PZC Dinsdag 7 augustus 2007 1 5
Klaproos en kamille in een berm in het Sloegebied. fotó Dirk-Jan Gjeltema
Keur aan flora en fauna
Planten die in voedselrijke ber
men te vinden zijn: bereklauw,
smeerwortel, pastinaak, peen,
rode klaver.
Planten van schrale bodem:
zijn biggenkruid, duizendblad.
In recent omgewoelde grond
doen kamille en klaproos het
goed.
»- Soorten van de Rode Lijst van
bedreigde planten: hondskruid,
rietorchis, bijenorchis, agrimo-
nie, wilde marjolein, kruisdistel,
grote ratelaar.
Algemenere soorten: teunis
bloem, zilverschoon, vogelwik
ke, witte klaver, boterbloem,
zuring, margriet.
Ook het in opspraak geraakte
jacobskruiskruid (giftig voor
paarden) is te vinden.
Insecten Onderzoeksbureau
Baaijens bekeek een aantal pro
vinciale bermen in Midden-Zee
land. De insectenmeting lever
de 86 verschillende soorten
op.
Van de 29 in Zeeland voorko
mende dagvlindersoorten
werden er 22 in de bermen ge
zien, waaronder kleine parel
moervlinder, citroenvlinder, ei
kenpage, oranje zandoogje en
icarusblauwtje. De grote verras
sing is de dagactieve nachtvlin
dersoort bruine daguil.
De greppelsprinkhaan voelt
zich prima thuis in ecologisch
beheerde bermen. In geklepel
de bermen zijn sprinkhanen
grote slachtoffers. De krasser
komt in vrijwel alle bermen
voor, de ratelaar in droge en
zonnige bermen.
Onder de 29 aangetroffen wil
de bijensoorten bevinden zich
12 hommels. Drie staan op de
Rode Lijst: grote veldhommel,
veenhommel, grashommel.
Andere bijensoorten in de ber
men: grote bladsnijder, bloed-
bij, meidoornzandbij, lathyrus
bij, geurgroefbij. Graafwespen
zijn bijna niet gezien.
foto Chiel Jacobusse
in de tien jaar gaat een berm wel op de schop
('er wordt wel eens een kabel gelegd, grond ge
stort'), daardoor is een één op één vergelijking
met een natuurgebied niet juist. Bij wegrecon-
structies probeert de provincie streekeigen
grond te gebruiken. „Af en toe lukt dat niet en
dan krijg je soms leuke dingen. De Zandkreek-
dam heeft zodoende een leuke, afwijkende ve
getatie."
Chiel Jacobusse, hoofd ecologie van stichting
Het Zeeuwse Landschap vindt dat er hier en
daar nogal wat schort aan het bermbeheer, hoe
wel hij niet twijfelt aan de goede bedoelingen
van Rijkswaterstaat en provincie met hun stre
ven naar ecologisch beheer. Maar het gaat nog
wel eens mis.
„Tussen Bergen op Zoom en .Krabbendijke is
langs de A58 afvalgrond van een tuinbedrijf ge
stort. Daar staat het nu vol tuinplanten. Dat is
floravervalsing, een incident met blijvende ge
volgen", meent Jacobusse. „De Bernard-
weg-oost in het Sloegebied had een hartstikke
mooie bloemberm. Die is verloederd. Op veel
plaatsen waar je marjolein en kattedoorn zag,
zie je nu bramen en rietzwenkgras. Je ziet veel
bermen verruigen." Weinig enthousiast is Jaco
busse over de bermen van de waterschappen.
„Die worden niet goed beheerd, ze stellen eco
logisch gezien niks voor. Het levert niks op."
Wilde marjolein
kort te
houden,
zodat vogels
er niet kun
nen nestelen en
zodoende voor
vertraging zorgen,
legt woordvoerder
Danielle Steijn-Laing
uit. Als het goed is,
wordt niet in de broedtijd
gemaaid.
Zij geeft aan dat het water
schap als proef (die in 2008 af
loopt) ongeveer 33 kilometer
berm enkele jaren ecologisch
beheert. Volgend jaar wordt be
keken wat die aanpak oplevert.
De woordvoerdster tekent bij
voorbaat aan dat niet overal
ecologisch beheer mogelijk zal
zijn. Smalle bermen zijn er niet
geschikt voor.
Van Ast en Rijk maken duide
lijk dat het niet alleen om weg
bermen gaat. Ook 'overhoekjes', dijken, par
keerplaatsen en sluiscomplexen worden erbij
gerekend. Langs de rijksweg A58 is op veel
plaatsen goed te zien dat Rijkswaterstaat crea
tief omspringt met het
natuurlijkvriendelijk in
richten ervan. Van Ast te
kent aan dat de situatie
langs de A58 ideaal is. „Wij
hebben hier in vergelijking
met elders best wel veel ruim
te. Royale overhoeken, brede
stukken naast de weg."
Bij knooppunt De Poel laat de
provincie de natuur haar gang
gaan. Jaren geleden zijn daar
de overhoeken grofweg in
gericht met veel water
en enkele dammetjes.
Via kruiden, riet en
struiken groeien daar in
middels bomen. „Het is een snelkook
panversie van hoe het poelgebied destijds
ontstaan is. Omdat we er vrijwel niets doen, is
het nog goedkoop ook", stelt Rijk. „Langs de
Sloeweg hebben wij wat putten gegraven. Leuk
voor amfibieën en salamanders." Sommige
stukken worden bewust niet gemaaid, zodat er
verruiging optreedt; dat is goed voor bepaalde
dieren zoals kleine zoogdieren (schuilen, broe
den, overwinteren).
De provinciemedewerker ziet de bermen als
'een dynamische omgeving'. Gemiddeld eens
