Zeeland
Mobiel is de prothese
Minder dwang Emergis
Zoë
4 4 2
PZC
De krant 4 weken voor €9(95!
2 Dinsdag 15 mei 2007 PZC
MARLEEN BLOMMAERT
JtK
Een goede vriendin van me woont in Schoonhoven, al
leen. Ze is zevenenzestig. Twee weken geleden kwam ze
hier met haar hond Zoë.
We praten als ze komt tot diep in de nacht over alles wat ons
bezighoudt. Het zijn gesprekken zonder horloge. Ze houdt van
mijn man, mijn kinderen en mijn hond en dat is bij vriend
schappen ook praktisch.
Meestal zijn de twintig jaar die we in leeftijd schelen niet of
nauwelijks merkbaar. Natuurlijk zitten we in een geheel ande
re levensfase. Zij is echter iemand zonder kalenderleeftijd. Al
tijd bruisend van energie, dollend met haar petekind, mijn
dochter.
Zoë is een kruising labrador met werkelijk voorbeeldige manie
ren. Iedereen is dol op het oude
beestje met haar grijze snoet.
Één van de gesprekken ging over
haar leeftijd en hoe ze haar pen-
sionado-bestaan het liefste voor
zich zag. Ze vertelde dat haar eni
ge zoon overwoog om naar Grie
kenland te emigreren, net als haar jongere bfoer met zijn
vrouw. Zelf was ze vaag over haar wensen. En plotseling reali
seerde ik me voor het eerst wat het is om op die leeftijd alleen
te zijn.
Vrijdagavond belde ze. Haar hond Zoë was ziek. Toen ze me
vertelde wat er scheelde, vreesde ik al het ergste. Maar ik zei
niets. Ik voelde het verdriet door de telefoon. De afstand werk
te als een vergrootglas. Ik zag haar in gedachten in haar flat
met z'n afstandelijke bewoners. Ik zag ook de stervende hond
met z'n grijze snoet voor me.
De volgende dag stierf Zoë inderdaad.
Ik zie mijn vriendin in haar flat zonder hond. Ze zit in haar
paarse stoel en kijkt naar de regendruppels op het raam. Ze
ziet er plots veel ouder uit.
Ik zag de stervende
hond met z'n grijze
snoet voor me
COLOFON
DIRECTIE
Directeur/uitgever: Ad Verrest
HOOFDREDACTIE
Hoofdredacteur: Peter Jansen
pjansen@pzc.nl
Adjunct-hoofdredacteur: Arie Leen Kroon
(alkroon@pzc.nl)
CENTRALE REDACTIE
redactie@pzc.nl, tel. 0113-315500, fax
0113-315609
KANTOREN
Goes: Stationspark 28, Postbus 31, 4460
AA Goes, 0113-315500
Middelburg: Buitenruststraat 18, Postbus
8070, 4330 EB Middelburg, 0118-493000
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45, Post
bus 145, 4530 AC Terneuzen,
0115-645769
Zierikzee: Grachtweg 23a, postbus 80,
4300 AB Zierikzee, 0111-454651
Hulst, Steenstraat 37, 4561 AR Hulst,
0114-371379
ABONNEMENTSPRIJZEN
Maand €21,50 (acceptgiro n.v.t.)
Kwartaal €61,50 (acceptgiro €64,50)
Jaar €236,00 (acceptgiro €239,00)
Voor toezending per post geldt een toe
slag.
Abonnementenadministratie, fotoservice,
abonneevoordeel Bel lezersservice
0800-0231231, dagelijks 8.00-17.00, za
terdag tot 12.00 uur, of mail
lezersservice@pzc.nl; fax 076-5312330.
Postadres: Lezersservice PZC, Postbus
3229, 4800 MB Breda. Beëindigen abon
Straat
Postcode
Woonplaats
Telefoonnummer
Emailadres
Ik machtig de PZC om het abonnementsgeld van mijn rekening af te schrijven.
Rekeningnummer Handtekening
De PZC gaat zorgvuldig om m
et persoonsgegevens, In het colofon treft u nadeie informatie
nement uiterlijk één maand voor het ein
de van de betaalperiode. U ontvangt een
schriftelijke bevestiging. Wet Bescher
ming Persoonsgegevens van toepassing)
ADVERTENTIES
Verkoopteam Zeeland: 0113-315520, fax
0113-315529. teamzeeland@pzc.nl
Personeels-, educatie- en zorgadverten-
ties: 076-5312240, fax 076-5312340,
aez@pzc.nl.
Business to business, onroerend goed:
076-5312277, fax 076-5312274,
segmentteam@pzc.nl
Publicatierecht beeldende kunst: via
Beeldrecht. Auteursrecht: voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV.
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant
BV is een onderdeel van de Koninklijke
Wegener NV.
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener
legt van abonnees gegevens vast voor de uitvoe
ring van de abonnementsovereenkomst. Deze
gegevens kunnen gebruikt worden om u op de
hoogte te houden van interessante producten
en diensten van andere onderdelen van Weg
ener en zorgvuldig geselecteerde partners. In
dien u geen prijs stelt op informatie van de PZC
of indien u uw toestemming voor het gebruik
van uw e-mailadres wilt intrekken, kunt u een
briefje sturen naar: PZC, Postbus 3229, 4800
MB Breda. Zie ook het privacy statement op
www.pzc.nl
KRANT NIET ONTVANGEN?
Onze excuses. Bel gratis lezersservice
0800-0231231.
maandag t/m vrijdag 7.00-17.00 uur, zater
dag 8.00-12.00 uur.
Ja, ik neem de PZC de eerste 4 weken voor maar 9,95 en aansluitend:
een vast abonnement met automatische betaling van 61,50 per kwartaal
een vast abonnement met betaling per accept van 64,50 per kwartaal
ik neem een proefabonnement van 4 weken voor €9,95. Na deze periode stopt de bezorging vanzelf,
(ik heb de laatste 3 maanden geen proef gehad)
Stuur de bon naar: PZC Lezersservice, Antwoordnummer 713,4460 WB GOES.
Bellen kan ook: 0800 - 0231 231 (gratis)
De Nederlander die vandaag
de dag geen mobiele
telefoon heeft, mag zichzelf
langzamerhand een
zonderling noemen. Zo
denken ten minste al die
landgenoten, die hun gsm
altijd bij zich hebben en bij
voorkeur ook nooit
uitschakelen.
door Jan van Damme
KPN wil ons nu ook bin
nenshuis aan de mobiel
hebben. Gisteren ver
scheen in het kader van
die campagne een onderzoek,
waaruit blijkt dat we hoe langer
hoe meer met ons mobieltje ge
trouwd zijn.
In al dat euforisch gekrakeel wor
den mogelijke nadelen van de mo
biele telefoon onder tafel gewerkt.
Onderzoeken die waarschuwen
voor de straling van de gsm wor
den als indianenverhalen afge
daan.
En dat je je sociaal gehandicapt
gaat voelen als je niet de vlotte
sms-taal spreekt waar het apparaat
je toe uitnodigt, wordt zwartkijke-
rij van bejaarde veertigplussers ge
noemd.
Hoe dat ook zij, ook deskundigen
signaleren een groeiende invloed
op het dagelijks bestaan.
Zoals Roel Pijpers, docent commu
nicatie aan de Hogeschool Zee
land. „Ik merk aan mezelf dat de
normen verschuiven", zegt hij. „Te
genwoordig zet ik mijn mobiel
niet meer uit als ik voor de klas
sta. Stel je voor dat je net dat ene
telefoontje mist. Tegen de studen
ten in mijn les zeg ik nog wel dat
ze hun gsm moeten uitschakelen.
Maar inderdaad, dat gebeurt zeker
niet altijd, ook zij maken hun af
weging."
Op veel scholen voor voort
gezet onderwijs is de laat
ste jaren een mobiel
tjes-verbod afgekondigd. Vooral
om te voorkomen dat er filmpjes
van al dan niet uitgelokte vechtpar
tijen of onwelgevallige lessituaties
op het internet worden geplaatst,
ludith van Maldegem, schoolmaat-
schappelijk werkster op Nehalen-
nia in Middelburg, heeft het mo
bieltje zien oprukken.
Ze zegt: „Als ik nu met een leer
ling een gesprek heb, wordt er
toch minstens drie-keer even geke
ken of er een berichtje is binnenge
komen."
Sms'en, het met de telefoon verstu
ren van tekstberichtjes, is wat haar
betreft een weinig fijngevoelige
vorm van communicatie, die bo
vendien pestgedrag in de hand
werkt. „Een sms-bericht is vrij on
persoonlijk. Kinderen die sociaal
niet zo sterk in hun schoenen
staan, kunnen eraan ten onder
gaan. Ie schrikt soms van de tek
sten die ze elkaar sturen, tot doods
bedreigingen aan toe."
René Diekstra, hoogeleraar psycho
logie van de Roosevelt Academy
en columnist van deze krant,
meent dat het mobieltjes-virus in
menselijke termen verklaarbaar is.
Hij noemt bereikbaarheid
het belangrijkste psycholo
gische product van onze
tijd. De auto, het vliegtuig, inter
net en - uiteraard - de telefoon.
„Stuk voor stuk succesnummers",
zegt hij. En over de gsm: „Het mo
bieltje is de prothese van de mo
derne mens geworden. Techniek
maakt de mensen autonomer. Dat
zag je eeuwen geleden met de op
komst van het horloge, toen ieder
een zijn eigen tijd bij zich kon heb
ben. Dat zie je in onze tijd met de
auto, televisie en internet. Nog
maar een paar jaar geleden schre
ven we brieven. Die moesten we
voor een bepaalde tijd naar de bus
brengen, je moest maar afwachten
of ze op tijd bezorgd werden. De
elektronische mail heeft de functie
van de brief in razend tempo over
genomen, omdat dat medium ons
autonomer maakt, we zijn niet
meer afhankelijk van de postbo
de."
Mensen zuigen techniek op, zegt
Diekstra. Hij voorspelt dat over
niet al te lange tijd iedereen een
chip zal laten implanteren, die de
arts in no time kan vertellen hoe
het met hart en andere gezond-
heidsbepalende organen gesteld is.
„Dat lijkt verre toekomst, maar is
heel erg dichtbij."
Emergis wil het gebruik
van de isoleercel met
een derde verminderen.
door Claudia Sondervan
GOES - Emergis wil het gebruik
van de separeercel met dertig pro
cent verminderen. Op de opname
afdelingen kinderpsychiatrie, alge
mene psychiatrie en langdurige
zorg moet dat bereikt worden met
beter opletten wanneer het uit de
hand loopt en eerder ingrijpen
met medicijnen. Met cliënten wor
sen crisisplannen gemaakt waarin
staat wanneer een bepaalde aan
pak nodig is en hoe die momen
ten te herkennen zijn. Cliënten
kunnen die maatregelen als zij bui
ten de instelling zijn bij zich dra
gen op een 'crisiskaart'. Vorig jaar
werd bij Emergis 398 keer een
cliënt in de separeerkamer gezet.
Dat kan voor enkele uren of meer
dere dagen zijn geweest.
Soms worden cliënten meteen bij
opname om veiligheidsredenen ge
separeerd. Emergis wil het beleid
in overleg met cliënten en
oud-cliënten humaner maken. „Se
pareren is heel ingrijpend voor de
cliënt en voor de overige bewo
ners en medewerkers van de afde
ling", weet M. van der Geld, psy
chiater-directeur van het Zeeuwse
centrum voor geestelijke gezond
heidszorg.
Eerder ingrijpen met medicijnen
kan ook neerkomen op een sepra-
ratie, maar dan van geest en
lichaam, erkent Van der Geld. „Ik
zou dat zelf wel willen", zegt hij.
„Als ik in een heftige psychose zat
met angsten en waanvoorstellin
gen, zou ik blij zijn als die afgebro
ken kon worden."
Recent onderzoek wees uit dat er
in Nederland meer gebruik wordt
gemaakt van het separeren van pa
tiënten dan ons omringende lan
den. „Er zijn landen waar de psy
chiatrie helemaal zonder separe
ren kan", meldt Van der Geld. Het
onderzoek en de recente kritiek
op de manier waarop de Neder
landse GGZ omgaat met gedwon
gen opname, -medicatie en -ver
pleging.
GGZ Nederland maakte met 35 in
stellingen afspraken om het ge
bruik van de isoleercel jaarlijks
met tien procent terug te brengen.
Nederlanders en hun gsm zijn onafscheidelijk
40-plussers ergeren zich
meer aan uitgebreid mo
biel gebet in openbare
lim dan mensen
onder de 40.
86% vindt het ifXW
ongepast te bellen
tijdens een vrijpartij.NÜlP'
48% legt de telefoon
op zijn nachtkastje
2 belt wel j
eens op het toilet.
vindt het niet ge
past te bellen tijdens een
etentje buiten de deur.
is ook thuis mobiel
bereikbaar voor hun
minnaar, belt de
minnaar met de vaste lijn.
Mensen jonger dan 40
laten hun gsm twee keer
zo vaak in de wc vallen
als 40-plussers.
PZC Donja Odijk bron: KPN
De mobiele telefoon heeft een vaste plaats in ons leven verworven. Meer
dan de helft van alle Nederlanders is altijd en overal bereikbaar. De gsm
maakt nu ook furore als film- en fototoestel.
draagt de mobiel zegt niet zonder zet de mobiele
altijd bij zich. gsm te kunnen. telefoon nooit uit.
