Zeeland
Bovenaan staat het
Vriendelijke bejegening en
Ontdek buitengebied
in Week van Platteland
32 I Woensdag 20 juni 2007 PZC
De ontmoeting
tussen boeren en
burgers staat centraal.
Middelburgers boos
over het wegnemen van
laatste restje ziekenhuis.
KEES KOOIjMAN
VRAGEN AAN
Het papiervisje rukt op. Het Kenniscentrum
voor Dierplagen in Wageningen raadt men
sen aan hun boekenkast te controleren. De
PZC vraagt een specialist om raad.
Naam: Kees Kooijman
Woonplaats: Yerseke
Leeftijd: 38 jaar
Beroep: Ongediertespecialist
door Ernst jan Rozendaal
Wat is een papiervisje?
„Een klein beestje dat hoort tot de franjestaarten. Ze zijn ongeveer een
centimeter lang, hebben zes poten, lange voelsprieten en drie
franjestaartjes. Ze lijken erg op zilvervisjes. Ze eten papier. In tegenstel
ling tot de vlieg, die op licht afgaat, zijn het lichtschuwe beestjes. Ze zit
ten in alle naadjes en kiertjes, onder het laminaat, in de kastjes, overal
waar het donker is."
Hoe krijg je ze in huis?
„Met alles wat je binnenhaalt. Folders die worden bezorgd, een doosje
spullen van de buren, noem maar op. Ze zien een blok huizen, een flat
of een kantoorgebouw als één huis. Ze laten zich niet tegenhouden zo
lang er kieren zijn te vinden."
Zijn ze schadelijk als ze in je boeken zitten?
„Een papiervisje kan zeker wat beschadigen. Het is niet zo dat ze een
heel boek achterover drukken. Dat je denkt: 'Hé, waar is dat boek nou
gebleven?' Je ziet wel aan de bladzijden dat ze eraan hebben geknaagd.
Of aan het behang. Het is natuurlijk erger als je kostbare, oude boeken
hebt. Van oude stripboeken met dat goedkope papier, daar houden ze
wel van. Veel meer dan van een glanzende Wehkamp-folder. Die pak
ken ze niet zo gauw."
Planten ze zich snel voort?
„Zeker. Ze leggen toch al gauw honderd eitjes. Die komen na een paar
weken uit, afhankelijk van de temperatuur."
Dus dat van die opmars klopt wel, ook in Zeeland?
„Dat is zeker zo. Sinds de huizen beter geïsoleerd zijn geworden, rukt
het papiervisje op. Dat beestje houdt van warmte, huizen met centrale
verwarming, een constante temperatuur van dik twintig graden."
Wat is er tegen te doen?
„Je kunt je boeken leegschudden boven een teiltje water. Even controle
ren waar ze zitten. Verder is het verstandig foto-albums niet in een kar
tonnen doos op een donkere zolder op te slaan. Veel mensen doen dat.
Dat is de ideale plek voor een papiervisje. Het is beter om ze in een
kunststoffen bak met een deksel te bewaren. Verder goed ventileren en
het huis koel houden."
En wanneer moet ik u erbij roepen?
„Dat bepalen mensen zelf Sommigen bellen al bij één muis, een ander
bij honderd. Het is de vraag hoe vies en lastig je het papiervisje vindt."
door Rinus Antonisse
GOES - Voor de tiende keer krijgt
het buitengebied extra aandacht tij
dens de Week van het Platteland.
Die maakt deel uit van de campag
ne 'Ontdek je band met het Platte
land'. Doel is dat burgers en boe
ren elkaar ontmoeten, liefst ook
op het boerenerf
De week begint donderdag 21 juni
en loopt officieel tot 25 juli (maar
een aantal in Zeeland gesitueerde
activiteiten gaat langer door). Uit
gangspunt is dat het buitengebied
niet exclusief een zaak is van de
boeren, maar dat ook de burgers
belang hebben bij een gezond en
leefbaar platteland.
Initiatiefnemer is de stichting
Vrienden van het Platteland en in
Zeeland haakt de Zuidelijke Land
en Tuinbouw Organisatie (ZLTO)
aan. „Boeren en tuinders zetten
hun deuren open en iedereen
krijgt de kans om het plattelandsle
ven zelf te ontdekken", aldus de or
ganisaties. Een overzicht van de be
langrijkste activiteiten: Bruinisse,
Elshout kwekerij en groendecora-
tie: pompoenzaden en decoshop
(tot 16 september). Koudekerke,
kaaszorgboerderij Pitteperk: wan
deling door Ter Hooge (tot 24
juni). Hengstdijk, fruitbedrijf Van
Assche: excursie op bedrijf (21
juni), fruit-, fiets- en geniettocht
(tot 2 september). Retranchement,
rundveehouderij Blauwe Hoeve:
wandel- en fietsroutes (tot 25
juni). Heikant, boerderij Van der
Ha, ouderen en kinderen bezoe
ken de boerderij (tot 29 juni).
Middelburg, kaasboerderij Schel
lach: open dag op 23 juni. Nieuwer-
kerk, theetuin de Stokroos: huif
kartocht op 24 juni. Biervliet, 't Ha
zelaarshof: autopuzzelrit toer de
boer op 24 juni. Oostburg, paar
denmelkerij Nortier: van zaaien
tot maaien, open dag op 15 augus
tus. Zoutelande, mini-camping De
Visser: Film by the sea (14 tot 25
september), op 7 oktober wandel
marathon Zeeland.
■Fj Alle activiteiten zijn te vinden op
www.weekvanhetplatteland.nl.
Een schap met zo'n dertig soorten boter en halvarine. Hoe
maak je daaruit in hemelsnaam de goede keuze? Diëtiste
Ilse van den Hoek organiseert regelmatig excursies in de
supermarkt, om mensen te leren hoe je dat uitknobbelt.
door Ondine van der Vleuten
I i -
Campina Elke Dag Botergoud
prijs: 98 cent voor 250 gram
energie: 240 kcal
eiwit: 0,2 g
koolhydraten: 0,3 g
vet: 25 gram
vitamines: A, D, E
w
-4, Tt
Bertolli, Voor op Brood
prijs: €1,81 voor 500 gram
energie: 390 kcal
eiwit: 0,1 g
koolhydraten: 2,8 g (waarvan sui
kers 0,3 gram)
vet: 42 gram (verzadigd 10 g, en
kelvoudig onverzadigd 23 g,
meerv. onverz. 8 g, transvet 1 g)
voedingsvezel: 0 g
natrium: 0,1 g
vitamine: A, D, E
at is gezond? Dat
ligt er maar aan.
P. Dekker uit Nieu-
werkerk bijvoor
beeld, heeft een schildklierpro
bleem en moet daarom méér eiwit
en minder vet eten dan hij ge
woon was. Dus geeft zijn vrouw
hem tegenwoordig een tik op de
vingers als hij een amandelbroodje
wil pakken en komen er op
zondagochtend geen croissantjes
jrieer op bed. Hij is één van de zes
deelnemers aan de cursus etiket
ten-lezen 'Gezonde boodschap'
die Allévo-diëtiste Ilse van den
Hoek vandaag geeft in de AH in
Bruinisse. Eerst krijgt het gezel
schap een uurtje voorlichting over
gezonde voeding in het algemeen,
daarna worden een paar 'product
groepen' nader bestudeerd.
Bij de overweldigende hoeveel
heid toetjes wordt direct duidelijk
dat productinformatie bestuderen
tijdrovend is, maar wel heel leer
zaam. „Je vindt op de verpakking
een opsomming van de ingrediën
ten én een verklaring van de voe
dingswaarde", vertelt de diëtiste.
„Bij de 'ingrediëntendeclaratie'
staat altijd bovenaan het lijstje het
hoofdbestanddeel, daarna komen
in aflopende volgorde de andere
ingrediënten." Ze houdt een pak
yoghurt omhoog. „Kijk: magere
yoghurt, suiker, vruchten. En dan
dit andere pak: magere yoghurt,
vruchten, melkeiwit, aroma en pas
wjpipv
Superieur Dieet Light
prijs: 59 cent voor 500 gram
energie: 320 kcal
eiwit: 0 g
koolhydraten: 0 g
vet: 35 gram (verzadigd 9 g, enkel
voudig onverzadigd 7 g, meervou
dig onverzadigd 18 g, transvet 1 g,
cholesterol 1mg)
voedingsvezel: 0 g
natrium: 0,01 g
vitamines: A, D
AH Cholesterolverlagend
prijs: €3,69 voor 500 gram
energie: 320 kcal
eiwit: 0,1 g
koolhydraten: 2,5 g (waarvan sui
kers 0,1 gram)
vet: 35 gram
(verzadigd 8 g, onverzadigd 27 g,
transvet 1 g)
voedingsvezel: 0 g
natrium: 0 g
»- vitamines: A, D, E
als laatste bestanddeel het zoetmid-
del, in dit geval aspartaam."
Bij de frisdranken wijst Van den
Hoek even op de light-varianten.
„Light betekent bij frisdrank meest
al 0 calorieën. Maar levensmidde
len mogen light genoemd worden
als er 33 procent minder vet in zit
dan in de oorspronkelijke variant!"
Het staat allemaal op het etiket.
Het gezelschap verhuist naar de
bak- en braadproducten. Bijna alle
maal moeten ze op vet letten. Als
je naast overgewicht ook nog eens
een cholesterol-probleem hebt,
moet je niet alleen weten hoeveel
vet ergens in zit, maar ook welke
vetten. „Ver-zadigd is Ver-keerd
vet", is het ezelsbruggetje van de
diëtiste. „En Onverzadigd is
Okee." Bij de broodsmeersels (bo
ter, halvarine en aanverwanten)
wijst ze op de dieethalvarine. „Dat
dieet slaat niet op afvallen, maar
op het feit dat er veel gezonde vet
zuren inzitten, wat voor mensen
met een hoog cholesterol-gehalte
van belang is." Tussendoor wordt
nog een kaastest gedaan: smaakt
minder vette kaas ook echt min
der lekker? (Nee!) Het tweede uur
van de cursus is voorbij voordat al
le productgroepen bezocht zijn.
„Etiketten bestuderen is enorm
tijdrovend", bevestigt Van den
Hoek na afloop. „Maar het levert
wel profijtelijke weetjes op, bij
voorbeeld welke broodsmeersels
gezond én goedkoop zijn. Of dat
speculaasjes behoorlijk wat vet be
vatten. Als je eenmaal de tijd geno
men hebt om alle sauzen, koekjes,
toetjes enzovoorts te bestuderen,
pak je de volgende keer direct de
beste keus uit die dertig verschil
lende soorten in het schap."
9
Zelf een etiket-cursus doen? Bel Al-
lévo, 0113-249111.
AH Lekker op Brood Gezond Begin
prijs: 79 cent voor 500 gram
energie: 350 kcal
eiwit: 0 g
koolhydraten: 2,5 g (waarvan sui
kers 0 gram)
vet: 38 gram (verzadigd 10 g, on
verzadigd 27 g, transvet 1,0 g)
voedingsvezel: 0 g
»- natrium: 0,12 g
»- vitamines: A, B1, B2, B6, B12, D, E,
calcium
door Claudia Sondervan
MIDDELBURG - „Hoe kunnen ze dit
doen?! Er zijn hier zo veel oude
mensen! Als ik met mijn slechte
benen straks steeds met de beltaxi
naar Vlissingen moet, ben ik een
hele dag onderweg!" Mevrouw
Vroomman uit Middelburg heeft
geen goed woord over voor het be
sluit om Medisch Centrum Middel
burg, het laatste stukje ziekenhuis
dat de Zeeuwse hoofdstad rest,
niet meer te gebruiken.
Als ze maar wachten tot de N57,
de nieuwe Walcherse ontsluitings-
weg af is, vindt haar kleindochter,
Middelburgs raadslid Monique
Baltus, die haar vandaag begeleidt.
Zij voorziet grote problemen in de
bereikbaarheid van spoedeisende
hulp als de inwoners van Walche
ren met alle vakantiegasten en fes
tivalgangers over slechts vier ka
naalovergangen de weg naar de
spoedeisende hulp in Goes moe
ten vinden. „Ik heb het zelf eens
meegemaakt: streetparade in Mid
delburg en kermis in Vlissingen:
de huisartsenpost kon dat al niet
aan..."
Pas over vijf jaar gaat de polikli
niek dicht, sust directeur R. Zo
mer van Ziekenhuis Walcheren.
„Het wordt hier de komende jaren
drukker dan ooit. Als wij de poli
kliniek in Vlissingen verbouwen,
moeten de consulten hierheen uit-
