Luchtaanval op schimmel ingezet
Straling rond zendmasten blijft ver
onder strenge blootstellingslimiet
Wilhelminadorp was in juli op
één na natste plekje in Nederland
Akkerbouwers zetten
helikopter in tegen
aardappelziekte.
Onderzoek antennes in
Zeeland geeft geen
reden voor onrust.
W PZC Woensdag 1 augustus 2007 25
foto Dirk-Jan Cjeltema
Ton Prince scheert over de akker om de aardappels te besproeien.
door Marcel Modde
ZIERIKZEE - Ton Prince laat de
Schweizer 300C tot vlak boven de
zompige akker scheren. Uit veer
tien sproeikoppen aan weerszijden
van zijn helikopter spuit hij het gif
tige goedje tegen de aardappelziek
te over het gewas. Kort voor de De-
lingsdijk trekt hij de machine op,
om daarna met een scherpe bocht
naar rechts aan de volgende baan
te beginnen. Dit is veel leuker dan
de kermis!
Vanuit de glazen cockpit is goed te
zien hoe de bestuurder van de
groene bestelauto die nadert uit de
richting Serooskerke (S), verbaasd
opkijkt naar de haaks aanvliegen
de heli. Verkeer, lantarenpalen,
hoogspanningsmasten, het zijn
van die cruciale elementen waar
bij het bespuiten van landbouwge
wassen uit de lucht extra rekening
mee moet worden gehouden. „Het
is een redelijk secuur werkje. Ie
mand die net z'n brevet heeft,
moet je dit niet laten doen", ver
telt Prince. „Je vliegt op vijftig cen
timeter hoogte, dus je kan je geen
fouten permitteren."
Sproeien binnen de veertien me
terzone uit de slootkant met vlieg
tuig of helikopter is sinds vier jaar
in Nederland uit milieuoverwegin
gen verboden. Het wordt alleen
nog toegestaan wanneer de akkers
te nat zijn voor tractoren en de ge
wassen door schimmelinfecties
worden bedreigd. Voor twee perce
len op Tholen en Schouwen-Dui-
'Je vliegt op 50 centimeter
hoogte, dus je kan je geen
fouten permitteren'
veland heeft het Waterschap
Zeeuwse Eilanden tussen 30 juli
en 6 augustus ontheffing verleend
van het verbod.
Prince bestrijkt met één lading vijf
hectare. Iedere tien minuten moet
de piloot bijtanken bij de meege
reisde vrachtwagen. Toen hij het
bedrijf in 1974 begon, was het
sproeien dagelijkse kost. „We de
den 10.000 tot 15.000 hectare per
jaar. Nu nog 500."
Sinds de strenge regels zijn inge
voerd, verkiezen de meeste boeren
in Nederland het om zelf hun
land te bespuiten. Want als ze nu
toch een strook van veertien me
ter met de tractor moeten onder
houden, kunnen ze net zo goed al
les op de grond meepakken, wordt
geredeneerd. Prince snapt dat
goed, al is de opbrengst van een
perceel dat vanuit de lucht wordt
bespoten volgens hem groter. „Je
hoeft niet door het veld te rijden,
hebt dus minder paden nodig en
er gaat zo niets kapot." Alleen in
Groningen en Flevoland, gebieden
met veel grotere landbouwperce-
len, wordt vaker gebruik gemaakt
van het sproeivliegtuig.
De wind waait westelijk, van de
watergang af Ook dat wordt inge
calculeerd bij een vlucht. „Wij heb
ben op de helikopter een hele kor
te sproeiboom. Ómdat we boven
dien vlak boven de grond kunnen
vliegen, blazen we het spul als het
ware recht het gewas in en heb je
geen drift." Hij wijst naar de grote
plassen op de uienvelden die on
der de helikopter doortrekken. „Ze
ker dertig procent is verloren..."
door Marcel Modde
GOES - De hoeveelheid straling
rond zendmasten voor mobiele te
lefonie en internet in Nederland
blijft ver onder de afgesproken li
miet. Het risico dat omwonenden
door blootstelling gezondheids
klachten oplopen is dan ook nihil.
Dat blijkt uit onderzoek in op
dracht van het ministerie van Eco
nomische Zaken.
Het Agentschap Telecom verrichte
de afgelopen drie jaar metingen op
211 locaties waar de bevolking zor
gen heeft over de mogelijk schade
lijke gevolgen. In 198 gevallen
werd een stralingswaarde van 2
volt per meter of minder gemeten,
waar voor gsm 41 tot 58 volt en
voor Umts maximaal 61 volt per
meter is toegestaan. De metingen
werden vlak bij de masten uitge
voerd.
Het Agentschap onderzocht ook
de straling rond zes masten in Zee
land. De hoogste waarde (1,3)
werd gemeten in Zierikzee. Mas
ten in Goes, Vlissingen, Middel
burg, Terneuzen en Kapelle scoor
den 1 of lager. De instantie conclu
deert daaruit dat de exploitanten
ook in Zeeland ruimschoots aan
de afspraken voldoen. Critici, waar
onder het pas opgerichte Zeeuws
Platform Stralingsrisico's, zijn er
van overtuigd dat elektromagneti
sche straling wel degelijk kan lei
den tot veel voorkomende klach
ten als migraine, duizeligheid en
slapeloosheid. Ze beroepen zich
op internationale wetenschappe
lijk onderzoek op langere termijn,
die andere rapportages weer tegen
spreken. Serieus onderzoek bij
mensen die aangeven ziek te zijn
geworden, blijft in Nederland nog
steeds achterwege, reageert D. Par-
levliet. „Je kan van 0,01 volt per
meter al ziek worden. Dit zijn ver
ouderde normen voor monteurs.
In Nieuw-Zeeland en Zwitserland
zijn ze veel strenger."
door Rinus Antonisse
GOES - Met 240 millimeter aan re
genval was Wilhelminadorp in juli
het op een na natste plekje van Ne
derland. Hoogste score werd geno
teerd in Oudenbosch, met 267 mil
limeter.
Opmerkelijk is dat in Kortgene, op
een steenworp afstand van Wilhel
minadorp, 'slechts' 157,6 millime
ter regen naar beneden kwam,
ruim 80 millimeter minder.
Gemiddeld viel in ons land afgelo
pen maand 155 millimeter neer
slag; normaal is dat voor juli 70
millimeter. Volgens het KNMI was
in de laatste honderd jaar de juli
maand maar één keer natter, na
melijk 1942 met 158 millimeter.
Bijna alle Zeeuwse meetstations
kwamen trouwens boven het lan
delijk gemiddelde uit, met Kloos-
terzande als droogste plekje (152,4
millimeter). De verschillen waren
groot: Haamstede 204,5 millime
ter, Vrouwenpolder 184,5, Cad-
zand 172,3, Rilland 194,8, Ovezan-
de 200,9, Stavenisse 178.
Als gevolg van de klimaatverande
ring zijn er meer en heviger regen
buien voorspeld. Dat lijkt uit te ko
men. In Wilhelminadorp was 9
juli 'natte maandag'. In één uur
viel bijna 30 millimeter regen.
Was juli nat, natter, natst, ook de
temperatuur liet het afweten en
kwam enkele tienden graden Cel
sius onder het gemiddelde: 17 te
gen 17,4 graden in De Bilt. Zomers
warm (25 graden of hoger) werd
het daar maar drie keer, tegen ge
middeld zeven keer.
