Kunstenaars krijgen
vrije hand op kanaal
Rechter verfrommelt besluit
Noordse Compagnie
werd roemloze sof
SP wil lokale afdeling
in gemeente Tholen
26 Zaterdag 28 juli 2007 pzc
b
NOORWFGHE
Het pand Noorweghe, op de hoek Beestenmarkt-Ossenhooftstraat in Goes,
herinnert in.de verte aan de Noordse Compagnie. foto Willem Mieras
Tentoonstelling over
Goese zeevaarthistorie
in de Gouden Eeuw.
door Mieke van der Jagt
GOES - Wij Nederlanders kijken
graag met enige trots terug op de
Gouden Eeuw. Onze voorvaderen,
zeelui, kooplui of allebei, brachten
welvaart door de handel met de
Oost en de West en door hun
krachten te bundelen in compag
nieën. Slimme zet van die stoere
knapen, maar het lukte ook wel
eens niet. Zoals in Goes, bijvoor
beeld, waar enkele kooplui in 1651
de Noordse Compagnie opricht
ten. Het verhaal van die Compag
nie bleef kort: twee schepen, De
Hoop en Goes, voeren uit om han
del te gaan drijven met Scandina
vië. Daarna is er niets meer van
vernomen.
De zeevaartgeschiedenis van Goes
kan niet echt in de schaduw staan
bij die van de grote Hollandse ste
den en Vlissingen. Varen deden ze
genoeg, ze moesten wel, maar nau
welijks op de zeven wereldzeeën.
Toch hebben Frank de Klerk en
Willy van Meegen een interessan
te tentoonstelling kunnen inrich
ten over het Goese zeevaartverle
den en dan met name in de Gou
den Eeuw. Vanaf half augustus is
die te zien in het Goese gemeente
huis in het kader van de De Ruy-
terherdenking. Al is de Goese rol
bescheiden, hij is toch het weten
waard, al was het alleen maar ter
bevordering van het besef dat alles
niet vanzelf goed ging in die zeven
tiende eeuw.
Een stevige band tussen Michiel
de Ruyter en Goes is er nooit ge
weest. Frank de Klerk: „We heb
ben een heel dun lijntje kunnen
vinden: een Goesenaar, ene De
Brune, een naam die hier al in de
Middeleeuwen voorkwam, voer
op De Zeven Provinciën. Dat we
ten we omdat hij iemand heeft
moeten machtigen om in Rotter
dam achter zijn gage aan te gaan.
Dat papier zit bij ons in het ar
chief"
Met de Noordse Compagnie heeft
de admiraliteit nooit te maken ge
had. De zeehelden hadden het
veel te druk met het verdedigen
van de routes waarlangs koffie,
thee en specerijen werden aange
voerd. Wat de Noordse Compag
nie vervoerde, onder meer walvis
vet, was van weinig economisch
belang. Volgens De Klerk heeft De
Ruyter in de zeeën rond Scandina
vië nog weieens een kanonnetje la
ten bulderen, maar niet ten behoe
ve van de Goese ondernemers.
Hoe gering de rol ook geweest
mag zijn, sporen heeft de Noordse
Compagnie wel nagelaten. In de
traditie huizen naar handelsnaties
te vernoemen, kreeg het pand op
de hoek Beestenmarkt-Ossen
hooftstraat de naam Noorweghe.
Dat de initiatieven van kooplui in
de Gouden Eeuw ook weieens
niet lukten, bewijst de geschiede
nis van de Goese 'Noordse Com
pagnie'.
Zomertentoonstelling
in 2010 speelt zich af op
kanaal Goes-Goese Sas.
door Frank Balkenende
GOES - Kunst in, boven en langs
het kanaal Goes-Goese Sas. Dat
idee heeft de Stichting Goese Cul
tuurprojecten voor een nieuwe Zo
mertentoonstelling in 2010. „We
willen kunstenaars ruim de tijd ge
ven om objecten te maken."
De vorige Zomertentoonstelling
van de stichting, die onder Cultu
rele Raad Goes 'hangt', dateert al
van 2005, het jaar waarin de stad
haar zeshonderdjarig bestaan vier
de met allerhande activiteiten en
spektakel. De expositie was te vin
den in het centrum, waarbij
Zeeuwse en buitenlandse kunste
naars aan elkaar werden gekop
peld om samen iets te maken.
Dat er vijf jaar tijd zit tussen twee
Zomertentoonstellingen is volgens
Oude Ophuis geen bezwaar. „Als
Stichting HENK krijgt
geld voor Wit-Rusland
RILLAND - Stichting HENK uit Ril
land, opgericht om slachtoffers
van de kernramp in Tsjernobyl te
helpen, heeft agelopen jaar van ver
schillende instellingen en particu
lieren 40.000 euro gekregen. Het
geld wordt besteed aan nieuwe ko
zijnen en isolerend glas voor een
weeshuis in Wit-Rusland waar 265
kinderen wonen. HENK renoveer
de het tehuis al voor een groot
deel. Hulp blijft noodzakelijk.
Dronken Belg blijkt
hardleers in Terneuzen
TERNEUZEN - Een dronken automo
bilist uit Oostende toonde zich
vrijdagochtend rond half zes op de
Guido Gezellestraat in Terneuzen
wel erg hardleers. De 29-jarige
Belg had eerder die nacht in het
centrum van de havenstad een rij
verbod van twaalf uur gekregen,
omdat dronken was. Agenten za
gen hem later toch weer rijden.
De man wordt voorgeleid.
je dan maar iets goeds neerzet",
zegt Trees Oude Ophuis, bestuurs
lid van de stichting en lid van de
Culturele Raad.
De Stichting Goese Cultuurprojec
ten zoekt het voor de nieuwe ten
toonstelling buiten de binnenstad.
Het oog is gevallen op het kanaal
Goes-Goese Sas, inclusief havenin
dustriegebied. „We zijn toch wel
geïnspireerd door de plannen voor
de woonwijk Waterstad. Boven
dien is Goes van oudsher een ha
venstad. Dat is een mooi thema."
Het is ook mogelijk voort te bordu
ren op het Goese feestjaar met het
thema Afrika in 2009. „Wij zoeken
het toch meer in het thema 'wa
ter', de handel en wandel van de
stad door de eeuwen heen."
De plannen zijn nog pril. Wel is
De Stichting Goese Cultuurpro-
jecten bereidt een nieuwe Zo
mertentoonstelling voor, die
plaatsvindt in 2010 aan, in en bo
ven het kanaal Goes-Goese Sas.
Rondje Kunst door
Schouwse Westhoek
BURGH-HAAMSTEDE - Negen gale
ries, ateliers en beeldentuinen in
Burgh-Haamstede zijn morgen tus
sen 12.00 en 17.00 uur open in het
kader van het maandelijkse Rond
je Kunst.
Er wordt een grote diversiteit aan
kunst gepresenteerd: schilderijen,
beelden, keramiek en sieraden.
Vaak is de kunstenaar zelf aan het
werk of geeft deze uitleg over het
tentoongestelde werk.
Klappen na geschil
over geld en zaken
waarde - Op de A58 bij Waarde is
gisteren een 51-jarige man uit
Rucphen aangehouden die kort
daarvoor bij een handgemeen een
49-jarige man uit Goes met een
scherp voorwerp had gestoken. De
49-jarige raakte daarbij licht ge
wond. Het handgemeen, dat zich
voltrok bij het huis van het slacht
offer, kwam voort uit een zakelijk
en financieel geschil.
duidelijk dat minstens tien kunste
naars worden uitgenodigd om in
stallaties of objecten te fabriceren.
Het uitgangspunt van de vorige
editie om kunstenaars van Zeeuw
se en vreemde bodem te koppe
len, wordt losgelaten.
De kunstenaars krijgen ruimtelijk
vrijwel onbeperkte mogelijkhe
den. In, aan of boven het kanaal,
het mag allemaal, zolang de kunst
werken de scheepvaart niet hinde
ren. Mogelijk wordt ook gebruik
gemaakt van de insteekhavens.
Omdat de expositie in principe tot
het Goese Sas mag lopen, wordt
het 'speelveld' zo'n vier kilometer
lang. Dat is niet erg, zegt Oude Op
huis. „Het is de bedoeling dat men
sen er langs rijden. Een soort beel
denroute."
Voor de Zomertentoonstelling, die
zeker drie maanden lang is te zien,
is een budget van rond een ton no
dig. De stichting rekent op bijdra
gen van gemeente, provincie en
sponsors.
Rondleiding door
het Fruitteeltmuseum
KAPELLE - Mensen die zaterdag 4
augustus het Fruitteeltmuseum in
Kapelle bezoeken, krijgen een gra
tis rondleiding langs onder meer
de fruitkisten, de wisseltentoon
stelling over Van der Have en de
permanente tentoonstelling over
de geschiedenis van het Zeeuwse
fruit. Dat alles met deskundig com
mentaar. Er moet wel entree (2,50
euro) worden betaald. De rondlei
ding is een gratis extraatje.
Gewonde bij brand
op minicamping
scharendijke - Bij een brand op
een minicamping aan de Weelweg
bij Scharendijke is gisteren een ge
wonde gevallen. In een dubbele
stacaravan ontstond door onbeken
de oorzaak brand. De caravan ging
verloren. Van de drie personen die
tijdens het uitbreken van de brand
nog in de caravan aanwezig waren,
is er één afgevoerd per ambulance.
Hij had te veel rook ingeademd.
Werkgroep ontplooit
de komende maanden
veel activiteiten.
door Rob Paardekam
SINT-MAARTENSDIJK - Tholen krijgt
wellicht een lokale afdeling van de
SP. Een werkgroep met veertien
Thoolse SP-leden gaat de komen
de maanden hard aan de weg tim
meren.
Onder begeleiding van SP-raadslid
Ger van Unen uit Hulst en SP-be-
stuurder Patrick Keizer moeten ze
bewijzen dat ze het waard zijn om
een lokale afdeling te worden. Dat
mag namelijk niet zomaar van de
landelijke SP. „Ie moet in je ge
meente minimaal vijftig leden heb
ben en flink wat activiteiten ont
plooien", legt Keizer uit.
Die leden zijn er, en dus is het nu
zaak om de boer op te gaan. Het
eerste wapenfeit van de werk
groep is een enquête over het Hol
land Huis in Scherpenisse, die be
gin volgende maand wordt gehou
den. „Daarnaast willen we ons de
ze zomer op veel evenementen la
ten zien", vertelt Keizer.
Als het echt tot een afdeling komt,
is het volgens hem geen automatis
me dat die in 2010 meedoet aan de
lokale verkiezingen. „Daar moet je
wel gekwalificeerde mensen voor
hebben. Je kan ook heel veel doen
zonder in de raad te zitten."
Goes moet met betere
argumenten komen om
dataopslag te verbieden.
door Frank Balkenende
KLOETINGE - De gemeente Goes
moet een nieuw besluit nemen
over het gebruik van de vroegere
commandobunker in Kloetinge.
Dat heeft de bestuursrechter giste
ren bepaald in een zaak die de eige
naar, Stichting Somm, tegen de ge
meente had aangespannen.
De stichting wil in de vroegere mi
litaire bunker digitale gegevens op
slaan voor derden, zogeheten data-
hosting voor bedrijven die veelvul
dig van het internet gebruikma
ken. Ze had bij de gemeente een
vergunning aangevraagd. Het colle
ge van burgemeester en wethou
ders weigerde die te verstrekken.
De gemeente vindt namelijk dat
zo'n datacentrum in strijd is met
de nog steeds geldende bestem
ming militaire doeleinden.
De stichting Somm (eigenaar) en
de Stichting Wasteland (beheer
der) hebben al een aantal jaren de
bunker als dataopslag benut. Ze
doopten het complex Cyberbun
ker. Ze staakten hun activiteiten
nadat de gemeente had laten we
ten geen vrijstelling van het be
stemmingsplan te verlenen en dus
geen vergunning af te geven.
Overigens gedoogde ze de dataop
slag wel zes jaar lang, maar besloot
niettemin de dataopslag niet te le
galiseren. Burgemeester D. van der
Zaag dreigde zelfs op termijn met
ontruiming als de stichtingen zou
den doorgaan met datahosting.
De eigenaren repten van brood
roof en stapten naar de bestuurs
rechter om het collegebesluit aan
te vechten.
Voorlopig met succes. De bestuurs-
'We geven de gemeente
nog een maand om een
nieuw besluit te nemen'
rechter veegt de argumenten van
de gemeente van tafel. Hij ziet niet
in waarom dataopslag wordt ge
weerd als de gemeente tegelijker
tijd pleit voor een andere bedrijfs
matige functie in de recreatieve
sfeer. Dat er vijf jaar geleden bij
