Buitengebied
Nieuwe raadkaart
Een ideale plek om te vrijen
Over de datum
Af
20 Zaterdag 9 juni 2007 PZC
Met de nieuwe raadkaart uit de collectie van Hans Lindenbergh trekken
we van het midden naar het noorden van de provincie. Ook nu weer
een belangrijke plaats voor een molen. De vraag is als altijd: om welke
plaats gaat het? Nadere informatie over de situatie toen en nu wordt op
prijs gesteld.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk donderdag 14 juni worden ge
zonden naar: Redactie PZC Buitengebied, postbus 31, 4460 AA Goes;
fax 0113-315669; e-mail redactie@pzc.nl. Onder inzenders van een goede
oplossing worden drie waardebonnen verdeeld.
door Rinus Antonisse
De molen Weltevreden in
Domburg prijkt op de
raadkaart van vorige
week, meldt A. Houmes
in Middelburg. „Ik heb er zelf ja
ren tegenover gewoond. En weet
nog dat de molenaar J. Coomans
was. De laatste molenaar die van
1919 tot 1963 nog met windkracht
de molen in bedrijf hield." Ze
voegt er nog aan toe: „Het was een
ideale plaats om te vrijen."
Ook voor A. A. Kodde uit Dom
burg is de molen een oude beken
de. „Ik ben er op 50 meter van
daan geboren, in een van de toen
twee laatste huizen van de Roosjes-
weg, richting Aagtekerke. Onze bu
ren waren de heer en mevrouw
Francke. Wij woonden daar heer
lijk aan een nog niet drukke weg."
De omgeving van de molen was
een waar speelterrein voor Kodde
en zijn broer Adrie. „In september
1944 werd de molen bijna mijn
dood. Wij waren bramen aan het
zoeken achter in het veld, toen En
gelse jagers opdoken om het ge
schut wat in de duinen stond te be
stoken. Hevig geschrokken holden
we naar de molen voor beschut
ting. Ik was de laatste die onder de
draaiende wieken door wilde,
maar werd gegrepen door een
wiek. Gelukkig niet op mijn
hoofd, maar op m'n benen. Mole
naarszoon Wannes Coomans zag
het gebeuren en trok me op tijd
weg en redde zeer waarschijnlijk
zo mijn leven."
D. E. Tollenaar uit Terneuzen diep
te enkele feiten op. „De molen da
teert uit 1817. De voorganger was
een houten stellingmolen uit 1620.
De huidige molen is een grondzei-
ler en er zijn nog onderdelen van
de vorige molen in verwerkt. De
familie Van der Meule was tot
1864 eigenaar en daarna tot 1920
de familie Passenier en vervolgens
tot 1958 Coomans."
Volgens Tollenaar kwam het bouw
werk in handen van C. M. van
Leeuwen uit het Brabantse Esch,
die er een woonhuis van wilde ma
ken. „Dit ging niet door, waarna
de gemeente de molen aankocht
en het geheel liet restaureren. Ver
schillende in Domburg werkende
kunstenaars, onder anderen Mond
riaan en Toorop, hebben van deze
molen mooie schilderijen ge
maakt." C. P. Fase uit Sint-Anna-
land vult aan dat de molen na de
restauratie in 1973 vaste stek werd
van Jan Hoefkens, een van de eer
ste gediplomeerde Zeeuwse vrijwil
lige molenaars.
Provoost uit Domburg wijst op
de schuur van de familie De Visser
op de achtergrond. Daar is nu de
super C1000 gevestigd. „Links van
de molen is café Veldzicht, wat nu
de stompzinnige naam lerommeke
draagt. Het hele gebied tussen de
molen en de Singel staat op de no
minatie om een volledige meta
morfose te ondergaan."
De waardebonnen gaan naar: L.
Minderhoud, Delft, S. G. van Oos
ten, Oostkapelle en Minderhoud,
Domburg.
door Frans van der Heijde
Een stuitje gelee ebbe'ik mohe vertelle vö een
groep 'wat middelbaere' vrouwen in Middel
burg. Ik gebruukte di de uutdrukking 'vrouwen
die over de datum bin' en di moest ik m'n eihen
toch naederand vó verantwoorde.
Kiek, melk en ham kunne over de datum weze,
mè mensen, laet stae vrouwen? Ik vond het zelf
wè een leuken uutdrukking, a za'k m'n eihen ae-
ste om te zeien dat 't net zö goed over mannen
zou kunne hae. Misschien is 't wè een uutdruk
king, die a'k zelf uutgevonden ebbe?
Het ei niks mee leeftied te maeken. Dat dochte
die vrouwen di in Middelburg en di waere ze ei
genlijk hlad nie zö blie mee. Ik bedoele nTee een
mens 'over de datum' iemand, die a zö verzuurd
deu 't leven haet, dat d'r hlad hin plekke mi liekt
te wezen vö leuke dingen, vö vrolijke gedachten
of optimistische biedraehen. Het bin nie de pret
tigste mensen om mee om te haen. Ulder glas is
aoltied 'alf leeg' en nooit 'alf vol', 't Liekt of ze
mee aoles in den oek zitte wi a de slaehen valle
en nauwelijks nog in staet bin errehens van te
genieten. Zukke mensen oeve eus nie tot de
'grieze plaeg' gerekend toren! Di bin d'r in aoler-
lei soorten en smaeken!
Laet ik noe vorige weke iemand tegengekomme
weze, wi a ik drek van docht dat'un 'over de da
tum' was. Ie voldee an aole voorwaerden. Ik liep
'm toevallig tegen 't lief in stad. Ik ao d'n jaeren
nie gezie, mè ik dienke zömè, da'k nie vee ge
mist ao!
„Hoi Jan, haet het een bitje mee joe?", begon ik
de conversatie.
„Zö ao jie zeit, een bitje, 't ouw nie over. M'n bé
nen wille nie mi zó en m'n aesem is ook nie mi
wat 't geweest eit."
„Jie bin ook hin twintig mi, |an. Je ziet er toch
nog goed uut."
„Neê, was ik nog mè twintig, man. Dan zou'k
het anders doe dan da'k 't gedaen ebbe! Mè ao je
vö een dubbeltje gebore bin, dan oor je nooit
een kwartje. Ie brieng tegenwoordig aoles nè de
belasting, behalve ao je 't weet oe of je 't in moe
kleêe, mè di schien ik te stom vö te wezen!"
„Werk jie nog Ian, of bin jie mee de vut?"
„Was 't mè waer. Ik moe nog 63 weken en ik tel
le z'af Ik za blie weze, a'k nie mi om zeven ure
uut m'n bed moet en pas om allef zesse wi tuus
komme. Ik za hin dag langer werreke as nódig is.
M'n vrouwe dienkt di wè een bitje anders over,
mè die
„Oe zó, Jan, vindt je vrouwe 't nie leuk, ao je vó-
goed tuus komt?"
„Nie zö leuk? Ze zeit, da ze d'r as een berrege te
genop ziet. Ka jie dat noe begriepe?"
Ik docht van wè, mè ik zei van nie!
„Ze zit wat te zêveren over die tied. Da'k niks
om anden za ebbe, da'k m'n eihen za vervele en
da'k d'r in de wege za lope. Weet je wat a ze
wil? Da'k een caravan kope, net as d'r zuster
mee d'r vent. En dan mee z'n vieren han over-
wintere in 't zuden van Europa. Mè dan ei z'an
mien hin goeien. Ik slaope 't liefste in m'n eihen
bed en 's ochens wil ik de krante kunne leze. Ik
komme de dag wè deu a is t'er op de tillevisie
tegenwoordig ook hlad niks."
Ik kon de zurgen van Jan z'n vrouwe goed
begriepe. Ik oefde ook zö nódig nie mi verder te
praoten mee z'n.
„'t Is in ieder geval goed weer vandaehe", wier
m'n slotzin.
„Nog wè, mè k'ebbe los Broeke hore. Di kom wi
regen en wind. 't Wil hlad nie mee 't weer."
Ik wenste |an nog een gezellige dag en wist het
zeker. Ian stoeng model vö m'n nieuwe uutdruk
king.
lan was 'over de datum'.
