Nieuwe raadkaart
Decor voor Rembrandtfilm
Mae eên van deze kon ik nie raoie
Mr
Buitengebied
20 Zaterdag 16 juni 2007 PZC
Aan de hand van de collectie van Hans Lindenbergh maken we een mo
lentocht door Zeeland. Deze keer een beeld uit het zuiden. Om welke
plaats gaat het? Nadere bijzonderheden over de situatie toen en nu zijn
van harte welkom.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk donderdag 22 juni worden ge
zonden naar: Redactie PZC Buitengebied, postbus 31, 4460 AA Goes;
fax 0113-315669; e-mail redactie@pzc.nl.
Onder inzenders van een goede oplossing worden als gebruikelijk drie
waardebonnen verdeeld.
door Rinus Antonisse
Op de stadswallen van
Brouwershaven zien we
molen De Haan die in
1724 werd gebouwd als
stenen bovenkruier, meldt J. van
Dtiel uit Nieuwerkerk over de raad
kaart van vorige week. „Bij de op
richting van het kadaster in 1807
stond de molen op naam van N.
van der Weele-Gast. In 1898 werd
Leendert van den Hamer mole
naar. Hij werd opgevolgd door zijn
zoon Simon. Zijn broer werd later
een bekende molenmaker en res
taurateur."
Deze inzender en D. E. Tollenaar
uit Terneuzen weten nog dat de
molen in 1969 diende als decor
van een film over het leven van
Rembrandt. „Mevrouw Van den
Hamer-van der Weele speelde de
rol van Rembrandts moeder."
Kees Stevense uit Middelburg da
teert de ansichtkaart omstreeks
1920. „Deze op de zogenaamde
'Krabbendieke' door de aanne
mers Ewout de Man en Pieter van
den Boomgaard gebouwde molen
kwam in de plaats van de in 1653
door Jan Adriaan Taback gebouw
de standerdmolen."
Molen De Haan was aanvankelijk
eigendom van de gemeente en
werd in 1784 verkocht aan Jacob
de Bruine voor 1000 ponden
Vlaams, aldus Stevense. De molen
was tot 1954 in bedrijf en werd in
1967 gerestaureerd.
Rechts op de kaart aan de Nieuw-
straat is de 'paddulve' te zien, een
drinkput voor het vee. Achter de
bomen de woonhuisjes van de fa
milies Dekker, Van 't Hof en Den
Boer. Rechts van de molen staat
het molenhuis met schuur van mo
lenaar Leendert van den Hamer.
Links staat het boerderijtje van P.
van Sluis en verderop het huis met
schuur van Gerrit Dekker.
T. W. Rosmolen uit Zierikzee
wijst erop dat de situatie tegen
woordig helemaal veranderd is. De
paddulve rechts is allang gedempt
en er is een rij woningen verrezen.
Volgens Charly van Oeveren uit
Zierikzee staat de molen aan de
straat Krabbendijk. De molen staat
op de in de volksmond genoemde
'geitendiek'.
Kees Fase uit Sint-Annaland
schrijft dat door de plaats op de
vestingwei, de molen eigenlijk een
walmolen is, al wordt daar ge
woonlijk een stellingmolen mee
bedoeld. „Opmerkelijk is dat deze
molen drie toegangsdeuren heeft,
wat gemakkelijker is dan twee. Er
dient er altijd een gesloten te zijn
aan de kant waar de wieken
draaien."
Hij noemt als eigenaren van de
molen ook nog de namen van
Abr. Boluyt, M. van de Panne-Bo-
luyt, C.G. en M. Hanse.C. en P.
Pleijte, A. C. Kodde, D. J. Opree en
L. Tieleman, die de molen in 1962
verkoopt aan architect H. A. Hoo-
gervorst te 's Gravenhage.
De waardebonnen gaan naar: C.
van Oeveren en T. W. Rosmolen, Zie
rikzee, van Driel, Nieuwerkerk.
door Engel Reinhoudt
'Leune op de bromfiets', genoemd in een vorig
artikel, is van Rien de Jonge (Jilles de Puut) uit
zijn bundeltje Spelerieën. Vandaag opnieuw een
gouwe ouwe.Van mevrouw Van Damme uit
Oost-Souburg kreeg ik hetzelfde verhaaltje als
van de heer Hennekij uit Krabbendijke. Een kos
telijk verhaal in dichtvorm, waarvan mij ook nu
weer de bron onbekend is. Het is te lang om het
helemaal over te nemen, maar te leuk om het
niet in het kort na te vertellen.
Het heet 'Van Joasje de klompemaeker die gaer-
ne voorzanger in de kerke wou worre.'
Joasje haast zich naar de pastorie.
De meid verschrok en keek beteuterd, zie docht an
ongeval of brand.
„Is d'n doomnie thuus?", vroeg Joasje jachtig. „Ja,
mae wat is t'r toch an d'and
„Niks, ou je mond, 'k mö d'n doom'nie spreke."
„Mae Joas, wat is t'r toch, ik zie...."
„Och meid, ou toch je groate lebbe, 'k mö doomnie
spreke, anders nie."
Joas heeft vernomen dat de voorzanger is overle
den en nu wil hij graag in aanmerking komen
voor deze functie. De dominee, niet goed raad
wetend met de situatie, stelt hem op de proef
„Dat kan ik aollemille doom'nie, luuster jie dan
maer is naer mien."
En mie een stemme as van een ezel zong Joas zien
do, re, mi, fa, sol, la si.
Dan zegt de dominee dat Noach drie zonen had:
Sem, Cham en Jafet. En vraagt vervolgens wie
de vader was van Cham. Joas moet het ant
woord schuldig blijven. Hij krijgt een dag be
denktijd, maar belooft meteen terug te komen
als hij het antwoord weet.
Joasje lopt terug naer zien uusje. Trui komt urn te
gen op het pad.
En nieuwsgierig zöas aolle vrouwen, vraegt ze of
dat 'n 't baantje al ad.
„Nog nie", zei Joas, „maer 't scheelt eêl weinig, Ik
most een soort examen doe.
Eest zienge, psalmen op neuten, je weet wè, do, re,
mi„En toen?"
„En toen? Toen deed ie mien wè onderd vraegen,
van Jacob, Mozes, Tobias. Mae eên van deze kon ik
nie raoie, omdat die vee te moeilijk was
Noe vroeg ie mien naer Cham z'n vaoder, oe dat
die eêtten, die malle vent
Oe zou ik zö iets kunne weet, 'k die Cham z'n vao
der nooit ekend."
„Wel stommen ezel", riep toen Truitje, „neê maer,
da's toch wè aol te kras.
Wis jie nie wien van Noachs zeunen, de vaoder van
die zeunen was?
Ik za joe dat is dudelijk maeke. Je weet dat Kees den
Meulenaer
Drie zeunen eit, Jan Piet en Klaasje, dat is je zeker
toch wè klaer?
En noe mö je mien is vertelle, of jie noe nog nie
raoie kan,
As Kees de meulenaer drie zeuns eit wien dan de
vaoder is van Jan?"
„Verdikke ja", en wee liep Joasje zö ard as ie mae
loape kost
Naè 't doom'nies uus, vloog gauw de stoep op en
trok de belle aest uut de post.
En amper was de deure open of Joasje vloog de trap
pen op.
En regelrecht ni doom'nies kaemer, zelfs zonder dat
ie ad eklopt.
"Zeg doom'n ie", riep 'n buten aesem, „ik weet het
oar, 'k 't antwoord klaer!
Die vaoder van die Cham.... je weet wè, dat is
ier Kees de meulenaer."