Buitenland
'Missie Afghanistan
dreigt te mislukken'
Buitenlanders doen Vuile werk' in Irak
Straalomkeerder verongelukt
Braziliaans vliegtuig stond uit
Mislukte aanslag op Hitier herdacht
pzc Zaterdag 21 juli 2007 9
Zes grote Nederlandse
hulporganisaties zien
geen vooruitgang.
door Remko Tanis
den haag - De Navo-missie in Af
ghanistan dreigt te mislukken als
de strategie niet drastisch wordt ge
wijzigd. Daarvoor waarschuwen
zes grote Nederlandse hulporganis-
taties. De aandacht voor wederop
bouw is tot nu te beperkt en de
militairen zijn te dominant aanwe
zig, vinden zij.
Er wordt in Afghanistan geen en
kele vooruitgang meer geboekt,
zegt directeur Ian Gruiters van
IKV-Pax Christi. „Amerikaans on
derzoek toont aan dat het leven
van de Afghanen nu onveiliger is
dan in 2005. Dat komt door ge
vechten tussen de Taliban en bui
tenlandse troepen en door het ge
weld van krijgsheren en drugsmaf
fia. De missie van de Navo stag
neert. Er is een reële kans op mis
lukking. Als dat gebeurt, is de
dood van militairen en Afghaanse
burgers voor niets geweest."
Volgens vijf Nederlandse hulporga
nisaties die alle actief zijn in Afgha
nistan - Cordaid, Oxfam Novib, Ic-
co, Save the Children en Health-
net TPO - is het wederopbouwka-
rakter van de missie zeer beperkt
gebleven. Zij menen dat de 'snelle
projecten' van de Nederlandse mi
litairen in Uruzgan, zoals de aan
leg van wegen en irrigatiekanalen,
de Afghanen niet hebben over
tuigd dat het beter gaat. Veel van
het geld voor wederopbouw komt
volgens de organisaties niet te
recht bij de Afghanen, maar in de
zakken van buitenlandse consul
tants en aannemers.
Nederland voert in Afghanistan
een strategie waarbij wederop
bouw, diplomatie en defensie
hand in hand moeten gaan. Dat
lukt niet, zegt Gruiters van
IKV-Pax Christi.
„Je kunt wel blijven volhouden
dat vooruitgang veel tijd kost en
langzaam gaat, maar op dit mo
ment is er helemaal geen vooruit
gang. Gezondheidszorg, onder
wijs, infrastructuur: ze zijn door
de internationale inspanningen
wat verbeterd, maar door de voort
durende onveiligheid merken de
meeste Afghanen daar weinig
van."
Zes hulporganisaties vinden dat
de strijd in Afghanistan niet te
winnen is met militairen. Ook is
de aandacht voor de wederop
bouw van het land te beperkt.
De hulporganisaties vinden dat de
Navo-militairen in Afghanistan
een bescheidener rol moeten gaan
spelen, omdat de strijd niet te win
nen is met militairen. In plaats
daarvan moet. veel intensiever wor
den gesproken met nationale, re
gionale en lokale machthebbers.
Ook moeten het Westen en de Af
ghaanse regering het gesprek aan
gaan met de opstandelingen, ook
met de Taliban.
Een Britse parlementscommissie
pleitte deze week ook voor een
drastische wijziging van de strate
gie. Er zijn meer troepen en meer
ontwikkelingsprojecten nodig om
Afghanistan stabiel te krijgen en
de missie te redden, aldus de Brit
ten.
Eind deze zomer beslist het kabi
net of Nederlandse militairen ook
na 1 augustus volgend jaar in Af
ghanistan blijven.
Die keus moet niet alleen gaan
over de vraag of de krijgsmacht
een langer verblijf in Uruzgan wel
aan kan, vinden de hulporganista-
ties.
Zij willen dat Nederland een dui
delijk signaal afgeeft aan de Navo
dat wijziging van strategie noodza
kelijk is. Gruiters: „Gebeurt dat
niet, dan is steun aan de Navo-mis
sie niet langer verantwoord."
sao paulo - Een van de twee
straalomkeerders van het vliegtuig
dat dinsdag op de luchthaven van
Sao Paulo in Brazilië verongelukte
stond tijdens de landing niet aan.
Omdat er vier dagen eerder een
probleem was geconstateerd. Dat
heeft de eigenaar van het toestel,
de Braziliaanse luchtvaartmaat
schappij TAM, bekendgemaakt. De
Airbus-320 schoot tijdens de lan
ding door over een drukke weg,
ramde een benzinestation en een
gebouw van de TAM en vloog ver
volgens in brand.
Alle 186 inzittenden plus drie men
sen op de grond kwamen om het
leven. Dat de landingsbaan door
zijn geringe lengte gevaar oplevert
als het asfalt nat is, was al jaren be
kend. Maar het onderzoek naar de
ramp richt zich ook op de vraag
waarom het vliegtuig bij de lan
ding geen vaart minderde.
berlijn - De mislukte aanslag op Adolf Hitler, gisteren 63 jaar geleden, is in
Berlijn herdacht. Een deel van de samenzweerders werd geëxecuteerd, on
der wie de graaf Von Stauffenberg. Hij werd de verpersoonlijking van het
verzet tegen Hitier. Bij Berlijn zijn onlangs de opnames gestart over zijn le
ven met acteur Tom Cruise in de hoofdrol. foto Wolfgang Kumm/EPA
'Scheppingsverhaal
in Duitse biologieles'
berlijn - Duitse politici en kerklei
ders hebben verontwaardigd gerea
geerd op het voorstel van Karin
Wolff, minister van Cultuur van
de deelstaat Hessen, om het schep
pingsverhaal een plaats in de biolo
gielessen te geven. Volgens haar
hebben de bijbelse verklaring voor
het ontstaan van de wereld en de
evolutieleer veel gemeen.
Nederlanders krijgen
toch bon in Antwerpen
brussel - Ook Nederlandse en an
dere buitenlandse foutparkeerders
krijgen voortaan een bon in Ant
werpen. Zij worden niet langer on
gemoeid gelaten, verzekerde burge
meester Patrick Janssens van Ant
werpen gisteren. Hij had eerder
nog felle kritiek geuit op het feit
dat Nederlanders die hun auto
fout parkeren geen boete kregen.
Hoogste nood
op de Montblanc
parijs - De hoogste berg van Euro
pa, de Montblanc, heeft de hoog
ste toiletten van het continent ge
kregen. Op 4260 meter kwamen
twee houten hokjes waarin bergbe
klimmers hun behoefte kunnen
doen. De plaatselijke autoriteiten
willen op die manier bereiken dat
de sneeuw op de Montblanc wit
blijft.
Twee verdachten
tribunaal opgepakt
parijs - In Frankrijk zijn gisteren
twee Rwandezen aangehouden
die gezocht worden door het
Rwanda-Tribunaal. Het VN-hof in
Tanzania verdenkt oud-prefect
Laurent Bucyibaruta en de geeste
lijke Wenceslas Munyeshyaka van
betrokkenheid bij de genocide in
Rwanda in 1994. Toen werden
honderdduizenden gedood.
Nederlandse truck
met qat onderschept
lotte - De politie heeft op een au
tosnelweg bij het West-Duitse Lot
te een Nederlandse vrachtwagen
met 200 kilogram van de drugs qat
in beslag genomen.
De chauffeur had zich bij de poli
tie gemeld, omdat hij het zaakje
niet vertrouwde. Qat is een verbo
den verdovend middel van blaad
jes die gekauwd worden.
Nederland wil militaire
taken uitbesteden naar
Amerikaans voorbeeld.
door onze correspondent
Prank Hendrickx
washington - Nederland wil naar
Amerikaans voorbeeld beginnen
met het uitzenden van particuliere
monteurs en bewakers naar Afgha
nistan. In Irak is te zien waar dat
op uit kan lopen: de Verenigde Sta
ten hebben een compleet schaduw-
leger van huurlingen opgebouwd.
Het Pentagon begon twintig jaar
geleden al met het uitbesteden
van militaire taken. Amerikaanse
beroepsmilitairen moesten zich
concentreren op het vechten, de
ondersteunende taken konden
worden overgedragen aan particu
liere bedrijven.
In Irak heeft die filosofie een hoog
tepunt bereikt. Zo is er op de mili
taire bases in Irak geen Amerikaan
se schoonmaker, afwasser, kok of
stomerijmedewerker meer te vin
den. Al dat werk wordt gedaan
door goedkope uitzendkrachten
uit lagelonenlanden als Sri Lanka,
Bangladesh of de Filippijnen.
Achter het uitbesteden van legert-
aken gaat een schimmige industrie
schuil, weet T. Christian Miller, au
teur van het veelgeprezen boek
Blood Money (bloedgeld), over de
rol van contractanten in de oorlog
in Irak. „De overheid heeft amper
nog toezicht op wat er gebeurt", al
dus de onderzoeksjournalist van
de LA Times. „Een voorbeeld: er
moeten duizend schoonmakers
naar Irak. Een Amerikaans bedrijf
krijgt de opdracht om daarvoor te
zorgen. Dat bedrijf schakelt een on
deraannemer in die weer een an
dere onderaannemer inschakelt.
Allemaal pakken zij een marge
van 20 procent en uiteindelijk
komt de opdracht terecht bij een
uitzendbureau in Bangladesh dat
spotgoedkoop duizend man le
vert." Iedereen verdient er goed
aan, behalve de mensen die naar
het oorlogsgebied moeten. „Vaak
werkt het ondersteunend perso
neel voor een paar honderd dollar
per maand", aldus Miller.
„Er zijn al stakingen uitgebroken,
maar het probleem is dat zij in
Irak geen kant op kunnen. On
langs zijn Srilankezen uit een Ame
rikaanse basis ontsnapt en hele
maal door de woestijn naar Jorda
nië gelopen om asiel aan te vra
gen, maar dat is een uitzondering.
Amerika laat de armste mensen
het smerigste werk doen in Irak."
Een onbekend aantal uitzend
krachten is in Irak om het leven ge
komen, bijvoorbeeld tijdens trans
porten van en naar militaire bases.
'De overheid heeft amper
nog toezicht op wat er
gebeurt in Irak'
Officieel moet dat gemeld worden,
maar in de praktijk gebeurt dat
niet, zegt Miller. „Zo'n bedrijf uit
Bangladesh weet waarschijnlijk
niet eens hoe dat moet. En waar
om zouden ze het doen? Amerika
dringt ook niet aan. Een deel van
de charme van het uitbesteden
van werk is juist dat de menselijke
kosten van de oorlog onzichtbaar
blijven. Officieel zijn er nu dui
zend doden gevallen onder de con
tractanten, in werkelijkheid ligt
het waarschijnlijk hoger."
In totaal zijn er zo'n 43.000 buiten
landse uitzendkrachten namens
de VS actief in Irak, zo blijkt uit cij
fers die Miller boven water heeft
gekregen. Een aanzienlijk deel
daarvan bestaat uit monteurs en
bewakers, de groep waar Neder
land nu zijn oog op heeft laten val
len. Miller: „Dat soort uitzend
krachten komt vaak uit landen
waar Amerika militaire banden
mee onderhoudt, zoals Peru, El
Salvador, Colombia of Fiji. Het
voordeel is dat ze zijn opgeleid in
legers die naar Amerikaanse voor
beeld werken. Ze kennen het mate
riaal en ze zijn goedkoop."
Het Pentagon heeft naast de bui
tenlanders ook nog eens 21.000
huurlingen met de Amerikaanse
nationaliteit op de loonlijst staan.
Het zijn vaak ex-militairen die nu
voor privébedrijven werken. Zij
verzorgen de beveiliging van mili
taire bases, begeleiden konvooien
en treden op als lijfwachten van di
plomaten en generaals. Zij verdie
nen niet zelden vijf keer zoveel als
een reguliere soldaat, maar dan
nog bespaart het leger kosten, al
dus Miller. „Een reguliere soldaat
heeft de rest van zijn leven recht
op gezondheidszorg, moet bege
leid worden en een pensioen krij
gen. Naar een contractant hoeft
niemand meer om te kijken. Een
oorlog moet natuurlijk niet te lang
duren, want dan lopen de kosten
van de contractanten wel snel uit
de hand. Dat dreigt nu in Irak te
gebeuren."
De derde en grootste groep parti
culiere medewerkers bestaat uit
Irakezen. Naar schatting 116.000
staan er op de Amerikaanse loon
lijst, zowel bij Defensie als bij ande
re ministeries. Het is een groep die
relatief grote risico's loopt, zeker
als het Amerikaanse leger zich op
termijn terugtrekt. Miller: „Deze
mensen hebben zich voor ons in
gezet. Kunnen we hun in de steek
laten? Of moeten ze straks bijvoor
beeld asiel kunnen krijgen in Ame
rika? Niemand heeft daar nog over
nagedacht."
