SMS-verkeer
en
O
C2
Adverteren via
mobiel komt er aan
1 2 I Vrijdag 11 mei 2007 PZC
Mobiele
achtervolging
Politie en justitie maken dank
baar gebruik van de nieuwste
technieken op het gebied van
de mobiele telefoon. Veel mis
daden worden tegenwoordig
opgelost door de mogelijkheid een da
der via zijn mobiele telefoon op te spo
ren.
Maar de politie heeft de mobiele tele
foon ook bij de brave burger ontdekt.
Als middel om te helpen bij opsporing.
In diverse steden, Tilburg als eerste, is
een sms-alert of een sms-dienst be
dacht. Burgers die de politie willen hel
pen bij het opsporen van verdachten,
hebben zich vrijwillig aangemeld. Via
hun mobieltje krijgen ze sindsdien op
sporingsverzoeken van de politie. In
een wijk is bijvoorbeeld een autokraker
actief 'Wie heeft iets gezien wat ons
kan helpen bij de opsporing', luidt dan
de boodschap via sms van de politie.
Deze toepassing is vrijwillig. Van een
andere orde is het willekeurig rondstu
ren van sms'jes door de politie in grote
onderzoeken. Zo zijn in de moordzaak
van Louis Sévèke in Nijmegen alle men
sen die op het moment van de moord
aanwezig waren via een sms-bericht ge
vraagd informatie te geven. De politie
had alle actieve telefoongebruikers via
de provider opgespoord. En zo zijn tij
dens ernstige Feyenoord rellen in 2005
alle 17.000 mensen die in de buurt wa
ren van het stadion gesmst met de op
roep tot medewerking.
„In deze gevallen zeggen de meeste Ne
derlanders: 'Ok, geen probleem'. Maar
waar ligt de grens?", vraagt crimino-
U bent mogelijk gefcwge
in een moordzaak die
op 10 mei 2007
plaatsvond en nebt
zich misschien nog niet
gemeld. Kijk dasrom op
www.politie.nl/opsporing.
2 ABC
3^
4 gh,
5 JKL
8Tuv
0+t
Een mens laat steeds meer
sporen achter. De technologie
wordt steeds verfijnder,
waardoor iedereen bijna van
minuut tot minuut is te volgen.
Via camera's, internetgedrag,
maar bovenal door de mobiele
telefoon. „Met een mobieltje
ben je overal traceerbaar. De
vraag is, waar ligt de grens."
door Tanja Kits foto Phil Nijhuis
illustratie Graphic News
loog Henk Ferwerda zich af „Op zich
is er niets tegen om techniek in te zet
ten bij de opsporing. Je mobieltje is
toch een soort gps-systeem. Je bent
overal traceerbaar. Heel veel misdaad
wordt opgelost met informatie via mo
bieltjes."
Hoeveel misdaden er met behulp van
telecomgegevens worden opgelost en
hoe vaak de politie gebruik maakt van
de mogelijkheid, daarover zijn geen cij
fers openbaar. „Jammer", vindt Gert
Wabeke. Hij is manager Justitieel Aftap
pen en Monitoren bij KPN en beschikt
wel over de gegevens. „Het is zinvolle
informatie. Maar we mogen er niets
over zeggen. Pas in het najaar gaat de
minister van Jusitie er bij de kamerbe
handeling van de Telecomwet op in.
Misschien dat dan duidelijk wordt hoe
vaak de politie telecomgegevens bij ons
opvraagt."
De meest gevraagde informatie door
justitie aan een provider is: waar be
vond verdachte X zich op een bepaald
moment. Die data worden altijd ge
toetst. Niet alleen door de officier van
justitie of de rechtercommissaris die
het verzoek indienen, de providers heb
ben zelf ook een afdeling die de verzoe
ken toetst. „In principe moeten wij al
tijd meewerken aan dergelijke verzoe
ken. Daartoe zijn wij verplicht. Maar
wij zijn ook verplicht om op onze
beurt alle verzoeken te toetsen op recht
matigheid", aldus de KPN-manager.
De vraag waar de grens ligt bij de op
sporingsbevoegdheden van justitie en
bij het verspreiden van overheidsinfor
matie, lijkt moeilijk te beantwoorden.
Ook professor Jaap van den Herik (in
formatica), die zich met zijn vakgeno
ten diepgaand in de materie verdiept,
heeft geen pasklaar antwoord: „De
vraag waar de grens ligt, kan leiden tot
juridische fijnslijperij. Ik denk dat het
een glijdende schaal is. Je ziet dat het
begrip privacy steeds meer afbrokkelt.
Zeker als je ziet hoe mensen zich via in
ternet op allerlei manieren bekend ma
ken en daar geen problemen mee heb
ben. Kijk, bij een grote brand vindt nie
mand het erg om een sms te krijgen
met de mededeling naar binnen te
gaan en je ramen en deuren te sluiten.
Maar stel je voor, er ligt ergens een
brug uit. Wil je dat
ook weten? Als je de hele
dag overspoeld wordt met zoge
naamd nuttige berichten van de over
heid, dan is dat gewoon spam. Spam
via je mobieltje."
„Ik denk zeker dat er in de toekomst fil
ters komen. De overheid zal zichzelf be
perkingen opleggen en het middel al
leen bij grote calamiteiten gebruiken.
En er zal iets van 'profilering' komen.
Mensen die bijvoorbeeld wel verkeer
sinformatie willen ontvangen, maar
niet het weer, kunnen zelf een profiel
kiezen. Uiteindelijk zal het an-
ti-spambeleid het wel win
nen. Dus de angst dat we
straks overspoeld zullen wor
den met ongewenste sms'jes
is niet gegrond."
Wel zal volgens Van den
Herik de politie steeds meer
bevoegdheden krijgen: „Kijk
alleen maar naar de Verenig
de Staten. Daar mag.de poli
tie veel meer op het gebied
van opsporing en het ge
bruik van telecomgegevens.
Zij mogen veel verder gaan bij
het afluisteren en bij het opvra
gen van belgedrag. Justitie kan
daar zelfs creditcards van moge
lijk verdachte personen laten blokke
ren. De trend is dat wij in Europa toch
uiteindelijk ook die kant op gaan."
'Ha, weer een sms'. Bij het be
kende toontje zijn de meeste
mensen nog blij met een be
richtje op hun mobiele tele
foon. Maar dat kan in de
toekomst wel eens anders
worden als adverteerders
de mogelijkheid krijgen
sms-berichten te verstu
ren. Nu is dat nog niet
mogelijk, omdat de
wet het in Nederland
het verbiedt. „Maar
het komt er aan, dat is
wel zeker", voorspelt
André van Eisen van
Vodafone.
De telefoongigant
heeft in maart een
proef gestart, waarbij
twee specifieke groe
pen een telefoon
abonnement kregen
waarop geadver
teerd wordt. De ene
groep betreft apothe
kers. Zij kunnen via
Vodafone een aan
trekkelijk abonnement krijgen met uiter
aard een modern en gratis toestel en de
mogelijkheid tot internetten via het mo
bieltje. „Daartegenover staat dat ze adver
tenties via sms kunnen verwachten over
nieuwe medicijnen, plus specifieke infor
matie die voor hen als apothekers interes
sant is. Het is een proef die betaald wordt
door de adverteerders." De andere groep
betreft verzekeringsagenten. Zij kregen
ook een pakket aangeboden, speciaal op
hun beroepsgroep toegespitst.
„De volgende stap is natuurlijk de gewo
ne consument", weet Van Eisen. „Die wil
best advertenties ontvangen als daar iets
anders tegenover staat. Bijvoorbeeld goed
kopere tarieven of de mogelijkheid tot
mobiel internetten. Daar hebben we on
derzoek naar gedaan. Natuurlijk blijft pri
vacy bij ons hoog in het vaandel staan.
Het zal nooit zo zijn dat adverteerders on
beperkt via ons kunnen adverteren. De
ontvanger zal altijd ondubbelzinnig toe
stemming moeten hebben verleend tot
het ontvangen van reclame." Daarom zal
adverteren via cell broadcast er volgens
hem nooit komen. Juist omdat daar geen
expliciete toestemming voor is verleend
door de ontvanger.
Die toestemming
hebben mobiele tele
foongebruikers wel gegeven voor de infor
matie van hun provider. Wie net over de
grens is, krijgt van zijn provider een sms
over het beschikbare netwerk. „Voor dat
soort berichten heeft de ontvanger in
principe toestemming verleend bij de on
dertekening van het contract. Anders zou
den we ook geen sms kunnen versturen
als er bijvoorbeeld een voicemail is inge
sproken. Dus die instemming is er, ook al
is niet iedereen zich daarvan bewust. We
zijn heel spaarzaam met berichten, omdat
we weten dat niet iedereen ze op prijs
stelt."
Van Eisen verwacht dat als adverteren mo
gelijk wordt op de mobiele telefoon, er be
paalde advertentiegroepen zullen ont
staan. „Een vrouw wil wellicht andere ad
vertenties krijgen dan een man, een jonge
re weer andere dan een oudere. Zo zullen
er verschillende profielen ontstaan waar
uit je kunt kiezen. Het komt er aan. Wan
neer durf ik nog niet te voorspellen, maar
als Vodafone zijn we er volop mee bezig."
