W
'Wat ik doe in mijn werk, is de dood
aanpakken, blauwe plekken bezorgen'
Bart Chabot
v15
PZC Zaterdag 5 mei 2007
of een Nikon. Ik zeg, ik zou een Nikon
Géén idee!! Hoe lang die foto's
vu., in de ontwikkelaar moesten. Tja, een
minuutje of zes, dat is denk ik wel genoeg!
Ik heb in die tijd ook nog gewerkt op de
postkamer van de Rijks Psychologische
Dienst, de RPD, die test mensen die voor
een baan bij de overheid in aanmerking ko
men. Komt er 's ochtends een totaal ver
knipte figuur binnen, een man die ver
kleed ging als indiaan, met verentooi en al
les. Waarop ik zeg: Wat een merkwaardige
man. Buigt mijn baas zich naar me toe: 'Ik
werk hier al veertig jaar en ik kan je zeg
gen, er zitten hier meer gekken binnen
dan dat er buiten rondlopen'. Bleek die in
diaan één van de psychologen te zijn!
In die tijd leerde ik dus ook Herman
Brood kennen. Door de drank kan ik me
van die beginperiode maar weinig herinne
ren. Soms kwam ik na drie dagen thuis en
had dan géén idee waar we hadden uitge
hangen. Sinds 1989, toen ons eerste kind
werd geboren, dronk ik overdag natuurlijk
niet, maar 's avonds, of als ik van huis was,
ging het gewoon door.
Tot die ene dag. Ik lag twee dagen op bed.
Alcoholvergiftiging gooit je hele systeem
plat. Ik had geen hoofdpijn, was niet misse
lijk, maar ik kon nog geen duim bewegen
zonder dat ik helse pijnen leed.
Jolanda, mijn vrouw, stelde me voor de
keus. Ze zei: 'Ik hou teveel van je om jou
voor mijn ogen naar de verdommenis te
zien gaan, en ik wil óók niet dat mijn kin
deren een alcoholist als vader hebben'. Nu
drink ik alleen een glaasje champagne met
oud en nieuw, en dan val ik meteen om, ik
kan er niet meer tegen.
Ik ben 52, dus ik ben mijn energie sowieso
anders gaan gebruiken. Die energie blijft
tomeloos, maar ik kan niet meer dag en
nacht doorrausen. Ik ben wel nog steeds
weet je: ik hoef maar één stapje te doen en
het is einde verhaal. Zo heb ik ook extre
me hoogtevrees. Als ik op een hoog punt
sta, heb ik namelijk nog maar één ding in
mijn hoofd: ik wil naar beneden, naar be
neden! I
k stond een keer op de Notre Dame in Pa
rijs. Op dat dak werd ik dus ook overvallen
door dat gevoel. Die torens begonnen lang
zaam om me heen te slingeren. Toen ben
ik op mijn buik naar de trap bij de ingang
mijn eigen amfetaminefabriek. Ik ben geen
ADHD-er, ik heb gewoon heel erg het ge
voel dat ik haast heb. Tomeloze haast.
Ik weet namelijk niet of het me gegeven is
om alle dingen te doen die ik me heb voor
genomen in mijn leven. De meeste men
sen leven in het besef dat aan het eind van
de rit de dood wacht. Ik leef in het besef
dat de dood al voortdurend in mijn omge
ving aanwezig is, in afwachting om toe te
slaan.
De dood heeft ook een zekere aantrek
kingskracht. Als je op een perron staat,
teruggeschoven. Op een bergpad op Sicilië
boven de boomgrens heb ik het ook ge
had. Hoogtevrees, maar ook ruimteangst.
Gingen opeens al die planeten als een gek
om me heen draaien. Op een gegeven mo
ment lag ik in een berghut met het gevoel
dat de hele planeet in mijn rug drukte.
Toen ik een jaar of acht was ontdekte ik de
rock-'n-roll. Toen zag ik het al als een ma
nier om te ontsnappen aan al die verstik
kende regeltjes. Vrijheid. Dat werd mijn
ijkpunt. Al mijn helden gingen wel alle
maal binnen de kortste keren de pijp uit:
Elvis, Joplin, tot aan JefFBuckley toe.
Je wint het niet van de dood. De dood
wint altijd. Wat ik doe in mijn werk, is de
dood aanpakken, blauwe plekken bezor
gen, schade toebrengen. Dat kan ik doen
als schrijver. Op het moment dat ik van de
dood een karakter maak dat aanbelt aan je
voordeur of met je uit wandelen gaat, ie
mand die je tegenkomt op een berg in
Noorwegen, op dat moment sta je op voet
van gelijkheid. Dan wordt-ie namelijk net
zoals jij, een persoon van vlees en bloed. Ik
zeg dan tegen de dood: nee, we gaan niét
wandelen op het Scheveningse strand. We
doen het zoals ik wil.
Op papier, in de kunst, heb ik de mogelijk
heid om het initiatief te nemen in plaats
van gelaten af te wachten tot ik aan de
beurt ben.
Ik ben fan van het werk van Achterberg,
hij probeerde in zijn poëzie de gestorven
geliefde tot leven te wekken. Ik ga nog een
stap verder: ik probeer de dood zélf letsel
schade toe te brengen.
De biografie van Herman is als document
van al die levenslust en tomeloze daden
drang een overwinning op de dood. Dat
boek laat zien: het leven moet je aanvallen.
Niet gaan zitten afwachten. Zo'n instelling
brengt chaos, maar je maakt ook ontzet
tend veel mee. Je moet het leven bij de
strot grijpen."
Publiceerde tientallen boeken
en bundels, waaronder de bio
grafie over Herman Brood
1954 Geboren Den Haag
1974 Diploma Atheneum A
1977 Ontmoeting Herman
Brood
1981 Debuut op tv, de Nood
zaak van Voordracht, met Freek
de Jonge
1981 Debuut bij uitgeverij De
Bezige Bij met Popcorn (gedich
ten)
p-1987 huwelijk met Jolanda van
den Burg, waaruit vier zoons: Se-
bastiaan, Maurits, Storm en
Splinter
1989 Theaterprogramma met
Remco Campert en Jan Mulder
1992 Theaterprogramma met
Maarten Spanjer
p-1998 Theaterprogramma met
Jules Deelder en Herman Brood
2000 Theater met Jules Deelder
p- 2007 Dancing with the Stars,
RTL4.
