Spectrum v11
PZC Zaterdag 9 juni 2007
Kardinaal Simonis (75) stopt ermee. Hij heeft zijn ontslag ingediend en Rome is
naarstig op zoek naar een opvolger. Vóór hij vertrekt, viert hij nog zijn 50-jarig
priesterschap. De kardinaal is somber over de ontkerkelijking in Nederland.
„God wordt verbannen. Dat is onverstandig. Zonder God gaat de wereld kapot."
door Carine Neefjes
gekeken of ik een goede vader of echtgenoot zou kunnen zijn. Dat klinkt
misschien gek, maar het gaat erom of je sociaal voldoende ontwikkeld
bent, of je op een gezonde manier vriendschappen kan aangaan. Ben je
een asociaal typ, dan ben je absoluut niet in staat tot het celibaat. Mensen
zijn immers niet geschapen om alleen te zijn. Tijdens gesprekken met de
biechtvader en de geestelijk leider werd er gekeken of ik mijn seksualiteit
kan beheersen."
Bent u wel eens verliefd geweest
„Ia. Het was een hele mooie ervaring. Tijdens mijn opleiding kwam ik ie
der jaar drie maanden naar huis. Ik had zeven zussen, dus er waren regel
matig vrouwen over de vloer. Op een keer dacht ik: hé, dat is een ontzet
tend aardig, liefkind. Ik heb mij kunnen beheersen. Natuurlijk vond ik
dat moeilijk, maar ik realiseerde mij goed, als ik hier op inga, dan ga ik
voor de bijl. Het is net als bij gehuwde mannen die een leuke vrouw ont
moeten, je moet afstand houden."
Uiteindelijk heeft u het celibaat als zeer zinvol ervaren.
„Dat een priester ongehuwd door het leven gaat, is voor mij een positie
ve keuze. De diepste gedachte hierachter is de navolging van Christus,
dat ik zijn persoon opnieuw gestalte kan geven. Alleen op deze manier
kan ik helemaal beschikbaar zijn voor God en de mensen. Mijn keuze
voor het celibaat heeft niets te maken met verachting van het huwelijk.
Ook dat is heel bijzonder. Als ik getrouwd was geweest, zouden mijn
vrouw en kinderen veel hebben geleden door al die tijd en aandacht die
ik aan geloof en kerk besteed. Door celibatair te leven, geef ik de mensen
ook een teken van een andere wereld. De wereld van de eeuwigheid.
Mensen, hierna komt ook nog wat anders, de hemel, waarin niet meer
wordt gehuwd, maar waarin we allen engelen van God zijn. Dat zijn de
woorden van Jezus."
In Afrika en Zuid-Amerika hebben gelovigen liever een gehuwde kerkelijk lei
der. Er is daar een enorm tekort aan priesters, dat geldt ook voor Nederland.
Is het tijd voor afschaffing van het celibaat
„Nee. Ook bij de Anglicaanse en protestantse kerk, waar kerkelijk leiders
wel mogen huwen, is een tekort. De oorzaak van de ontkerkelijking zit
veel dieper. We verkeren in een geloofscrisis, er is een gebrek aan beke
ringszin. We willen ons niet meer binden, alles moet open blijven, alles
moet kunnen. Dan zijn we een paar jaar getrouwd met de één en een
paar jaar later weer met de ander, en dat noemen we trouwen! We leven
in een tijd dat alles leuk moet zijn. Laatst las ik een advertentie: Leuke
man zoekt leuke vrouw om leuke dingen mee te doen. Die lichtzinnig
heid irriteert mij. Het leven is een strijd. Ik zou willen zeggen: Bekeer u
en geloof."
Wanneer voelt u de nabijheid van God
„Bij mij is het meer weten dan voelen. Ik heb niet zo veel
met dat gevoelsmatige, dat ik de aanwezigheid van God
zou hebben ervaren. Door mijn geloof wéét ik dat God na
bij is. Bijvoorbeeld toen ik onlangs voorging tijdens een dienst in de ka
thedrale kerk in Utrecht. De kerk zat vol, het was mooi en plechtig, dan
weet ik dat God er is. Ook als ik plotseling een ingeving krijg om bijvoor
beeld een ernstige zieke te bezoeken. Dan denk ik: dit zou de stem van
God kunnen zijn."
Wat is de moeilijkste belofte die u heeft moeren doen?
„Die van gehoorzaamheid. Dingen doen, waar je in eerste instantie geen
zin in hebt. Dat begon al tijdens mijn studietijd. Ik werkte als kapelaan in
Waddinxveen, maar toen werd ik overgeplaatst naar Rotterdam. Eigen
lijk wilde ik dat niet. Ik kende die stad niet. Daarna voor zes jaar naar Ro
me, ook dat vond ik eng. Zelfs toen ik benoemd werd tot bisschop van
Rotterdam, dacht ik: dat moet ik niet doen, dat is veel te moeilijk voor
mij. Uiteindelijk heb ik alles gedaan uit gehoorzaamheid aan God. Achter
af ben ik daar blij mee. Als ik mijn eigen leven had moeten regisseren,
vrees ik voor wat er dan allemaal zou zijn gebeurd. Deze weg is beter. Ik
heb leiding nodig, God leidt mij. Bij alles wat moeilijk is, denk ik: het is
niet mijn schuld dat er zo'n situatie is ontstaan. Ik heb geprobeerd te ge
hoorzamen aan Gods woord."
Komt u in de hemel?
„Ik hoop het. Ik denk dat daar het volledige geluk is, het onzegbare. Zoals
Paulus zei: 'Wat geen oog heeft gezien, wat geen oor heeft gehoord, dat
is voorbereid'. Ik geloof dat ik in de hemel mijn overleden ouders en fa
milieleden weer ontmoet, natuurlijk niet zoals hier op aarde, maar waar
schijnlijk communiceer ik met hen via God. Hoe dat allemaal precies
gaat, moet u mij niet vragen. Ik geloof zeker dat er ook een hel bestaat.
Of daar veel mensen in zitten, betwijfel ik. Daar is God veel te barmhar
tig voor."
