Psychologie
Het knellende ritme
van de zomerblues
The Secret leert je bergen te verzetten
SI
PZC Donderdag 5 juli 2007 19
Zomer is de tijd van 'wegens
vakantie gesloten'. Buurthuis
dicht, verenigingsleven plat,
familie en vrienden weg.
Dan kan de zomerblues
ongenadig hard toeslaan.
door Patricia van der Zalm
illustratie Helen van Vliet
Bij zomer horen zonlicht,
barbecuewalmen, midda
gen aan zee, lanterfanten.
Maar niet iedereen associ
eert dit seizoen met vrolijkheid.
Zij die geen geld hebben, geen ge
schikte reisgenoot of een gezond
heid die op vakantie gaan niet toe
laat, moeten zichzelf vermaken.
Lastig, zeker als je al neigt naar
somberheid. Of als je ontregeld
raakt van warm weer. De zomerde-
pressie - of de lichtere variant zo
merblues - ligt dan op de loer.
Naar schatting 0,1 procent van de
Nederlanders lijdt aan deze vorm
van depressie, één op de duizend
mensen. Epidemiologisch onder
zoek naar seizoensgebonden de
pressies in de vier noordelijke pro
vincies, uitgevoerd door onderzoe
kers van het Universitair Medisch
Centrum in Groningen, toonde
dat aan. De tegenhanger, winterde
pressie, komt bij zo'n drie procent
van de bevolking voor en is daar
door beter bekend. „Die kenmerkt
zich door veel slapen en veel
eten", zegt klinisch psycholoog dr.
Ybe Meesters, hoofd polikliniek
Seizoensgebonden depressies van
het UMC Groningen. „Bij zomer-
depressie horen lusteloosheid en
somberheid, soms zo erg dat men
sen suïcidaal worden. In die zin
lijkt zomerdepressie, meer dan
zijn winterse tegenhanger, op een
gewone depressie. Maar omdat het
weinig voorkomt, is er naar de oor
zaken amper onderzoek gedaan."
Op grond van het onderzoek kan
Meesters geen conclusies trekken
over oorzaken. „Daarvoor was het
aantal deelnemers te klein. Maar
kennelijk zit er in bepaalde seizoe
nen iets dat gevoelens van onlust
veroorzaakt. Komt het door de
hoeveelheid licht, de temperatuur.
Spelen sociaal-culturele omstandig
heden een rol? Het blijft gissen."
Volgens Meesters, die promoveer
de op het onderwerp seizoensge
bonden depressies, meldden zich
bij zijn polikliniek nog geen men
sen met een zomerdepressie. Wel
ke behandeling soelaas biedt, is
dus niet bekend. „In Amerika pro
beerden onderzoekers of het hielp
mensen in het donker te zetten, of
koude douches te laten nemen.
Dat hielp wel even, maar bleek
geen blijvend goede remedie."
Feit is, zegt hij, dat mensen met
een winterdepressie gebaat zijn bij
lichttherapie en het aanleren van
structuur: slapen, op tijd opstaan,
in actie komen. „Lichamelijke acti
viteit en afleiding zoeken is altijd
goed. Vaak is de combinatie af
doende. Maar soms zijn verdere be
handeling en medicatie nodig."
Jonge ouderen en echte senioren
die tegen de zomer opzien, kun
nen sinds vorig jaar terecht bij In
digo Preventie (voorheen Altrecht,
de Utrechtse ggz-instelling) voor
een cursus 'Optimistisch de zomer
in'. „Zomerdips lijken vooral voor
te komen bij 55-plussers", zegt Ti
ny van Hees, trainer en sociaal-psy
chiatrisch verpleegkundige. „De da
gelijkse structuur komt op de hel
ling. Het ritme valt weg. Dat kan
vooral opspelen als je ouder bent."
Van Hees is nu bezig met
werving van kandidaten
voor de nieuwe cursus in
juli. „Zij vinden de leegte in de zo
mer moeilijk, zeker als ze al last
hebben van somberheid. Die kan
verergeren in een periode waarin
activiteiten stoppen, de kinderen
weg zijn en zij zich beperkt voelen
door de warmte."
De deelnemers kampen niet met
zware klachten, waarmee ze naar
de hulpverlening moeten. „Onder
zomerdepressie verstaan wij lichte
tot matige somberheid: ik zit niet
lekker in m'n vel, geniet niet meer,
voel me niet zo fit. Misschien kun
je beter spreken van zomerdip dan
van depressie. Hoewel de klachten
kunnen verergeren als je er niets
aan doet. Want bij somberheid
hoort vaak ook angst; om erop uit
te trekken, iets te ondernemen,
aan het verkeer deel te nemen."
De reacties op de vorige training
waren positief. Van Hees: „We be
steedden ook aandacht aan bewe
ging, voeding. Mensen sloten
vriendschappen. Ze voelden zich
na afloop aanzienlijk vrolijker, ook
door het besef dat ze niet de eni
gen waren. Met speciale tips kun
nen ze uit de voeten bij een som
bere bui. Bel iemand op. Ga op
pad of neem tijd voor jezelf"
En jongeren met de zomerblues,
hebben die pech? „Zij kunnen
meedoen aan de digitale cursus
'Grip op je dip', ontwikkeld door
het Trimbos-instituut. Via een ge
sloten chatbox kunnen zij in acht
sessies vragen stellen aan hulpver
leners van ggz-instellingen. Maar
de meeste jongeren hebben 's zo
mers bijbanen of zijn net afgestu
deerd en gaan gewoon op reis."
Tips tegen je dip
Ga dagelijks fietsen, wandelen of onderneem een andere lichamelijke activiteit. Ga twee keer per week echt sporten.
Krop je gevoelens niet op. Erover praten lucht op.
Ga op tijd naar bed, slaap voldoende, rust op vaste momenten, eet op vaste tijden, sta op een gewone tijd op. Kortom:
regelmaat helpt.
Maak bewuste keuzes. Dan voel je dat jij de touwtjes in handen hebt in je leven.
Probeer niet steeds alles perfect te doen. Dat kan leiden tot ontevreden gevoelens en dwangmatigheid.
Blijf contact houden met andere mensen. Anders dan je misschien denkt, hoefje je voor je somberheid niet te scha
men.
Doe ontspanningsoefeningen.
- Blijf leuke, ontspannende dingen doen. Je somberheid zal niet overgaan als je thuis blijft.
www.gripopjedip.nl
www.indigodirect.nl
Een vrije parkeerplaats, een
leuke nieuwe baan of zelfs
genezen van een enge
ziekte: met The Secret
worden dromen
werkelijkheid. Oprah
Winfrey zweert erbij.
door Lindy Jense
Sonja Bakker mag wel op
passen: exemplaren van
The Secret vliegen zowat
harder de winkel uit dan
die van de Noord-Hollandse dieet-
koningin. Nederland raakt in de
ban van een nieuwe hype. Oplet
tende coaches organiseren zelfs al
The Secret-workshops.
'Het Geheim' is een ontdekking
van de Australische Rhonda Byr
nes, een ondernemende tante die
in 1994 haar eigen tv-productiebe-
drijf begon, Prime Time Produc
tions. Tien jaar later zat ze op
dood spoor, maar werd als bij
toverslag gered door een myste
rieus oud boekje met de titel The
science of getting rich (De weten
schap van het vergaren van rijk
dom). Byrnes ontdekte Het Ge
heim van rijkdom, succes, geluk
en liefde. Wat doe je dan als tv-
producente? )e maakt een film
waarin succesvolle mensen uitleg
gen hoe jij net zo goed kunt wor
den. Byrnes verzamelde onderne
mers, marketingspecialisten, perso
nal coaches en psychologen uit di
verse landen. Ze maakte in 2005
een film die in Amerika insloeg als
een bom. In Nederland is The Se
cret alleen op dvd te krijgen.
De filosofie achter The Secret doet
bekend aan. Het concentreert zich
op geld, relatie, gezondheid: onder
delen van het leven die iedereen
optimaal wil hebben. Het komt
neer op 'je kunt alles krijgen, als je
't maar echt wil'. Byrnes formu
leert het als de Wet van de Aan
trekkingskracht. Als je gedachten
krachtig en uitsluitend focust op
datgene wat je wilt, trek je het als
een magneet aan. Wie liefde wilt,
krijgt liefde, wie geld wilt, vergaart
rijkdom, wie wilt afslanken, be
reikt z'n ideale gewicht.
The Secret leert je af het woordje
'niet' te gebruiken. Al het negatie
ve waar je aan denkt, krijg je vol
gens de Wet van de Aantrekkings
kracht op je bord. 'Ik wil niet de
griep krijgen', betekent dat je ziek
wordt. 'Ik wil geen ruzie', geeft
aan dat er een conflict nadert. 'De
enige reden waarom mensen niet
krijgen wat ze willen, is dat ze
meer denken aan wat ze niet wil
len dan aan wat ze wél willen',
stelt The Secret, niet onterecht.
The Secret neemt ook de kleinste
ergernissen weg, als je jezelf maar
The Secret.
herprogrammeert tot mentale win
naar. „Mensen verbazen zich dat
ik haast altijd een parkeerplek
vind", zegt beleggingsadviseur Da
vid Schirmer in The Secret. „Vanaf
het moment dat ik 'Het Geheim'
begreep, doe ik het volgende. Ik vi
sualiseer een vrije plek waar ik die
wil, rijd erheen, en 95 procent van
de tijd kan ik mijn auto kwijt."
The Secret leert je baas van je eigen
leven te worden, maar vliegt hier
en daar flink uit de bocht. Dan
worden onuitputtelijke rijkdom,
spontane genezing van kanker en
droomrelaties beloofd. Maar dat
zal niet de enige reden zijn waar
om Oprah Winfrey er dol op is. In
een uitzending over startende on
dernemers, jubelde een vrouw die
feestelijke vlaggen voor aan raam-
luiken wil produceren: 'Ik las The
Secret en dacht: je moet je dromen
waarmaken.' The Secret had z'n
werk gedaan: het gaf haar het zelf
vertrouwen dat ze nodig had.
The Secret, Rhonda Byrne Nederland
se editie, Uitgeverij Kosmos, 17,95.
n www.thesecret.tv