De foutenbewakers van
D
Mi
Emergis gaat in e-mailtherapie
De krant 4 weken voor €9,95!
PZC
2 Maandag 21 mei 2007 pzc
Op 26 mei 1603 vond bij Sluis een zeeslag plaats tussen
de galeien van Frederico Spinola (broer van de beken
de Spaanse generaal die onder andere Breda verover
de) en een Zeeuwse vloot die onder leiding stond van Joost de
Moor. Spinola had twaalf galeien, bemand met 'Turkse' sla
ven. Joost de Moor beschikte over de zogenaamde Zwarte Ga
lei uit Dordrecht, een schip met waarschijnlijk zo'n negentien
paar riemen, en een galei uit Vlissingen. Daarnaast nog een
paar zeilschepen die in het begin niet veel konden doen, om
dat het eerst windstil was. Spinola probeerde de galeien te
rammen, maar het ging niet helemaal zoals hij gewild had. Er
was fel verzet en de wind stak op zodat men vanuit Vlissingen
te hulp kon schieten. Spinola raakte dodelijk gewond. Ook de
kapitein van de Zwarte Galei
stierf.
De Spaanse galeien trokken zich
daarop terug. Dat men vroeger
in Holland en Zeeland met ga
leien vocht is niet zo bekend.
Het waren platte schepen die
zeer geschikt waren om door de vele kreken en meren van de
lage landen te varen. Er waren nogal wat gevangenen voor no
dig, meerdere mannen per roeiriem. Ze waren vastgeketend
en werden gedwongen te roeien.
Na de slag bij Sluis werden hier niet veel galeien meer ingezet.
Men gaf de voorkeur aan zeilschepen. Onlangs verscheen in
de Slibreeks een bloemlezing met werk van Louis Lehmann,
die, behalve dat hij dichter en danser was, vooral bekend werd
als scheepsarcheoloog. Tussen zijn teksten zit een klein artikel
over galeien. Hij legt daarin uit dat men in Nederland vroeger
de neiging had de galeien uit de geschiedenis te schrijven, om
dat geketende gevangen die dwangarbeid verrichtten, niet zo
goed pasten bij het vrijheidsimago dat de geschiedschrijvers
wilden uitdragen. In zeilschepen kon men eerder een symbool
van vrijheid zien.
De gevangenen
pasten niet in het
vrijheidsimago
COLOFON
directie
Directeur/uitgever: Ad Verrest
HOOFDREDACTIE
Hoofdredacteur: Peter Jansen
pjansen@pzc.nl
Adjunct-hoofdredacteur: Arie Leen Kroon
aIkroon@pzc.nl
CENTRALE REDACTIE
redactie@pzc.nl, tel. 0113-315500, fax
0113-315609
KANTOREN
Goes: Stationspark 28, Postbus 31, 4460
AA Goes, 0113-315500
Middelburg: Buitenruststraat 18, Postbus
8070, 4330 EB Middelburg, 0118-493000
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45, Post
bus 145, 4530 AC Terneuzen,
0115-645769
Zierikzee: Grachtweg 23a, postbus 80,
4300 AB Zierikzee, 0111 -454651
Hulst, Steenstraat 37, 4561 AR Hulst,
0114-371379
ABONNEMENTSPRIJZEN
Maand €21,50 (acceptgiro n.v.t.)
Kwartaal €61,50 (acceptgiro €64,50)
Jaar €236,00 (acceptgiro €239,00)
Voor toezending per post geldt een toe
slag.
Abonnementenadministratie, fotoservice,
abonneevoordeel Bel lezersservice
0800-0231231, dagelijks 8.00-17.00, za
terdag tot 12.00 uur, of mail
lezersservice@pzc.nl; fax 076-5312330.
Postadres: Lezersservice PZC, Postbus
3229, 4800 MB Breda. Beëindigen abon-
nement uiterlijk één maand voor het ein
de van de betaalperiode. U ontvangt een
schriftelijke bevestiging. Wet Bescher
ming Persoonsgegevens van toepassing)
ADVERTENTIES
Verkoopteam Zeeland: 0113-315520, fax
0113-315529. teamzeeland@pzc.nl
Personeels-, educatie- en zorgadverten-
ties: 076-5312240, fax 076-5312340,
aez@pzc.nl.
Business to business, onroerend goed:
076-5312277, fax 076-5312274,
segmentteam@pzc.nl
Publicatierecht beeldende kunst: via
Beeldrecht. Auteursrecht: voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV.
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant
BV is een onderdeel van de Koninklijke
Wegener NV.
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener
legt van abonnees gegevens vast voor de uitvoe
ring van de abonnementsovereenkomst. Deze
gegevens kunnen gebruikt worden om u op de
hoogte te houden van interessante producten
en diensten van andere onderdelen van Weg
ener en zorgvuldig geselecteerde partners. In
dien u geen prijs stelt op informatie van de PZC
of indien u uw toestemming voor het gebruik
van uw e-mailadres wilt intrekken, kunt u een
briefje sturen naar: PZC, Postbus 3229, 4800
MB Breda. Zie ook het privacy statement op
www.pzc.nl
KRANT NIET ONTVANGEN?
Onze excuses. Bel gratis lezersservice
0800-0231231.
maandag t/m vrijdag 7.00-17.00 uur, zater
dag 8.00-12.00 uur.
De ziekenhuisdirectie krijgt van
de commissie rapporten met aan
bevelingen, maar zonder het pre
cieze wie en waar. Enkel bij ernsti
ge zaken waarvan de patiënt groot
nadeel ondervindt, gaat er een
melding met naam en toenaam
naar de raad van bestuur, zodat
die de wettelijk verplichte melding
bij de Inspectie voor de Gezond
heidszorg kan doen.
Buitenshuis is er nog de anonieme
Centrale Medicatiefouten Registra
tie, waaraan de Vlissingse en Goe-
se ziekenhuizen meedoen. En de
eveneens anonieme Landelijke Me
dische Registratie van dataverza-
melaar voor de zorg Prismant. En
de complicatieregistraties, van wat
er onverwacht misgaat bij behan
delingen, van de medisch specialis
ten onderling.
Minister Klink wil dat medische
tuchtcolleges en de Inspectie voor
de Gezondheidszorg onderzochte
behandelaars en instellingen bij
naam gaan melden.
Hij wil ook dat de vergelijkingsin
formatie uit de besloten systemen,
waarin nu alleen de ziekenhuizen
ieder voor zich kunnen zien hoe
De helft minder fouten,
garanties bij operaties,
Minister Ab Klink van
Gezondheidszorg heeft de
jacht geopend op medische
missers in ziekenhuizen. Die
weten zelf heel goed wat en
wanneer er (bijna) fout gaat.
door Claudia Sondervan
Het zijn inquisitieraden
noch rechtbanken. Elke
zorginstelling, ook de
Zeeuwse ziekenhuizen,
heeft ze: een MIP of Fona. Com
missies die zich buigen over de
Meldingen Incidenten Patiënten
zorg ofwel de Fouten en Near Acci
dents (bijna-ongelukken). Elke pil
die is vergeten, elk verstopt infuus,
elke uitgegeleden patiënt, elke
omissie in het patiëntendossier of
patiëntverwisseling horen zij te
weten te komen. De commissies
worden niet genoemd in jaarver
slagen of voorlichtingsfolders. Wel
in de ziekenhuisfolder over het pri-
vacyregelement, vanwege het ge
bruik van patiëntgegevens. Geen
kost waar een zorgbehoevende gre
tig naar grijpt. Zo blijven de inter
ne foutbewakers een goed be
waard geheim.
Patiënten willen denken dat alles
goed gaat, daar zijn de ziekenhui
zen van overtuigd. Maar zou het
patiënten niet juist vertrouwen ge
ven als ze weten gemaakte fouten
door de dokters, verplegers en an
deren onder de loep worden geno
men? Nog niet bij stilgestaan, be
kennen de MIP's van Stichting
Oosterscheldeziekenhuizen en
Zorgsaam Zeeuws-Vlaanderen, als
ook de commissie Fona van Zie
kenhuis Walcheren.
De commissies zijn bonte gezel
schappen van artsen, verpleegkun
digen, technici, afdelingshoofden,
kwaliteitsmensen en apothekers.
Aanspreekpunten
Informatie over mip's en fona's op internet: www.mipfona.nl
Tuchtcollege Den Haag (Zuid-Holland en Zeeland:
070-3 500973/www.tuchtcollegé-gezondheidszorg.nl
Stichting Oosterscheldeziekenhuis: klachtenfunctionaris A. Liem-Buir-
ma,0113-234393.
Ziekenhuis Walcheren: klachtencommissie via Patiënten Service Bureau,
0118-425850
ZorgSaam Ziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen, klachtenfunctionaris M.
Twisk-Meijssen, 0115-688448
Hulp bij klachten: platform voor Zeeuwse zorggebruikers Het Klaverblad
Zorginfo: 0113-212783 (op werkdagen van 09.00 tot 13.00 uur.
worden, gelooft directeur patiën
tenzorg .van der Heide van
ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen.
„Het verschilt met de cultuur van
elke afdeling." Zijn ziekenhuis
denkt naar voorbeeld van Dow
Chemical over invoering van een
meldplicht met sancties bij nalatig
heidvan de ziekenhuizen.
at er iets fout gaat met pa
tiënten, misschien zelfs
door jou toedoen, is eng,
beseft N. Hameeteman, ambtelijk
secretaris van de MIP in Goes en
teamleider Centrale Sterilisatieaf
deling. Zij gelooft niet dat dwang
melders stimuleert; veilig melden
wel. „Mensen weten niet wat er
op hen afkomt als ze melden over
zichzelf of iemand anders. Je ziet
dat eerst de 'veilige' dingen ge
meld worden. Een losse papegaai,
zo'n optrekhulp boven het bed,
die een verpleegkundige haast op
zijn hoofd krijgt. Dat had ook een
patiënt kunnen gebeuren, melden
ze dan. Of dat er verkeerde medicij
nen klaarstonden. Dat zijn de voor
lopers op de echte meldingen."
In alle drie ziekenhuizen gaat de
'Er is blijkbaar een grens aan de vermijdbaarheid'
ze het doen in vergelijking met de
anderen, openbaar worden.
Die openbaarheid bestaat nu al
leen bij enkele complicaties via de
prestatie-indicatoren, zoals doorlig-
wonden en fouten bij bloedtrans
fusies. Dat is geschikt voor wie zin
heeft om lange, ingewikkelde lijs
ten op internet te vergelijken.
oet het ziekenhuis met
de billen bloot? Reputa
ties zijn snel gebroken,
zeker bij het ziekenhuis in de
buurt, aarzelen de MIP- en Fonale-
den. Het is al moeilijk genoeg om
iedereen in de ziekenhuizen zo
alert te krijgen dat ze (bijna)mis-
sers herkennen en melden. Niet ie
dereen ziet een dag langer pijn of
langer in het ziekenhuis als een ge
volg van een fout die gemeld moet
helft van de meldingen om patiën
ten die vallen. Uit bed, in de
douche, op de gang. Hameeteman:
„Mensen zijn verward door de an
dere omgeving of medicatie. Al
leen al de bocht van wc naar bed
is anders."
H. Brandenburg, apotheker en
voorzitter van de commissie Fona
in Ziekenhuis Walcheren, schudt
het hoofd. „Je wéét dat mensen
vallen. Ze zijn ondervoed, slap of
hun oriëntatie kwijt. Toch blijven
de valmeldingen onveranderd. Er
is blijkbaar een grens aan de ver
mijdbaarheid. Je houdt patiënten
die niet uit bed mogen maar dat
toch doen."
Nummer twee op de meldingen-
lijsten zijn medicatiefouten die
een kwart tot een derde van het to
taal uitmaken, schat de apotheker.
Ondanks dubbele controles en
computers die voorschriften, dosis
berekeningen en gevaarlijke combi
naties controleren, blijven die mel
dingen in aantal ongeveer con
stant. „In theorie zijn medicatie
fouten tot nul te reduceren. Maar
dat dachten we met de invoering
van de barcodes twintig jaar gele
den ook." Zijn hoop is gevestigd
op de komst van het Elektronisch
Medicatie Dossier, een databank
waarin per patiënt de medicatie
wordt bijgehouden. Dan kan een
verpleegkundige met een hand
computer en een scan van het pols-
Ja, ik neem de PZC de eerste 4 weken voor maar 9,95 en aansluitend:
een vast abonnement met automatische betaling van 61,50 per kwartaal
een vast abonnement met betaling per accept van 64,50 per kwartaal
ik neem een proefabonnement van 4 weken voor 9,95. Na deze periode stopt de bezorging vanzelf,
(ik heb de laatste 3 maanden geen proef gehad)
Stuur de bon naar: PZC Lezersservice, Antwoordnummer 713, 4460 WB GOES,
Bellen kan ook: 0800 - 0231 231 (gratis)
Naam
voorletters
m/v
Straat
Postcode
Woonplaats
Telefoonnummer
Emailadres
Ik machtig de PZC om het abonnementsgeld van mijn rekening af te schrijven.
Rekeningnummer Handtekening
De PZC gaat zorgvuldig om met peisocnsgegevens. In het colofon ireft u nadeie informatie
door Claudia Sondervan
goes - Het Zeeuwse centrum voor
geestelijke gezondheidszorg Emer
gis in Goes is mede-eigenaar ge
worden van een behandelmetho
de via e-mail. Emergis gebruikt de
therapie sinds 2005.
Bij ontwikkelaar Interapy te Am
sterdam bleef de exploitatie verlies
gevend. De vijf ggz-instellingen
die, verspreid over het land, voor
de overname tekenden geloven
het samen wel rendabel te kunnen
maken, zegt Emergisdirecteur M.
van der Geld.
De therapie blijkt bruikbaar bij
problemen als burn-out, paniek
aanvallen, boulimia, depressie en
als hulp bij rouw en verwerking
van schokkende ervaringen.
De therapie maakt het mogelijk
om thuis, via de eigen computer
in een afgeschermd deel van inter
net te communiceren met een psy
choloog van Emergis. De therapie
trekt mensen aan die weinig tijd
of reismogelijkheden hebben en
die schroom hebben een instelling
voor geestelijke gezondheidszorg
te benaderen of om hun gevoelens
voor te leggen aan een persoon
van vlees en bloed.
De therapie is niet vrij toeganke
lijk, een verwijzing van de huisarts
is nodig. Als iemand zich aan
meldt wordt via een intrede-vra-
genlijst onderzocht of de proble
men niet te ernstig zijn. Bij zware
symptomen wordt de aanmelder
verwezen naar een behandelaar
die in persoon gezien wordt.
Volgens de Universiteit van Am
sterdam blijkt na tien weken con
tact tachtig procent van de cliën
ten klachtenvrij aan het werk.