Gezondheid
grote stad
Hoofdpijn door gebruik
mobieltje is een fabeltje
Bloedarmoede met
EDTA-ijzer te bestrijden
Doorbloeding hersenen
verandert bij orgasme
Hongerhormonen aan
basis alcoholismetypen
Gehandicapte muizen
hebben uitdaging nodig
PZC Vrijdag 1 juni 2007 21
Arrrrggh, nééé!
„Ik loop in het donker over straat. De lantaarnpalen geven een zwak licht
af. Het waait en miezert lichtjes. Ik stap met mijn voet over een plas. In
een steegje rechts van mij zie ik iets bewegen. Ik blijf staan en kijk nog
eens beter. Ik zie een donkere schaduw zich snel tegen een muur druk
ken. Het is de gestalte van een man. Wat doet hij daar? Nou ja, dat hoef ik
ook niet te weten, zolang hij het maar niet op mij heeft gemunt.
Snel loop ik door. Na enige seconden hoor ik ineens voetstappen. Ik kijk
achterom en mijn nekharen staan meteen overeind. De man loopt achter
mij aan. Oh nee! Dit gaat fout. Ik versnel mijn pas, maar hoor dat de voet
stappen nog sneller gaan. Ik kijk om en schrik opnieuw. De man is ineens
heel dichtbij gekomen. Arrrrggh nééé! Ik begin te rennen.
De man rent achter mij aan en ik hoor z'n voetstappen naderen. Ik pro
beer nog harder te rennen, maar dit lukt niet. Integendeel, ik ren steeds
moeizamer. Het lijkt wel of ik tot aan mijn middel door de stroop moet
waden. Ik kom nauwelijks vooruit, het gaat steeds trager. Mijn achtervol
ger is nu nog maar op een paar meter afstand. Hij heeft me nu bijna, ik
hoor zijn adem. En dan... schrik ik wakker."
(Ontleend aan: www.nachtmerries.org
beurtenis (13 procent) en een val,
bijvoorbeeld in een afgrond (7 pro
cent). Wie last heeft van terugke
rende nachtmerries droomt steeds
over hetzelfde thema, alleen de
omgeving verandert.
Niet alleen de nachtmerries zelf
zijn erg vervelend, ook de bijko
mende ellende is groot. Maar al te
vaak is angst voor een volgende
nachtmerrie aanleiding tot slape
loosheid, waardoor ook overdag
het leven onder druk komt. Zo
kan stress de aanleiding tot een en
ge droom zijn, maar omgekeerd
kan een terugkerende nachtmerrie
de oorzaak van stress zijn.
Hoewel nachtmerries een veelvoor
komend probleem vormen, wordt
er in de gezondheidszorg weinig
aandacht aan besteed. „De meeste
artsen weten niet wat ze ermee
aan moeten", zegt Lancee.
Soms worden er wat slaappillen ge
geven (die niet helpen tegen nacht
merries) en vaak wordt ten onrech
te gezegd dat ze het gevolg zijn
van andere klachten. Gevolg is dat
veel mensen langdurig, veelal zelfs
dergaan. De regio Heerlen is geko
zen voor een vergelijking met de
twee grote steden.
De 315.000 deelnemers kunnen
via internet een testpakket aanvra
gen. Ze krijgen een vragenformu
lier en daarna eventueel testmateri
aal thuisgestuurd en nemen een
monster bij zichzelf af: óf urine op
vangen (mannen) óf een vaginaal
uitstrijkje afnemen (vrouwen). Dit
sturen ze naar een laboratorium,
dat het lichaamsvocht analyseert.
Wie de geslachtsziekte blijkt te
hebben, krijgt als behandeling een
korte antibioticumkuur via de ei
gen huisarts of een soacentrum.
Later volgt een tweede ronde om
te achterhalen hoe effectief her
haald screenen op chlamydia is.
Bij een eerdere proef naar 'testen
per post', gecoördineerd door SOA
Aids Nederland, deden vier op de
tien uitgenodigde jongeren mee.
Onderzoeker Hannelore Götz stel-
hun leven lang, aan nachtmerries
lijden. Kinderen mogen dan vrij
wel altijd over hun nachtmerries
heen groeien, bij volwassenen blij
ven ze komen zolang er niets aan
wordt gedaan.
Met een zelfhulpmethode blijkt er
de toen al vast dat chlamydia am
per op het platteland voorkomt.
De besmettingsgraad daar is 0,6
procent. De grote stad scoort 3,2
procent: ruim vijf keer zo hoog.
Dr. Götz promoveerde vorig jaar
op dit thema aan de Erasmus Uni
versiteit Rotterdam.
Uitnodigen per post bleek niet ide
aal. Hierop reageerden minder
mannen dan vrouwen en minder
allochtonen dan oorspronkelijke
Nederlanders. De GGD Rotterdam
zocht daarom andere wegen. De
bereidheid tot testen bleek hoger
bij groepsvoorlichtingen (80 pro
cent deelname) en op scholen
(73). De besmettingsgraad in Rot
terdam was bij die proef opmerke
lijk hoog: één op de zeven jonge
ren had een chlamydia-infectie.
In 2008 evalueert het RIVM (Rijk
sinstituut voor Volksgezondheid
en Milieu) hoe zinvol deze scree
ning op chlamydia is.
over het algemeen relatief eenvou
dig iets aan te doen, zegt Lancee.
Er zijn verschillende methodes en
Lancee en zijn collega's gaan de ef
fectiviteit van twee daarvan met el
kaar vergelijken. Daarvoor worden
nog mensen gezocht die last heb
ben van nachtmerries. Bij de eer
ste methode, 'exposure' geheten,
komt het erop neer dat overdag de
nachtmerrie in gedachten moet
worden teruggehaald. Het idee is
dat door bewuste herbeleving de
nachtmerrie gewoner wordt en
minder angst inboezemt.
De tweede techniek behelst even
eens het overdag terughalen van
de nachtmerrie. Met dit verschil,
dat men tijdens deze bewuste her
beleving het script verandert en
een positieve afloop bedenkt. Bij
voorbeeld door de achtervolging
te stoppen en de situatie om te
draaien door de achtervolger te
gaan achtervolgen. Wie dat goed
oefent, gaat 's nachts vanzelf deze
positieve wending dromen, in
plaats van de oorspronkelijke
nachtmerrie, zo is de ervaring.
De zelfhulpmethodes staan be
schreven in een boek dat deelne
mers aan het onderzoek krijgen
toegestuurd.
Meer informatie en aanmelding op
www.nachtmerries.org.
Mensen die zeggen hoofdpijn of
ander lichamelijk ongemak te krij
gen door het gebruik van hun mo
biele telefoon, krijgen die sympto
men omdat zij deze verwachten te
krijgen. Bij dubbelblind en place
bo-gecontroleerd onderzoek (on
derzoeker en proefpersoon weten
niet of het mobieltje radiogolven
uitzendt) is geen nadelige invloed
waar te nemen. Dit schrijft G. Ofte-
dal (universiteit Sor-Trondelag) in
het vakblad Cephalalgia op grond
van proeven bij 17 mensen die be
weerden hoofdpijn te krijgen bij
gebruik van het mobieltje.
Bloedarmoede als gevolg van ijzer
gebrek in ontwikkelingslanden is
goed te bestrijden door ijzer, ge
bonden aan het molecuul EDTA,
aan (maïs)meel toe te voegen. Da
gelijks eten van pap gemaakt van
dit meel vermindert binnen vijf
maanden de bloedarmoede met
90 procent, constateert P. An-
dang'o (Wageningen Universiteit)
in het medisch tijdschrift The Lan
cet op grond van onderzoek bij
516 kinderen in Kenia. Verrijken
van meel met 'gewoon' ijzerpoe
der helpt daarentegen niet.
Bij een orgasme neemt de door
bloeding afin het voorste deel van
de hersenen (prefrontale cortex),
terwijl die sterk toeneemt in de
kleine hersenen. Bij vrouwen ver
mindert ook de doorbloeding van
de temporale cortex. Dit stelt Ge-
orgias (UMC Groningen) in het
proefschrift waarop hij promoveer
de. Kennis van bij een orgasme be
trokken lichamelijke reacties is van
belang bij het zoeken naar mogelij
ke oorzaken (en behandelingen)
van problemen op het gebied van
het krijgen van een orgasme.
De hormonen leptine en greline,
betrokken bij het regelen van de
eetlust, spelen mogelijk ook een
rol bij de 'hunkering' naar alcohol
bij bepaalde typen alcoholisten.
Vooral degenen die drinken om
onthoudingsverschijnselen of
angstgevoelens te onderdrukken
hebben een verhoogd niveau lepti
ne en een lagere hoeveelheid greli
ne, schrijft T. Hillemacher (Univer-
sitatskliniek Erlangen) in het vak
blad Alcoholism: Clinical 8t Expe
rimental Research op grond van
onderzoek onder 200 alcoholisten.
Muizen met dezelfde genetische af
wijking die bij mensen leidt tot
het zogeheten fragiel X-syndroom,
een aandoening die leidt tot een
geestelijke handicap, ontwikkelen
zich geestelijk beter als zij van
jongs af aan in een stimulerende
en uitdagende omgeving op
groeien. Dat meldt H. Mansvelder
(Vrije Universiteit Amsterdam) in
het vakblad Neuron. Het is nog
niet duidelijk of een stimulerende
omgeving ook bij mensen met het
fragiel X-syndroom leidt tot een
betere geestelijke ontwikkeling.
Geslachtsziekten top 8
Infecties per jaar
in Nederland:
1Chlamydia 60.000
2. Genitale wratten, (HPV)
25.000
3. Herpes genitalis 12.000
4. Gonorroe, ('druiper') 6.000
5. Hepatitis B,
2.000
6. Syfilis 750
7. Hiv 'aids-virus'700
8. Overige geslachtsziekten*
3.000
Deze ranglijst is samenge
door SOA Aids Nederland.
Zie www.soaaids.nl
Onder 'overige geslach
ten' vallen onder meer. ca
da, schurft, schaamluis.
