Boeken
Reve
wil lezer
vermaken
H
'P
K;
Seksmoord en Bossche bollen De vrouwen in Mussolini's leven
ra
ra
BOEKEN KORT
PZC Donderdag 19 juli 2007 19
JEUGDZORG Ernst Timmer
(1954) heeft voor zijn vierde ro
man een actueel thema bij de
kop: jeugd- en gezinszorg. In
Gierzwaluwen, dat hij om de ac
tualiteit te benadrukken plaatst
in 'de verwoestende zomer van
2007', beschrijft hij hoe de be
gaafde, maar contactgestoorde
jongen Jari Juffermans het on
derwerp en slachtoffer wordt
van een teveel aan goedbedoel
de zorg door zijn omgeving. De
twee vorige romans van Tim
mer werden genomineerd voor
de Libris Literatuurprijs.
Ernst Timmer - Gierzwaluwen. Pro
metheus. 18,95 euro
De Ierse schrijver Colum
McCann (1965) verbleef voor
zijn roman Het verre licht een
jaar onder de daklozen van
New York en voor de roman
Danser in de balletwereld van
Rusland. „Het is het voorrecht
van een romanschrijver om zo
gek te zijn ergens binnen te val
len waar anderen misschien
niet zouden komen", schrijft hij
in zijn nieuwe roman Zoli. Het
is het waargebeurde verhaal van
de dichteres Papsuza, die de wet
ten van haar Roma-gemeen-
schap tartte door poëzie te pu
bliceren en een Ierse minnaar te
nemen.
[fl Colum McCann - Zoli. De Harmonie,
19,50 euro.
PP IJS Heeft de Portugese
grootmeester José Saramago
(1922) zoiets als een oerboek,
waar hij steeds op terugvalt? Hij
kondigde vaak aan dat hij zijn
Boek der bekoringen ging publice
ren, over zijn kinderjaren. Maar
het zal waarschijnlijk nooit ver
schijnen. Te hoogdravend, vond
hij zo rond de tijd dat hij in
1998 de Nobelprijs kreeg toege
kend. Wel is er nu een beschei
dener terugblik op zijn jeugd in
de vorm van Kleine herinnerin
gen. Met foto's ook. Bijschrift bij
een foto van zijn moeder:
'Beeldschoon'.
José Saramago - Kleine herinnerin
gen. J.M. Meulenhoff, 15 euro
(geb.)
Jonathan van het Reve debuteert met
de novelle De boot en het meisje.
De jonge Reve neemt het stokje over
van grootvader Karei en oudoom
Gerard. „Ik hoop dat ik als schrijver
gewaardeerd word."
J| onathan van het Reve (1983) wijst op een
I gekopieerd tijdschriftartikel dat op de ter-
I rastafel ligt. Het stuk gaat over hem. „Ik
weet ook wel dat ik niet een zwaar volwas-
n boek heb geschreven. De boot en het meisje
is een luchtig, vlot geschreven verhaal, als ik
het zo mag zeggen. Dat wordt wel eens ver
ward met waardeloos."
En dat is De boot en het meisje niet. Het gaat
over de 22-jarige Leo, die zijn dagen lummel
end doorbrengt en het liefst in de nabijheid
van studente Rosa verkeert. De boot die Leo
wil kopen, is de katalysator om nader tot elkaar
te komen. Het is bovendien een heel grappig
boek, waarin meligheid en snedigheid hoogtij
vieren.
Jonathan van het Reve: drie afge
broken studies aan de universiteit,
hulpkok in een wijnbar in De Pijp.
„Op de achterflap staat dat ik kok
ben, maar dat is opschepperij. Ik
heb ook niet de ambitie om kok te
worden." Zou de interviewer ook
zeggen, met zo'n achternaam. Een
beladen achternaam, omdat de
schrijver weet dat hij met zijn lite
raire debuut in het nog niet verstil
de vaarwater van grootvader Karei
van het Reve en oudoom Gerard
Reve terecht is gekomen.
Hij neemt het artikel op. Verzucht:
„Heel plagerig noemt die meneer
van dat tijdschrift de naam Gerard Vanter. Dat
was mijn overgrootvader, die ook schreef. En
hij noemt diens kinderboek, De avonturen van
Mop en Strop. En dat ik eerst maar eens moet
proberen daar overheen te komen. Heel dapper
is dat, om zo'n vergelijking te trekken."
Hij maakt niet bepaald een timide indruk, Jona
than van het Reve. En zijn achternaam is geen
molensteen. Hij wist dat de vragen over de be
roemde literatoren, die hij overigens niet goed
heeft gekend, zouden komen. „Ik heb ook niet
opgezien tegen de aandacht. Mijn naasten heb
ben me niet ontmoedigd, maar aangemoedigd.
Nee, er hebben nooit cameraploegen voor de
deur gestaan En ik heb nooit overwogen een
pseudoniem te kiezen. Mijn echte naam was
toch wel uitgelekt en dan had je
pas echt die verhalen gekregen dat
ik niet durfde met zo'n naam."
Er zit een aangename cadans in de
zinnen van Jonathan van het Reve.
„Ik vind ritme belangrijk. Ik weet
vaak al hoe een zin wat metrum
betreft moet lopen en uit hoeveel
lettergrepen hij moet bestaan,
maar ik weet dan nog niet precies
wat ik wil zeggen. Hoewel ik ook
weer niet als een soort Beethoven
achter de computer zit, hoor."
Van het Reve koos hoofdpersonen
die dicht bij hem stonden, die pra
ten en handelen zoals hij ook kan
praten en handelen. Natuurlijke dialogen, be
schrijvingen van milieus die hij niet Jtoeft te
verzinnen. „Ik weet wat die personen zeggen.
Een dialoog tussen twee professoren in het Ox
ford van voor de Tweede Wereldoorlog zou ik
nooit op papier krijgen."
Ook de grappen en de manier waarop die in
het verhaal zitten, in dialoogvorm en licht ab
surd, komen uit zijn leefwereld. „Ik grap met
vrienden zoals dat in het boek gebeurt. Ik heb
sterk het gevoel dat ik de lezer moet vermaken.
Dat is een plicht van de schrijver."
Hij ziet op tegen de recensies, dat wel. Bang
om niet serieus genomen te worden. „Ik hoop
dat men het een leuk boek vindt. Misschien
hoop ik eerder nog dat ik als schrijver gewaar
deerd word." Strijdlustig: „Ik wil het conflict
zoeken met mensen die onzin over mijn boek
beweren. Ik verlang ernaar op niveau mee te
praten over mijn boek. Dat mijn stem gehoord
wordt, als schrijver.
„Ik ben ook heel benieuwd naar mijn volgende
boek. Ik heb gezegd dat ik niet wist of er nog
een boek zou komen. Maar nu ik van veel men
sen heb gehoord dat ze dit wel goed vonden,
ga ik door. Ik wil beter worden. Zoals The Beat
les alleen maar beter werden. Niet zoals Ger
ard, die zijn beroemdste boek, De avonden, met
een in het begin schreef Ik wil niet op latere
leeftijd proberen mijn oude niveau te halen."
[J"] Jonathan van het Reve: De boot en het meisje.
Nijgh Van Ditmar, 15 euro.
door Maarten Moll
foto Johannes Abeling
Jonathan van het Reve debuteerde vorige week met de novelle De boot en het meisje.
door Mieske van Eek
Herman Vemde
Tequila sunrise
Ellessy, 8,95 euro
et is niet pluis in Den
Bosch. Betaalde seks,
drugs, geweld, onder
wereld, een engerd met een
dodelijke fascinatie voor
springstoffen, een foute offi
cier van Justitie en een versla
ving aan Bossche bollen. Her
man Vemde uit Best voert
ons in zijn nieuwe misdaad-
boek Tequila sunrise langs
duistere en kleurrijke kanten
van de Brabantse hoofdstad.
Maar het is allemaal pure fic
tie, stelt hij Bosschenaren en
dagjesmensen gerust aan het
eind van zijn boek. De lezers
hebben er dan zo'n 320 blad
zijden vol actie en geweld op
zitten. De heldin van het ver
haal is de prostituee Monica.
Een vakvrouw, die in een
club werkt voor de wat welge
steldere klantenkring. Nu Mo
nica al 32 jaar is, maakt ze
zich zorgen over haar eigen ui
terste houdbaarheidsdatum,
want het oudste beroep loont
het best met een jong en
strak lijf
Voorlopig krijgt Monica eerst
iets anders aan haar hoofd,
een geheugenstick van een
computer, die een schijnbaar
onachtzame officier van Justi
tie bij haar heeft verloren.
Dat hij een collega in Breda
een hak wil zetten, vertelt hij
haar niet. Monica speelt de
stick met vertrouwelijke infor
matie via een vriendin in han
den van een Bossche onder
wereldbaas en brengt daar
mee een keten van gebeurte
nissen op gang, die tot
moord, intimidatie en een
ontvoering leidt. Uiteindelijk
ziet Monica zich gedwongen
zelf tot actie over te gaan.
Een aardig, bij vlagen verras
send boek, dat mooi gebruik
maakt van actuele ontwikke
lingen in de Nederlandse mis
daadwereld.
door Theo Hakkert
Frans Denissen
De vrouwen van
Mussolini. Achter de
facades van het fascisme
Uitgeverij Bert Bakker,
29,95 euro (geb.)
oman zonder fictie'.
Zo noemt Frans De-
1 nissen het boek dat
hij schreef over de Italiaanse
fascist Benito Mussolini, 11
Duce, die zijn land leidde ten
tijde van de Tweede Wereld
oorlog. Denissen heeft bijeen
gebracht wat anderen al over
Mussolini hadden geschre
ven, maar omdat hij zo zijn ei
gen selectie en interpretatie
heeft toegepast, wil hij het
geen geschiedboek noemen.
De selectie houdt onder meer
in dat hij de biografie van
Mussolini schetst via een om
weg, en wel die van de vrou
wen in zijn leven.
Mussolini heeft in zijn leven
tientallen vrouwen gekend,
om het neutraal uit te druk
ken. Hoewel vrijwel iedereen
die ooit tot de hofhouding
van II Duce heeft behoord,
memoires heeft geschreven -
tot en met de man die aan de
aan- en afvoer van de dames
een dag- en nachttaak had -
blijft eigenlijk onduidelijk of
Benito Mussolini hen altijd
liet komen voor seks of louter
om hun adoratie voor hem.
Frans Denissen poogt de ver
schillende relaties te ontrafe
len, met als voornaamste stel
ling dat Mussolini's laatste
minnares, Clara Petacci, die
samen met II Duce op 6 okto
ber 1945 werd geëxecuteerd,
politiek gezien een veel grote
re invloed op hem had dan
tot nu toe werd aangenomen.
De vrouwen van Mussolini
geeft een fascinerend inzicht
in het knotsgekke pandemo
nium rond 11 Duce. Een cul
tus die niet voorbij is, ook
niet voor zijn laatste minna
res Clara Petacci. Op haar graf
in Rome, waar haar gebeente
na enkele omzwervingen is
beland, liggen nog dagelijks
verse bloemen.
