Economie
Personeel Pechiney
Fosforfabriek Thermphos slaat vleugels nog verder uit
Positie versterkt door
overname van fabrieken
in Engeland en Finland.
36 I Vrijdag 1 juni 2007 PZC
VRAGEN AAN
CEES LEGEMAATE
De detailhandel is in 2006, na drie magere ja
ren, krachtig hersteld. Onder invloed van de
economie lijkt de omzetstijging (5,4 pro
cent) ook dit jaar door te zetten.
Naam: Cees Legemaate
Woonplaats: Zierikzee
Leeftijd: 64 jaar
Functie: voorzitter van ondernemersvereniging
Neptunus en 40 jaar praktiserend groenteman.
door Marcel Modde
Zelf ook die ervaring?
„Reken maar! Ik heb een geweldig jaar achter de rug. Plus 10 procent.
Over de volle breedte kun je heel goed merken dat de mensen weer ver
trouwen hebben in de economie. Ik zie dat zelf bijvoorbeeld terug in de
vorm van kant-en-klaar producten. Dan praat je over een groeimarkt
van 15 tot 17 procent. Enorm! Andijvie gaat bijna niet meer weg per
krop, dat moet allemaal gewassen en voorgesneden. De consument
koopt makkelijker, heeft daar het geld voor over."
Kan je aan het eetpatroon van de consument merken hoe het gaat?
„Beslist. De klanten mopperen minder. 'Die bloemkool kost dan wel
2,98 euro, maar ik doe het gewoon'. Wanneer het wat slechter gaat, kij
ken ze verder naar de tien andere, goedkopere groenten verderop in het
schap."
Wanneer kwam de omslag?
„In 2003 raakte de detailhandel in een flinke dip. In 2004 was dat niet
beter, maar in 2005 zag je voorzichtig de eerste tekenen van herstel. Dat
heeft zich vorig jaar stevig doorgezet en zoals het er nu naar uitziet
wordt 2007 ook een goed jaar. Die pieken en dalen zijn over het alge
meen golfbewegingen van om de vier, vijfjaar. Als ondernemer met een
beetje ervaring blijf je daar rustig onder. Kwestie van tijdig anticiperen.
Dan doe ik worteltjes voor een kwartje per pond. Wil de consument
goedkoop, dan leg je daar gewoon wat meer accent op. Zijn de tijden er
naar dat ze wat geld over houden, dan zoek je het juist weer meer in de
luxere producten."
Gaat het ook goed met de kleine winkelier?
„In de groentesector zijn de afgelopen jaren alleen maar vestigingen ver
dwenen. We hebben een slagveld gehad. Er zijn een heleboel gevallen.
Echt verschrikkelijk. Maar in 2006 is die ontwikkeling gestopt. Er zijn
zelfs nieuwe winkels bijgekomen. Een zelfde tendens zie jij bij de slager
en bakker. De overgebleven vakmensen kunnen bogen op een vaste
klantenkring. Daar gaat het goed mee. De sanering heeft de zwakke
broeders er uit gehaaid. Wil je overleven, dan zul je de grote supermark
ten voor moeten blijven met een breed assortiment en betere kwaliteit.
Wie het nog steeds moeilijk hebben, zijn de kleine supers met een vloer
oppervlakte tot duizend vierkante meter. Zij hebben zwaar te lijden on
der prijzenoorlog die door Albert Heijn is ontketkend."
Welke branche moer beducht zijn voor de eerstvolgende terugslag?
„Ik zou wat dat aangaat niet direct in branches willen spreken, maar
meer in omvang. Te klein is niet goed, los van de hobbywinkel van moe
der die een beroep kan doen op de buurvrouw als het écht nodig is. De
landelijke tendens laat veel wisselingen zien in boetiekjes en doorsnee
kledingzaakjes. Voor die groep zijn de A-locaties in binnensteden vrese
lijk belangrijk, maar duur. De B-locaties aan de randen zie je overal lang
zaam afsterven. Daar kun je beter mooie huizen neerzetten. Dan heeft
iedereen er nog iets aan."
De grote klap die iedereen
vreesde is uitgebleven. De
ruim 700 werknemers,
vakbonden en directie halen
opgelucht adem. Toch zijn
nog lang niet alle problemen
van tafel.
door Jeffrey Kutterink
Als Alcan geen toe
komst meer zou zien
in Pechiney, had ze
het bedrijf zonder
pardon gesloten.
Toch deed ze dat niet. Ze zette het
in oktober te koop. In de verwach
ting dat Pechiney zijn plek wel
zou vinden.
Klesch 8t Company ziet er wel toe
komst in. Pechiney doet het dan
ook niet slecht. Het levert een zeer
hoogwaardige.kwaliteit alumini
um, heeft een goede marktpositie,
gemotiveerd personeel en verdient
geld. Maar niet genoeg. Althans,
niet voor Alcan. De moeder keek
niet alleen naar het rendement en
de winst- en verliesrekening. Al
can vergeleek de resultaten ook
met die van andere fabrieken in
Europa. Dat gold zeker ook voor
de energieprijzen. „Bij Alcan moes
ten we in een stramien passen",
zegt directeur Tom Sanders van Pe
chiney. Opgelucht is hij zeker met
de nieuwe eigenaar. „Het is een
niet beursgenoteerd bedrijf dat
geen angst heeft om gecalculeerde
risico's te nemen. De vergelijking
met de resultaten van andere fa
brieken in Europa verdwijnt. De
enige vraag die wordt gesteld, is of
wat we doen ook geld oplevert."
Die benadering is hét wezenlijke
verschil met het beleid van Alcan,
stelt Sanders. Al erkent hij direct
dat ook onder de nieuwe eigenaar
Pechiney geen stichting is. „Geld
moet er zeker worden verdiend."
Hoeveel is nog niet duidelijk. Er
zijn nog openstaande vragen, er
kent Sanders. „Maar deze investeer
der heeft er belang bij dat de over
name slaagt."
Wat Klesch 8c Company volgens
Sanders ziet is een bedrijf waarvan
nog lang niet alle mogelijkheden
worden benut. „Lang niet alle
ovens werken. We hebben wel
een oplossing gevonden voor de
technische problemen, maar het
kost vele miljoenen euro's om de
ovens weer op te starten."
Nog veel belangrijker zijn de hoge
energieprijzen. Want Klesch 8c
Company loopt tegen hetzelfde
probleem aan als Alcan. „Het ma
ken van plannen voor de toe
komst is een 'spel' van aannames",
zegt Sanders. „Het ene bedrijf
houdt rekening met een hogere
energieprijs, maar misschien ook
met een hogere verkoopprijs. De
ander houdt rekening met én een
hoge elektriciteitsprijs én een lage
verkoopprijs."
Over een oplossing voor de hoge
energieprijs wordt nog gesproken,
aldus Sanders. „Daarbij wordt ook
weer gekeken naar de oplossing
'Bij Alcan moest Pechiney
Nederland passen in een
stramien'
die het consortium van negen
energie-intensieve bedrijven vorig
jaar heeft bedacht."
Opmerkelijk is dat Alcan en Hun-
ter Douglas de producten van Pe
chiney blijven verkopen. „We ma
ken heel specifieke producten. Al
can en Hunter Douglas willen ver
zekerd zijn van de aanlevering er
van."
'In ruil' daarvoor kan Pechiney via
Alcan profiteren van de centrale in
koop van aluinaarde, een van de
grondstoffen voor aluminium. Pe
chiney maakt nu nog gebruik van
een aantal centrale diensten van
Alcan, zoals iet. Onderzocht wordt
of Pechiney dat zelf moet gaan
doen.
Na maanden van onzekerheid
haalde het personeel gisteren opge
lucht adem. Voor hen verandert er
voorlopig helemaal niets. Alhoe
wel. De fabriek krijgt nu toch een
andere naam. Welke? Dat mag het
personeel verzinnen.
Pechiney in Vlissingen-Oost komt in and
Wat doet Pechiney?
Pechiney Nederland maakt
ruim 2 ton aluminium per jaar.
De grondstof is aluinaarde die
wordt gewonnen uit bauxiet.
De aluinaarde wordt bij 950
graden Celsius opgelost. Ge
lijkstroom ontleedt de verbin
ding in vloeibaar aluminium en
zuurstof. Pechiney heeft 512
elektrolyseovens.
Het aluminium wordt gegoten
in palen en plakken; in 100 ver
schillende legeringen en 50 for
maten. Afnemers maken er bij
voorbeeld kozijnen en
scheepsmasten van.
door Jeffrey Kutterink
VLissiNGEN - Fosforproducent
Thermphos neemt Dequest over
van het Amerikaanse Solutia. Tege
lijkertijd sluit Thermphos een sa
menwerkingsverband met het Fin
se Kemira. Beide bedrijven heb
ben een bestaande techniek voor
het maken van zuiver fosforzuur
verbeterd.
Bijna een jaar aast Thermphos al
op Dequest. Omdat moedercon
cern Solutia in surseance van beta
ling verkeert, moest de verkoop
eerst worden goedgekeurd door de
faillissementsrechtbank in New
York. Hoewel de rechter een paar
maanden geleden al toestemming
verleende, bepaalde de rechtbank
ook dat zich tot half mei nog nieu
we bieders voor Dequest mochten
melden. Maar nieuwe kopers heb
ben zich niet gemeld.
Dequest heeft een fabriek in het
Engelse Newport waar chemicali
ën voor waterzuivering worden ge
maakt. Thermphos betaalt 50 mil
joen euro voor het bedrijf
Dequest is met een marktaandeel
van 33 procent volgens Thermp
hos marktleider op het gebied van
chemicaliën voor waterbehande
ling, oliewinning en industriële rei
niging. Het bedrijf heeft een om
zet van too miljoen dollar per jaar.
Thermphos neemt 35 mensen
over van Solutia, met name voor
de ontwikkeling van de markt
voor Dequest-producten en voor
de verkoop.
Thermphos is een van de grootste
producenten van fosfor ter wereld.
De acquisitie is van groot belang
voor de toekomst van Thermphos,
in het bijzonder voor de vestiging
in Vlissingen, zegt H. Capello, lid
van de Raad van Bestuur.
„Het belangrijkste product dat we
maken is fosfor. Het is een zwaar
en duur proces. Van de verkoop
van fosfor alleen kan Thermphos
niet bestaan. We willen daarom
steeds minder fosfor verkopen aan
derden. Hoe meer afgeleide pro
ducten van fosfor we zelf maken,
hoe meer we zijn gegarandeerd
van afname van ons basisproduct
fosfor. Bovendien krijgen we
steeds meer controle op de markt,
waardoor we onze positie kunnen
beschermen."
Thermphos verkoopt nu 40 pro-
'Van de verkoop van fosfor
alleen kan Thermphos niet
meer bestaan'
cent van de fosfor die in Vlissin
gen wordt gemaakt aan derden.
Van de rest maakt Thermphos tal
van afgeleide producten in fabrie
ken over de hele wereld.
Steeds verder slaat Thermphos
haar vleugels over de wereld uit.
Tot nu toe werkte het bedrijf in
verschillende landen met agent
schappen. Door de overname van
Dequest worden de bedrijfsactivi
teiten zo groot dat ze moeten wor
den omgezet in aparte bedrijven:
Thermphos USA, België, )apan en
Singapore.
Doordat de koop van Dequest zo
lang heeft geduurd, valt het
nieuws toevallig samen met het be
kendmaken van een tweede acqui
sitie. Want tegelijkertijd met de
overname van Dequest, sluit
Thermphos een samenwerkings
verband met het Finse Kemira on
der de naam Crystalis Oy.
Beide bedrijven hebben een tech
niek geoptimaliseerd voor het ma
ken van zuiver fosforzuur. Dat
wordt bijvoorbeeld gebruikt als
grondstof voor levensmiddelen.
Bij het bestaande procédé bleef
veel residu over. Met de nieuwe
wijze van produceren ontstaat
geen afval.
Capello: „Kemira maakt fosfor
zuur voor de kunstmestindustrie.
Die is niet geschikt voor gebruik
in voedingsmiddelen."
Kemira levert de grondstof: fosfor
zuur van een lagere kwaliteit.
Thermphos is eindverantwoorde
lijk voor de marketing en verkoop
van het zuivere fosforzuur.
De Zeeuwse fosforgigant maakt
zelf al zuiver fosforzuur. „Dat ge
beurt door fosfor te verbranden.
Maar we willen beide technieken
beheersen. Soms is de ene tech
niek goedkoper, soms de andere",
aldus Capello. Na testen in een la
boratorium en in een proefopstel
ling bouwen Kemira en Thermp
hos samen een nieuwe fabriek in
het Finse Siilinjarvi. Eind 2008 is
die operationeel.
Door de overname verstevigt
Thermphos zijn mondiale positie
aanzienlijk. Ook de omvang groeit
gestaag. Wereldwijd heeft het be
drijf twaalfhonderd mensen in
dienst; van wie er vijfhonderd wer
ken er in Vlissingen-Oost. De om
zet bedroeg vorig jaar 650 miljoen
dollar. Met de overname van De
quest stijgt die naar 750 miljoen
dollar. De winst bedroeg in 2006
28 miljoen euro.
