'Euro zou voor ons zegen zijn'
Nipte zege
IJslandse
coalitie
Labour stijgt in peilingen na
aankondiging vertrek Tony Blair
Bekende Britten loven miljoenen
uit voor vondst ontvoerd kind
8 Maandag 14 mei 2007 PZC
Het gaat IJsland economisch voor de wind. Tijd om lid te worden van de EU, vindt een groot deel van de bevolking. foto GPD
IJslandse jongeren zien
hun land graag lid
worden van de Eu
door Windy Kester
REYKJAVIK - De hal van Universi
teit Reykjavik is behangen met aan
plakbiljetten van onderwijsinstel
lingen in Stockholm, Kopenhagen
en Oslo. De IJslandse universiteit
is Europees gezien met zijn tien
duizend studenten een kleintje en
veel jongeren gaan een tijdje naar
het buitenland. Het zijn dan ook
met name de jongeren die zeer po
sitief staan tegenover lidmaatschap
van de Europese Unie.
Meer dan de helft van hen - aldus
de meest recente opiniepeiling -
ziet onderhandelingen over toetre
ding wel zitten. Zo ook student be
drijfseconomie Larus Lüdviksson.
„Ik vind dat we het moeten over
wegen. De prijzen van levensmid
delen moeten omlaag en de EU is
beter voor de economie." De IJs
landse economie draait op volle
toeren. De banksector is geprivati
seerd en zakenlui trekken Europa
in om bedrijven over te nemen.
Op het eiland zelf stromen de bui
tenlandse investeringen binnen.
Maar er is ook inflatie, duizenden
vacatures kunnen niet worden ver
vuld en de waarde van de IJsland
se kroon schommelt sterk.
„De euro zou een zege zijn", denkt
Jón Steindór Valdimarsson van
het verbond voor IJslands indus
trie. „Die geeft stabiliteit en zeker
heid."
Onderzoek onder de leden van
zijn verbond wijst uit dat wat hen
betreft de Europese munt morgen
mag worden ingevoerd. De rest
van de bevolking is volgens peilin
gen meer verdeeld: 50 procent ziet
het als een optie, 38 procent is ne
gatief en de rest weet het niet.
Valdimarsson: „We kunnen ons
een lidmaatschap nu veroorloven."
IJslands welvaart is zichtbaar: in
de straten van Reykjavik rijden
grote auto's met vierwielaandrij-
ving en in de cafés en op de cam
pus koppelen studenten hun
iBook overal gratis aan het draadlo
ze internet. „Er is iets geks aan de
hand op IJsland. Terwijl het in de
meeste andere rijke landen vooral
de politieke elite is die de euro en
EU steunt, is op IJsland juist de ge
wone man positief over Europa",
zegt professor Baldur Thorhalls-
son.
Dat politici afkerig zijn van de EU
'Er is hier iets geks aan de
hand. Op IJsland is juist
de gewone man positief
over Europa'
komt volgens hem door de sterke
vis- en landbouwlobby. De helft
van de politici vertegenwoordigt
burgers uit de regio's waar vis de
belangrijkste bron van inkomsten
is. „Hun families werken in de vis-
sector. Als politicus zien ze het als
hun taak de visquota veilig te stel
len en de soevereiniteit niet op te
geven."
Thorhallssons Studiecentrum voor
Kleine Staten heeft onderzoek ge
daan naar de 'dwergen' binnen de
EU. Hij denkt dat noch de soeverei
niteit van IJsland, noch die van de
vissers gevaar loopt. „De kleine
EU-landen doen het prima, zeker
als ze een niche vinden. Kijk naar
Luxemburg en de banksector, Zwe
den en het milieu." IJsland zou
zich volgens hem als hoeder van
de visserij kunnen opwerpen.
„Alleen onwetenden geloven dat
we weer een kolonie worden",
zegt sociaal-democraat Agüst Óla-
fur Agustson. „Ik denk juist dat we
onze rechten binnen de Unie be
ter kunnen verdedigen, ook omdat
we al lid zijn van de Europese Eco
nomische Ruimte. Meer invloed,
binnen de. EU is de volgende
stap." Omdat zijn partij voorals
nog de enige is die er zo over
denkt is het onwaarschijnlijk dat
IJsland de komende regeringsperio
de met Brussel gaat praten.
Regering behoudt
kleinste meerderheid
in parlement.
REYKJAVIK - De centrum-rechtse re
geringscoalitie op IJsland heeft bij
de parlementsverkiezingen van za
terdag een krappe meerderheid be
haald. Nadat alle stemmen waren
geteld, kwamen de conservatieve
Onafhankelijkheidspartij van pre
mier Geir Haarde en de Vooruit
gangspartij samen op 3? van 63 ze
tels.
De nipte zege betekent niet auto
matisch dat de coalitie blijft zitten.
De Vooruitgangspartij verloor de
laatste jaren vooral aan populari
teit door de Amerikaanse invasie
in Irak te steunen. Onlangs zei de
premier eventueel met de sociaal
democraten in zee te willen. Ze
zijn het echter oneens over de in
ternationale koers. De sociaal-de
mocraten vinden dat het land lid
moet worden van de EU. De Onaf
hankelijkheidspartij is daar tegen.
Grote winnaar van de verkiezin
gen is de Links Groen Beweging.
Deze zag haar mandaat verdubbe
len en krijgt nu negen zetels. De
campagne van de afgelopen weken
draaide vooral om het milieu. Het
land heeft goedkope en duurzame
energiebronnen en bedrijven als
het Amerikaanse Alcoa en het Ca
nadese Alcan staan in de rij om
aluminimumsmelters in de fjor
den te bouwen. Veel IJslanders
zijn bang dat dit de natuur aantast
en dit verklaart volgens analisten
de steun voor de milieupartij.
IJsland
IJsland telt 305.000 inwoners,
van wie er ruim 116.000 in de
hoofdstad Reykjavik wonen.
Het is een democratische repu
bliek, lid van de Navo.
De van oorsprong Deens kolo
nie werd in 1944 definitief on
afhankelijk.
IJsland heeft van alle landen ter
wereld de langste democrati
sche traditie.
Visserij en de visverwerkende
industrie zijn een belangrijke
bron van inkomsten.
Bijna alle elektriciteit wordt
duurzaam geproduceerd door
waterkracht (80%)en geother
mische bronnen (19%). IJsland
heeft daardoor ook een ener-
gieslurpende aluminium- en
kunstmestfabrieken.
(bron: Statistics Iceland)
LONDEN - Britse zakenlieden en be
roemdheden hebben het tipgeld
voor de vondst van het meisje Ma
deleine McCann verhoogd naar
omgerekend 3,7 miljoen euro. On
der de geldschieters zijn Vir-
gin-baas Sir Richard Branson en
j de schrijfster van de Harry Pot-
ter-reeks J.K. Rowling.
Het meisje werd tien dagen gele
den ontvoerd uit een vakantieap-
1 partement aan de Portugese Algar-
I ve, waar ze met een broertje en
zusje sliep terwijl haar ouders vlak
bij uit eten waren. De politie ver
moedt dat het meisje is meegeno
men door drie mensen in een wit
busje en dat het gezin mogelijk al
dagen werd gevolgd, meldde The
Sunday Telegraph.
De ouders, die zaterdag in een Por
tugese kerk stilstonden bij de vier
de verjaardag van Madeleine, kre
gen ook een steunbetuiging van
de Britse kandidaat-premier Gor
don Brown. „Iedere ouder zal mee
leven met hen in deze moeilijke
tijd", zei Brown.
Britse Conservatieven
hebben nog voorsprong
van 4 procent.
LONDEN - De Britse sociaaldemo
cratische partij Labour profiteert
in de peilingen van het aangekon
digde vertrek van premier Tony
Blair. Labour kan volgens een pei
ling voor The Sunday Times reke
nen op de steun van 34 procent
van de kiezers, 3 procent meer dan
vorige maand. De Conservatieven
gaan nog altijd aan kop met 38 pro
cent van de kiezers achter zich.
Blair kondigde donderdag zijn ver
trek op 27 juni aan en wordt naar
alle waarschijnlijkheid opgevolgd
door de minister van Financiën
Gordon Brown. Die lanceerde in
zijn campagne voor het partijlei
derschap het plan om 100.000 mi
lieuvriendelijke woningen te bou
wen in vijf nieuwe woonkernen.
De huizen worden voorzien van
wind- en zonne-energie en stoten
geen broeikasgassen uit, waardoor
de bewoners geen milieubelasting
hoeven te betalen.
Labour onthult op 24 juni op een
speciale conferentie in Manchester
wie de nieuwe partijleider is. Kan
didaten kunnen zich volgens de
BBC tot donderdagmiddag aanmel
den.