Legionella bij de tandarts: spoelen maar
BOSCH
de voordeligste keukedspecldllstenl
6 Woensdag 18 juli 2007 pzc
Apparatuur wordt niet
gecontroleerd op
legionellabesmetting.
door Rens Ulijn en Dylan de Cruijl
den haag - Een wolkje fijne water
nevel stijgt op als Chris van der
Lugt de tandartsboor aanzet.
„Kijk", zegt de manager van een
Haagse tandartspraktijk en hij
wijst naar de kleine reservoirs ge
destilleerd water. „In ons water
kan geen legionella zitten." De
praktijk heeft de nieuwste appara
tuur en altijd stromend water in
de leidingen, zodat bacteriën geen
kans krijgen zich te nestelen. Toch
geeft Van der Lugt toe: „Risico's
kan je nooit helemaal uitsluiten."
Dat ondervond ook de Rotterdam
se orthodontist Ronald Sluiter. De
legionellaramp van 1999 in Boven-
karspel, waarbij 31 mensen overle
den, zette hem aan het denken.
De overwegend oude slachtoffers
waren besmet via waternevel uit
een fontein. „Ik dacht: zoiets moet
mij niet overkomen." Sluiter liet
zijn waterleiding doorlichten en
schrok zich rot: zijn praktijk zat
bomvol legionellabacteriën. Hij
kocht direct apparatuur om het
water te zuiveren. Sindsdien is
geen besmetting meer geconsta
teerd. „Ik laat nog steeds analyses
uitvoeren", vertelt hij. „Dat is mijn
verantwoordelijkheid." Uit een
steekproef van het certificeringsbe-
drijf Water Inspectiedienst blijkt
dat Sluiter niet de enige was. Bij
een op de drie van de 34 gecontro
leerde tandartsen werd legionella
aangetoond. Het bedrijf lichtte di
rect de Nederlandse Maatschappij
ter bevordering van Tandheelkun
de (NMT) in, maar die stelt dat
tandartsen nog steeds 'alle gezond
heidsrisico's voor hun patiënten
vermijden' en ziet geen aanleiding
voor maatregelen.
Hoewel naar schatting zes miljoen
mensen gemiddeld elke negen
maanden één keer in een tandarts
stoel plaatsnemen, valt de sector
onder een licht regime als het gaat
om de controle op hygiëne. De In
spectie Volksgezondheid (IGZ)
voerde in 1998, bijna tien jaar gele
den, voor het laatst een groot on
derzoek uit naar infectierisico's bij
tandartsen.
Hoewel veel tandartsen zich niet
aan de voorschriften hielden, werd
toch vastgesteld dat tandartsbe
zoek een laag risico betekent. Con
trole wordt daarom aan de be
roepsgroep overgelaten.
'Bij gezonde mensen leidt
legionella doorgaans
niet tot grote problemen'
Verplichte overheidscontroles vin
den alleen plaats bij instellingen
met een hoog risico: ziekenhui
zen, zwembaden en sauna's. Roel
Coutinho van de afdeling Infectie-
bestrijding van het Rijksinstituut
voor de Volksgezondheid en Mi-
Hoe hygiënisch werkt de tandarts als
te voorkomen?
lieu (RIVM): „Het zijn plaatsen
waar veel mensen met een zwakke
gezondheid komen. Bij gezonde
mensen leidt legionellabesmetting
doorgaans niet tot grote proble
men." Bij tandartsen, zo is de rede
nering, komen weinig kwetsbare
hoogbejaarden. Bovendien was tot
dusverre geen enkel geval van le
gionella terug te voeren op tand
artsbezoek. Dat zegt nog weinig:
de oorzaak van de helft van de
ziektegevallen is onbekend.
In de richtlijn die tandartsen vrij
willig toepassen, staat dat zij hand
schoenen, een neusmondmasker
en beschermende bril moeten dra
gen en voor en na iedere behande
ling de handen moeten wassen.
Bij het trekken van kiezen en wor
telkanaalbehandelingen, heeft steri
lisatie van de apparatuur de voor
keur, maar dat is geen eis.
De werkgroep Infectie Preventie
het gaat om legionellabesmettingen
foto Ryan Soderlin/GPD
wijst er op dat in sommige boren
'secreet met bloed uit de mond
van de patiënt in het systeem kan
komen, waardoor besmetting met
bacteriën en virussen kan optre
den'. Daarom moet ook het inwen
dige van de boor worden gerei
nigd. Maar hoeveel tandartsen
doen dit na elke behandeling? Om
infectie met legionella te voorko-
Pas op voor waternevel
- De veteranenziekte wordt veroorzaakt door de legionellabacterie, die
ernstige longontsteking kan veroorzaken, gecombineerd met misselijk
heid en diarree. De ziekte is in 10 tot 30 procent van de gevallen dodelijk
en treft vooral oudere en zwakke patiënten.
- Voor behandeling met antibiotica is snelle diagnose noodzakelijk.
Besmetting vindt plaats door inademing van waterdruppels met veel bac
teriën. De bacterie die de ziekte veroorzaakt, groeit explosief in stilstaand
water met een temperatuur tussen de 25 en 55 graden Celsius.
- Het drinken van besmet water is ongevaarlijk.
men moeten de drinkwatersyste
men 's ochtends twee minuten
worden doorgespoeld en voor iede
re nieuwe patiënt gedurende twin
tig seconden. Toch stelt de werk
groep vast dat het aantal bacteriën
in het drinkwater van de tandarts
doorgaans hoger is dan voor drink
water is toegestaan. „Het is onvol
doende duidelijk of doorspoelen
met chloor of waterstofperoxide
wel het gewenste effect heeft."
De Inspectie voor de Volkgezond
heid en het RIVM zien in de resul
taten van de steekproef geen reden
om onderzoek te doen naar tand
artspraktijken. Coutinho: „Het is
een verantwoordelijkheid van de
tandartsen zelf, dat blijft zo."
Voorzitter Fred Bertrand van de
Stichting Veteranenziekten rea
geert: „Ik ben geschokt over wat er
naar buiten komt. Er zou een
groot onderzoek moeten komen.
Wat IGZ en RIVM doen, is een ty
pisch voorbeeld van je kop in het
zand steken."
Bij aankoop van een keuken
KEUKENS BV
Amundsenweg 47 Goes
Tel. 0113 -219770
Ceciliaweg 4 Sint-Annaland
Tel. 0166 - 653448
Afbeeldingen kunnen afwijken, prijs- of zetfouten onder voorbehoud. Prijzen exd. verwijderingsbijdrage. 56200-140
Greeploze keuken
opstelling met apart
werkgedeelte,
incl. apparatuur en
multiplex werkblad
met spoelbak.
Rechte nostalgische
keukenopstelling,
incl. apparatuur en
multiplex werkblad
met spoelbak.
CBW-erkend