Familie
altijd een buitenstaander
naar buiten allemaal
'Alzheimer' versnelt na
opname in verpleeghuis
Slaapgebrek slecht voor
waarnemingsvermogen
Dieren hebben een
eigen persoonlijkheid
Iraniërs hebben moeite
met 'kille' Hollanders
PZC Vrijdag 8 juni 2007 21
vuiltje aan de lucht. „We speelden
'de gelukkige familie', deden net
alsof we een normaal gezin waren.
Ik paste mijn werktijden aan. Ik
heb een eigen zaak, ik kan mijn
tijd zelf indelen, dus dat kwam
mooi uit. Ik moest tussen de mid
dag zelf toch ook eten? Waarom
zou ik dat niet gezellig thuis doen,
samen met de jongste die nog op
de basisschool zit."
Een jaar nadat de kinderen bij
haar en haar man waren komen
wonen en het nieuwe gezin net
een beetje in evenwicht leek te ko
men, drong de harde werkelijk
heid tot haar door. „Dit gaat nooit
meer weg. De kinderen zullen er
altijd zijn en ik zal er nooit hele
maal bijhoren. Ik weet niet waar
om ik dacht dat ik het allemaal
wel zou redden. Ie bent verliefd. Je
wilt met die man verder. Bij hem
horen nu eenmaal drie kinderen.
Met een schepnetje do
ken we vroeger een
sloot in en visten kik
kervisjes op. Wie
weet tegenwoordig nog hoe je sim
pel zelf een schepnetje maakt?
Welk kind blaast nog pluisjes weg
van een paardenbloem? Speelt
landjepik. Of vlagverovertje. Zoekt
spoor. Wie maakt nog een pijl en
boog? Verstopt zich in een berg
bladeren. Roostert kastanjes boven
een vuurtje. Bouwt zandkastelen.
Of bakt moddertaartjes?
„Buiten spelen zou een fundamen
teel onderdeel moeten zijn van de
kinderjaren. In plaats daarvan pro
beren we onze kinderen weg te
stoppen in hun met elektronische
zoethoudertjes volgepropte slaap
kamers." Dat betogen Fiona Danks
en Jo Schofield in hun pas versche
nen boek Ga buiten spelen!
„Veel ouders en grootouders heb
ben herinneringen aan eindeloze
Ie doet gewoon je best. Na een
jaar zat ik aan alle kanten klem. Ik
had het gevoel alles kwijt te zijn,
mijn huis, mijn privacy."
Ze dacht dat de kinderen
haar ineens niet meer
die leuke nieuwe vrien
din van papa vonden.
„In mijn beleving was ik veran
derd in een strenge, vrij conse
quente opvoeder, die gek werd
van de troep die de kinderen in
huis maakten. Mijn man vond het
grote onzin, maar ik voelde het al
lemaal als één grote invasie."
Het zat haar allemaal zo hoog, dat
ze samen met haar man hulp
zocht en bij familietherapeut Ietje
Heybroek terechtkwam. „Een ver
haal zoals dat van Ellen hoor ik
vaak in mijn praktijk. Deze stief
moeders zijn veel kwijtgeraakt, ter
wijl ze er met de zorg voor stief-
dagen van vrijheid, dagen waarop
ze 's ochtends werden uitgezwaaid
en pas tegen etenstijd weer terug
werden verwacht. Zij hadden nog
geen spelcomputers, mobiele tele
foons, mp3-spelers of internet,
maar alleen vriendjes en vriendin
netjes met wie ze urenlang buiten
speelden", stellen Danks en Scho
field. ",De natuur is nog altijd het
speelterrein bij uitstek voor onge
compliceerd, ongestructureerd en
gezond vermaak." En: buiten spe
len kost geen knoop.
Danks en Schofield hebben hun
boek volgepropt met praktische
tips voor alle seizoenen. Een lichte
voorbereiding kan geen kwaad.
Het is handig wat spulletjes mee
te nemen, zoals een zakmes, touw,
EHBO-doosje, doosjes en zakjes
én een fluit. Wie het een slag pro
fessioneler aanpakt, neemt ook
een loep en verrekijker mee. Niet
vergeten: hapjes en drankjes.
kinderen ontzettend veel taken bij
hebben gekregen."
„Het opvoeden van eigen kinde
ren is al een zware taak, laat staan
dat je je over de kinderen van je
partner moet ontfermen. Er is nau
welijks erkenning voor deze vrou
wen. In de maatschappij, maar
ook vaak binnen families, is het
knokken voor je positie als stief
moeder. De rol van een stiefmoe
der kan heel belangrijk zijn, maar
wordt zo vaak onderschat", vertelt
Heybroek.
„Op school word je als stiefmoe
der gewoon genegeerd, je hebt
geen functie. Je bent toch de moe
der niet?! Dat je dag en nacht voor
de kinderen zorgt, doet niet ter za
ke. Het wordt allemaal niet zo di
rect gezegd. Maar het is wel heel
moeilijk om dat gevoel te nege
ren", zegt Ellen Metz.
De afgelopen jaren waren voor het
Die paardenbloem vraagt erom.
We leren van het boek dat we een
boog het beste in de lente kunnen
maken. Want de op gang gekomen
sapstromen zorgen voor de sterk
ste buigzame bogen. Voor de pij
len zijn dunne, rechte takken ge
schikt, waar we de bast van afha
len. Van een oude panty en een
stukje ijzerdraad kun je simpel een
schepnetje maken.
Als een klassieker wordt de mod-
dertaart opgevoerd, liefst in laagjes
opgebouwd. Dit kan uitmonden
in drollen draaien, respectievelijk
ermee gooien. Met takjes, gras, ve-
gezin Metz niet de makkelijkste.
Nu gaat het goed. Een vierde kind,
van Ellen en René samen, zal er
niet komen. Beiden hebben die be
hoefte niet. Dat Ellen vorig jaar
met René trouwde, ervaart ze als
een cruciale stap. Het staat voor er
kenning, voor waardering. De kin
deren speelden die dag ook een
grote rol.
Niet dat het alle problemen heeft
weggenomen. „Dat kan ook niet,"
reageert Heybroek. „Ik denk dat er
maar één remedie is: tijd. Een stief
gezin heeft vier tot zeven jaar no
dig voordat het helemaal goed
functioneert. Er is gewoon heel
veel tijd nodig om afscheid te ne
men van bepaalde idealen, de si
tuatie te accepteren zoals hij is en
samen, met het nieuwe gezin, een
geschiedenis op te bouwen."
www.oudersenkinderen.nl
ren en bloemen kunnen we een
dromenvanger maken.
Er is buiten zat te doen. Van ca
mouflagespelletjes en stropoppe
tjes maken tot een kunstwerk met
schelpen fabriceren. Een mobile
maken met dennenappels, blade
ren, zaden, eikels. Verven met sap
van samengeknepen bessen. En
dan zijn we nog maar halverwege
het boek.
„De uitdaging is kinderen leren
omgaan met de werktuigen van de
2ie eeuw, zonder dat ze daarbij
hun aangeboren liefde en respect
voor de natuur kwijtraken", vatten
Danks en Schofield hun kick sa
men.
Als schrijver van dit stukje krijg ik
de kriebels van het boek: ik wil
acuut naar buiten, weg van dat
beeldscherm en toetsenbord.
Ca buiten spelen!, uitgeverij Becht,
prijs 17,90 euro.
De geestelijke achteruitgang bij
mensen met de ziekte van Alzhei
mer versnelt vanaf het moment
dat zij in een verpleeghuis worden
opgenomen, zonder dat het ziekte
proces zelf sneller verloopt. De te
rugval is minder sterk als de pa
tiënten in de periode voor de op
name al enige tijd wekelijks een
paar dagen dagopvang hebben ge
had. Dit constateert R. Wilson
(Rush Alzheimer Center, Chicago)
in het vakblad American lournal
of Psychiatry op grond van een on
derzoek onder 432 ouderen met
de ziekte van Alzheimer.
Wie door slaapgebrek overver
moeid is, ziet dingen over het
hoofd. Letterlijk, want de fouten
in de informatieverwerking bij
slaapgebrek berusten niet zozeer
op het tekortschieten van de herse
nen om aangeboden informatie
op te slaan, maar vooral op een af
genomen vermogen om de infor
matie correct waar te nemen.
Dit concludeert M. Chee van de
universiteit van Singapore in het
wetenschappelijk tijdschrift PNAS
op grond van testen bij dertig vrij
willigers.
Koolmees. foto ANP
Mensen die regelmatig dieren ob
serveren, weten dat ze kunnen ver
schillen in karakter en tempera
ment. Sommige dieren hebben
zelfs een uitgesproken sterke per
soonlijkheid, een term waarmee
wetenschappers aangeven dat die
ren zich volgens een bepaald pa
troon gedragen. Bij koolmezen ver
schillen individuen in hoe grondig
ze hun omgeving onderzoeken.
Zulke persoonlijkheidsverschillen
zijn door de Rijksuniversiteit Gro
ningen beschreven voor ruim zes
tig soorten, waaronder apen,
knaagdieren en insecten.
Veel Iraanse vluchtelingen in Ne
derland voelen zich niet gelukkig,
hoewel ze zich goed hebben aange-
past aan de samenleving. Ze voe
len zich gediscrimineerd. Dat
blijkt uit onderzoek van Annet te
Lindert van de Universiteit van Til
burg. Op grond van interviews en
vragenlijsten concludeert ze onder
meer dat Iraniërs dierbaren in Iran
missen, maar ook warmte bij
vriendschapsrelaties in Nederland.
Vaak hebben ze moeite met de in
dividualistische en materialistische
leefwijze van Nederlanders.
