Buitenland
Verminkte soldaat
heeft toekomst in
Amerikaanse leger
Slag op en onder het Kanaal
Bulgaren vrezen grote buur Turkije
Militairen die
ledematen verloren
krijgen andere functie.
Ferries overleefden
tegen verwachting in
komst tunnel.
Veel inwoners hebben
liever niet dat Turkije
lid wordt van de EU.
1 O Maandag 4 juni 2007 PZC
Tegen de verwachtingen in overleefden de ferrymaatschappijen de komst van de Kanaaltunnel. foto CPD
door Michelle Roberts
san antonio - De rook van de
bermbom die was geëxplodeerd
onder zijn Humvee trok weg en
de Amerikaanse sergeant Tawan
Williamson (30) keek naar bene
den, naar zijn aan flarden ge
scheurde been. Hij besefte onmid
dellijk dat het niet meer te redden
was.
Toch betekende dit drama niet het
einde van Williamson's militaire
carrière. Nog geen jaar later rent
de sergeant weer rond, met be
hulp van een geavanceerd kunst
been. Hij is zijn linkerbeen onder
de knie kwijt en drie tenen van
zijn rechtervoet.
Komende herfst gaat Williamson
waarschijnlijk als loopbaanplan
ner aan de slag op een Amerikaan
se legerbasis in het lapanse Okina
wa.
Sergeant die been verloor
rent nu weer rond met
geavanceerde prothese
Nog niet zo lang geleden werd een
militair die een ledemaat had ver
loren per definitie vrij snel uit het
leger ontslagen, maar het Penta
gon is bijgedraaid. Sinds de invasie
van Irak is het leger echter een
stuk zuiniger geworden op zijn ver
minkte soldaten. Ze worden be
handeld in revalidatieprogram-
ma's zoals dat in Fort Sam Hous
ton.
Bovendien belooft Defensie een
nieuwe betrekking binnen de
strijdkrachten, als de betrokkenen
daarten minste voor voelen. „Ie
mand die een ledemaat heeft verlo
ren is nog steeds erg waardevol",
zegt legerwoordvoerder Kevin Ara-
ta. Nu er betere protheses voorhan
den zijn en behandelingen meer ef
fect sorteren zijnnverminkte solda
ten tegenwoordig een stuk wend
baarder dan voorheen het geval
was.
De Amerikaanse strijdkrachten be
handelde tot nu toe bijna zeshon
derd soldaten die uit Afghanistan
of Irak terugkeerden met een arm,
been, hand of voet minder. Van
hen draaien er 31 weer volledig
mee. De meesten van deze groep
werden instructeur of kregen een
bureaufunctie. Een paar soldaten
keerden, op eigen verzoek, terug
naar het front in Irak.
Een van de teruggekeerde militai
ren is David Rozelle. Deze 34-jari-
ge Texaan verloor zijn rechtervoet
door een landmijn in Irak. „Het
klinkt belachelijk, maar je voelt je
schuldig omdat je weer veilig thuis
bent. Ons land voert een oorlog.
Ik had het gevoel dat het mijn
plicht was om door te gaan."
Rozelle deed bij terugkeer in Irak
hetzelfde als voor hij zijn voet ver
loor. Hij leidt een cavalerie-een-
heid en voert verkenningstochten
uit.
Andere verminkte soldaten heb
ben in het land meegedaan aan
huiszoekingen en allerlei andere
oorlogsoperaties.
Marinetherapeut Mark Heniser
spreekt van een win-win-situatie.
Het Amerikaanse leger behoudt er
varen krachten en de soldaten kun
nen hun gekozen carrière voortzet
ten.
Sergeant Nathan Reed (37), die
een jaar geleden zijn rechterbeen
verloor ten gevolge van een bom
aanslag, gaat over 2,5 jaar met pen
sioen. In juli vertrekt hij naar Fort
Knox, waar hij als instructeur
wordt aangesteld.
Reed was overigens altijd al vast
van plan geweest om de twintig
jaar uit te dienen. „Ik heb er nooit
aan getwijfeld dat ik weer aan de
slag kon."
door Olivier van Beemen
DOVER - 'Sommige mensen heb
ben last van tunnelvisie'. De slo
gan van P&O Ferries aan boord
van de Pride of Burgundy is be
wust provocerend. Op de boot tus
sen Dover en Calais ben je vrij, in
de auto op de trein in de tunnel
zit je vast, is de boodschap. Ri
chard en Brenda zijn het daarmee
eens. „We nemen ook wel eens de
tunnel, maar dit is veel fijner",
zegt Richard.
De kalme zee contrasteert met de
slag die op en onder het Kanaal
woedt. Op dit drukst bevaren stuk
je zee ter wereld, strijden drie fer
rymaatschappijen, shuttletreinen
en hogesnelheidstreinen van Euro
star om zo'n 25 miljoen passagiers,
vijf miljoen personenauto's en
vier miljoen vrachtwagens.
Eurotunnel vervoert auto's per
shuttletrein en heft tol op het reis
biljet van de Eurostar. Hoewel het
bedrijf al jarenlang winstgevend is,
torst het een miljardenschuld van
investeringen. Daardoor zit Euro
tunnel ieder jaar voor miljoenen
in de rode cijfers. De aandeelhou
ders hadden tot vandaag de tijd
om akkoord te gaan met een sane
ring, waardoor de schuld halveert
tot ruim 4 miljard. Eind vorige
maand werd bekend dat het me
rendeel dat deed. Zo werd een fail
lissement voorkomen. Onder de
naam Groupe Eurotunnel (GET)
'Voor veel reizigers geeft de
prijs van de Kanaalpassage
uiteindelijk de doorslag'
zet het bedrijf de exploitatie voort.
Een van de grootste problemen
van de tunnel is de concurrentie
van de ferrymaatschappijen. Aan
vankelijk voorspelden analisten
dat de ferry's met de opening van
de tunnel in 1994 spoedig zouden
verdwijnen. Nog steeds vervoeren
ze gezamenlijk echter meer passa
giers, auto's en trucks dan de trein.
Brian Rees van P&O Ferries in
Dover somt de voordelen op: „On
ze boten zijn iets langzamer dan
de trein, maar we zijn goedkoper.
Bovendien moet je toch onderweg
stoppen, dus het tijdverlies is rela
tief. Dat geldt zeker voor truckers,
die verplicht zijn te pauzeren. Bij
ons hebben ze een speciaal restau
rant ter beschikking. Op de boot
kom je weer tot rust", zegt hij.
„Lekker tot rust komen in de
storm op zee", zegt Mady Cha-
brier van Eurotunnel. „Tenminste,
als je mag varen. Soms blijft de
boot aan wal en loop je grote ver
traging op. Onze treinen rijden al
tijd en zijn zeer stipt."
Voor veel reizigers geeft de prijs
uiteindelijk de doorslag. Een re
tourtje voor een auto met twee
passagiers kost bij Eurotunnel 181
euro. Bij Seafrance word je overge
zet voor 139 euro en bij P&O voor
112. Mensen zonder auto hebben
al een retour voor zes euro.
zie ook www.parijsblog.nl
dooi Marloes de Koning
SOFIA - Turken, prima lui. We heb
ben Turkse vrienden, zeggen de
handelaren in groenten en fruit
die op de veiling in Sofia zaken
doen. Met de Turkse minderheid
in Bulgarije hebben ze geen enkel
probleem.
Maar de toon verandert als toetre
ding van Turkije tot de F.U ter spra
ke komt. Dan vragen ze of de rest
van Europa wel beseft hoe groot
en hoe arm Turkije is. Open gren
zen. nergens voor nodig. „Turkse
bedrijven winnen nu al bijna iede
re openbare aanbesteding in Bulga
rije", zegt één van hen. Vooral als
de minister zelf een Bulgaar van
Turkse afkomst is, fluistert een col
lega.
De politieke partij Beweging voor
Rechten en Vrijheden (MRF),
waarop vooral Turken stemmen,
wordt voortdurend beschuldigd
van corruptie en stemmenkoperij.
Op ministeries met een Turk aan
het hoofd wordt tegenwoordig al
leen nog maar Turks gesproken,
zo wordt gemompeld. Op de man
afgevraagd belijden ze de Bulgaar
se tolerantie, maar hun stemge
drag laat iets anders zien. De natio
nalistische en anti-Turkse partij
Ataka (Aanval) groeide de afgelo
pen jaren uit tot een politieke fac
tor van betekenis. De presidents
kandidaat en partijleider van Ata
ka haalde in november 24 procent.
Hij schreef boeken waarin hij de
Holocaust ontkent. In propaganda-
filmpjes van Ataka gaat Europa op
in vlammen onder begeleiding
van oosterse muziek.Het filmpje
mocht niet op tv worden uitgezon
den, maar is wijd verbreid op inter
net.
Tot 2002 werden de interetnische
spanningen binnen Bulgarije
steeds minder, vertelt Krassimir
Kanev, socioloog en directeur van
het Bulgaarse Helsinki Comité, dat
in de gaten houdt of mensenrech
ten worden gerespecteerd. De
stemming veranderde toen de Tur
ken in de regering kwamen. „Dat
blijken Bulgaren niet te kunnen
verteren. Op lokaal niveau een
'Beseft de rest van de EU
wel hoe groot en hoe arm
Turkije is?'
beetje meedoen is geaccepteerd,
maar door Turken worden gere
geerd niet." Bulgaren vrezen vol
gens Kanev overheersing door een
grote en economisch sterke buur.
De Turkse minderheid van circa
tien procent wordt bestempeld als
'vijfde colonne'. Turken worden
bovendien gezien als oriëntaals en
dus niet-Europees. „Iets waarvan
je je moet distantiëren als je bij Eu
ropa wilt horen." Dat sentiment
stamt uit de tijd dat Bulgarije be
hoorde tot het Ottomaanse rijk.
Onder het communisme werd de
afkeer van de grote kapitalistische
buur warm gehouden. Aan het be
gin van de zomer in 1989 kregen
Bulgaarse Turken de kans naar
Turkije te verhuizen. Het Westen
keek verbluft toe hoe 350.000 Bul
gaarse Turken hun biezen pakten
en in drommen bij de grens ston
den. Ze waren de gedwongen assi
milatie en Bulgarisering meer dan
zat.
Volgens het bureau van de Bulgaar
se moefti zijn de laatste vijftien
jaar veertig pogingen gedaan mos
keeën in de brand te steken of te
bekladden. „Gelukkig is het in de
meeste gevallen niet gelukt en
bleef het bij wat nazisymbolen op
de muren en kapotte ramen", zegt
de secretaris. De vernielingspogin
gen nemen de laatste jaren wel in
frequentie toe, maar dat is volgens
hem 'vooral politiek'. Sinds sep
tember posten geregeld Ataka-aan-
hangers voor de moskee in het cen
trum van Sofia, omdat de luidspre
kers waarmee het gebed wordt ver
kondigd te hard zouden staan.
Mariela Baeva moet wennen aan
haar nieuwe rol. De zakenvrouw is
kort geleden in het Europese Parle
ment verkozen voor de MRF, de
hoofdzakelijk Turkse partij. MRF
levert vier van de 18 Bulgaarse eu
roparlementariërs. Voor een vurig
pleidooi in Brussel voor EU-toetre-
ding van Turkije zijn de geesten
niet rijp, zegt Baeva, 'hoewel het
economisch goed voor Bulgarije
zou zijn'. Eerst zullen de europarle
mentariërs van de MRF de Bulga
ren ervan moeten overtuigen dat
ze echt de Bulgaarse en niet de
Turkse zaak dienen. „Daarvoor
moeten we echter nog bergen ver
zetten."