Meningen
Waarde vwo-diploma
staat onder druk
Scholen kunnen
leerlingen matsen
Niet alle buren zijn aardig voor Servië
PZC Maandag 14 mei 2007 9
Scholieren klaar voor het examen van vorig jaar. Het is dit jaar voor het laatst dat ze examen 'oude stijl' kunnen
doen. foto Harmen de Jong/CPD
Nieuw examen leidt tot
grote verschillen, vreest
onderwijssocioloog.
door Laurens Kok en Carine Neefjes
DEN HAAG - Jasper Stooker vreest
dat hij er de komende dagen nog
flink aan moet trekken. De Bus-
sumse scholier begint woensdag
aan zijn eindexamen vwo en
knijpt hem: „Ik zie vooral op te
gen wiskunde A, want voor dat
vak sta ik onvoldoende."
Jasper heeft de pech dat ze op het
Vituscollege zeer streng zijn bij de
schoolonderzoeken. „Door die ten
tamens extra moeilijk te maken,
kan het centraal eindexamen al
leen maar meevallen, redeneert
men op het Vitus." Dat niet alle
scholen daar zo over denken, weet
Jasper al te goed. „Ik heb vrienden
op andere scholen. Van sommigen
weet ik dat ze tijdens de schoolon
derzoeken gematst zijn door hun
leraar. Oneerlijk." Jasper behoort
tot de laatsten die nog een 'exa
men oude stijl' doen. Vanaf vol
gend jaar gaat het examen op de
schop. Reden daarvoor is dat met
de invoering van de tweede fase in
1998, waarin scholieren in de bo
venbouw profielen kiezen, té gede
tailleerd is vastgelegd wat leerlin
gen allemaal voor het centrale
eindexamen moeten weten.
„Zo zijn er voor scheikunde maar
liefst 202 einddoelen. Daar worden
docenten gek van", weet Hetty
Mulder van de Stichting Leerplan
Ontwikkeling (SLO). Zij is als pro
grammamanager voortgezet onder
wijs druk bezig met de vernieu
wing van de examens. De belang
rijkste verandering die straks
wordt doorgevoerd is dat niet
meer alle lesstof tijdens het cen
traal schriftelijk eindexamen
wordt getoetst. Bij het vak geschie
denis is dat nog maar zestig pro
cent. Het overige deel toetsen scho
len zelf gedurende het schooljaar.
Juist hier wringt de schoen. Want
de schoolonderzoeken worden
nauwelijks gecontroleerd op hun
niveau. Dat is de verantwoordelijk
heid van de school zelf, vindt On
derwijsinspectie. Pas als de scores
voor schoolexamens en de centra
le eindtoets opmerkelijk ver uit el
kaar liggen, trekt de inspectie aan
de bel. En dan nog volgen er zel
den sancties.
„Scholen kunnen nu al sjoeme
len", zegt wiskunde docent Heiner
Wind van het Wessel Gansfort-col-
lege in Groningen. „Ik ben tijdens
de examens vaak corrector op an
dere scholen. Het komt voor dat
een leerling voor zijn schoolonder
zoek wiskunde gemiddeld een zes
staat en voor zijn eindexamen een
drie haalt. Dat verschil is wel erg
groot."
De ruimte om te sjoemelen wordt
door lichtere eindexamens straks
alleen maar groter, vrezen critici.
Onderwijssocioloog Dronkers pu
bliceerde vorig jaar cijfers waaruit
bleek dat leerlingen steeds slechter
scoren voor hun centraal schrifte
lijk, terwijl de schoolonderzoekre
sultaten gelijk blijven of zelfs stij
gen.
Hij vreest dat de scores straks nog
verder uit elkaar zullen lopen. Dat
is niet goed voor de kwaliteit van
het onderwijs want de waarde van
diploma's gaat daardoor verschil
len tussen scholen.
Nederlands eerste vak
Ruim 201.000 kandidaten
doen vanaf woensdag eindexa
men. Voor het vmbo zijn dat
115.000 leerlingen verdeeld
over vier leerwegen. Het havo
telt 50.500 kandidaten en het
vwo 35.000.
Zowel het eindexamen havo
als vwo begint woensdag met
het vak Nederlands. Het vmbo
hoeft pas volgende week maan
dag aan de slag.
Vmbo'ers horen vanaf woens
dag 13 juni de uitslag. Havis
ten en vwo'ers moeten een
dag langer wachten.
Het complete examenrooster
is te vinden op www.eindexa-
men.nl en op www.cito.nl
Scholieren hoeven
minder te weten voor
centraal eindexamen.
DEN HAAG - Het hoger onderwijs
vreest dat het niveau van toekom
stige eerstejaars studenten nog ver
der achteruit gaat.
Scholieren in het voortgezet onder
wijs hoeven vanaf komend school
jaar namelijk minder te weten
voor het centraal schriftelijk eind
examen, dat de helft van het eind
cijfer bepaalt.
Zowel universiteiten als hbo's zijn
sceptisch over deze aanpassing van
het examen. Straks leren scholie
ren uit havo-5 en vwo-6 nog maar
zestig procent van de totale lesstof
voor het eindexamen. Nu is dat
nog de volledige stof.
De schoolonderzoeken blijven wel
het gehele lesprogramma toetsen.
Dat de scores voor deze tentamens
doorgaans boven die voor het eind
examen liggen, is al langer punt
van discussie. Schoolonderzoeken
zouden te makkelijk zijn en som
mige leraren zouden leerlingen
matsen.
De Vereniging van Nederlandse
Universiteiten (VSNU) vreest voor
de waarde van het vwo-diploma.
„Die komt onder druk te staan", al
dus woordvoerder Jurjen van den
Bergh. Als na de eerste examens
'nieuwe stijl' blijkt dat het niveau
achteruit gaat, moet minister Plas-
terk van Onderwijs dit besluit te
rugdraaien, aldus de VSNU.
Ook de HBO-Raad vindt dat de
kwaliteit van de examens goed
moet worden bewaakt.
In de praktijk blijkt dat er veel pro
blemen zijn bij de overgang van
het voortgezet onderwijs naar het
hoger onderwijs. Vooral het ni-
Universiteiten vrezen voor de
waarde van het vwo-diploma als
scholieren minder examenstof
krijgen. Dan dreigt selectie aan
de poort, een toelatingsexamen.
veau van rekenen, Engels en de ne-
derlandse taal is onder de maat.
„Het diploma moet garant staan
voor kwaliteit. Anders dreigt het
gevaar van selectie aan de poort.
Studenten moeten dan toelatings
examen doen om op een universi
teit of hogeschool te komen. Dat is
een ongewenste ontwikkeling", al
dus woordvoerder Gijs van Dijk.
Op het niveau van de schoolonder
zoeken wordt nu nauwelijks toe
zicht gehouden.
Volgens de Onderwijsinspectie is
dat 'een verantwoordelijkheid van
de scholen zelf, aldus een woord
voerder.
De VO-raad, die de belangen van
vmbo, havo en vwo behartigt, is
sinds kort begonnen met de ont
wikkeling van kwaliteitsstandaar
den voor de tentamens. De raad
ontkent overigens dat de kwaliteit
van het voortgezet onderwijs
daalt.
De standaarden moeten eind 2007
klaar zijn.
De winnares van het Eurovisie Songfestival, Marija Serifovic. foto ANP
Theoriën over complot
van Oostbloklanden
worden weggewuifd.
door onze correspondente
Marloes de Koning
BELGRADO - In Servië is het win
nen van het Eurovisie Songfestival
uitbundig gevierd. Duizenden gin
gen met toeterende auto's, alcohol
en vuurwerk de straat op. De 'para
noïde' Nederlandse theorieën over
een samenspannend Oostblok
worden weggewuifd. „Marija is ge
woon goed." Servië, vroeger deel
van Joegoslavië, deed voor het
eerst mee als.zelfstandig land. Vo
rig jaar werd de 'statenunie' Ser-
vië-Montenegro nog gediskwalifi
ceerd omdat de landen ruzie kre
gen over de keuze voor een ge
meenschappelijke kandidaat. In
Belgrado gingen mensen de straat
op. Een maand later scheidde Mon
tenegro zich af Maar Montenegro
gaf Servië gisteravond wél twaalf
punten. Theorieën over Oost-Euro-
pese ruilhandel in stemmen en
door politieke solidariteit bepaald
stemgedrag gaan echter absoluut
niet op. 'Oost-Europa' is geen blok
en maar weinig landen hebben zo
weinig vrienden als Servië. Van de
buren Roemenië en Bulgarije
hoeft Servië het bijvoorbeeld al
niet te hebben. De Bulgaren gaven
de meeste punten aan Armenië,
Griekenland en Macedonië. Roe
menië stemde op Hongarije, Grie
kenland en Moldavië. Nederland
gaf de meeste punten aan Turkije,
Armenië en Servië. „We houden
van de cultuur in Turkije, Grieken
land en Servië en dan kiezen we
het beste van onze buren", zegt
Victor Rostov directeur van radio
'Freshéén van de grootste mu
ziekzenders in Bulgarije. „Het is
een kwestie van een gemeenschap
pelijke smaak." De westerse bele
ving van een Oostblok dat vriend
jespolitiek bedrijft, wuift hij weg:
„Bulgarije heeft meer gemeen met
Nederland dan met Georgië. We
zijn Europeser dan Servië en Roe
menië." Het songfestival is in
Oost-Europa een geweldige stap in
een muzikale carrière. Marija Seri
fovic is nu een nationale heldin.
Terwijl West-Europese landen
steeds vaker matige kandidaten
stuurden, werd Europa 'aange
vuld' met landen die stonden te
springen om mee te doen. Mee
doen aan Eurovisie betekent mee
doen aan de 'Europese Droom'
van welvaart en horen bij de Euro
pese familie. De landen die sinds
1989 mee mogen doen sturen het
beste wat ze hebben.
Ruim tien jaar na de bloedige oor
logen waarmee loegoslavië uiteen
viel, is muziek een van de weinige
dingen die de regio nog bindt. Ser
vië won óndanks de onderlinge
problemen en mede dankzij de
stemmen van de buurlanden Kroa
tië en Bosnië-Herzegovina.
De uitslag
Top Tien: 1Servië 2. Oekraïne
3. Rusland 4. Turkije 5. Bulga
rije 6. Wit-Rusland 7. Grieken
land 8. Armenië 9. Hongarije
10, Moldavië.
Edsilia Rombley werd donder
dag 21e van de 28 deelnemers
tijdens de halve finale. De eer
ste tien mochten naar de fina
le.
