Varen in alle rust
Prisma v33
PZC Zaterdag 19 mei 2007
Vanaf het water ziet Groningen er niet uit als een grote kale akker.
Je vaart er door afwisselende landschappen, over voorheen belangrijke
economische kanalen als 't Reitdiep.
tekst en foto's Ruud Poels
het mooi onder de grond.
„In 1958 lag bij restauratie de
hele kerkvloer eruit. Professor
Van Giffen, die eerder al op
gravingen deed in Ezinge, was
er als de kippen bij om een
verzoek te doen voor verder
onderzoek. Hij wilde er zelfs
zijn pensioen voor onderbre
ken." Het werd afgewezen.
Naar verluidt omdat Van Gif
fen bij zijn eerdere opgravin
gen had geopperd om de hele
kerk af te breken en de heuvel
eronder af te graven.
Via Ezinge varen we naar ons
volgende doel: Zoutkamp.
Van oudsher bekend om de
garnalenvisserij. Ook hier
maakt een kort museumbe-
zoek veel duidelijk over de ge
schiedenis. Zoutkamp heeft
geleden onder de afsluiting
van de waddenzee, waardoor
de visserij in zwaar weer
kwam. Nu telt de vloot nog
dertig schepen en krabbelt de
garnalenvangst na een aantal
moeilijke jaren weer wat op.
Hier verruilen we de motor
boot voor een klipperaak, een
zeilschip met plaats voor 28
mensen en geschikt om op te
overnachten. Het is alsof we
op rails door het water glijden
richting Lauwersmeer. Onder
weg zien we bermtoeristen ge
nieten van de zon en hooglan
ders grazen. Eigenlijk zijn de
runderen ook toeristen, net
als de vele vogels die het Lau-
wersland hebben uitgekozen
als bunkerplaats.
Net als wij op het dek gaan lig
gen, haalt de Zoutkamp 24
ons in. Zou dat een van de bo
ten zijn, die de moeilijke tij
den heeft overleefd? We pro
beren de geschiedenislessen
van de voormalige visser in
het museum naar boven te ha
len, maar zo in het zonnetje
herinneren we ons eerst een
ander detail. Een recept voor
gedroogde schol. Een Gronin
ger variant op stokvis, waarbij
de gevangen vis van alle inge
wanden wordt ontdaan en ver
volgens goed schoongemaakt
in een-stevig zoutbad gaat.
Daarna wordt de vis op een
soort wasrek gedroogd in de
zon. „Met een witbiertje erbij
is het echt genieten", weet de
visser. En we moeten hem ge
lijk geven.
Hier en daar koeien langs de route.
Met de steven van
onze tender du
wen we de draai
brug bij Roode
Hond bijna open. Het is niet
helemaal volgens het boekje.
Eigenlijk hadden we netjes
moeten wachten voor de brug-
lichten, maar het is nog even
wennen dat varen in Gronin
gen zonder stress gaat. „Ge
niet van de rust", had de boot
verhuurder ons nog toever
trouwd. „Bij bruggen en slui
zen heb je tijd zat."
Toch hebben we ons goed
voorbereid op het varen in
'die andere noordelijke provin
cie', want Groningen heeft en
kele leuke musea voor geïnte
resseerde watersporters. Zo
zien we op onze tocht over 't
Reitdiep nog rollenpalen
staan, waar we eerder in het
Noordelijk Scheepvaartmu
seum uitleg over hebben ge
had. Door middel van een
touw om de paal te trekken,
kon een boot vroeger via het
jaagpad langs het water de
bocht om geleid worden. Vaak
waren het vrouw en kinderen
van de schipper die deze zwa
re klus op zich namen. In Gro
ningen hebben ze er een
spreekwoord aan overgehou
den: 'houd je vrouw voor
ogen'.
Met onze motorboot hoeven
we het 'scheepsjagen' niet in
de praktijk te brengen, 't Reit
diep, vroeger van groot econo
misch belang, lijkt wel voor
ons gegraven. Het uitzicht op
de rietlanden, koeien en af en
toe een Oldambtster (alles-on-
der-één-kap-boerderij) of een
kop-hals-rompboerderij doet
de tijd vergeten.
We passeren enkele wierden-
dorpen. Groningen heeft er
nog zo'n driehonderd en te
genwoordig zijn ze archeolo
gisch beschermd. In Ezinge
staat het Wierdenmuseum en
daar is mooi te zien hoe de ka
nalen en andere waterwegen
vroeger voor welvaart hebben
gezorgd. Vooral in de stad Gro
ningen, waar ze allemaal sa
menkomen.
Ezinge trekt veel bezoe
kers, maar er is verder
weinig te doen. De
conservator zet koffie
en neemt ons mee naar de
hervormde kerk, waar hij ook
de sleutel van heeft. Bij de
plaatselijke bakker heeft hij
Groninger koek gehaald. Vorig
jaar de beste van de provincie.
„Onder deze kerk ligt heel
veel geschiedenis van
Noord-Europa", zegt de con
servator. Maar voorlopig blijft
De sluis bij Elektra (foto marketing Groningen)
GRONINGEN
Zoutkamp
Ezinge
Groningen wil meer watertoeristen trek- 5= Groningen
ken. www.varen.groningen.nl
Musea: www.noordelijkscheepvaartmu- 4
seum.nl; www.wierdenland.nl; www.visse-
rijmuseum.com
Varen in Nationaal Park Lauwersland:
www.vwlauwersland.nl of www.lauwers-
meer.org Over het Reitdiep: www.all-
roundwatersport.nl
Dagvaarten en excursies vanuit Zoutkamp met klipperaak:
www.annacatharina.nl
Evenementen: Het Noordelijk Scheepvaartmuseum, het visse
rijmuseum Zoutkamp en het Groninger Landschap houden
vijf weekeinden in 2007 vaartochten met een historische gar-
nalenkotter. De eerste 'beurtvaart' is op 2 en 3 juni. Informa
tie en aanmelden: 050-3122202
Meer informatie over Groningen: www.marketinggroningen.nl
