Cultuur Ik ben een onuitroeibaar onkruid in de schaduw van de grote bomen Concert in fort PZC Donderdag 31 mei 2007 37 leiding om mooi en uitgebreid te verhalen over 'Sibylle' die er heeft gewoond, ofwel Maria de Roo, lan ge tijd de muze van Warren (en la ter van Jan Wolkers). Deze tocht eindigt op de Katten- dijksedijk, waar Warren tot op het laatst regelmatig genoot van het Deesche Watergang. Er staat nu een gedenkteken voor de schrijver, met de tekst van Thuiskeer in Zee land. SI foto Ruden Riemens 'Hart van mijn land ik ben terug', door Ronny Boogaart en Eric de Rooij, uitgeverij Bas Lubberhuizen, 14,90 euro. Het boek wordt vandaag samen met 'Geheim dagboek 1993-1995' om 18.00 uur gepresenteerd in boekhandel De Koperen Tuin in Goes. Voorafgaand, om 16.00 uur, vertrekt daar een wandeling langs plekken in Goes die voor Warren be langrijk waren. Hans Warren maakt de geheimen van de jaren 1993-1995 publiek door Jan van Oamme Hans Warren (1921-2001) in de jaren 1993-1995. Wie de dichter-vertaler-recensent uit Kloetinge in de eerste achttien delen van zijn Geheim Dagboek min of meer heeft gevolgd, wordt in het negentiende deel niet op wereldschokkende verrassingen ge trakteerd. Veel vogeltochtjes, veel beurzen, exposities en veilingen, en heel veel restaurants. Het zijn de bekende ingrediënten. Waarom, vraag je je al lezend af, blijven de nogal voorspelbare bele venissen van de dichter en zijn le vensgezel Mario Molegraaf dan toch boeien? Er zijn meerdere ant woorden mogelijk. In één ervan duikt ongetwijfeld het woord ver slaving op. Eenmaal in de greep van Warrens dagelijkse leven, laat hij je als lezer niet meer los. In een ander antwoord komt het begrip betrokkenheid - compassie mis schien - voor. Je ziet, je voelt de man ouder worden. Doordat het laatste deel van het tot aan zijn dood in 2001 bijgehouden dag boek al is verschenen, weet je de ontluisterende martelgang van het laatste jaar. Warren is bejaard, met kwalen en kwaaltjes; Mario is met zijn 33 jaar (per 28 augustus 1993) misschien iets kalend, maar qua energie in de kracht van zijn leven. Ze trekken dag in dag uit samen op. Wie de oude en de jonge man voor zich wil zien, moet de par- keerplaatsscéne even in zijn hoofd projecteren: „We hadden in Delft een vervelend ogenblik. M. had veel geld opgenomen Toen hij bij de parkeermeter stond, liet hij z'n portefeuille vallen, met daarin ruim drie mille. Onder het viaduct stond een luchtstroom, enkele bil jetten dwarrelden weg. Terwijl hij zich op de grote hoop stortte, ren de ik achter de vluchtelingen aan. Het is goed afgelopen" (3 juli 1994, pag 191). Warren slaagt erin, zoals wel vaker, elke vorm van humor te weren. In dit geval maakt dat de scène des te sprekender. Ruim een jaar eerder had hij de verhouding tot zijn jonge vriend al treffend neergezet: „M. is nog zo jong. Ik voel me een logge, half- HANS WARREN GEHEIM DAGBOEK 1993-1995 UITGEVER!) BER1 BAKKER kreupele herkauwer die enkel nog in zijn stal wil liggen" (17 jan 1993, pag. 16). In eerdere delen gaf hij op gezette tijden toe aan de neiging om over eigen leven en zijn positie in schrij- versland te reflecteren. In het nieuwste deel blikt hij ook weer meerdere keren terug op zijn schrijversloopbaan. Bijvoorbeeld: „In de vijftig jaar dat ik publiceer, ben ik geen gigantische conifeer ge worden, eerder een soort onuit roeibaar onkruid. Het woekert voort, het blijft gewoon. Het wast in de schaduw van de grote bo men, maar het gaat niet dood zo als zovele snelgroeiende waaibo- men" (30 jan. 1994, pag. 146). En 'Zo dom, gemakzuchtig en lui als ik ben en toch zoveel bereikt hebben' ook: „Ik voel me gelukkig en dank baar om mijn leven. Zo dom, ge makzuchtig en lui als ik ben en toch zoveel bereikt hebben. Mis schien heb ik niet de koestering van de glorie gekend. Maar de kil te van het onopgemerkt blijven is me bespaard gebleven" (31 dec. 1995, pag- 378/379)- Die laatste opmerking komt niet uit de lucht vallen. In deze jaren verschijnt Warren zo vaak in alle mogelijke talkshows, dat hij zich bijna een televisiepersoonlijkheid moet hebben gevoeld. Bovendien figureert hij als hoofdfiguur in de vierdelige serie De Rook van de Vrij heid, waarin hij vooral een beeld probeert te geven van het leven van zijn ouders. Als klap op de vuurpijl worden er plannen ge smeed om van zijn Geheim Dag boek een film of tv-serie te maken. Verder komt hij ruim in het nieuws met de zogenaamde Lite- Romzaak, over de vergoeding voor het raadplegen van op cd-rom ver zamelde boekrecensies. Laat mij maar thuis met mijn dag boek - met mijn 'zeurboek' - of woorden van die strekking, vloeien vaak uit zijn pen. Niet dat Mario aan die wens gehoor geeft. Al gaan ze in drie jaar slechts één keer echt op vakantie, naar Zuid-Frankrijk: twee weken en ruim 5.500 kilometer in een au tomobiel is verschrikkelijk" (7 nov. 1994, pag. 236). Zijn dagboek biedt hem een altijd toegankelijk toevluchtsoord. het dagboek is ook een zakdoek voor je tranen" (14 dec. 1993, pag. 127). En verder filosofeert hij: „Ie herinneringen aan het verleden zijn als stenen, meegevoerd door een lange rivier. Eerst zijn ze hoe kig, grillig, geleidelijk slijpt de le vensstroom ze glad Maar het dagboek heeft de brokken be waard zoals ze losraakten, ze zijn gemeen scherp gebleven. Het is on gezond je verleden zo te betreden" (27 maart 1994, pag. 160). Een verre van goede gezondheid - opgezette lever, vergroeide vingers - speelt hem parten. Als Mario hem verwijten maakt, verzucht hij: „Ik scherts maar dat ik in een rusthuis hoor te zitten om me al les achterna te laten dragen" (28 april 1995, pag. 300). En: „Op mijn stoel lijk ik nog heel wat, maar eigenlijk ben ik een ver sleten, oude man" (17 aug. 1994, pag. 200). In de zomer van 1995 struikelt hij over een boomwortel. Het herstel van de daarbij opgelopen hersen schudding verloopt traag. Hij schrijft: „Iets wat ik leerde, vorige week toen ik dacht dat m'n krach ten het begaven en ik me op de be- nauwenissen van het einde moest voorbereiden: roem, het oordeel van de mensen, telt niet op dat moment. Het najagen van roem is het domste wat er is. Het bederft alle plezier, nooit heb je genoeg" (10 aug. 1995, pag. 337). [in Hans Warren: Geheim Dagboek, ne- gentiende deel, 1993-1995 - Uitge verij Bert Bakker, €24,95. Vzien. Speculaties over de motieven of de zieke geest van de mogelijke dader treffen we evenmin aan. Het ongemakkelijk eindigende Zodiac probeert niet zoals de meeste films een eigen versie te verkopen, maar laat juist zien dat in de echte wereld de puzzelstukjes soms ge woon niet willen passen. Al proef je wel sympathie voor de opvattin gen van Graysmith. Niet de obsessie van een moordlus tige maniak staat hier centraal, maar de obsessie die hij voor zijn achtervolgers wordt. In vergelij king met eerder werk van Fincher (Seven, Fight Clubis Zodiac opval lend nuchter en ingetogen, met een raak getroffen sfeerbeeld van de beginnende jaren zeventig en grote aandacht voor detail - ieder potlood op de burelen van de San Francisco Chronicle is authentiek. Ook het uitmuntende spel van de vele hoofd- en bijrolspelers en de nadruk op levensechte profilering van de personages maken dat Zo diac ondanks de lengte van begin tot eind blijft boeien. De argeloos uit zijn ogen kijkende Jake Gyllenhaal is Robert Graysmith, destijds tekenaar van spotprenten bij de Chronicle en in zijn vrije tijd verwoed puzzelaar. In de eerste helft is hij de getuige die vanaf de zijlijn gefascineerd toekijkt en ziet hoe de maniak met zijn treiterige brieven, crypto grammen en telefoontjes de me dia, politie en bevolking in grote staat van opwinding brengt. Robert Downey Ir. schittert als de Rovert Downey Jr. (I) en Jake Gyllenhaal in Zodiac. foto GPD arrogante verslaggever die zijn ei gen plan trekt en aanvaringen met het politiekorps niet schuwt, maar die uiteindelijk zijn carrière op de klippen ziet lopen. Mark Ruffalo en Anthony Edwards zijn minder flamboyant maar net zo goed als de recher cheurs die meer in dit breed uit waaierende speurwerk vol doodlo pende sporen zullen investeren dan goed voor hen is. RITTHEM - De Grote Doorbraak sluit zondag, traditiegetrouw, het seizoen af met een optreden in Fort Rammekens bij Ritthem. De Grote Doorbraak is de wekelijkse muziekworkshop bij Kunsteduca tie Walcheren, onder leiding van de Middelburgse componist en musicus Dies le Due. De laatste jaren is daaruit een rede lijk vaste club muzikanten ont staan die een gevarieerd repertoire hebben opgebouwd, met werk van diverse componisten onder wie Frank Zappa, John Lurie maar vooral van Le Due zelf. In Fort Rammekens speelt De Gro te Doorbraak zondag twee sets: van 15.00 tot 15.30 uur en van 16.00 tot 16.30 uur. Het fort is zondag, zoals elke dag (behalve maandag), geopend van 13.00 tot 17.00 uur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2007 | | pagina 39