Virtuele vrijplaats
Eigenwijs
ontwerp
Alles over Dutch Design
Baardirissen
v42
V met geen ntogelijk-
Zaterdag 2 juni 2007 PZC
TUINEN
door Romke van de Kaa
Zo'n 80 procent van
alle Nederlandse
bedrijven zit
tegenwoordig op
internet. Niet voor
niets. Van de 12,8
miljoen Nederlanders in
de leeftijd van 12 tot
75 surfen er 11 miljoen
geregeld op het net, zo
blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor
Statistiek (CBS). Parallel
daaraan neemt de
verkoop via internet
toe. Zo'n 6,6 miljoen
mensen kochten in
2006 iets op een
website, 3 miljoen meer
dan in 2002. Het gevolg
van deze groei is dat
steeds meer jonge
ondernemers zich op
het net melden. Ook in
de woonbranche,
waardoor internet deels
verandert in een
vrijplaats voor
bijzondere producten
en informatie. Van het
laatste nieuws over
'Dutch design' tot een
milieuvriendelijke
lampenkap: vier
internetondernemers
vertellen over hun site.
door Anja Sparidaans
Een webwinkel met produc
ten die zijn gemaakt door
kunstenaars en ontwer
pers uit Nederland en Bel
gië. Dat is sooohappy.com Elke
week krijgt de site een update met
nieuwe artikelen. Die zijn in klei
ne oplage geproduceerd en nauwe
lijks in gewone winkels te koop.
„Ze komen direct van ontwerpers
en zijn vaak deels handgemaakt",
vertelt initiatiefnemer en ontwer
per Katinka van Bruggen. Zij be
gon de site 2,5 jaar geleden als 'po
dium voor creatievelingen'. „De
meeste ontwerpers en kunste
naars zijn relatief onbekend. Ze
hebben vaak wel een eigen site,
maar blijken toch onvindbaar. Met
deze site willen we de krachten
bundelen. We willen deelnemers
promoten en ze helpen verder te
komen."
Volgens haar werkt de formule.
Dagelijks zijn er zo'n vierhonderd
bezoekers. Bovendien worden de
producten ook daadwerkelijk ge
kocht via de site. „Het belangrijk
ste is dat sooohappy.com inder
daad als intermediair werkt tussen
ontwerpers en pers, producenten,
Krukje This Side Up (39 euro).
Frietbuil-kussen (27,30 euro).
winkels en consumenten. Ze vin
den elkaar via de site."
De ruim zestig deelnemers varië
ren van schrijvers tot modeontwer
pers en van grafisch vormgevers
tot interieurontwerpers. Opval
lend zijn de kartonnen producten
van David Graas en de vaasjes en
mokken van keramiek van Daniel
le Smits. De kussens, van Frank
Willems en van Dutch Dolls, ho
ren bij de best lopende producten.
Van Bruggen is verantwoordelijk
voor de selectie. „Ik zoek coole
creatievelingen die het helemaal
gaan maken. Ze moeten wel ambi
ties hebben en niet eenmalig iets
produceren. Bovendien moeten
hun artikelen duidelijk afwijken
van wat er in winkels te koop is."
Sooohappy.com wordt momenteel
ingrijpend gerestyled. „We willen
groter worden en nog meer deelne
mers en bezoekers aantrekken."
Om die reden wordt de site uitge
breid. Er komt meer informatie op
plus columns, artikelen en web-
logs. „De site wordt ook interactie
ver. Bezoekers kunnen reageren en
in contact komen met de ontwer
pers. Bovendien kan de informatie
in meerdere talen worden gelezen.
Ook nieuw is een online webwin
kelcursus. Omdat we merken dat
kopen via internet nog altijd een
drempel is."
H
www.sooohappy.com
door Anja Sparidaans
Dutch Design heeft de
wind mee. Nederlandse
interieurontwerpers als
Marcel Wanders en Hel-
la longerius zijn in het buitenland
beroemd, maar in Nederland kan
die bekendheid beter.
Bovendien zijn er ook veel onbe
kende jonge ontwerpers en ma
kers van sieraden, mode en grafi
sche producten van wie nauwe
lijks iemand heeft gehoord.
Om het Nederlands ontwerp
meer in de schijnwerpers te zet
ten, is in 2005 www.design.nl onli
ne gegaan. Dit is een initiatief van
Premsela, een stichting die geld
krijgt van de overheid om de ont
wikkeling van het Nederlandse
ontwerp te bevorderen.
Volgens contentmanager en gra
fisch ontwerper Karina Smrkovs-
ky is de site vooral een doorgeef
luik. „We verzamelen alle informa
tie en links die met Nederlands de
sign te maken hebben. Dat vari
eert van ontwerpers tot musea."
De site wil uiteindelijk alle infor
matie over Nederlands design bun
delen, maar volgens Smrkovsky
gaat dat geleidelijk. „Er komen
steeds nieuwe rubrieken bij. Zo
hebben we pas geleden designho
tels toegevoegd, omdat er steeds
meer hotels door Nederlandse ont
werpers ingericht worden."
De site wordt op dit moment voor
namelijk vanuit Premsela beheerd
en up to date gehouden. „Premsela
zit bovenop de actuele ontwikke
lingen en nieuwe ontwerpers. Die
onderwerpen krijgen dan weer
aandacht op design.nl"
De site heeft zo'n 1.500 bezoekers
per dag. Volgens Smrkovsky weten
vooral ontwerpers en consumen
ten de site goed te vinden. Ook
producenten zijn een belangrijke
doelgroep. „De agenda, een over
zicht van exposities en evenemen
ten, wordt het best bekeken, maar
ook andere actuele rubrieken trek
ken veel bezoekers."
In de toekomst wil design.nl zich
meer gaan richten op buitenland
se bezoekers. „Ook willen we zelf
meer stelling gaan nemen. Dat kan
bijvoorbeeld door aan te geven
wie wij bijzondere ontwerpers vin
den of door een top tien te maken
van nieuwe producten. Design.nl
moet in de toekomst een label of
merknaam worden. Wellicht gaan
we in de toekomst via de site ook
producten verkopen."
Ki www.design.nl
T e zou er een proefschrift over kunnen schrijven, over iris-
I sen. Er zijn zoveel verschillende groepen, secties en sub-
I groepen, dat je het pad in irisland snel kwijtraakt. Zelfs bo-
tanici hebben de grootste moeite om alle verschillende iris
sen in een overzichtelijk systeem onder te brengen. Maar
goed, daar hebben wij tuiniers geen boodschap aan.
Wie ooit irissen in het wild heeft zien bloeien - de inheemse
gele lis langs een poldersloot, of wilde irissen in de steppe van
Afghanistan, of in smeltende sneeuw van de Sierra Nevada -
zal waarschijnlijk van mening zijn dat een iris in een tuin al
tijd een getemde indruk maakt. Irissen in het wild zijn het
mooist.
Het valt ook niet mee om de iris in de tuin een goede plaats te
geven, zeker niet in combinatie met andere planten. Veel iris
sen bloeien in mei en juni. Dan is hun bloei spectaculair, maar
na een week of drie is hun glorietijd alweer voorbij.
Wat dan? I let is geen optie om de planten na de bloei te ver
planten naar een plaats waar ze niet opvallen, maar het is ook
onmogelijk om uitgebloeide irissen over het hoofd te zien. De
rest van het seizoen zien ze er niet bepaald aantrekkelijk uit.
Nu zijn er trucs genoeg om uitgebloeide planten te maskeren.
De krater die een uitgebloeide papaver achterlaat, kan mooi
worden opgevuld met gipskruid of met Oostindische kers.
Maar de irissen die wortelstokken hebben - en dat zijn de
meest flamboyante - hebben veel zon op die wortelstokken no
dig om het volgende jaar weer
1 goed te kunnen bloeien. Het
Irissen in het wild maskeren van de uitgebloeide
zijn het mooist planten zou daarom contrapro
ductief zijn.
Dit probleem speelt vooral bij
de baardirissen. Dat zijn die irissen met grijs, zwaardvormig
blad en grote bloemen, die in kleur kunnen variëren van het
diepste nachtblauw tot het teerste kuikengeel en troebelste co
labruin. Baardirissen, die zo heten omdat ze een soort sikje op
hun onderlip hebben, zijn tegelijk de makkelijkste en de lastig
ste irissen in de tuin. Makkelijk zijn ze omdat ze het altijd
doen, zolang ze maar op een droge en zonnige plaats staan.
Lange regenloze perioden komen ze met vlag en wimpel door.
Hoe droger, hoe beter wat hun betreft. En lastig zijn ze omdat
hun blad na de bloei altijd dode pieken krijgt, die dus niet ge
maskeerd mogen worden.
Als baardirissen het goed doen, zullen hun wortelstokken na
een jaar of drie met elkaar beginnen te concurreren. )e merkt
dat doordat de dikke wortels over, in plaats van naast elkaar be
ginnen te groeien. Dit is het tijdstip waarop u moet ingrijpen.
Rooi de pollen irissen op, scheur ze en plant de meest beloven
de stukken opnieuw in grond waaraan een flinke dosis organi
sche mest is toegevoegd. Langzaam werkende meststoffen als
beendermeel zijn ideaal. Doe dit vroeg in het jaar, in maart, of
- als u een mooiweertuinier bent - onmiddellijk na de bloei.
Natuurlijk is het niet nodig om irissen iedere drie jaar te her
planten. In het wild worden ze nooit herplant. Als u het niet
erg vindt dat de planten op den duur steeds minder rijk gaan
bloeien, dan kunt u ze best tientallen jaren met rust laten.
Oprooien heeft wel één groot voordeel: het geeft u de gelegen-
heid om onkruid
en brandnetels
gkk tussen de wortel-
T Jïfc a stokken vandaan
\JT| te peuteren. Want
1 onkruid dat zich
A. H
■j^ de wortelstokken
- flF heeft gevestigd, is
x. yf g.- heid meer uit te
Ik A;Sk trekken.
jf Er is trouwens
^■VT fPH van het blad een
heel seizoen lang
H V jMk
Hl' pallida, met geu-
kV B rende, lavendel-
blauwe bloemen.
De frisse geur
soms
van
vergele-
Van de Iris pallida blijft het blad het hele ken. Ik ruik eerder
seizoen mooi. foto Romke van de Kaa viooltjes.
