'Er is een sterk gevoel dat Bratislava alle rijkdom inpikt'
sociaal wetenschapper Crigorij Meseznikov
PZC Zaterdag 19 mei 2007 15
verdeeld
NEDERLAND
POLEN
TSJECHIË Si<~J
OOSTENRIJK
OEKRAÏNE
HONGARIJE
Links: Genieten
van de zon op
het Hlavné na-
mestie (hoofd
plein) in Bratisla
va.
foto Brunostock
Linksonder: Een
oude vrouw in
Vlkolinec, een
bergdorp in
Noord-Slowa-
kije. De econo
mie groeit hard,
maar niet ieder
een profiteert
daar in gelijke
mate van.
foto Europhoto
Officiële landstaal: Slowaaks
Hoofdstad: Bratislava
Regeringsvorm: Republiek
Religie:
rooms-katholiek 69%
protestant 9%
Oppervlakte: 49.033 km2
Inwoners: 5,4 miljoen
Slowakije
machtsovername is daarmee compleet.
In de jaren vijftig begint de politieke repressie
met showprocesssen tegen politieke tegen
standers. Tien jaar later wordt het land officieel
een socialistische staat. Door economische te
genslag besluit de regering meer vrijheid toe te
staan op politiek, artistiek en economisch ge
bied. Tsjechoslowakije komt bekend te staan
als het meest liberale communistische land,
reden voor de Sovjet-Unie om het nauwlettend
in de gaten te houden. Het land staat daar na
melijk ook bekend als de minst betrouwbare
Warschaupact-partner.
In 1968 voert politiek leider Alexander Dub-
cek het communisme met een menselijk ge
zicht in: democratischer en liberaler. De Sov
jet-Unie is daar niet gelukkig mee en vreest
een domino-effect op de andere communisti
sche staten. Als druk op Dubcek niets uithaalt,
besluit Sovjetleider Brezjnev tot ingrijpen: in
de nacht van 20 op 21 maart rollen Russische
tanks de hoofdstad Praag binnen en maken zo
een einde aan de Praagse lente. De hervormin
gen worden teruggedraaid en er worden
50.000 Russische soldaten gestationeerd. Uit
protest steekt in 1969 de student Jan Palach
zichzelf op het Praagse Wenceslasplein in
brand. Hij overlijdt drie dagen later.
De Berlijnse muur sleept in zijn val in 1989
veel communistische regimes mee. Met ram
melende sleutelbossen op het Wenceslasplein
betuigen demonstranten hun instemming met
redevoeringen van kardinaal Frantisek Tomasek
en de schrijver Vaclav Havel. Een massale sta
king legt het land plat en dwingt de regering
tot opstappen. Sovjetleider Michael Gorbatsjov
weigert militair in te grijpen, zodat de overna
me zonder bloedvergieten verloopt, een fluwe
len revolutie.
p- De Slowaken, die eigenlijk nooit erg gelukkig
waren met de Tsjechen, grijpen de val van het
communisme aan om meer vrijheid te bedin
gen. Dat resulteert in een splitsing van Tsjechië
op 1 januari 1993. Tsjechoslowakije houdt
daarmee op te bestaan. De scheiding wordt uit
gebreid gevierd in Slowakije, in Tsjechië is er
geen feest. Omdat ook deze gebeurtenis zon
der bloedvergieten verloopt, staat die in Slowa
kije ook bekend als de fluwelen scheiding.
p- Op 1 mei 2004 treedt Slowakije toe tot de Eu
ropese Unie. Het wil in 2009 de euro invoeren.
Slowakije heeft de staatsschuld, de inflatie en
het begrotingstekort redelijk onder controle.
Dat geldt nog niet voor andere nieuwe EU-lan-
den zoals Polen, Hongarije en Tsjechië. Die lan
den hebben zelfs nog geen streefdatum voor
de invoering van de euro vastgelegd.
De regering neemt tal van maatregelen om bui
tenlandse investeerders aan te trekken. Dat
lukt vooral in de autoindustrie: het land
maakt inmiddels de meeste auto's per hoofd
van de bevolking ter wereld. Volkswagen was
de eerste, maar ook Peugeot/Citroën en
Hyundai/ KIA zetten nieuwe productiefacilitei
ten op in Slowakije. Personenauto's en onder
delen daarvan zijn nu de belangrijkste export
producten. Belangrijkste handelspartners zijn
Duitsland en Tsjechië.
De sociale ontwikkeling houdt geen gelijke
tred met de economische, maar begint de ach
terstand wel in te lopen. In 2002 leeft eenvijf
de van de bevolking onder de armoedegrens.
De werkloosheid daalt van 18 procent in 2003
naar ruim 10 procent vorig jaar.
In 2006 wordt de sociaaldemocraat Robert Fi-
co premier. Hij vormt een coalitie met de ex
treemrechtse SNS en de eurosceptische HZDS
en wil de armoede aanpakken.
Bardejovske Kupele
Presov
Mïchalovce
Banské Bystrica^ SLOWAKIJE Kosice#
«B,
•w
Bratislava
President: Ivan Casparovic Eerste minister: Robert Fico
mm
