m
A
A
wrm
PZC Vrijdag 20 juli 2007 45
DAMMEN
Daaf Kasse
Het Nederlands juniorenkampioen
schap is voor Martijn Rentmees
ter op een grote teleurstelling uit
gelopen: een achtste plaats. En
dat terwijl hij in 2006 nog vierde werd.
Aan de voorbereiding heeft het in ieder ge
val niet gelegen. In juni volgde hij met an
dere talenten een intensieve trainingsstage
in de Wit-Russische hoofdstad Minsk.
Waar lag het dan wel aan? Laten we het er
maar op houden dat de concurrenten ook
niet stilzitten.
Het was gelukkig niet allemaal kommer en
kwel. Nadat Rentmeester in de eerste vijf
ronden slechts drie punten had gescoord,
won hij in ronde zes in een fraaie partij
van de Haagse koploper Stefan Stapper.
Martijn Rentmeester-Stefan Stapper:
1.33-2917-22 2.31-2611-17 3.37-31 6-11
4.31-27 22x315.26x3718-22 6.39-3313-18
7.44-39 16-21 8.50-44 21-26 9.34-30
Zo speelde Rentmeester het ook in het af
gelopen Zeeuws kampioenschap tegen Ar-
jo Kousemaker. Stapper wijkt nu af door
8-13 te spelen, waar Kousemaker met 9-13
voortzette.
8-1310.39-34?! Een scherpe zet. 30-25 ligt
meer voor de hand, maar wit wil complica
ties scheppen.
20-2511.43-39 3-8 12.30-2419x3013.35x24
11-1614.32-28 16-2115.37-3126x3716.41x32
1-617.36-31! Wit mag niet toelaten dat
zwart met 7-11 en vervolgens 21-27 33X21
17x26 28x1711x22 de boel openbreekt.
21-2718.32x2117x3719.28x1712x21
20.42x3118-22 21.31-26 21-27 22.48-42
14-20 23.46-417-12 24.33-28!
Zo herovert wit het centrum. Helemaal
zonder gevaar is dit niet, want zwart heeft
vier schijven klaarstaan om de witte voor
post op 24 te bedreigen.
22x33 25.39x28 9-14 26.44-3912-17 27.41-37
27-31?
Nu zwart de voorpost naar veld 36 ver
plaatst, gaat het langzaam bergafwaarts
met hem. Het programma TRUUS beveelt
2-7! aan. De voornaamste verdienste van
die zet is dat 37-32 verhinderd is door 17-21
en 7-11. Na eerst 49-44 7-11 blijft 37-32 ta
boe wegens de combinatie 17-21 26x1711x33
en altijd 14-19 met een dam op 50.
28.37-32 31-36 29.32-27 8-12
Zie diagram.
Met deze zet bereidt zwart de aanval op
schijf 24 voor, maar hij roept ook enkele
dreigingen in het leven. Zo is 42-37 verhin
derd door 17-21 26x1914x41 en volgt op
40-35 een vijfklapper met 25-30 34x25 17-21
26x19 14x23. De venijnigste combinatie
volgt na 38-33?: 36-41! ^7x3617-22 28x19
14x23 29x18 20x47.
Wit doorzag alle dreigingen en speelde:
30.38-32! 2-7 3142-38 7-u 32.40-35
Ook 27-21 was het overwegen waard: op
11-16 volgt dan 34-30! 25x43 40-3416x27
32x2143x23 29x7 20x40 21x12 met een win
nend afspel. Het enige alternatief voor
11-16 is 13-18, maar na 21-16 4-916x7 12x1
39-33! is de zwarte stand rijp voor de
sloop.
11-16 33.28-2314-19 34.23x1410x30
35 35x24 4-9 36.45-40 6-1137-40-35!
Behalve voor zetjes met 16-21 moest wit
uitkijken voor 13-19 24x412-18 4x2217x37,
een wending die hij nu kan weerleggen
met 38-32 37x28 35-3011-17 49-43! met pri
ma winstkansen.
5-10 38.39-33! Zo maakt wit niet alleen de
dreiging 13-19 onschadelijk, maar vlecht hij
zelf een doorbraak in de stand. Het lukt
zwart een paar zetten om dit gevaar te ont
zenuwen, maar later valt toch het doek.
13-18 39.33-28 10-14 40.49-43 9-13 41.26-21!
17x26 42.34-30 25x23 43.28x6 20x29
44.43-39 en zwart gaf het enkele zetten la
ter op.
SCHAKEN
or Jansen
Met een schaakbord en schaak
stukken is een bijna oneindig
aantal spelletjes, raadsels en
problemen te bedenken. En
dat gebeurt ook. Een gewone schaakpartij
is eigenlijk nog het eenvoudigste spel!
Dat is ook de reden dat schaakpartijen in
deze rubriek de meeste aandacht krijgen.
Af en toe moet er echter ruimte zijn voor
een uitspatting en die komt nu aan de
beurt. We nemen geen gewoon probleem
of een gewone eindspelstudie, maar een
probleem, dat slechts door een uiterst
klein aantal schakers gemaakt kan wor
den en opgelost.
Zie diagram.
(Wit: Kal, De7, Pe2, Pf3, Ld6, Lg3, L g5,
Lhi, Tg2, T h8, pionnen op a4, a5, a6, b6.
Zwart: Khs, DI14, Pb8, Pg8, Lfi, L h6, Ta8,
Tc6, pionnen op a7, b7 en C7.)
Het is een probleem van Unto Heinonen,
dat in 1997 de eerste prijs won in de com
positiewedstrijd van het Probleemblad,
het blad van de Nederlandse bond van
probleemvrienden. Gevraagd wordt een
partij (bewijspartij) te construeren zodat
na 39,5 zetten de diagramstelling op het
bord staat. Het moet natuurlijk op legale
manier gebeuren, met inachtneming van
alle schaakregels.
Om een kans op succes te hebben is het
nodig bijzonder goed naar de stelling te
kijken en de stukken te tellen om een
idee te krijgen van de geschiedenis van de
partij. Alle zwarte stukken staan nog op
het bord, behalve vijf pionnen. Het groep
je witte pionnen aan de linkerkant is daar
zo gekomen door vijf keer te slaan. Dat is
gemakkelijk te zien en uit te tellen. Dat is
mogelijk gemaakt doordat dat de zwarte
pionnen van d tot h eerst gepromoveerd
zijn en daarna door de witte pionnen ge
slagen. Een ander opmerkelijk feit is, dat
er drie zwartveldige witte lopers op het
bord staan. Minstens twee daarvan moe
ten uit promotie ontstaan zijn. Dat kan al
leen op f8 en h8 gebeurd zijn. Waarom
niet op d8? De oplossing:
i.a4 h5 2.as f14 3.a6 I13 4.135 hxg2 5.114
Th6 6.h5 Tc6 7.h6 g5 8.I17 g4 9-Tg5 f5
io.h8L f4 n.Le5 f3 i2.Th8 fxe2 13.f4 g3
14-Pf3 glL 15-Lg2 Lb6 l6.Lhl g2 17.f5 giL
i8.f6 LgC5 19.CI4 ds 20.dxc5 LI13 2i.cxb6
Lfl 22.Tg2 Kf? 23.Lg3 Kg6 24.f7 Lh6
25.f8L es 26.Ld6 Dh4 27.Lg5 e4 28.Kd2
eiL+ 29.KCI La5 30.PC3 e3 3t.Kbt t'2
32.Kai eiL 33.Dei d4 34.1)07 d3 35-Pe2
Leb4 36x3 d2 37.cxb4 diL 38.bxa5 La4
39.b3 Kh5 40.bxa4
En de diagramstelling staat op het bord.
Dit is inderdaad geen gewone schaak
partij, maar een virtuele machine. Zeer
opvallend is de vijfvoudige loperpromotie
van de zwarte pionnen. Een van de groot
ste experts in Nederland op het gebied
van dit soort retrogradeproblemen is dr.
M.E. Nordlohne uit Vlissingen. Hij was
jurylid en moest tevens testen of de
binnengekomen constructies correct wa
ren. Hij schreef over dit probleem: „Wie
zich verdiept in de volkomen vastlig
gende, wonderbaarlijke zettenvolgorde
van deze retro raakt eigenlijk niet uitgeke
ken."
Met de volgorde van zetten is echt niet te
sjoemelen. Let op de wijze waarop de wit
te pionnen naar de promotievelden mar
cheren nadat de weg voor hen is vrijge
maakt. De vijf zwarte pionnen bereiken
promotie door twee keer te slaan. Ook de
wijze waarop de witte koning de dame
vleugel bereikt is bizar. Inderdaad, dit
heeft niets met schaken te maken, maar
prachtig is het wel! Nordlohne: „Gewel
dig, uitzonderlijk, fenomenaal!"
,g
r—-v
A
A
y|
11
1
a
a
n
Hj
BRIDGE
Ruud van den Bergh
De zomertijd staat altijd bol van
evenementen. Er zijn grote toer
nooien en kleinere drives, maar
elk jaar staat het Europees kam
pioenschap voor de jeugd op het program
ma. Dit bridgefeest voor de jongeren
wordt dit jaar gehouden in Jesolo (Italië)
en is vorige week woensdag van start ge
gaan en zaterdag 21 juli zullen de laatste
kaarten worden gelegd.
Aan dit kampioenschap nemen 22 landen
deel. Er wordt in viertallenwedstrijden ge
speeld. De deelnemers zijn verdeeld in
drie categorieën: junioren tot 25 jaar, aspi
ranten tot 20 jaar en meisjes. Een feest
voor de jongeren die dit evenement mee
maken en het is een genot hen zo van
bridge te zien genieten.
Bij het schrijven van dit artikel stonden
de Nederlandse junioren tot 25 jaar op
een derde plaats, op luttele achterstand
van Italië en Noorwegen. Zij hadden elf
wedstrijden gespeeld en acht keer gewon
nen. Slechts tegen Italië, Denemarken en
Polen werd met een klein verschil verlo
ren.
Uit de wedstrijd tegen de Polen komt dit
spel waarin we Bob Drijver uit Bergen op
Zoom met Merijn Groenenboom uit
Utrecht zien schitteren. Voor het leesge
mak is het spel een halve slag gedraaid.
Groenenboom (N) opende het bieden
met tHa en onder passen van de Poolse te
genstanders ging het als volgt verder:
Drijver (Z) bood 2Rui; N - 2Ha; Z - 3KI; N
- 4KI en daarmee stond de troefkleur vast.
Z - 4Ha gemengde controle); N - 4Sch
(gemengde controle); Z - 4SA (Roman
Key Cards); N - 5KI één Key Card) en Z
-6KL
Drijver moest dus 6K1 zien te maken waar
tegen de Poolse westspeler uitkwam met
ruitenaas en met ruitendrie vervolgde.
Die kaart was het eerste probleem voor
Drijver. Met open kaarten had hij gedo
ken, maar hij wilde geen risico nemen en
troefde met klaverenacht. Daarna speelde
hij klaverennegen, nam in de hand over
met de tien en zag dat oost niet bekende,
maar een schoppen afgooide. Het zat niet
mee, alle uitstaande troeven in één hand.
Hij ging verder met ruitenvrouw, west
speelde de zes bij in noord werd met kla-
verenboer getroefd en nu speelde oost har
tentwee bij.
Hij speelde een harten naar de heer in
zijn hand en toen bij oost de vrouw viel,
begreep hij dat een poging om met harte
naas een slag te maken, uitgesteld moest
worden tot oost ontdaan zou zijn van zijn
troeven. Ruitenboer werd voorgespeeld in
west verscheen de heer en in de dummy
werd getroefd met klaverenvrouw. Oost
gooide een schoppen af
Drijver haalde in de volgende slag opge
lucht adem. Hij liet uit de dummy schop
penheer spelen en troefde schoppenaas
van oost met klaverendrie af. Deze kaar
ten waren nog over toen hij in de hand
aan slag was:
In noord lag nog: Sch: VB Ha: AB97
Oost had nog: Sch: 976 KI: 654
Drijver had nog: Ha: 6 Rui: 108/ KI: AH7
West Had nog: Sch: 1085 Ha: 1085
Drijver kon nu de laatste troeven trekken
en uit de dummy drie hartenkaarten af
gooien. Hij had nog twee ruitenslagen in
de hand kunnen maken, maar hartenaas
was een entree om nog twee schoppensla
gen in de dummy te maken.
Met 16-14 werd van de Polen verloren,
maar de kansen op een medaille waren
niet verspeeld.
A HVB
AB974
4>5
#VB98
A A9763
A 108542
10853
V2
AH63
92
#6542
f 1 H6
VB 10874
#AH1073
Noord gever, Allen kwetsbaar
