf
sen-Coburgs aan de Oranje-Nas-
saus. „Dat zal er niet inzitten. Ons
koningshuis is leuker voor de me
dia, maar de republikeinen zullen
-denk ik in Vlaanderen althans-
overheersen."
Het Nipo heeft in het verleden tal
rijke malen de relatie Neder-
land-België onderzocht. Verschil
lende deelaspecten uit die relatie
werden in kaart, beeld, tekst en cij
fers gevangen. Wat uit de Nipo-en-
quêtes en andere onderzoeken
blijkt is dat Nederlanders en Bel
gen naar elkaar toegroeien, maar
dat van echte dikke liefde -nog-
geen sprake is. Met de Belgen zien
de Nederlanders veel overeenkom
sten. Dat zeiden 33 procent van de
Nederlanders in 1962. En dat zei
den ze dertig en veertig jaar later
ook. Toch wil maar een klein deel
van de Hollanders in België wo
nen.
Nederlandminnende Belgen als
Tobback, Geert van Istendael en
Tom Lanoye mogen dan '1830'
zien als een tragische vergissing;
onder Nederlandse flaminganten
is daar geen sprake van.
Integendeel. De geschiedenis van
de Nederlands-Belgische relaties
laat op gezette tijden zien dat de
Belgische opstelling jegens Hol
land gewoonweg vijandig was. In
1919 dachten de Belgen Zeeuws-
Vlaanderen en delen van Limburg
zonder te vechten tot Belgische
grondgebied te kunnen verklaren.
Het in de 'grote oorlog' zo gekwet
ste Belgica kreeg zelfs steun van de
toenmalige grootmachten. Zeeuws-
Vlaanderen bleef Nederlands,
maar Nederland werd in 1925 wel
gedwongen een nadelig verdrag te
slikken waarin de bevaarbaarheid
van Maas en Schelde werden gere
geld.
België en Nederland hebben iets
met elkaar. Dat kan met een gro
tendeels gezamenlijke geschiede
nis en cultuur ook niet anders.
Maar dat dit gezamenlijke uiteinde
lijk tot één Heel-Nederland zal lei
den, daar gelooft bijna niemand
in. Vijf op de zes Nederlanders die
door het Nipo werd ondervraagd
rekent er op dat de Zuiderburen
voorlopig blijven wonen in een
land dat België heet. Gelukkig
