Ontwerpen Eames
nog springlevend
Papaver
v42 I
Zaterdag 16 juni 2007 PZC
door Romke van de Kaa
Dat afrikaantjes niet uit Afrika komen wist ik wel, maar
dat de Ilslandse papaver, Papaver nudicaule, helemaal
niet uit IJsland komt maar uit Mongolië, Siberië en Af
ghanistan, kwam ik pas aan de weet toen ik een naslagwerk
over papavers raadpleegde. Er komt wel een papaver voor in
IJsland, maar die heeft niet meer dan een paar genen bijgedra
gen aan het kruisingsproduct dat onder de naam IJslandse pa
paver wordt verhandeld. Gekruist wordt er nog steeds met de
IJslandse papaver, want met zijn vrolijke kleuren is het een po
pulaire tuinplant.
Het is een plant met dunne, meer dan een halve meter lange
stengels met aan het uiteinde een bloem die wel zo'n 7 centi
meter in doorsnede kan bereiken. De kleur van de bloemen is
vaak rood, oranje, geel of wit, maar voor fijnbesnaarde tuiniers
zijn er ook rassen te koop met abrikoos-, perzik-, en citroen
achtige tinten.
Je kunt IJslandse papavers op de markt kopen, maar je kunt ze
ook zelf zaaien. Doe dat laatste vroeg in het voorjaar en zaai
op rijtjes zodat u het verschil kunt zien tussen de kiemende pa
pavers en het opkomende onkruid. Als de planten eenmaal
duidelijk boven de grond staan, kunt u de rijtjes uitdunnen zo
dat de papavers op een onderlinge afstand van 15 centimeter
komen te staan. Als u niet van rijtjes houdt, kunt u ze ook met
een kluitje aanhangende aarde verplanten. Geef voor het ver
planten een flinke plens water. Daardoor blijft de grond beter
aan de wortels hangen.
IJslandse papavers zijn goede
snijbloemen en een vrolijker
boeket is moeilijk te bedenken.
Knip de bloemstengels 's mor
gens vroeg af, vlak voordat de
bloemen opengaan en houd de
uiteinden van de stengels even in kokend water voordat u de
bloemen in een vaas zet. Dan blijven ze langer goed.
Technisch gezien zijn IJslandse papavers vaste planten, maar
omdat ze absoluut niet bestand zijn tegen natte winters is het
resultaat soms dat ze 's winters wegrotten waardoor ze zich
toch als eenjarige planten gedragen. Afdekken tegen de regen
kan natuurlijk, maar ieder jaar opnieuw zaaien is wel zo mak
kelijk. Met hun dunne stengels en hun relatief grote bloemen
zijn IJslandse papavers niet bepaald stormbestendig. Houd ze
dus zo mogelijk uit de wind.
De gewone klaproos die je vroeger in korenvelden zag, maar te
genwoordig vaker langs pas aangelegde wegen, spoorlijnen en
rotondes, is al eeuwenlang een cultuurvolger. Overal waar ge
ploegd, gegraven of gestort wordt, duikt de klaproos op. Zelfs
in graven van Egyptische farao's is klaprozenzaad gevonden.
Waarschijnlijk houdt dat verband met het feit dat klaprozen,
net als opiumpapavers, morfine bevatten.
Gewone rode klaprozen, Papaver rhoeas, kom je zelden tegen
in de tuin, maar er is een zaadmengsel te koop waaruit de felle
tinten zijn verwijderd en waarin alleen maar tere roze en lila
kleurschakeringen zijn overgebleven. Het zaad van deze klap
roos wordt verkocht als Mother of Pearl, of als Fairy Wings, af
hankelijk van de firma waarbij u het zaad bestelt.
Zaai deze pastelpapavers niet op rijtjes, maar strooi het zaad
met losse pols tussen uw vaste planten of in uw rozenperk.
Doe dit in het najaar, want de planten zijn vorstbestendig. Dit__
is zo'n plant die je
maar eenmaal in je le
ven hoeft te zaaien.
Daarna is het een
kwestie van uittrek
ken waar u hem niet
hebben wilt.
Dat geldt ook voor Pa
paver atlanticum, een
zachtoranje klaproos
uit Marokko. ]e zou
niet verwachten dat
een Marokkaanse
soort bij ons winter
hard was. Papaver at
lanticum is door geen
winter klein te krij
gen. Ook door geen
hovenier trouwens, en
door geen bestrijdings
middel. Daar staat te
genover dat Papaver at
lanticum het doet
waar andere planten
liet steevast laten afwe
ten: in gortdroge scha
duw.
Overal waar geploegd
of gegraven wordt,
duikt de klaproos op
Papaver atlanticum. foto CPD
Morgen is het honderd
jaar geleden dat
ontwerper Charles Eames
geboren werd. Meubilair
van zijn hand is nog
steeds volop verkrijgbaar
en zijn invloed op het
hedendaags design is
groot.
door Paul Geerts foto's GPD
Charles Eames en zijn vrouw Ray.
Ze zitten als waakhon
den op het werk van
Charles Eames en zijn
vrouw Ray. Gesteund
door haar zoon Eames Deme-
trios startte dochter Lucia in
2004 de Eames Foundation, een
stichting die zich inzet voor het
behoud van het woonhuis van
het ontwerpersechtpaar in Los
Angeles.
Daarnaast waakt de stichting
ook over de 224 ontwerpen van
de twee, waarvan een deel nog
altijd verkrijgbaar is. Met name
dat zegt iets over de kracht van
de ontwerpen van Charles en
Ray Eames, een tweetal dat tij
dens zijn 45 jaar durende samen
werking volgens de stichting
'een standaard heeft gezet voor
excellent design'.
Kleinzoon en kunstenaar Eames
Demetrios verhaalt met liefde
over zijn grootouders. Bij de lan
cering van de Vitra at Home-col
lectie, drie jaar geleden in het
Duitse Weil am Rhein, kijkt hij
met liefdevolle blik naar de gees
teskinderen van zijn grootou
ders.
Dat een deel ervan is opgeno
men in de collectie - speciaal be
doeld voor particulieren - doet
hem zichtbaar deugd. Vooral
omdat Vitra at Home niet een
duidig is. De collectie bestaat uit
onder andere zitmeubilair, kas
ten, tafels, opvallende afschei-
dingswanden en accessoires. Zo
wel oud als nieuw. Tijdloos de
sign.
Met die woorden beschrijft direc
teur Rolf Fehlbaum van Vitra de
gedachte achter de collectie. Dat
sluit nauw aan bij de visie van
Charles en Ray Eames. „Zij wa
ren niet geïnteresseerd in prij
zen of merken", aldus Eames De
metrios. „Mijn opa en oma be
kommerden zich alleen om de
vormgeving. Producten maken
een interieur levend, of ze nu
nieuw of oud zijn."
Morgen is het honderd jaar gele
den dat Charles Eames geboren
werd. Ter gelegenheid daarvan
brengt Vitra - de producent die
vijftig jaar geleden met het echt-
baar in zee ging - een gelimiteer
de editie van de Eames Plywood
Elephant uit. Onder verzame
laars geldt dit ontwerp uit 1945
dat nooit in productie is geno
men als een legende, mede om
dat het de virtuositeit van de
twee ontwerpers blootlegt.
De Plywood Elephant is ge
maakt van multiplex dat ver
vormd is, een techniek die Char
les Eames zelf ontwikkelde. Dat
typeert de twee, die vooral ac
tief waren in het naoorlogse
Amerika, een tijd waarin nieu
we technieken en materialen de
markt overspoelden.
Geïnspireerd door architect
Frank Lloyd Wright volgt de in
De Lounge Chair en
Ottoman (1956), bij
een groot publiek
bekend, omdat hij
opduikt in de set van
de serie Frasier.
