Luchtvochtigheid
Droog of vochtig,
12 Donderdag 26 juli 2007 PZC
Vochtigheidsmeters
Hygrometer
Mensen die problemen door
hoge of lage luchtvochtigheid
willen voorkomen, doen er ver
standig aan een hygrometer
aan te schaffen. Een hygrome
ter is een instrument waarmee
de relatieve vochtigheid (uit
gedrukt in procenten) wordt
gemeten.
Mensen wordt aangeraden een
hygrometer op een plaats te
hangen waar de lucht in bewe
ging is.
Hygrometers zijn onder te ver
delen in enkele soorten.
Een eenvoudige vorm is de
papier/metaal hygrometer.
Hierbij is het verlijmde papier
en metaal in een spiraal opge
rold. Bij vochtige of droge
lucht zal het papier meer of
minder uitzetten en zal deze
spiraal zich meer of minder
gaan oprollen. De beweging
van deze spiraal wordt dan
overgebracht op een schaalver
deling. In veel weerstations vin
den we dit soort hygrometers.
Ook zijn er haar-hygrometers.
Hierbij wordt het krimpen of
uitzetten van een synthetische
haar (of echte haren) ook over
gebracht op een schaalverde
ling.
Een nauwkeurigere manier om
luchtvochtigheid te bepalen is
doorgaans met behulp van de
psychrometers, ook wel 'nat
te' hygrometers genoemd. De
ze bestaan uit twee thermome
ters, waarvan het vloeistofreser
voir van een van de thermome
ters met een vochtig lapje nat
wordt gehouden. De nat-
te-bol-thermometer wijst
meestal lager aan dan de droge
thermometer, omdat het water
van het lapje verdampt. De
hiervoor benodigde warmte is
een maat voor de vochtigheids
graad. Hoe droger de lucht hoe
groter het temperatuurverschil
tussen de natte en de droge
thermometer.
De papier/metaal- en de haar-
hygrometers kunnen na
verloop van tijd wel af gaan wij
ken en moeten dan geijkt wor
den.
De vochtigheidsmeter is ouder
dan de thermometer: de eer
ste ideeën voor het meten van
de vochtigheid werden volgens
het KNMI al in 1452 in Italië
uitgewerkt. Het instrument be
stond toen uit een spons die
aan een balans was opgehan
gen.
Vochtigheidsmeters werden
eind zeventiende eeuw popu
lair, toen in de vorm van een
weerhuisje, waarin bij
(mooi=droog weer) een vrouw
tje naar buiten draaide en bij
slecht vochtig) weer het
mannetje.
De weerhuisjes, die waarschijn
lijk in Zwarte Woud hun oor
sprong vonden, zijn tegenwoor
dig een geliefd souvenir.
(Bron: KNMI)
Valse piano en bc
De verkoop van
luchtontvochtigers
overstijgt die van airco's,
astmapatiënten piepen en
terwijl Nederland vakantie
viert, nemen huisstofmijten
en schimmels thuis de
boel over. De hoge
luchtvochtigheid deze zomer
kent vooral verliezers.
door Peter de Leeuw
en Martijn van Beek
Indiase taferelen zijn het in
haar galerie, zegt de Haagse
galeriehouder Catalijn Ra
makers. Tijdens deze natte
zomer meet ze in haar zaak
steeds vaker een luchtvochtigheid
van ruim boven de 60 procent.
„En kunstwerken kunnen daar
niet tegen."
Om de schilderijen, tekeningen, et
sen, zeefdrukken en litho's te be
schermen, heeft ze deze week een
luchtontvochtiger laten installeren.
„Dat apparaat slurpt per dag 32 li
ter vocht op."
Catalijn Ramakers is niet de enige
klant van Airsain. Het bedrijf uit
het Brabantse Eersel verkoopt mo
menteel anderhalf keer zoveel
luchtontvochtigers als normaal in
deze periode. Het vangt de opge
droogde verkoop van airco's en
ventilatoren op, zegt Rico van
Elektronische ontvochtiger
Schee van het bedrijf.
Verkopers van luchtontvochtigers
doen deze zomer opmerkelijk goe
de zaken. Het natte weer zorgt al
weken voor een hoge luchtvochtig
heid. Daardoor ontstaan in huizen
tal van problemen.
Ook pianostemmer Minke Strik-
werda merkt dat het al lang heel
vochtig is. „Het is verschrikkelijk,
ik kom twee keer zo vaak schim
mels tegen."
Ook motten en andere beestjes ge
dijen goed in de houten binnenkas-
ten van piano's.
„De luchtvochtigheid is al weken
lang extreem hoog. Ik heb voor
mijn werk altijd een hygrometer
bij me en meet dan bij mensen
thuis een luchtvochtigheid van 65
tot 85 procent, onvoorstelbaar. Ie
hoort het ook aan de piano's: ze
klinken hoger, er staat veel span
ning op de snaren."
De snaren laten zich weliswaar
stemmen, maar tegen de schim
mels is minder te beginnen, aldus
Strikwerda. „Mensen kunnen de
klep van de piano openzetten, zo
dat het instrument goed kan luch
ten. Of een vochtvreter, zo'n zakje
met korreltjes, in de binnenkast
leggen."
Jacques van Tiggelen van Bocos
Air Care in Maastricht adviseert
mensen 'vanwege het rare weer de
laatste jaren' een hygrometer aan
te schaffen.
„Zo'n ding kost een tientje en kan
veel ellende voorkomen. Een lucht
vochtigheid van 45 tot 55 procent
in huis is goed. Is het vaak meer of
minder dan moet je maatregelen
De ideale luchtvochtigheid in een woon- of werkruimte is tussen 45 en
55 procent. Om dit te bereiken dient de ruimte goed geventileerd te
worden. Als dit niet toereikend is kan een elektronische luchtontvochti
ger uitkomst bieden.
O De ventilator zuigt
vochtige lucht aan, deze I
vocht>ge gaat door de verdamper
\ucht\nvoer
en wordt afgekoeld.
Hierbij condenseert het
vocht uit de lucht.
De condensbak vangt j
'de druppels op en deze
worden via een over
looppijpje afgevoerd
naar het condensreser-
voir (of vaste aansluiting
op afvoerleiding).
nemen. Veel gipswandjes bijvoor
beeld zijn bestand tegen een lucht
vochtigheid van maximaal 65 pro
cent."
Van Tiggelen heeft al veel mensen
aan de lijn gehad vanwege vocht-
problemen in huis. „Parketvloeren
komen omhoog, kelders gaan 'zwe
ten' of de slaapkamer is bedompt."
Het is volgens hem een typisch
probleem tijdens natte zomers.
„Als het in het voor- of najaar nat
is, is het vaak ook koud en dan
doen mensen de verwarming
aan. Die maakt de lucht
weer droger. In de zo
mer, bij 20 graden of
meer, gebeurt dat
niet."
Ook mensen krijgen
het moeilijk bij een
hoge luchtvochtig
heid. „Astmapatiënten
krijgen het benauwder
en gaan meer piepen",
zegt longarts Peter Wijkstra
van het Universitair Me
disch Centrum Groningen.
Zij hoeven volgens het
KNMI voorlopig
geen verbetering te
verwachten. Voor
de komende tien
dagen voorziet
het weerinsti-
tuut geen veran
dering.
Voor hooikoortspa
tiënten is het gunsti
ger, voorlopig althans,
weet Stan Lenssen van AHer-
giewinkel.nl. „Het is groei
zaam weer. Als het in augustus
of september droog wordt,
komt er juist een enorme piek
aan pollen."
Vooralsnog concentreert Stan
Lenssen zich op de klanten
die een huisstofmijtallergie
hebben. „Nederland is op vakan
tie. Iedereen heeft dus zijn huis
potdicht achtergelaten, samen met
de hoge luchtvochtigheid is dat ide
aal voor huisstofmijten en schim
melsporen. Die vermenigvuldigen
zich nu explosief"
Lenssen verwacht dan ook binnen
enkele weken veel allergeenvrije
bedhoezen en zelfzorgmedicatie te
verkopen.
„Terwijl het kwaad
dan eigenlijk al uit
gebreid geschied is.
Ik adviseer altijd
voor de vakantie de
lakens van het bed te
halen, zodat het kan luch
ten, de mechanische ven
tilatie aan te houden
in stand één en
waar het kan
tochtstrips
open te la
ten."
Klam en drukkend. Een hoge
luchtvochtigheid kan, in com
binatie met hoge temperatu
ren, voor een benauwd gevoel zorgen
dat veel mensen niet prettig vinden.
In Nederland komt het drukkende
weer regelmatig voor in de zomer.
Vooral wanneer onweersbuien op
komst zijn. De lucht wordt vochtiger,
de bewolking neemt toe, de tempera
tuur loopt op. Omdat de tempera
tuur de laatste weken niet erg hoog is
geweest, valt het deze zomer nog
mee met de benauwdheid.
Vochtige lucht kan onaangenaam
voelen, omdat transpiratievocht niet
kan verdampen. Die verdamping
zorgt normaal gesproken voor het af
koelen van de huid. Als de luchtvoclv
tigheid hoog is, kan de warmte van
het lichaam veel moeilijker weg.
Buitenshuis kan de relatieve lucht
vochtigheid variëren tussen de 20 en
100 procent. Bij 100 procent bevat de
lucht de maximale hoeveelheid wa
terdamp en is verzadigd. Binnens
huis bedraagt de luchtvochtigheids-
graad meestal minder dan 70 pro
cent.
Het wordt 'relatieve luchtvochtig
heid' genoemd, omdat de hoeveel
heid vocht die lucht kan bevatten af
hangt van de temperatuur. Bij een re
latieve vochtigheid van 50 procent be-
infographic: CvW bron: Bocos - Air Care Maastricht
Q De lucht wordt weer terug
in de ruimte geblazen.
0 De ontvochtigde lucht gaat
cfoor de warmtewisselaar waar
de lucht weer tot kamertem
peratuur opgewarmd wordt.