Cultuur
J.C. van der Meer Mohr
behoed voor vergetelheid
Vioolles grootmeesteres Lydia Mordkovitch
40 Donderdag 19 juli 2007 PZC
De Grote of Onze Lieve Vrouwekerk in Dordrecht, olieverf op paneel van
I. C. van der Meer Mohr.
Expositie en boek over
Haags-Zeeuwse
kunstenaar.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - De Haags-Zeeuwse
kunstenaar J.C. (Johannes Corne
lls) van der Meer Mohr (1821-1876)
is, ruim honderddertig jaar na zijn
dood, nauwelijks nog bekend. Hij
liet een bescheiden oeuvre na,
waarvan af en toe nog een werk
opduikt bij een veiling.
Hij wordt nu echter voor de verge
telheid behoed, of er misschien
zelfs wel aan ontrukt, door een
fraaie expositie in de Zeeuwse Bi
bliotheek in Middelburg.
Aanleiding voor de tentoonstelling
is het verschijnen van een mono
grafie over Van der Meer Mohr, in
de reeks Zeeuwse Katernen. Het
boekje is geschreven door de Haag
se kunsthistoricus Jim van der
Meer Mohr, die onderzoek heeft
gedaan naar leven en werk van de
kunstenaar. Die had sinds zijn hu
welijk met een Goese burgemees
tersdochter in 1853 een sterke
band met Zeeland en heeft zich la
ter ook daadwerkelijk in de provin
cie gevestigd.
Blikvanger op de tentoonstelling is
een vermaarde 'coproductie': het
geschenk dat de leden van de Am
sterdamse kunstenaarsvereniging
Arti et Amicitiae in 1874 hebben
aangeboden aan koning Willem
III, ter gelegenheid van diens
vijfentwintigjarig regeringsjubi
leum. Het cadeau bestond uit in to
taal acht verzamellijsten met elk
vijftien geschilderde paneeltjes. In
Middelburg is de lijst te zien met,
rechts in het midden, Van der
Meer Mohrs bijdrage: een afbeel
ding in olieverf van de Grote of
O.L.V. Kerk in Dordrecht. Die had
hij al vaker geschilderd, getuige
een wat groter en ouder paneel
dat ook in de Zeeuwse Bibliotheek
hangt.
Van der Meer Mohr is vooral be
kend geworden door zijn kerkinte
rieurs, die hij heel precies weergaf
In dat opzicht is hij vrijwel zeker
beïnvloed door de vier jaar oudere
Johannes Bosboom, in de negen
tiende eeuw de voornaamste verte
genwoordiger van het genre. Jim
van der Meer Mohr signaleert in
zijn monografie duidelijke overeen
komsten. J.C. van der Meer Mohr
staat weliswaar 'artistiek op een la
ger plan' dan Bosboom, aldus de
auteur, maar het werk is 'zeker
niet onverdienstelijk en minstens
vergelijkbaar met zijn tijdgenoot
Jan Jacob Schenkel'.
'De kunstenaar is vooral
bekend geworden door zijn
kerkinterieurs'
De expositie toont ook veel archi
valia, zoals geboorte-, huwelijks-
en overlijdensakte, een kopie van
zijn aanstellingsbrief als leraar van
de RHBS in Middelburg en de
complete boedelinventaris zoals
die na zijn overlijden is opge
maakt.
Daarnaast valt er veel achtergrond
informatie te lezen over het - in
1940 verwoeste - huis De Globe
J. C. van der Meer Mohr
Johannes Cornelis van der Meer Mohr werd in 1821 in Den Haag gebo
ren.
Zijn dubbele achternaam heeft hij te danken aan zijn vader en oom, die
de naam van hun moeder (Van der Meer) met die van hun vader (Mohr)
combineerden.
Hij studeerde aan de Gravenhaagsche Teekenacademie.
In 1853 trouwde hij met zijn nicht Elisabeth Christina van der Meer Mo
hr, dochter van de toenmalige burgemeester van Goes.
Zij kregen zeven kinderen, van wie er zes jong stierven.
Jarenlang woonde het echtpaar in Maastricht. Daar verdiende Van der
Meer Mohr de kost als tekenleraar.
In 1865 kreeg Van der Meer Mohr een baan als docent tekenen aan de
nieuwe Rijks Hoogere Burgerschool in Middelburg. Zijn vrouw overleed
in dezelfde periode.
In 1869 hertrouwde hij met Martina van Diggelen, afkomstig uit een Mid
delburgse notabelenfamilie.
Samen woonden ze aanvankelijk in de Korte Noordstraat in Middelburg,
later in de inmiddels verdwenen buitenplaats Even Buiten, in de gemeen
te Koudekerke.
Daar overleed hij in 1876, 55 jaar oud, 'na lang maaglijden'.
Zijn graf bevindt zich op de oude begraafplaats van Koudekerke.
aan de Rotterdamsekaai in Middel
burg. Dat werd in Van der Meer
Mohrs tijd bewoond door Joseph
Bourdrez, rijksopzichter water
staat en publieke werken voor Wal
cheren en Noord-Beveland.
De hal van de woning heeft de
kunstenaar later mooi en zeer ge
detailleerd afgebeeld op een aqua
rel, ook te bewonderen in Middel-
burg.
In de ruimte is een elegante dame
te zien en op de achtergrond praat
een dienstbode met een oudere
vrouw. Jim van der Meer Mohr
noemt het werk 'een absoluut
hoogtepunt' in het oeuvre.
Rl Expositie 'Johannes Cornelis van der
Meer Mohr (Den Haag 1821 -Koude
kerke 1876). Leven en werk van een
Haags-Zeeuwse kunstenaar', t/m 4
augustus in de Zeeuwse Biblio
theek, Kousteensedijk 7, Middel
burg. Geopend: ma 17.30-21.00
uur, di t/m vr 10.00-21.00 uur,
za 10.00-13.00 uur. De bijbehoren
de monografie, geschreven door
Jim van der Meer Mohr en versche
nen in de reeks Zeeuwse Katernen,
is verkrijgbaar voor 14,90 euro.
Muziekstudenten
komen van heinde en
verre voor masterclasses
Zomerschool.
door Ali Pankow
MIDDELBURG - „Laat de klanken
wat meer vloeien, niet te veel ver
snellen, leg er zoveel mogelijk pas
sie in." De Russische violiste Lydia
Mordkovitch stimuleert vol en
thousiasme de Koreaanse Hyowon
Jang woensdagavond tijdens haar
eerste masterclass in de Kloveniers
doelen in Middelburg.
In het kader van de Summer-
school op initiatief van de Roose
velt Academy naar het voorbeeld
van de Universiteit in Utrecht zijn
muziekstudenten van heinde en
verre naar Middelburg gekomen.
Naast de masterclasses van
viool-grootmeesteres Mordkovitch
staan er ook cursussen carillon,
piano en fortepiano op het pro
gramma. Andere docenten zijn on
der meer Geert D'hollander,
Ralph van Raat en Paolo Giaco-
metti.
„Lydia Mordkovitch houdt van de
stad Middelburg en heeft zelf te
kennen gegeven hier les te willen
geven. Als je de kans krijgt de bes
te violiste van de wereld binnen te
halen, maak je daar gebruik van",
zegt hoogleraar Albert Clement in
'Ik heb wekelijks les van
haar, maar vier dagen
masterclass van Mordkovitch
laat ik niet schieten'
zijn functie als leider van de Sum-
merschool.
„Ik ben haar gewoon gevolg. Ik
heb wekelijks les van haar op de
Royal Academy in Londen, maar
vier dagen masterclass van Mord
kovitch hier laat ik niet schieten",
vertelt de Koreaanse muziekstu
dente Jang. Onder de deelnemers
bevinden zich ook twee jeugdige
kleindochters van de lerares: Juliet
te (it) en Tanja (10) zijn met hun
moeder Ilana Mordkovitch-Roos
vanuit Signapore gekomen. De
meisjes hebben oma al bijna een
jaar niet gezien en verrassen haar
nu met hun muzikale vorderin
gen. Moeder Ilana begeleidt hen
op de piano. Tanja speelt Zapatea-
do, een Spaanse dans van Pablo de
Sarasate en Juliette waagt zich aan
Aus der Heimat van Smetana.
Oma blijkt trots op haar kleindoch
ters. Er komt een intens 'bravo'
over haar lippen, maar ze toont
zich desondanks ook voor hen de
docente die hoge eisen stelt.
„Wij spelen morgen wel, eerst nog
even repeteren", zegt de Belgische
Gilles Veldema, student aan het
Conservatorium in Den Haag. Sa
men met zijn vriendin Karen Lo
rain uit Nieuw-Zeeland opteert
ook hij voor de Summerschool.
Lydia Mordkovitch luistert tijdens de masterclass viool intens naar het spel
van Hyowon Jang. foto Mechteld Jansen
Interieur van het huis De Globe in Middelburg, een van de blikvangers van
de expositie. foto Lex de Meester
