'De slachtoffers gaan hier psychisch aan ten
gronde. Als ze er wat van zeggen, worden ze
alleen maar harder uitgelachen op school'
v17
PZC Zaterdag 7 juli 2007
Pornofilmpjes op de mobiele telefoon zijn bij scholieren de gewoonste zaak van de wereld.
ten volgen." Dit soort filmpjes kunnen vol
gens hem zeer gevaarlijk zijn. „De slachtof
fers gaan er psychisch aan ten gronde. Ze
kunnen de daders namelijk niet terugpak
ken. Als ze er wat van zeggen, worden ze
alleen maar harder uitgelachen op school.
Dat maakt dat iemand er kapot aan gaat."
Het slachtoffer wordt in feite drie keer ge
pakt, zegt hij. „Eerst in het echt, dan door
dat het wordt gefilmd en vervolgens om
dat het wordt verspreid. Om daar over
heen te komen, moet het slachtoffer zijn
eer kunnen herstellen. Dat lukt vaak niet.
De daders worden in de meeste gevallen
niet eens bestraft."
Een slachtoffer uit Den Haag ondervond
dat op pijnlijke wijze. Een meisje had een
naaktfoto van zichzelf naar haar vriendje
gestuurd. Dit met het uitdrukkelijke ver
zoek die foto voor hemzelf te houden. De
foto belandde uiteindelijk in posterfor
maat aan de muren van haar school. De po
litie weigerde aanvankelijk zelfs een aangif
te op te nemen, omdat de kans op vervol
ging gering zou zijn. De moeder werd ge
sommeerd haar dochter terug naar school
te sturen omdat ze leerplichtig was. Het
meisje was echter zo van streek dat ze niet
meer naar school durfde.
Pas na drie weken nam de politie alsnog
een aangifte op. In het politieonderzoek
dat volgde, werden dertien jongens ver
dacht van verspreiding van kinderporno.
Geen van hen is veroordeeld. De zaak is
uiteindelijk na twee jaar geseponeerd, om
dat niet duidelijk was wie van de verdach
ten nu precies wat had gedaan.
Het is te begrijpen dat moeders hun kinde
ren na zo'n incident thuishouden of over
plaatsen naar een andere school, stelt
Harm van Gerven van de Onderwijsinspec
tie. „Maar dat biedt geen oplossing. Die
filmpjes gaan zo snel van hand tot hand,
dat ze binnen een mum van tijd ook weer
op die nieuwe school opduiken. Dan zit
zo'n meisje er daar opnieuw mee."
Beter is het om op de oude school actie te
ondernemen. Volgens de inspectie moeten
schoolbesturen duidelijke regels opstellen
en leerlingen én ouders hierop attenderen,
zodat ook die weten wat de sanctie is op
zulk wangedrag. Daarnaast moeten school
besturen consequent regels handhaven.
Leerkrachten en ouders zijn vaak naïef als
het gaat om de mogelijkheden van de gsm,
zegt Bamber Delver van de Kinderconsu
ment. „Zij zien een mobiele telefoon als
belautomaat, terwijl kinderen en pubers
het vooral als opnameapparaat zien. De
meest geavanceerde technologie is in han
den van de jongste, meest kwetsbare ge
bruikers. Dat is het probleem."
Laatst bezocht hij een basisschool waar
een meisje van 10 een dik klasgenootje had
gefilmd met haar mobiel toen zij na de
gymles uit de douche kwam. De opname
had ze aan andere kinderen op school la
ten zien. „De juf die had ingegrepen, vertel
de me dat het beeld was gewist en er niets
meer aan de hand was. Die vrouw wist
niet eens dat zo'n beeld ook via bluetooth
kan worden doorgestuurd."
Ouders onderschatten vaak de ernst van
deze pesterijen, is Delvers ervaring. „'Ach,
pesten deden we vroeger ook, daar word
je hard van', zeggen ze dan. Maar je moet
er als ouder en school echt wat aan doen."
Hij geeft voorlichting op scholen en is een
groot voorstander van een gsm-verbod op
scholen.
Op het Vellesan College in IJ-
muiden mogen mobieltjes op
school tegenwoordig niet
meer aanstaan. Toch voor
kwam dat niet dat een jongen bij het om
kleden voor gym door vier schoolgenoten
in zijn onderbroek werd gefotografeerd.
„Vanavond sta je op internet", hadden ze
hem toegeroepen, zegt Klaas de Vos, afde
lingsleider havo-vwo op die school. De jon
gen was huilend thuisgekomen, waarna de
vader de school had gebeld. „Gelukkig wa
ren we op tijd. De jongens hadden de foto
nog niet doorgestuurd of op een website
geplaatst. We hebben de geheugenkaart
van de jonge fotograaf gewist."
De daders hebben een pittig gesprek ge
had met de directie en mochten volgens
De Vos na het incident niet mee op werk
week, een vierdaagse excursie. Terwijl klas
genoten feestvierden, moesten zij klusjes
doen op school. Zouden ze de stunt ooit
herhalen, dan zouden ze zonder pardon
van school worden gestuurd. „Die bood
schap is wel aangekomen. We hebben
sindsdien geen last meer van ze gehad."
De namen van de scholieren zijn gefingeerd. De
meisjes op de foto komen niet in het verhaal voor.
