Van koetshu
proefstation
is naar
Boerderijwinkel vult gat in de markt
NAMEN
Stuyvesant
Veroverd land dat je weer
kwijtraakt, is synoniem voor
de naam Stuyvesant of Stuive-
zand. Peter Stuyvesant (koppi
ge Piet, Piet Houtepoot) was
rond 1630 gouverneur van
Nieuw Amsterdam, het huidi
ge New York. Dankzij de vre
desbespreking na de 2e Engel
se zeeoorlog (1666-1667) die
wij wonnen, hebben we
Nieuw Amsterdam en wijde
omgeving aan de Engelsen
overgedragen in ruil voor Suri
name. Het Zeeuwse Stuy
vesant was een eiland ten zui
den van Baarland in de Wes-
terschelde, bestaande uit ze
ven polders en uit 1600 a
2000 gemeten. De eerste pol
ders stamden uit 1370. Bijna
300 jaar is er geleefd, geboerd,
gekerkt en gevochten tegen
de grillige zee. Na 1600 ging
men de strijd verliezen:
'Grouwsame en ongehoord
tempeesten in de Paaschdage'
meldde een bewoner in 1606.
Twintig jaar later is waar
schijnlijk de laatste polder in
zee verdwenen. De boerderij
Stuyvesant, bij de dijk ten
zuidwesten van Baarland,
houdt de herinneringen aan
dit eiland in leven. Verhalen
in Zeeland dat Peter Stuy
vesant van dit grote eiland af
komstig was, vind ik nergens
bevestigd. Zijn vader was do
minee in Friesland. Mogelijk
waren diens voorvaderen van
het Zeeuwse Stuyvesant af
komstig, maar dat is nergens
beschreven. De invloed van
de Zeeuwen op de West Indi
sche Compagnie die Nieuw
Amsterdam stichtten, is altijd
erg groot geweest. Dat de eer
ste bewoners van Nieuw Am
sterdam voor een aardig deel
uit (Noord) Zeeuwen be
stond is ook een feit. Maar
het verband tussen de man
Stuyvesant en het Zeeuwse ei
land Stuyvesant is nooit aan
getoond.
Gerard Smallegange
1 4 Dinsdag 17 juli 2007 PZC
Na een verblijf van 28
jaar in het koetshuis
van landgoed Landlust
in Heinkenszand, zetelt
stichting Het Zeeuwse
Landschap sinds vorige
week in het voormalige
Proefstation voor de
Fruitteelt in Wilhelmina-
dorp. Voor de mede
werkers van de stich
ting betekent het een
grote verbetering.
de gemeente Goes kwam de trans
actie uiteindelijk rond. Daarna
kon een fikse opknapbeurt begin
nen. Die is vooral binnenshuis uit
gevoerd; alles oogt splinternieuw.
Aan de buitenkant is alleen de en
treepartij aangepast. Het Zeeuwse
Landschap heeft het tijdverlies
voor lief genomen omdat de voor
keur uitging naar een plek in de
omgeving van Goes. lacobusse is
blij dat de zakelijke aanblik van
het gebouw behouden is. „Daar
hebben we bewust naar gestreefd.
Een beetje soberheid uitstralen
past wel bij onze organisatie. Er is
ook geen airco aangebracht. We
zijn er voor de natuur en een kan
toor is slechts ondersteunend. Dat
we naar een groter onderkomen
zijn gegaan, was hard nodig door
de groei en verdere professionalise
ring van onze stichting."
Hij was erbij toen HZL 28 jaar gele
den in het koetshuis van Landlust
trok. Daarvoor diende een slaapka
mer van de directeur als kantoor.
„We waren met z'n vijven. Nu zijn
er 25 formatieplaatsen en ruim der
tig medewerkers, van wie onge
veer de helft in het kantoor werkt.
De vijf formatieplaatsen van mu
seum Terra Maris bij Domburg zit
ten daar niet bij. Het is bij ons een
komen en gaan van stagiaires en
tijdelijke medewerkers die voor
een bepaalde klus gevraagd wor
den. Daar hebben we nu gelukkig
alle ruimte voor."
Er zijn zelfs groeimogelijkheden.
De tweede verdieping van het ge
bouw is nog onbenut. lacobusse is
blij met de royale ontvangstruim
te. „Die gaan we onder meer ge
bruiken voor symposia en andere
bijeenkomsten, bijvoorbeeld over
inspraak over een beheerplan voor
een gebied. Daar konden we in
Landlust niks mee." Hij vertelt dat
het koetshuis is verkocht en wel
kantoor blijft.
Het nieuwe kantoor van HZL biedt
door Rinus Antonisse
De plek kan niet mooier.
Aan de rand van dorp en
buitengebied. Met zicht
op akkers en enkele (her
stelde) kreken. En op de zeedijk
van de Oosterschelde, met daarach
ter de slikken en schorren. De mas
ten van voorbij glijdende jachten
steken er bovenuit. Hier en daar
enkele plukjes bos. Bijna alle
Zeeuwse landschappen in één oog
opslag binnen bereik. Alleen de
duinen ontbreken.
Voor een natuurbeheerder een per
fecte stek. Je hoort de medewer
kers van stichting Het Zeeuwse
Landschap (HZL) dan ook niet kla
gen over hun nieuwe onderko
men. „We zien nu rotganzen in
plaats van spechten", zegt hoofd
ecologie Chiel Jacobusse.
Het is een tweede leven voor het
eind 2000 gesloten Proefstation
voor de Fruitteelt (het werk is
overgeheveld naar Randwijk in de
Betuwe). Sinds de sluiting stond
het uit de jaren vijftig van de vori
ge eeuw daterende gebouw (het
straalt ook de zakelijkheid uit die
in die tijd in zwang was) te ver
kommeren.
Er waren slepende onderhandelin
gen nodig om de aankoop door
HZL erdoor te krijgen. De Dienst
der Domeinen toonde zich geen
daadkrachtige verkoper, maar via
zicht op een gevarieerd landschap. foto Dirk-Jan Cjeltema
De belangstelling
voor streekpro
ducten groeit;
het aantal win
kels dat ze aan
biedt derhalve
ook.
foto Dirk-Jan
Gjeltema
overzichtelijk ingedeelde boekje, waarin
ruim 900 adressen van boerderijwinkels
uit alle provincies zijn gebundeld. Netjes
met de openingstijden en internetpagina
erbij.
Zeeland is present met maar liefst 51
adressen. De grootste dichtheid bevindt
zich op Walcheren; op Zuid-Beveland
zijn er maar zes winkels vermeld. Tholen
en Sint-Philipsland moeten het zonder lo
caties doen.
Het aanbod in de provincie is vrij divers.
Boter, kaas, eieren, ijs en andere zuivel
producten, vlees, wijnen fruit en fruit
sappen, jams, eet- en sierpompoenen, as
perges en andere groenten, aardappelen
en uien, bloemen, honing, mosterd.
Achterin het boekje is - erg handig - een
index opgenomen, alfabetisch per plaats.
Makkelijk voor wie op reis gaat.
Kopen bij de boer. Adressengids voor boerde
rijproducten. Redactie Huub Hubregtse,
Andrea Terbijhe en )ules Looman. Uitgave
Vrienden van het Platteland, Wageningen.
Zie ook www.vriendenvanhetplatteland.nl.
door Rinus Antonisse
n heel Nederland zijn in vrij korte
tijd zo'n duizend boerderijwinkels op
gericht. Dat mag best een gat in de
markt worden genoemd. Het heeft er
mee te maken dat steeds meer mensen
het winkelen bij de boer ontdekken.
Door de 'winkeliers' wordt er de nadruk
op gelegd dat alle producten in de winkel
rechtstreeks van het land of op de boerde
rij bewerkt zijn. Het gaat om de smaak
van 'eerlijke en ambachtelijk gemaakte
producten'. Proef't verschil, luidt dan
ook de slogan.
Bij de omschrijving 'winkel' moet uiter
aard niet gedacht worden aan een grote
supermark. De winkels variëren van een
voudige stalletjes, waar één of enkele pro
ducten worden verkocht, tot een winkel
met uitgebreider assortiment, waar ook
producten van andere boerderijen wor
den aangeboden.
De stichting Vrienden van het Platteland
nam het initiatief voor een adressengids.
Kopen bij de boer heet het handzame en