Zeeland
Lucia van Uden strijdt
tegen onwetendheid
over hiv-dragerschap
Provincie boekte vorig jaar een
overschot van 2,5 miljoen euro
SPECTACULAIRE
VOORJAARSOPRUIMING
KORTINGEN TOT 70%
OP ONZE HELE VOORRAAD MEUBELEN
DE PAGTER ANTIEK INTERIEUR
'Ik had nog tien afweercellen, zei de internist. De rest
was allemaal opgegeten door de hiv'
Gunstige financiële
vooruitzichten voor
komende jaren.
48 Zaterdag 2 juni 2007 PZC
VRAGEN AAN PAUL SCHNABEL
Zeeland was gedurende vier dagen de stand
plaats van Paul Schnabel. Hoe kijkt hij terug
op de gesprekken die hij voerde over onder
meer het geluk van de Zeeuwen?
Naam: Paul Schnabel
Woonplaats: Utrecht
Leeftijd: 58 jaar
Beroep: Directeur van het Sociaal en Cultureel
Planbureau
door Ernst jan Rozendaal
Is het u de afgelopen week goed bevallen in Zeeland?
„Heel goed. Mijn verblijf was hartstikke leuk en verrassend. Ie wordt
even in het diepe gegooid, zij het wel onder begeleiding van Ton Bran-
denbarg van de Zeeuwse Bibliotheek. Ik heb heel veel gezien in alle hoe
ken van de provincie, van Sluis tot Zierikzee."
Wat heeft u hier geleerd?
„Wat me echt opviel is hoe goed de samenwerking is in de geestelijke
gezondheidszorg. Hoe hier in Zeeland geprobeerd wordt om bij de huis
artsen al mogelijkheden te creëren voor hulp bij psychische problemen.
Ik vind dat een belangrijke ontwikkeling. Naar mijn idee loopt Zeeland
daarin echt voorop."
In uw slotwoord benadrukte u het belang van samenwerking in Zeeland en
dat het in een kleine provincie ook een sterk wapen is.
„Inderdaad. De wereld is hier klein. Dat wordt vaak als een tekort erva
ren, maar het kan een enorm voordeel zijn. Voorwaarde is dat de sleutel
figuren in de provincie met elkaar door één deur kunnen. Als dat zo is,
dan kunnen mensen veel sneller en effectiever zaken met elkaar doen.
Dat heeft Zeeland voor op de Randstad. Daar wordt heel veel gepraat
om uiteindelijk vaak weinig te bereiken, hier blijken dingen te kunnen
als de mensen het samen ook echt willen."
Op uw stellingen in de PZC hebben meer dan duizend mensen gereageerd.
Wat betekent dat?
„Dat zegt iets over de betrokkenheid bij elkaar en bij de provincie. Het is
zaak die kracht van het kleine vast te houden. Dat is ook iets wat Hans
Adriaansens van de Roosevelt Academy goed heeft begrepen. Die univer
siteit zit natuurlijk vast aan een groot instituut, maar hij heeft er voor
gezorgd dat niemand dat merkt. Daardoor is een sfeer ontstaan van ver
trouwdheid, betrokkenheid en sociale cohesie. De mensen houden el
kaar vast. Dat blijkt voor alle partijen goed te werken en het draagt bij
aan het geluk van de mensen."
Uw belangrijkste stelling ging over geluk, nietwaar?
„Ik kan wel zeggen dat alle stellingen die ik in overleg met de PZC had
opgesteld zijn gefalsifieerd. Mijn stelling was dat het met de Zeeuwen
goed gaat en met Zeeland niet. Deze week hebben de Zeeuwen echt al
les in het werk gezet om mij ervan te overtuigen dat het met Zeeland
wél goed gaat, maar met de Zeeuwen een stuk minder. Dat komt toch
niet overeen met onze onderzoeksgegevens. Zeeuwen benadrukken
vaak dat ze in een randprovincie wonen. 'We horen er in Nederland
niet bij', zeggen ze. 'We worden niet gezien.' Het grappige is dat ik bin
nen Zeeland hetzelfde hoorde. In Zeeuws-Vlaanderen mopperen de
mensen op de tunnel. 'Die had ons niet de rest van de provincie moe
ten verbinden en nu ligt hij er en moeten wij betalen als we onze regio
in en uit willen.' Ik denk overigens dat het uiteindelijk wel meevalt. Het
is een kwestie van wennen. In ieder geval kan ik vaststellen dat de stel
lingen gedaan hebben waarvoor ze bedoeld waren: discussie uitlokken."
Heeft u Zeeland ook nog iets kunnen leren?
„I.eren is niet het juiste woord. Ik denk dat ik een beetje de spiegel van
buiten ben geweest. F.en katalysator, iemand die mensen met elkaar in
gesprek brengt. Ik heb bijvoorbeeld met het gemeentebestuur van Mid
delburg om tafel gezeten om over de plannen voor de stad te praten.
Dan stel ik eens een vraag waarop ze niet verdacht zijn, of ze zeggen iets
wat ze in een ander gezelschap misschien niet zouden hebben gezegd.
Zo ontstaat er reflectie over bepaalde onderwerpen."
Verder nog iets opgevallen?
„la. 1 loe keurig verzorgd en opgepoetst alles er hier bij ligt: De lanen, de
plantsoenen, de infrastructuur. Echt indrukwekkend."
Koopzondag 3 juni geopend
Herenstraat 9 Segeersstraat 8 Kaai 53
MIDDELBURG VEERE
www.depagterantiekeninterieur.nl
Lucia van Uden uit
Vlissingen leeft al 22 jaar
met het hiv-virus. Vandaag,
op Aids Memorial Day,
worden de 4500
Nederlanders herdacht die
stierven aan aids sinds
Nederland daar 25 jaar
geleden mee kennismaakte.
door Claudia Sondervan
Hiv is nu een chronische
ziekte, geen zeker dood
vonnis. „Ik heb altijd
vertrouwen gehad.
Blijkbaar was dat terecht," zegt Lu
cia. Ze is een gezond ogende moe
der van 44 jaar met een dochter
van vijftien en een zoon van
twaalf. Niets aan Lucia verraadt
dat de hiv-remmende therapie in
1996 maar op het nippertje op tijd
kwam voor haar. Ze vertelt open
over haar hiv-besmetting, op
straat, eerder op televisie en in bla
den. Zij wil dat het taboe eraf gaat.
Want talloze ziekten zijn besmette
lijker dan en even gevaarlijk als
hiv. „)e kunt goed leven met hiv.
Ik verdraag de vier pillen per dag
goed. Ik slik ze alsof het paracetam-
ollen zijn. Ik hoop wel dat ze me
nog eens helemaal hiv-vrij kun
nen maken in het ziekenhuis."
Ze raakte besmet als 22-jarige au
pair in Morges, aan het Meer van
Genève in Zwitserland. „In 1985
was er nog niet zoveel over hiv be
kend. Ik hoorde wel 'ns over Sida -
aids in het Frans - maar dat zei me
niet veel. Ik ben naar bed geweest
met een jongen. Ik wist niet dat
hij drugs gebruikte. Ik ben be
schermd opgevoed. Dat is mooi,
maar je herkent zulke dingen dan
niet. De diagnose heeft een jaar ge
duurd. Ik was verschrikkelijk moe
en had opgezette lymfeklieren.
Toen kreeg ik een zware griep. De
huisarts heeft me achter mijn rug
om getest omdat hij wist dat Mor
ges bekend stond om drugs en
hiv."
De reactie van haar ouders, familie
en Zwitserse vrienden was be
zorgd, maar nuchter. De reactie
van de jongen die haar besmette
was ontgoochelend. „Hij zei: je
moet toch ergens aan doodgaan.
Later bleek dat hij meer vrouwen
heeft besmet. Ik ben de enige van
hen die nog leeft." Ook van de lot
genoten die zij in die jaren op
zocht leeft niemand meer. „Het
was een slagveld."
Maar Lucia bleef gezond. Ze werd
zelfs moeder, met haar Zwitserse
man van toen. „Ik had gezien dat
het kon. Er was een kans van zes
tien procent dat het kind geboren
zou worden met hiv. Maar ik had
vertrouwen." Haar beide kinderen
zijn vrij van hiv.
In 1995 verliet ze Zwitserland en
streek met haar kinderen neer in
Vlissingen. Met twee jonge kinde
ren en een aflopend huwelijk stort
te haar gezondheid in. „Ik woog
nog 44 kilo, zat in het eindsta
dium van aids. Ik had nog tien af-
weercellen, zei de internist. De
rest was allemaal opgegeten door
de hiv. Ik zag dat dit het einde
was. En het wonder geschiedde."
De eerste combinatietherapie met
hivremmers kwam beschikbaar.
„Ze hebben me eerst een beetje
opgekrikt in het Dijkzigt in Rotter
dam. Toen begon ik met 28 pillen
per dag." Die maakten haar honds-
beroerd, maar ze sloegen onmidde-
lijk aan. „Ik zat vol hiv, de virus
deeltjes in mijn bloed beliepen de
miljoenen. Nu is het virus niet
meer bij me te vinden. Maar het is
er nog wel."
Hiv is overdraagbaar bij direct
bloedcontact en via sperma of vagi
naal vocht. Maar de bakerpraatjes
blijven patiënten achtervolgen. „In
2007 lopen in mijn omgeving nog
mensen die geloven dat een mug
die mij steekt hen hiv kan bezor
gen. Of een vorkje waar ik van heb
gegeten. Ik heb zelfs een tandart
sassistente meegemaakt die gilde
toen ze hoorde dat ik hiv heb. Ze
had moeten weten dat voor mij de
zelfde hygiëneregels gelden als
voor een ander. Iedereen wil gehol
pen worden met handschoenen
en schone instrumenten. Haar ver
koudheid was bedreigender voor
mij dan ik voor haar."
Haar kinderen gaan ongedwongen
om met de hiv van hun moeder.
„Ik heb nooit gemerkt dat ze daar
last door hebben gehad met
vriendjes of op school."
Lucia loopt geregeld op tegen de
associatie van hiv met prostitutie,
drugs en de homoscène. „Ik trek
het me niet aan. Ik blijf praten. Er
is zoveel voorlichting nodig. Ik ga
binnenkort vier dagen naar Am
sterdam en Tilburg, mensen uit
Plusapotheken vertellen over
hiv-problemen. Met adviesbureau
Volle Maan ga ik de straat op in
Amsterdam. Een campagne om de
onwetendheid weg te werken. We
gaan op straat staan met bekers wa
ter en vragen: durf u daar uit te
drinken? Dat is confronterend."
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - De provincie Zee
land heeft in 2006 een bedrag van
2,5 miljoen euro overgehouden.
Het geld wordt voorlopig in de al
gemene reserve gestopt. Dit blijkt
uit de jaarstukken 2006.
Accountant Deloitte stelt vast dat
de financiële positie van de provin
cie afgelopen jaar verder is verbe
terd. Ook voor de komende jaren
ziet het beeld er rooskleurig uit. Er
is tot en met 2010 'een aanzienlij
ke financiële ruimte' voor het uit
voeren van leuke dingen voor de
mensen.
Dat de provincie er warmpjes bij
zit, blijkt ook uit de omvang van
de spaarpotten, ofwel de reserves.
Die stegen van 152 miljoen euro in
2005 naar 255 miljoen vorig jaar.
Die stijging is overigens met name
veroorzaakt doordat het Rijk een
afkoopsom van 112 miljen euro
overmaakte aan de provincie voor
de overname van het Kanaal door
Walcheren.
Nochtans blijven er genoeg reser
ves over. De algemene (vrij te be
steden) reserve komt uit op zo'n
14 miljoen euro. Voor aanleg van
de kanaaltunnel bij Sluiskil is 12
miljoen gespaard. Voor de Wester-
scheldetunnel is 19 miljoen euro
opzijgelegd.
De provincie heeft vorig jaar flink
wat werk uitbesteed, waarvan
vooral adviesbureaus profiteren.
Voor het opstellen van rapporten
Het overschot van 2,5 miljoen eu-
ro dat de provincie op de reke
ning over 2006 boekte, wordt
voorlopig in de algemene reser
ve gestopt.
en adviezen is maar liefst 1,8 mil
joen euro uitgegeven. Daar zitten
de kosten van consultants, inte
rim-managers en uitzendkrachten
niet bij.
Op buitenstaanders werd een be
roep gedaan vanwege onvoldoen
de personele sterkte en het ontbre
ken van eigen deskundigheid. Zo
kostte een risico-analyse voor het
natuurpakket Westerschelde bijna
59.000 euro. Voor een structuur
schets Veerse Gatdam is 26.000 eu
ro uitgegeven. De wijze waarop de
provincie verantwoording aflegt
over het uitgeven van gemeen
schapsgeld is op nieuwe leest ge
schoeid. De andere opzet kostte
veel tijd en energie. Deloitte merkt
op dat de provinciale organisatie
nog zoekende is op welke wijze de
ingrijpende veranderingen veran
kerd moeten worden in de organi
satie. Er is nog wel het een en an
der te verbeteren.
