Zeeland
We zijn een redelijk begrip geworden
Restauratie historische scheepswerf C. A. Meerman Arnemuiden
34 Woensdag 6 juni 2007 PZC
Scheepsloods
In de toekomst
Onderhoud en restauratie
van schepen
Entreegebouw
met machinewerkplaats
en ontmoetingsruimte
Zaagloods
in de toekomst:
inrichting als museum
Brandkot
Gebruikt voor het
branden van hout
Aanlegsteiger
Sleephelling
(nog aan te leggen)
Wagenhelling
PZC Felix Binicewtcz bron: Gemeente Middelburg
De voorbereidingen kostten enkele jaren, de uitvoering
schoot sneller op. Vrijdag wordt de gerestaureerde scheeps
werf C. A. Meerman in Arnemuiden officieel geopend. Een
eigen basis voor de Stichting Behoud Hoogaars, die zich in
zet om het erfgoed van de Zeeuwse visserij - de houten
platbodems - voor het nageslacht te bewaren.
door Rinus Antonisse
Ze verheugt zich er bij
voorbaat op. Oude tijden
herleven als vrijdag een
vloot van zo'n tien histo
rische Zeeuwse vissersschepen in
slagorde het Arnekanaal opvaart.
Op weg naar de gerestaureerde
scheepswerf C. A. Meerman. Voor
Ria Geluk, voorzitter van de Stich
ting Behoud Hoogaars (SBH), is
het een teken dat het varend erf
goed leeft. „Met onze Alcyon als
eerste. Die is door Meerman op de
werf gebouwd."
Hoogaarzen en een enkele hengst
in hun element, het water. Het op
knappen en onderhouden van
schepen is noodzakelijk en nuttig,
maar het belangrijkste is volgens
Geluk dat er mee gevaren wordt.
Daar gaat het de stichting om.
„We zijn een redelijk begrip gewor
den in Zeeland, we laten ons zien
en we varen."
Met de ingebruikname van de His
torische Scheepswerf C. A. Meer
man aan de Arnemuidse Zuidwal
(de SBH hecht eraan deze bena
ming te hanteren) is er voor het
eerst in het 17-jarig bestaan een
echte thuisbasis.
Geluk is er blij mee. „Absoluut.
Het is de meest unieke stek die je
in Zeeland kunt bedenken. We
hadden allang behoefte aan een ei
gen plek. Varen is ons hoofddoel,
maar je hebt toch ook voorzienin
gen aan wal nodig."
Het heeft wel heel wat voeten in
de aarde gehad voordat die eigen
plek er kwam. Aanvankelijk richt
te de SBH zich op aanleg van een
nieuwe werf in Veere.
Er werd een fraai plan ontwikkeld,
maar dat was financieel niet rond
te breien. „En ook de gemeente
Veere was niet echt enthousiast",
zegt Geluk.
Vijf jaar geleden kwam de werf
Meerman in beeld. „Dat is het
voor ons. Eigenlijk is er maar één
nadeel: de ruimte voor opslag is
wat aan de krappe kant. Wat dat
betreft was de oude timmerfabriek
van De Schelde in Vlissingen,
waarvan we een tijd gebruik maak
ten, royaler. We zoeken nu nog
extra ruimte in de buurt."
Ze verzekert dat het nadeel in het
niet zinkt bij de blijdschap. „Het is
ongeveer het oudste wertje in Zee
land. Het heeft historie en is prach
tig gerestaureerd. Wat wil je nog
meer."
Geluk stelt dat de laatste jaren de
belangstelling voor het maritiem
erfgoed sterk is gegroeid. „De men
sen zich zijn bewuster geworden
van de waarde ervan en staan er
opener voor." De nieuwe basis
gaat in dit verband een belangrijke
rol vervullen.
De werf krijgt nadrukkelijk een
museumfunctie. Daarvoor wordt
vooral de zaagloods bestemd. In
de scheepsloods kunnen mensen
de vrijwilligers van de SBH aan
het werk zien. Over het hele ter
rein staan informatieborden.
In het nieuw gebouwde entreege
bouw is op de bovenverdieping
een ontvangstruimte ingericht,
met documentatiehoek. Beneden
houdt de stichting kantoor en is er
een machinewerkplaats.
Het vierde schip van de stichting,
de in 1902 gebouwde Triton die in
Duitsland lag te verpieteren, ligt te
wachten op herstel. Kosten ruim
'Ons hoofddoel is varen;
maar je heb ook
walvoorzieningen nodig.'
600.000 euro en de SBH is naar
stig op zoek naar subsidies. Het
kan een mooi 'levend' museumon
derdeel zijn.
Onderzocht wordt of aan de res
tauratie van de Triton een oplei
dingsproject voor scheepstimmer
man gekoppeld kan worden, zoals
ook de restauratie van de werf als
opleidingsproject gold.
Als alle drukte rondom de inge
bruikname van de werf achter de
rug is (afgelopen weken waren vrij
willigers bijna dag en nacht in
touw), kan de SBH zich op de toe
komst gaan richten. In de loop
van volgend jaar zonder Geluk; ze
treedt dan terug als voorzitter.
Ze blijft nog wel voorzitter van de
Stichting Historische Scheepswerf
C. A. Meerman, die zorgt voor be
heer en exploitatie. Dat is type
rend voor haar: ze zet zich voluit
in om iets van de grond te helpen
tillen, zoals met het Watersnood
museum bij Ouwerkerk en nu met
de scheepswerf, en geeft het stokje
als het allemaal rond is graag aan
een ander door.
Er blijft genoeg te doen, weet Ge
luk. Naast de restauratie van de Tri
ton, is er het opknappen van een
zogeheten Hollandse boot. Dat is
een roeisloep die ook kan zeilen
en fungeert als bijboot van een
hoogaars en hengst. De vrijwilli
gers van de SBH hebben inmid
dels één bijboot nieuw gebouwd.
Ook moet de sleephelling nog wor
den aangelegd. Op het terrein staat
een deerlijk gehavende oude Bed
ford-vrachtwagen, die voor takel
werk gebruikt werd. Bedoeling is
die ook op te knappen.
„Nu we deze locatie hebben, wil
len we meer gaan doen aan educa
tie voor scholen. We hadden al
eens een scholenproject, dat wil
len we nieuw leven inblazen", ver
telt Geluk. „En we willen de Arne
muidse jeugd kennis laten maken
met het varend erfgoed."
Er is een nieuw vaaraanbod voor
de schepen van de SBH samenge
steld: sponsortochten voor 10 tot
12 mensen. Zo'n activiteit kost wel
wat, maar de opbrengsten zijn be
stemd voor restauratie en onder
houd van de schepen).
„We hoeven ons niet te vervelen.
Het zijn wel houten schepen, dus
heb je elke winter onderhoud",
lacht Geluk. „Wat we ook nog in
ons hoofd hebben is bijscholing
voor onze eigen vrijwilligers. Hoe
bouw je een hoogaars - dat is een
heel boeiend verhaal."
De stichting drijft helemaal op vrij
willigers. Er zijn geen betaalde
krachten. Geluk: „Sommige men
sen steken er halve werkweken in.
Het is een hele organisatie gewor
den. Langzamerhand bereik je een
punt dat er een betaalde kracht no
dig is."
Opening en open dag
De officiële opening van de
werf door commissaris van de
koningin Karla Peijs en wethou
der Hannie Kool-Blokland van
Middelburg is vrijdag 8 juni om
15.00 uur. De plechtigheden
zijn vanaf de wal goed te vol
gen. Er wordt een fotoboek
over restauratie en inrichting,
samengesteld door vrijwilliger
Wim van den Berge, gepresen
teerd.
Zaterdag 9 juni is er van
10.00-16.00 uur een open
dag De werf is te bezichtigen
en er zijn allerlei activiteiten
voor jong en oud. Onder meer
demonstraties van
(scheeps)ambachten (zoals net
ten boeten, breeuwen, garna
len pellen) en vaartochtjes.
Vanaf volgende week is de
werf van april tot november el
ke woensdag- en zaterdag
middag geopend, van
13.00-17.00 uur. Toegangsprijs
2,50 euro (kinderen en oude
ren reductie). Groepen kunnen
op afspraak het hele jaar te
recht.