Buitengebied
De notaris was ook brouwer
Die laèt z'n oaren net zó ange as joe
M
Nieuwe
raadkaart
20 Zaterdag 26 mei 2007 PZC
Het Jaar van de Molen is volop be
zig. Vandaar nog enkele weken uit
de collectie van Hans Lindenbergh
ansichtkaarten waarop Zeeuwse
molens te zien zijn.
Deze keer een beeld uit het mid
den van de provincie. Nadere bij
zonderheden zijn, als altijd, wel
kom.
Oplossingen kunnen tot en met ui
terlijk donderdag 31 mei worden
gezonden naar: Redactie PZC Bui
tengebied, postbus 31, 4460 AA
Goes; fax 0313-335669; e-mail
redactie@pzc.nl.
Onder inzenders van een goede
oplossingen worden drie waarde
bonnen verdeeld.
De raadkaart van vorige
week komt uit de Groe,
de plaatselijke benaming
voor Groede, meldt Kees
Stevense uit Middelburg. „Op de
kaart uit circa 1900 kijken we in de
Brouwerijstraat, die zijn naam ont
leent aan de toenmalige bierbrou
werij van notaris en bierbrouwer J.
Faro. Op de achtergrond de in 1819
door Gilles de Meijer gebouwde
ronde stenen stellingmolen, ook
baliemolen genoemd."
Volgens Stevense zijn latere eigena
ren Jacob Beerens, Piter Vermeu
len en J.B. Risseuw. „De molen
werd in 1911 onttakeld en in 1955
afgebroken. Het bedrijf werd voort
gezet met behulp van een motor
maalderij en bestaat nog steeds.
De poserende personen, onder
wie een vrouw met een zogenaam
de 'karrekassemuts' behorende tot
de Cadzandse klederdracht, zijn
wellicht leden van de families
Haartsen, Tellier, Van de Velde en
Barendse."
K. Malcorps uit Cadzand geeft aan
dat de molen van een ongebruike
lijk model was, conisch gemetseld
tot op de helft. De kap was gedekt
met houten schaliën. Deze inzen
der weet dat in de oorlogsmaan
den najaar 3944 veel inwoners er
een schuilplaats vonden. Toen een
granaat dwars door de molen viel,
werd niemand gewond.
Malcorps merkt op dat in het eer
ste huis rechts de weduwe Leen-
houts woonde, in het tweede Ko
du Bois en in het derde Marie
Faas. Het huis op de hoek voorbij
de straat (van Breskens naar
Nieuwvliet) was van smid
Cijsouw. „Daarnaast woonde I. de
Meester en vervolgens A. Mossel
man, Haartsen en P. van der We-
ge. De persoon rechts voor het
huis staand is Willem Cijsouw."
Sjaak Oosterling uit Goes herkent
aan het eind het huisje waarin zijn
opoe woonde, samen met haar
broers. Jan en Arjaan emigreerden
aan het begin van de 20ste eeuw
naar Amerika. Op 97-jarige leeftijd
hertrouwde Jan daar nog (hij werd
101).
De waardebonnen gaan naar: C. Pie-
ters-Cijsouw, Groede, I. P. Willem-
kens, Terneuzen en A. Boidin, Oost
burg.
door Rinus Antonisse
door Engel Reinhoudt
Het gedichtje 'Vaoder van mien Wullemien' (zie
Streektaal van 5 mei jl.) werd voorgedragen op
bruiloften en partijen, maar er ging dan soms
nog een heel epistel aan vooraf Dat blijkt uit
een brief van mevrouw De Witte-Katsman uit
Zoutelande.
De kans is groot dat pas later die inleiding door
anderen erbij is verzonnen. Een boertig type ver
schijnt ten tonele en vertelt dat hij om het ja
woord moet gaan vragen aan 'de vaoder van
Wullemien'.
Je mö wete da 'k een brief'ehad van Wul
lemien en dat is een misje die a zo vee as mie
mien verkeëre wil, begriep je. En noe ei ze laète
wete, as da 'k bie d'r vaoder komme mot om 't
jawoord te vraegen. Mae daè bin 'k noe toch wè
een bitje schoef van or, want d'r vaoder is zö'n
lillijke vent. Dat is t'r gin om mie andschoenen
van een katte an te pakken. Mae m'n vaoder zei
ok da 'k het doe most. Ie zei: „Ik d'r vroeger
toch ok op uut emotte." 'k Zei: „Voe joe was 't
niks, jie bin ok mie moeder 'etrouwd." En toen
lachten ze me nog uut ok. Mae wacht es even, ik
die brief bie me. 'k Za d'n es voorleze, dan kun
ne julder es zegge wat a je d'r van dienke. (Kees
pakt de brief uut z'n klompe.) Die staè vol
gloeiendige liefde. Durrom 'k 'n in m'n klom
pe 'estoke tegen de kouwe voeten.
Dan leest hij de brief voor van Wullemien. Nu
oubollig, maar vroeger werd dat soort humor
kennelijk gewaardeerd.
Ze schrijft:
Ik docht de penne es op te nemen om daè
mie op papier joe te schrieven da 'k joe wat te
zeggen Onze bonten os ei tegen aolle gedach
ten in ekalfd en noe begun vaoder d'r an te dien
ken dat het noe gin os ml is. Zeg Kees, a'k
onze Bello zie dan mo'k aoltied an joe dienke,
wan die laèt z'n oaren net zó ange as joe. En a je
komt, mó je es zó 'n flesje van bolletjes doad
meebrienge, dan kan 'k wee zó lekker stienke a
'k naè kerke gae. Kees, fleweke dróömd'n ik
da 'k joe in je nikke pakt'n mae toen a 'k wak
ker wier bleek het de koeiewachter te wezen.
Kees, noe scheê 'k 'r mie uut.(.„.)
Vervolgens wordt dan afgesloten met het liedje.
Tot de jaren '60 waren dit soort stukjes en lied
jes te koop.
In Goes moest je dan bij Torbijn zijn. Succesvol
le stukjes werden doorgegeven en ook wel in dia
lect omgezet.
Zo herinner ik me een stukje over een eierboer
die door afleidend geklets de tel kwijt raakt en
ongemerkt veel te weinig eieren levert. Ook cir
culeert er nog steeds een voordracht over 'Oe of
't bie ons thuus was'.
Een topact was ook Boerke Naas. Die stak ver
uit boven het hiervoor genoemde. Maar Boerke
Naas is dan ook een gedicht van niet minder
dan Guido Gezelle.
Weeft er ooit het lied gehoord, het lied van Boer
ke Naas?
't En ha, 't is waar, geen leeuwenhert, maar toch,
't en was niet dwaas.
Boer Naas die was twee runders gaan verkopen
naar de stee
en bracht, als hij naar huis toe kwam, zeshon
derd franken meê.
Alzoo kwam Naas, met stapkes licht, en met
de beurze zwaar;
hij zei: „Och 'k wilde dat ik thuis en in mijn bed
de waar!"
Wie de hele tekst nog eens wil lezen, vindt het
met weinig moeite op internet.