'I
'Europa zit nog steeds in de retoriek van het tegenhouden van
een obsessie geworden' Kris Pollet, Amnesty International
asielzoekers. Het is
Overleveringen van een spijtoptant
PZC Woensdag 20 juni 2007 j 13
Toename aantal vluchtelingen
Het aantal vluchtelingen is voor het eerst sinds 2002 weer gestegen.
Wereldwijd zijn heter nu 14 miljoen. Het aantal van huis vertrokken mensen-
inclusief ontheemden in eigen land - wordt geschat op 24,5 miljoen.
infographic: Graphic News bron: UNHCR
Voor de meeste asielzoekers uit Afrika geldt, dat ze niet mogen te
rugkeren naar hun geboortegrond zonder een geslaagde missie in
'het beloofde land'. Mamadou Diallo uit Guinea deed dat toch. Hij
vertelde zijn verhaal aan de Britse zender BBC:
k heb altijd al naar Europa gewild, want veel van mijn dorps
genoten gingen erheen en hun families hebben veel geld. Ik
had het gevoel dat ik achterbleef in Afrika, waar ik koelkas
ten en aircoditionings repareerde. Vanaf 1989 heb ik geld ge
spaard om de oversteek naar Europa te kunnen betalen. In 1991 be
taalde ik 2200 dollar aan iemand voor een Italiaans visum. Het
maakte me niet uit waarheen ik zou gaan, ik wilde Afrika zo wan
hopig graag verlaten. Maar het hele visum naar Italië bleek te berus
ten op oplichting. Ik heb die man nooit meer gezien. Nog twee
keer heb ik duizenden dollars betaald voor een visum dat nooit
kwam. Telkens leende ik geld van mijn familie. Pas in 2003 kreeg ik
van een Franse vriend van een familielid een uitnodiging, waar
door ik zonder probleem een toeristenvisum kon krijgen. Ik was er
zo blij mee, na al het geld dat ik door de jaren heen had verpild. Ik
vloog naar Frankrijk en ontmoette een vriend uit Guinea. Hij
woonde in een enkele kamer met zijn zwangere vrouw. Ze kook
ten, aten en sliepen er. Er stond een gasfornuis, een koelkast en een
slaapbank. Zo kon ik niet leven, dus ging ik naar Italië waar ik ook
wat mensen kende. Daar was het nog erger. Zelfs in een gevangenis
zou het beter zijn: zestien mensen die één klein, grauw kamertje
deelden met maar drie bedden. De stank was er verschrikkelijk.
Wanneer Afrikanen uit Europa thuiskomen, vertellen ze de rest
nooit over het werkelijke leven daar. Ze smijten met centen, dragen
mooie kleren en bouwen grote huizen. Ik heb altijd gehoord dat in
Europa het geld aan de bomen groeit. Maar nu ik heb gezien hoe
het migrantenleven in Europa werkelijk is, heb ik besloten naar
Afrika terug te keren. Toen ik terugkwam, geloofden de mensen
hun ogen niet, ze zeiden dat ik gek was. Ik vertelde ze hoe het le
ven in Europa is, maar niemand geloofde me. Voordat ik vertrok,
was ik hetzelfde. Ik was zo vastberaden weg te gaan, dat ik nie
mand had geloofd als hij vertelde dat een avontuur in Europa heel
moeilijk zou worden. Nu ken ik de waarheid en ben ik vastberaden
hier in Afrika wat geld te gaan verdienen."
Balans
Opvang en uitstroom van vluchtelin
gen per continent:
Europa
Noord-Amerika
Oceanië
Latijns-Amerika
en de Caribiën
Afrika
(xWOO)
Populatie
-1500 -1000 -500 0 500 1000 1500
bron: UNHCR - cijfers 2005
IDP's: Internally Displaced Persons
ontheemden in eigen land
infographics: CvW bron: UNHCR - cijfers 2005
Asielzoeker en
vluchteling
Een asielzoeker is iemand die
gevlucht is en stelt dat terug
keer naar het land van her
komst gevaar oplevert voor
schending van zijn rechten vol
gens het Vluchtelingenverdrag
of het Europees Verdrag voor
de Rechten van de Mens en
Fundamentele Vrijheden.
In het algemeen worden twee
soorten vluchtelingen onder
scheiden:
Asielzoekers die vanwege ver
volging voor hun godsdiensti
ge, politieke of syndicale opvat
tingen, kortom vanwege hun
veiligheid gevlucht zijn; zij zijn
vluchteling.
Economische vluchtelingen
die voor de kans op een beter
leven asiel aanvragen in een be
paald land.
Landen zijn verplicht om vluch
telingen op te nemen als zij
het Verdrag voor de Vluchte
lingen uit 1951 hebben
ondertekend.
Aan economische asielzoekers
hoeft echter geen asiel ver
leend te worden.
Een Spaanse politieman
helpt een groep illegale im
migranten. De immigran
ten uit Afrika kwamen in
hun boot op 10 juni van
dit jaar aan in de haven
van Santa Cruz op Teneri-
fe. foto Cristobal Carcia/EPA
Europa
vluchteling is en wie niet. „Hoe
kan het anders dat van de Irakezen
Zweden 8o procent opneemt en
het Verenigd Koninkrijk minder
dan ïo procent? Die mensen ko
men allemaal uit hetzelfde land en
zijn dezelfde oorlog ontvlucht."
Ook bekijkt Amnesty Internatio
nal het Europese vluchtelingenbe
leid buiten het continent met ar
gusogen. Pollet: „In Afrika is de
EU bezig met het creëren van be
scherming voor vluchtelingen. Wij
denken echter dat het beleid er
steeds meer op gericht is mensen
ervan te weerhouden naar Europa
te komen. Europese immigratie
ambtenaren worden al ter plaatse
geposteerd om ervoor te zorgen
dat mensen niet door de mazen
van het net glippen. Je loopt dan
het risico ook 'werkelijke' vluchte
lingen uit te sluiten van bescher
ming." Momenteel bestuderen de
EU-lidstaten de voorstellen van de
Europese Commissie om de asiel
stroom richting Europa tegen te
gaan. Pieter Boeles verwacht wei
nig van de plannen. „Verscherpte
controle aan de zuidelijke grenzen
is er al. In Nederland worden
werkgevers die illegalen in dienst
nemen al zwaar bestraft. En een
tijdelijke verblijfs- en werkvergun
ning voor een asielzoeker bestaat
reeds. Het is niet meer dan sym
boolpolitiek."
Pollet is iets minder sceptisch
maar plaatst wel kanttekeningen:
„Het zwaarder straffen van werk
nemers die illegalen in dienst ne
men, juichen wij toe. Maar kijk
dan ook naar uitbuiting van illega
le werknemers van binnen de EU
uit bijvoorbeeld Roemenië of Bul
garije."
De tijdelijke werk- en verblijfsver
gunning staat ook hoog op het ver
langlijstje van de mensenrechten
organisatie. „Je moet alleen oppas
sen dat het niet verwordt tot het
gastarbeidersconcept uit de jaren
zestig. Die mensen zijn groten
deels allemaal gebleven. Daarom is
het moeilijk een dergelijk plan nu
nog politiek te verkopen. Wij zou
den willen dat de positieve kanten
van migratie meer worden beke
ken. Nu heeft het controle-aspect
nog steeds zwaar de nadruk."
Enkele van de in totaal tachtig illega
le immigranten die op 11 mei van
dit jaar op Tenerife aankwamen. Zij
wachten op medische hulp.
foto Manuel Lérida/EPA
Plaats van origine:
Palestijnse
gebieden Afghanistan Irak Sudan Somalië
D. R. Congo Vietnam
Burundi
460.000 400.000 400.000 370.000
500,000 250,000-500,000
100,000-250,000 10,000-100,000
Irak
Palestijnse
gebieden
Sudan
Burundi -
Afghanistan
Somalië
Viëtnam
Totale bevolking (21 miljoen) die
door de UNHCR gevolgd wordt:
Overig
4,6% p- vluchtelingen
zoekers
3,7%
IDP'S* U 4
31,5% teruggekeerde
vluchtelingen
5,3%
terug
