De provincie heeft d(
v10
Zaterdag 23 juni 2007 PZC
Het platteland is hot. Kijk naar tv, politiek en bladenmarkt.
Straks overstromen talloze vakantiegangers de provincie
weer en menigeen droomt ervan nooit meer weg te hoeven.
Provinciaal is geen scheldwoord meer.
De Randstad? „Ik moet er
niet aan dénken!" Rond het
biljart in café-restaurant en
zalencentrum Buitenlust
zijn vijf mannen het hele
maal met elkaar eens. Hier in Harfsen, de
Parel van Gelderland, klinkt het Westen
als een vloek. Druk, duur en arrogant.
„Daar ga je toch niet uit vrije wil wonen?"
Willem, 79, heeft twee zoons die naar Am
sterdam vertrokken „enkel en alleen om
dat daar werk was." Zelf vindt hij Deven
ter eigenlijk al te groot, de stad waar hij al
tijd heeft gewerkt.
Ze zijn hier geboren en getogen, de vijf be
jaarde heren die met elkaar een partijtje bil
jart spelen en een borrel drinken. Vriende
lijke, rustige mensen, die lijken weggelo
pen uit de deftige analyse van Frank van
de Heuvel: „Randstad en provincie zijn
voor een belangrijk deel verschillende we
relden", stelde hij onlangs vast.
Van den Heuvel is lid van de denktank
van het CDA. Met andere politici en politi
cologen signaleert hij dat de Randstad niet
langer toonaangevend is. In de provincie,
stelt hij, zoeken mensen stabiliteit, rust en
contact. Naast financieel-economische the
ma's vinden ze veel andere zaken ook be
langrijk, zoals gemeenschapszin.
Het platteland is hot. Boer zoekt vrouw is
dé tv-hit van de laatste jaren. Bij de recen
te verkiezingen voor Tweede Kamer en Se
naat wonnen de partijen die het gevoel en
verlangen naar het 'oude, vertrouwde,
overzichtelijke Nederland' het meest verte
genwoordigen: SP, CDA en PW.
Volgens de huidige peilingen kunnen deze
drie heimwee-partijen rekenen op zo'n 80
zetels ofwel een royale meerderheid van
de bevolking. Stemmen die voor het over
grote deel van het platteland afkomstig
zijn. Frank van den Heuvel: „De voormali
ge paarse partijen worden buiten de Rand
stad weggevaagd. Dat zijn grotestadspar
tijen: PvdA, GroenLinks, WD en D66."
Een tijd lang woedde op de website Geen-
stijl.nl een langdurige en heftige discussie
over de vraag of het platteland het meer
en meer voor het zeggen krijgt ten koste
van de stad. De redactie concludeerde daar
na: „Jahoe stadse mensen. Jullie zijn passé.
Weg met de meningenpliesie in de Rand
stad. Leve de provincie." Theo Maassen zei
door Dick Hofland foto's CPD
het in een van zijn voorstellingen nog
krachtiger: 'Het enige goede dat uit de
Randstad komt, is de trein naar Brabant'.
Aan het stemgedrag van de Nederlanders
ziet Frank van den Heuvel dat velen het
met Maassen eens zijn: „Je kunt overduide
lijk zien dat mensen in grote meerderheid
verlangen naar warmte en veiligheid in
een snelle samenleving. Dat verlangen is
op het platteland groter dan in de stad. Je
ziet dus dat de provincie kiest voor par
tijen waarvan ze het gevoel hebben dat die
zo'n manier van leven voorstaan."
Die ontwikkeling uit zich lang niet alleen
in het stemhokje, maar ook in een gestage
trek van stedelingen naar het buitenge
bied. Volgens een onderzoek van Wage-
ningen Universiteit heeft ongeveer één op
de vijf stedelingen verhuisplannen en die
zijn vrijwel allemaal op zoek naar het bui
tenleven. Onder hen veel ouderen die te
rugkeren naar het platteland waar ze van
daan komen. Ook dertigers. Die laatsten
hebben soms niets met het platteland,
maar gaan er toch wonen. Om hun kinde
ren een aangename jeugd te bezorgen met
veel speelruimte en minder verleidingen
dan in de stad, zoals drugs en criminaliteit.
Dat het leven op het platteland beter is
dan in de stad, concludeerde het Sociaal
Cultureel Planbureau (SCP) vorig jaar in
een grootschalige studie. Om te beginnen
heerst in de provincie veel minder een
snelle afrekencultuur zoals in de Randstad.
Van den Heuvel: „In de provincie is het
veel meer een mix van zakelijkheid en be
trokkenheid. Vooral in Brabant, daar is het
bijna ideaal. Voetbal is daarvan het mooi
ste voorbeeld. Bij PSV, maar zeker ook bij
andere provincieclubs als Heerenveen, FC
Twente en FC Groningen wordt een trai
ner veel minder snel ontslagen. Guus Hid-
dink heeft van PSV een topclub kunnen
maken door rust en stabiliteit."
Het SCP constateert dat vooral in de pro
vincie het verenigingsleven bloeit. Mensen
zijn doorgaans lid van diverse clubs tege
lijk: voetbal, toneel, harmonie, golf Met
als gevolg dat verschillen in milieu en op
leiding niet of nauwelijks voelbaar zijn.
Bewoners van het platteland zijn over het
geheel genomen wel lager opgeleid dan ste
delingen. Dat is vooral nadelig voor jonge
ren en alleenstaande ouderen. Hoger opge-
De skyline van het drukke Rotterdam.