Binnenland
'Hij wist wat er met hem gebeurde'
Hema blij met koper Lion
Dodelijk
ongeluk
bij show
landmacht
CNV: weer geen
vastigheid voor
het personeel
Bij vasculaire dementie
is de patiënt zich
bewust van zijn ziekte.
Directeur Van Zetten:
elk jaar vijftig
winkels erbij.
Drama voltrekt zich
voor ogen duizenden
toeschouwers.
6 Maandag 4 juni 2007 PZC
Mien van der Heijden (83) verloor haar man in korte tijd aan vasculaire dementie.
door Jacqueline Steenwijk en
Pieternel Kellenaers
DEURNE - F.en oude stoel siert nu
de plek waar de 8o-jarige Christ
van der Heijden tot voor kort al
tijd zat. I let was zijn lievelingsplek
je in huis. Nu is hij dood. „In april
kregen we ineens te horen dat hij
dementerende was. In januari
werd hij met spoed opgenomen
en twee maanden later was hij
dood", vertelt zijn 83-jarige wedu
we Mien uit Deurne.
Christ van der Heijden leed aan
vasculaire dementie. Een vorm die
veel sneller tot de dood kan leiden
dan de meer bekende dementie
ziekte Alzheimer. Een ziekte bo
vendien die de vreselijke eigen
schap heeft dat patiënten lange
tijd hun volledige bewustzijn be
houden. „I lij wist wat er met hem
gebeurde. Het ergste was dat ik de
laatste weken niet meer met hem
kon praten. Zijn spraakvermogen
was aangetast. Hij kon nauwelijks
nog woorden uitbrengen", zegt
Mien.
Communiceren deed hij op de eni
ge manier die hem nog restte, met
mimiek of agressie. Van der Heij
den ontwikkelde een dwangmati
ge behoefte om buiten te wande
len. Mien kon hem slechts met
moeite binnen houden.
Wanneer hij niet weg mocht,
werd hij boos. „Hij wilde een keer
naar de slaapkamer, die ik uit voor
zorg op slot had gedaan. Hij
schreeuwde tegen me dat ik die
deur open moest doen, anders zou
hij hem inslaan. We kregen hem
uiteindelijk weer rustig en naar be
neden." Het was voor Mien wel
aanleiding te erkennen dat zij het
alleen niet meer aankon. Haar
man werd op een GGZ-afdeling
opgenomen, omdat hij niet han
teerbaar zou zijn op een gewone
verpleegafdeling.
De laatste twee maanden van zijn
leven lag Van der Heijden iedere
nacht vastgebonden aan zijn bed.
Overdag werd hij vastgebonden
aan een stoel. De aanblik hiervan
en de onmacht tergde de familie.
„Een keer heeft hij een broeder
heel hard geschopt. Die dwong
hem hardhandig op te staan om
koffie te gaan drinken. Ik zag de
blik in Christ zijn ogen. Hij was
woedend."
Het grote verschil tussen Alzhei
mer en vasculaire dementie zit
hem in de aantasting van de herse
nen. Bij de ziekte van Alzheimer
vermindert geleidelijk aan de capa
citeit van alle hersencellen. Bij
vasculair treedt deze achteruitgang
meer op in geïsoleerde delen van
De laatste twee maanden
lag de patiënt iedere nacht
vastgebonden aan zijn bed
de hersenen, legt psychogeriater
Ton Bakker uit. Hierdoor is het
mogelijk dat sommige demente
renden zich heel lang bewust blij
ven van wat er met hen gebeurt.
Volgens hem leidt dit overigens
niet bij iedere dementerende tot
psychiatrisch gedrag. „Dat heeft
meer te maken met de persoon
zelf. Wat is zijn of haar karakter?
Wat is zijn levensgeschiedenis?
Daar moet je naar kijken. Want
pas wanneer je dat alles weet, kun
je beter inschatten hoe je met zo'n
patiënt om moet gaan."
'Belevingsgerichte zorg' is een van
de manieren die sinds vijf jaar in
verpleeg- en verzorgingshuizen
worden toegepast om probleemge
drag van dementerenden te ver
minderen. In plaats van demente
renden te corrigeren, gaan verzor
genden mee met de wanen waar
de ouderen in zitten. Denkt ie
mand op vakantie te zijn, dan
gaan de verzorgers daar in mee.
„Dat geeft de patiënten meer
rust", stelt dr. lacomine de Lange
van het Trimbos-instituut.
De Lange promoveerde drie jaar
geleden op het belang van deze
vorm van zorg. Met name bij
vasculaire dementie kan dit posi
tief uitpakken. „Heel belangrijk is
dat het besef van dementie bij de
ze patiënten serieus wordt geno
men. Voorheen zeiden we dat we
allemaal wel eens wat vergaten als
iemand verdriet had om zijn ver
geetachtigheid. Nu gaan we mee
in het verdriet."
foto Theo Peeters/GPD
Kleine vaatjes beschadigd
Bij vasculaire dementie kan een
patiënt anders dan bij andere
vormen van die ziekte een dui
delijk besef hebben van zijn of
haar situatie.
Naar schatting 250.000 Neder
landers zijn dement. Tussen de
15 en de 30 procent lijdt aan
vasculaire dementie. Deze
vorm ontstaat als gevolg van
een hersenbloeding of -infarct,
aderverkalking of hoge bloed
druk.
Bij patiënten met vasculaire de
mentie zijn de kleine bloed
vaten in de hersenen bescha
digd. Deze bloedvaatjes gaan
stuk of raken verstopt, waar
door hersenweefsel afsterft.
Als dit zich meermaals her
haalt, kan dementie ontstaan.
Afhankelijk van het gebied in
de hersenen dat is beschadigd,
ontstaat een ander type de
mentie. Daarnaast kan er een
verlamming optreden, een plot
seling spraakprobleem of slik-
problemen.
door Jan Trommelen
AMSTERDAM - De Nederlandse
klant zal er weinig van merken dat
de warenhuizen van Hema straks
van een andere eigenaar zijn, be
zweert directeur Ronald van Zet
ten. „Ze zullen hooguit meer ei
gen Hema-design in de winkel
zien. Wij moeten wel, omdat de
concurrentie veel van onze artike
len kopieert."
Ook het personeel kan volgens
Van Zetten rustig slapen. „Lion is
een goede partij voor Hema. Ze
zullen niet aan de arbeidsvoor
waarden komen en ze willen maar
een ding: uitbreiden in het buiten
land."
Vijf partijen waren in de race om
Hema over te nemen. Naast l.ion
Capital waren dat de eveneens
Britse investeringsmaatschappij
Charterhouse, het Israëlische Al-
loin, een combinatie van de inves
teerders 3i en Roland Kahn (eige
naar van modeketen Cool Cat) en
een samenwerkingsverband van
het fonds Gilde met Breedinvest
van retailgigant laap Blokker (on
der meer Blokker, Bart Smit, Inter-
toys, Leen Bakker).
Het werd Lion Capital, dat volgens
'Lion wil groeien en geeft
ons een onbeperkt
budget om te investeren'
het Financieele Dagblad tussen de
1,1 en 1,2 miljard euro neertelt voor
de 355 warenhuizen. Lion bezit on
der meer de frisdrankfabrikant
Orangina, lingerieketen La Senza
en Weetabix, een Britse fabrikant
van ontbijtgranen en -repen. Van
Zetten: „Lion had onze voorkeur,
omdat het gespecialiseerd is in con
sumentenproducten. Ze kopen
sterke merken en bouwen die uit.
Hema zal bij Lion alle aandacht
krijgen. Dat is beter dan wanneer
we weer onderdeel zouden wor
den van een groep winkelketens."
Uit die laatste zin weerklinkt Van
Zettens frustratie over de tijd dat
Hema deel uitmaakte van Vendex.
De centjes die Hema verdiende,
vloeiden weg naar V&.D dat grote
verliezen leed.
Hema heeft 55 vestigingen in Bel
gië, 5 in Duitsland en werkt in
Frankrijk samen met het hyper-
marktconcern Auchan. Van Zet
ten: „De komende jaren willen we
er in Europa elk jaar vijftig win
kels bij. Lion wil groeien en geeft
ons een onbeperkt budget om te
investeren, zolang de plannen
maar geld opleveren."
Hema is vanouds een sterk merk
in Nederland door de frisse, kleur
rijke en optimistische ontwerpen
van de eigen producten. Maar wat
moet een Duitser of Italiaan met
de Hollandse Eenheidsprijzen
Hema-directeur Ronald van Zetten.
foto CPD
Maatschappij? Van Zetten: „Een
klant heeft onze producten niet el
ke dag nodig. Daardoor duurt het
even voordat Hema doordringt tot
mensen. Maar geleidelijk bouwen
we in het buitenland een vaste
klantenkring op, die valt voor de
goede prijs/kwaliteit-verhouding
en het Hema-design."
Van Zetten verwacht dat de ver
koop door moederbedrijf Maxeda
eind juni wordt afgerond.
door Roel Kleine
wezep - Een dag na een dodelijk
ongeval tijdens de landmachtda-
gen in Wezep, was nog steeds niet
duidelijk wat de oorzaak is ge
weest van het drama. Een 32-jarige
sergeant, gelegerd in Schaarsber-
gen, verongelukte zaterdag tijdens
een demonstratie, waarbij hij
langs een touw vanuit een helikop
ter afdaalde. Hij kont zich niet op
tijd losmaken van het touw, toen
de helikopter weer wegvloog. De
onfortuinlijke sergeant werd zo,
voor de ogen van duizenden toe
schouwers, enkele honderden me
ters door de lucht getrokken. Even
verderop werd hij enkele keren te
gen de grond geslagen.
Er waren onmiddellijk hulpverle
ners ter plaatse, waarna het slacht
offer met een traumahelikopter
werd overgebracht naar de Isalakli-
nieken in Zwolle. Daar is de man
later op de dag bezweken aan zijn
verwondingen.
Volgens legervoorlichter kapitein
lurgen Geers is de demonstratie
met de heli na het ongeval onmid
dellijk stilgelegd. Het publiek is vol
gens hem snel via de speaker geïn
formeerd over het ongeluk. „Ook
een demonstratie met tanks, die
daarop zou volgen, hebben wij af
gelast. Dat vonden wij niet meer
gepast", aldus kapitein Geers.
De marechaussee is direct na het
ongeval een onderzoek begonnen,
maar daarover wil een woordvoer
der nog geen mededelingen doen.
„Wij zijn nog volop bezig getuigen
te horen en we willen uiterst zorg
vuldig te werk gaan. Mogelijk dat
we dinsdag meer uitsluitsel kun
nen geven over de oorzaak."
Kapitein Geers kondigde aan dat
vandaag of morgen zal worden be
sloten of de tweede open dag van
de landmacht op de Prinses Mar
grietkazerne in Wezep, komende
zaterdag, al dan niet doorgaat.
Op de eerste dag van het evene
ment kwamen zo'n 40.000 bezoe
kers af.
UTRECHT - CNV-bestuurder Jeroen
Warnaar is gematigd tevreden
over de Britse investeringsmaat
schappij Lion Capital als nieuwe ei
genaar van de 355 Hema's en toe
komstig werkgever van ruim
10.000 mensen. „Lion is er niet op
uit ondernemingen op te knippen
en in stukjes door te verkopen. Ze
richten zich op het sterker maken
van merken."
Toch is Warnaar niet geheel tevre
den. „Voor de komende jaren is er
rust, maar uiteindelijk zal een fi
nanciële partij als Lion de onder
neming met winst weer van de
hand doen. Hema is dus nog
steeds niet in een veilige thuisha
ven."