Buitenland
Van G8 via G9 naar G13?
Poetin verrast Bush 'Halfharde' afspraken over klimaat
met rakettenvoorstel
Amerikaanse president
George Bush blijkt
onverwacht toegeeflijk.
EU wil elk schip
jaarlijks controleren
Uitlevering Fujimori
naar Peru dichtbij
bn/destem Vrijdag 8 juni 2007 1 1
heiligendamm - Waterpolitie ramde gisteren voor de kust van Heiligendamm twee rubberbootjes van Greenpeace die zich ophielden in verboden vaarwater. De bootjes kapseisden en drie
actievoerders raakten daarbij licht gewond. Greenpeace stelde dat het een boodschap over het klimaatprobleem wilde overhandigden aan de G8-leiders. foto EPA
door onze correspondent
Hans de Bruijn
heiligendamm - George Bush en
Vladimir Poetin hebben gisteren
de dreigende rakettencrisis tussen
de Verenigde Staten en Rusland
bezworen.
De beide presidenten zeiden na
een onderonsje in de marge van
de G8-top in het Duitse Heiligen
damm dat de ruzie over het ra
ketafweersysteem dat de VS in Po
len en Tsjechië wil installeren scha
delijk is voor de vrede en de onder
linge betrekkingen.
Tot ieders verrassing kwam Poetin
bovendien met een door Bush
niet op voorhand afgewezen voor
stel dat het hele Amerikaanse ra
ketafweersysteem wellicht overbo
dig maakt.
Poetin stelde Bush voor om in
Azerbeidzjan samen een raketaf
weersysteem te bouwen, dat kan
dienen om aanvallen met kernra
ketten door 'schurkenstaten' als
Iran of Noord-Korea te stoppen.
De VS hebben steeds gezegd dat
het te plaatsen raketschild niet te
gen Rusland gericht is, maar tegen
Iraanse of Noord-Koreaanse raket
ten. Bush wees, naast Poetin staan
de tijdens een ontmoeting met de
pers, het Russische voorstel niet
van de hand. Hij noemde het 'zeer
interessant' en het bespreken
waard.
Vóór de G8 had Poetin de span
ning opgevoerd met zijn dreige
ment om Russische kernraketten
weer op doelen in West-Europa te
richten. Bush op zijn beurt bekriti
seerde begin deze week het Russi
sche verzet en hekelde de zwakke
democratie in Rusland.
Gevreesd werd voor een botsing
met Bush op de G8, maar daarvan
was in Heiligendamm totaal geen
sprake. Bush en Poetin maakten
grapjes voor de camera en de Ame
rikaan leek aangenaam verrast
door de plotse bereidheid van Poe
tin om de angel uit het raketten-
conflict te halen.
Amerikaanse diplomaten zeiden
dat het Russische voorstel voor
Bush als een echte verrassing was
gekomen.
door onze correspondent
Hans de Bruijn
HEILIGENDAMM - De Amerikaanse
president George Bush heeft met
onverwachte toegeeflijkheid op de
G8-top in het Duitse Heiligen
damm een akkoord mogelijk ge
maakt over het klimaatbeleid.
Bush verzet zich niet langer tegen
het streven om in 2050 de wereld
wijde uitstoot van broeikasgassen
te halveren. Hoewel van een bin
dende afspraak nog geen sprake is,
presenteerde de Duitse kanselier
en G8-voorzitter Angela Merkel
dit als een 'reusachtig succes'.
Bush blijkt bovendien toch bereid
in VN-verband over het klimaatbe
leid te onderhandelen. Eerder de
ze week liet hij weten een eigen
overleg te willen waarbij ook grote
vervuilers als China en India wor
den betrokken. Maar op de G8 zei
de Amerikaanse president zich te
zullen inzetten voor de VN-kli-
maattop van december op Bali.
Daar wordt gesproken over een
nieuw klimaatverdrag dat het Kyo-
to-akkoord moet vervangen. Dit
akkoord, dat in 2012 afloopt, heb
ben de VS nooit ondertekend.
De toezeggingen van Bush zijn
een succesje voor Angela Merkel
die de afgelopen maanden inten
sief heeft gelobbyd om de G8-top
een klimaatakkoord te geven. „Ik
kan met dit compromis zeer, zeer
goed leven", zei de opgeluchte kan
selier. „Dit is een grote stap voor
uit." Alle G8-landen, dus ook de
Bush is toch bereid in
VN-verband over het
klimaat te onderhandelen
VS, schaarden zich achter het alar
merende rapport van de VN-kli-
maatconferentie IPCC van begin
dit jaar. „We zijn het nu eens dat
we concrete en uiteindelijk binden
de doelstellingen nodig hebben",
aldus Merkel.
Zo hard staat het overigens niet in
de slotverklaring, waarin gesteld
wordt dat de grote vervuilers (lees:
de VS, China) „serieus moeten
overwegen om het voorbeeld van
de EU, Canada en lapan te volgen
om de uitstoot van broeikasgassen
in 2050 te halveren". De tekst
spreekt verder van de noodzaak
van 'een substantiële verminde
ring van broeikasgassen'. Binden
de afspraken kunnen pas in Bali
gemaakt worden.
Nu volstond voor een succes van
de G8 het vastleggen van het 'stre
ven' van de staats- en regeringslei
ders. De Britse premier Tony Blair
merkte ook op dat er pas een hard
akkoord is „als ook de VS en Chi
na aan boord zijn".
Milieuorganisaties bekritiseerden
het akkoord meteen als 'zwak' om
dat er geen concrete cijfers in wor
den genoemd. „Dit is veel te wei
nig", reageerde Greenpeace.
Op één punt kreeg Merkel haar
zin niet: zij wilde ook vastleggen
dat de G8-landen alles zullen doen
om er voor te zorgen dat de gemid
delde temperatuur op aarde niet
met meer dan twee graden Celsius
zal stijgen. Om dat te bereiken zijn
mogelijk nog verdergaande milieu
maatregelen nodig en daar zijn de
VS op dit moment zeker niet toe
bereid omdat die de Amerikaanse
economie schaden.
De vijf grootste 'opkomende
economieën' en vijf Afrikaan
se landen mogen vandaag
aanschuiven bij de G8.
De meest gehoorde kritiek
van de antiglobalisten te
gen de G8 is dat het gaat
om een klein groepje van rijke lan
den dat de dienst uit wil maken in
de wereld. Net als in de Veilig
heidsraad van de Verenigde Na
ties, die weliswaar vijftien leden
telt maar waar het uiteindelijk
slechts draait om de stem van de
vijf permanente leden.
De G8-landen vertegenwoordigen
bij elkaar 15 procent van de wereld
bevolking, maar hun invloed
strekt zich uit over alle continen
ten. Maar China dan, met een
kwart van de wereldbevolking? En
India, met één*mfTiartt rnwonefs7
ANALYSE
door Hans de Bruijn
Of Brazilië met 190 miljoen?
Dat zijn toch de grote economieën
in opkomst. Nu al wordt gezegd
dat China over twintig jaar de VS
economisch zal hebben overvleu
geld.
Dat is ook de leiders van de G8
niet ontgaan. Voorzitter Angela
Merkel heeft daarom voor het
eerst de vijf grootste 'opkomende'
economieën uitgenodigd om van
daag aan te schuiven aan de lunch
tafel in Heiligendamm.
De presidenten Hu Jintao (China),
Lula da Silva (Brazilië), Félipe Cal-
deron (Mexico), Thabo Mbeki
(rufa-.Wrilhren dè Wiasë pre
mier Mammohan Singh - samen
goed voor de hélft van de wereld
bevolking - mogen dan hun zegje
doen over de wereldhandel, ont
wikkelingssamenwerking en kli
maatverandering. Zaken waar zij
immers zeker zo bij betrokken zijn
als de leiders van de rijke landen.
Ook VN-secretaris-generaal Ban
Ki-Moon luncht vanmiddag mee.
Merkel heeft op voorhand gezegd
dat het niet de bedoeling is dat de
G8 uitgroeit tot een G13, maar het
is ondenkbaar dat deze vijf leiders
bij volgende G8-toppen niet op
nieuw worden uitgenodigd. Mer
kel vindt dat het groeiende ge
wicht van deze landen in de we
reldeconomie ook tot uitdrukking
moet komen in de wijze waarop
met hen wordt overlegd.
Zij heeft deze nieuwe vorm van
structureel overleg al de naam het
'Heiligendamm-proces' meegege
ven.
Het 5s ook önverófjtfeTifk'cfafT'hP:
na binnen enkele jaren formeel lid
van de groep zal worden. Het bru
to nationaal product - lang de
norm voor toelating tot de groep
van rijke landen - is dat van Cana
da, Italië en Frankrijk al gepas
seerd. Waarschijnlijk zal China -
net als destijds Rusland, dat in
1998 volwaardig G8-lid werd -
eerst een tijd als waarnemer wor
den uitgenodigd.
Merkel heeft vandaag bovendien
de presidenten van de vijf belang
rijkste Afrikaanse landen uitgeno
digd om apart te praten over de
hulp aan Afrika. Al vinden deze
ontmoetingen plaats in de marge
van de echte G8-top, de G8 krijgt
daardoor toch iets van een soort
mini-Verenigde Naties, een infor
meel forum voor staatshoofden en
regeringsleiders uit de hele wereld,
niet langer het exclusieve domein
van de rijkste landen. Zij het dat
die voorlopig nog wel de gasten-
Ttfsfed agend'i BépaféH.
luxemburg - De EU-landen gaan
de controle op de veiligheid van
schepen verscherpen. Streven is
dat elk zeeschip jaarlijks een in
spectie ondergaat. De maatregel
moet scheepsrampen zoals met de
Prestige en Erika helpen voorko
men. Europees Commissaris Jac
ques Barrot (Verkeer) deed het
voorstel, omdat hij het beu was
dat sommige landen veel te weinig
schepen inspecteren.
santiago - De aanklager bij het
Chileense hooggerechtshof heeft
de uitlevering van de voormalige
Peruaanse president Alberto Fuji
mori aan Peru geadviseerd. Fujimo
ri (68) is in Peru aangeklaagd we
gens corruptie en schending van
mensenrechten tijdens zijn regeer
periode (1990-2000). Naar ver
wachting zal rechter Orlando Alva
rez" van her hof her advies'faflgen.
