Boeken
Nooit meer Assepoester
'I
Een hedendaagse pestepidemie
1 1
BOEKEN KORT
40 I Donderdag 7 juni 2007 PZC
De Amerikaanse schrijfster
A.M. Homes groeide op bij haar
adoptieouders. Ze was begin dertig
toen ze kennismaakte met haar
biologische ouders. Het werd een
rampzalige ervaring. Homes schreef er
een intrigerende autobiografie over.
door Nico de Boer foto Maartje Blijdenstein
k was vroeger een boos meisje", zegt de
schrijfster A.M. Homes tijdens een blik
sembezoek aan ons land ter ere van de
Nederlandse verschijning van De doch
ter van de minnares. „Ik voelde me afgewezen.
Als mijn ouders zeiden dat ik een deel van de
familie was, zei ik: Nee, dat ben ik niet. Ik wist
dat ik geadopteerd was. Het voelde alsof ie
mand mij had weggegeven. Daardoor wist ik
niet wie ik was. Het was alsof ik geen recht had
te bestaan."
Amy Michael Homes (1961) is een succesvol au
teur van indringende romans en bizarre, schrij
nende en toch luchtige verhalen vol emotio
neel verknipte personages. Toch beantwoordt
ze zonder schroom vragen over haar boek dat
het strikt persoonlijke ontstijgt doordat het
diep ingaat op thema's als afkomst en identi
teit.
I lomes groeide op in een intellectueel milieu
in Washington. Haar biologische moeder was
indertijd de 15-jarige minnares van een oudere,
getrouwde man. Op haar tweeëntwintigste
werd haar dochter geboren die ze meteen daar
op afstond. Ruim dertig jaar later zocht Homes
contact met haar. De ontmoeting verliep ramp
zalig. De moeder bleek een opgesmukte, neuro
tische vrouw met een 'dierlijke stem' te zijn.
Een ongehuwde vrouw die nooit volwassen
was geworden en zich altijd schuldig had ge
voeld dat ze haar kind had 'weggegeven'.
„Ik denk dat ze een erg treurig en ongelukkig le
ven heeft geleid", zegt Homes. „Haar familie
keek nauwelijks naar haar om. Haar moeder
hertrouwde na haar vaders dood met iemand
die haar, denk ik, seksueel misbruikte. Toen
kwam ze in contact met mijn vader, maar die
zorgde evenmin goed voor haar. Mijn vader is
ook nooit van plan geweest met haar te trou
wen. I lij zou zijn gezin nooit opgeven. Ik had
echt met haar te doen."
Kort nadat ze haar moeder had leren kennen,
A.M. Homes: „Ik wist dat ik geadopteerd was. Het voelde alsof iemand mij had weggegeven. Het was
alsof ik geen recht had te bestaan."
maakte Homes kennis met haar biologische va
der, een getrouwde man en vader van drie er
kende kinderen. Hij had geen goed woord over
voor zijn vroegere minnares: ze was gek, een
nymfomane, een 'drakenvrouw'. Niettemin
bleef zij een bijzondere plaats in zijn hart inne
men. Hij beloofde zijn buitenechtelijke dochter
te introduceren bij haar halfbroers en halfzus
op voorwaarde dat ze een DNA-test onderging.
De uitslag was positief, maar de vader liet daar
na niets meer van zich horen. Hij liet zijn doch
ter vallen, zoals hij indertijd zijn zwangere mai-
tresse had laten vallen.
Toch heeft ze nog altijd een zwak voor hem.
„Ja, het doet pijn, toch staat het mijn gevoel
voor hem niet in de weg. Hij was getrouwd, hij
had een gezin, zijn vrouw wist ervan. Haar
reactie verkrampte hem. Vergeet niet dat haar
man zeven jaar lang een relatie had met mijn
moeder. Toen ik in haar leven kwam, stelde ze
mij gelijk met mijn moeder. Dat was niet leuk,
maar ik snap het wel." Een klap was het plotse
linge overlijden van haar biologische moeder.
cn
Patrick Dunne
De Lazarusbei
Uitgeverij Signature
19,95 euro
nr
L.wSffci s^L.
door Mieske van Eek
De Ierse schrijver Pa
trick Dunne legt in
zijn misdaadromans
een bijzondere voor
keur aan de dag voor begraaf
plaatsen. Zijn boeken zijn dan
ook vooral besteed aan lezers
met een sterke maag. Maar ja,
zijn heldin, de archeologe Illaun
Bowe, is nu eenmaal geen on
derzoekster die zich tevreden
stelt met wat potscherven of
oude fundamenten. Zij interes
seert zich voor wat over is van
de mensen van weleer.
In De lazarusbei (een bloem die
ook wel lepralelie genoemd
wordt) ziet Bowe zich geplaatst
voor een groot raadsel. Op een
begraafplaats in haar woon-
p iuats Castleboyne waar in de
middeleeuwen leprozen en pest
lijders zijn begraven, stuit zij op
een loden kist met een beeld
van een bewerkte en beschilder
de madonna met kind. Een an
dere kist met een zwarte vloei
stof komt door een val uit een
takel over haar medewerker Ter
ry terecht. De man wordt dood
ziek en al snel waart in het dorp
de vrees rond voor een pestepi
demie. Dan is inmiddels in het
dorp ook het lijk gevonden van
een onherkenbaar verminkte
vrouw. Als Terry sterft en ook
anderen in het dorp vreemde
ziekteverschijnselen vertonen, is
de paniek groot.
Ondertussen buigt Bowe zich
over de herkomst van het beeld,
dat niet alleen wordt opgeëist
door het National Museum,
maar ook door de pastoor en de
dominee, die denken dat het de
in vroeger tijden zoekgeraakte
Maagd van Castleboyne is. On
danks de beschrijvingen van
middeleeuwse religieuze beeld
houwkunst houdt Dunne de
spanning er goed in. Dat de op
lossing meer in het heden ligt
dan in het verleden, is natuur
lijk niet verrassend.
Voordat het raadsel ontsluierd
is, heeft Dunne veel verteld
over de geschiedenis en de na
tuur in Castleboyne. Het terug
kijken op de tijd dat de pest zo
veel slachtoffers maakte dat de
lijken bij elkaar in grote kuilen
gegooid werden, geeft de betrek
kelijkheid van ons menselijk ge
steggel aan. Het cynische optre
den van een op sensatie beluste
journalist en het getouwtrek om
een houten maagd, die boven
dien te oud is om de zoekgeraak
te maagd te zijn, komt daardoor
wel extra pijnlijk over.
MISSIE In 2002 maakte de Cana
dese schrijver Dennis Bock die
pe indruk met de roman De
tuin van as, over de gevolgen
van de atoombom op Hiroshi
ma die hij 'de waterscheiding
van de twintigste eeuw' noem
de. De schitterende, zachte stijl
van de roman hanteert hij ook
in De dochter van de communist.
Deze roman speelt in China in
de jaren dertig, tijdens de Japan
se invasie. De gedreven arts Nor
man Berthune doet zijn best,
maar hij staat er alleen voor op
zijn missie. Het boek bestaat uit
zeven naderhand gevonden en
veloppen waarin Berthune zich
in briefVorm richt tot zijn doch
ter, die hij nooit heeft gezien.
Dennis Bock - De dochter van de
communist. Anthos, 19,95 euro.
„Ze had het gevoel dat iedereen haar had laten
vallen, haar familie, mijn vader, ja, ze had ook
het gevoel dat ik haar had laten vallen. Dat
stemt verdrietig. Maar ik zou niet weten hoe ik
dit anders had moeten aanpakken." Na de
dood van haar biologische moeder begon Ho
mes te graven in haar familiegeschiedenis. „Het
resultaat is dat ik niet van de ene familie ben of
van de andere. Ik ben het product van allebei.
Ik heb nu het gevoel dat ik ergens bij hoor."
Homes, sinds kort zelf moeder, is zich ervan be
wust dat haar leven anders was gelopen als ze
was opgevoed door haar biologische ouders.
„Mijn moeder was niet ontwikkeld en niet in
staat geweest mij alleen op te voeden. Mijn le
ven zou een stuk treuriger zijn geweest. Als ik
in het gezin van mijn vader was opgegroeid,
zou ik een soort Assepoester in de keuken zijn
geweest. In die zin is het goed dat ik ben 'weg
gegeven'."
A.M. Homes: De dochter van de minnares. De Bezige
Bij, 214 blz, 17,90 euro.
LABYRINT Sinds het gigantische
succes van De schaduw van de
wind van Carlos Ruiz Zafón is
het aantal Spaanse boeken in de
zelfde sfeer niet te tellen. De
sfeer van raadselachtige boeken.
Zo is van Elia Barceló, hoogle
raar Spaanse literatuur en creati
ve writing, de roman Bal mas
qué vertaald. De jonge criticus
Ariel Lenormand wil na diens
zelfmoord een biografie schrij
ven van de Argentijnse schrijver
Raül de la Torre. Hij wordt op al
lerlei manieren tegengewerkt.
De sleutel tot het labyrint zou
wel eens in De la Torre's werk
kunnen liggen.
ryj Elia Barceló - Bal masque. Q, 19,95
euro.
(AUTO)BIOGRAFIE Inez van
Dullemen (71) heeft een zeer bij
zondere roman geschreven. Hel-
dendroom gaat over het nazi-ver-
leden van haar broer Ronald,
die in 2003 is overleden. Ze
heeft de roman aan hem opge
dragen ook. Van Dullemen
schreef het boek op verzoek van
de enige dochter van haar broer.
Ze schildert hem als een tragi
sche figuur, die zich uit afkeer
voor het alledaagse aansloot bij
de Jeugdstorm, terwijl de rest
van het gezin overwoog naar En
geland te vluchten. Met een
scheuring in het gezin tot ge
volg. Inez van Dullemen heeft
een oeuvre van ruim dertig boe
ken op haar naam staan. Haar
bekendste roman is de kroniek
Vroeger is dood, waarvoor ze in
1976 de Campertprijs ontving.
In 1989 werd haar de Anna
Bijnsprijs voor haar hele oeuvre
toegekend.
cn
Inez van Dullemen - Heldendroom.
De Bezige Bij, 17,90 euro. (geb.)
CULTUREN Helen Oyeyemi debu
teerde twee jaar geleden spraak
makend met Het learusmeisje,
een roman over een meisje dat
verstrikt raakt tussen twee cultu
ren. De van oorsprong Nigeri-
aanse schrijfster, die als kleuter
naar Londen meeverhuisde,
pakt in Het andere huis hetzelf
de, semi-autobiografische the
ma bij de kop. Als kind van Cu
baanse ouders die naar Londen
zijn geëmigreerd, voelt Maja Car
men Carrera zich Cubaans noch
Engels. Het vervreemdt haar
van haar moeder. Ze moet haar
eigen weg gaan.
Helen Oyeyemi - Het andere huis.
De Bezige Bij, 17,90 euro.
