Dag muziekcassette, leve de
Verloren visje teruggevonden
24 Zaterdag 5 mei 2007 PZC
KOOP
door Wouter Klootwijk
Waar de ansjovisjes
zijn gebleven, u zal er
niet om wakker liggen
Het gebouw is er nog, maar de vis is weg. Er is een
broodfabriekje gevestigd in de oude inleggerij van an
sjovis in Monnickendam. Ooit kwam Monnickendam
om in ansjovis. Urk en Amsterdam ook, net als Stavoren. De
vis verdween. Er wordt nog ansjovis gevangen bij Bergen op
Zoom maar niet genoeg om een conservenfabriek op draaien
de te houden. De inleggerij uit Monnickendam verhuisde veer
tig jaar geleden naar Spanje. Daar krioelde het van de visjes.
Het Nederlandse bedrijf bestaat nu niet meer. Gezouten file-
tjes ansjovis uit een blikje of een potje zijn een wonder van
smaak en je kunt er de gekste dingen mee doen. Je komt er
niet zo maar op, maar probeer het en sta versteld. Wrijf een fi-
letje ansjovis fijn en meng het door een pondje rundergehakt.
Nee, dat is nou juist zo wonderlijk, de gehaktbal smaakt dan
niet naar vis, maar heeft iets geheimzinnigs en bijzonders ge
kregen. Zo kan het visje een tomatensaus voor de pasta betove
ren. Ook mensen die denken geen vis te lusten genieten er
van, als ze het maar niet weten.
Plotseling is de ansjovis verdwe
nen voor de west- en noordkust
van Spanje. Ik werk aan een tele
visieserie over vis. Een van de af
leveringen gaat over een kleine
tonijnensoort, bonito del norte
genoemd, die gevangen wordt voor de kust van Noord Spanje
in de Golf van Biskaje. In een conservenfabriek die de tonijn
inblikt, hoorde ik van de spookachtige verdwijning van de an
sjovis. Spaanse inblikkerijen halen de visjes nu van ver, onder
meer van voor de kust van Kroatië in de Middellandse Zee.
Die vis haalt het niet bij de kwaliteit van ansjovis uit de Atlan
tische Oceaan, zeggen Spaanse fabrikanten.
Ook op de jaarlijkse vishandelsbeurs in Brussel ontmoette ik
Spaanse ansjovismannen met de handen in het haar. Het zal
u, lezer in Nederland die niet dagelijks een blikje openmaakt,
betrekkelijk een rotzorg zijn dat Spanje de ansjovisjes kwijt is.
Waar ze zijn gebleven, u zal er niet om wakker liggen.
Maar toch, het blikje is terug in de belangstelling. Vorige
maand maakte het Nederlands Visbureau cijfers bekend over
de verkopen van vis. Elk jaar opnieuw wordt meer zalm gege
ten. Vers en gerookt. En elk jaar opnieuw is er lichte daling in
de afzet van visconserven. Tot vorig jaar.
Verrassend - niemand had het zien aankomen - zijn we op
eens weer meer blikjes en potjes vis gaan kopen. Het lijkt op
nieuw ontdekt. De blikjes sardines vliegen de winkel uit. Ik
had op deze plek al eens gewezen op het goedkope mooie
blauwe blikje van Tan Tan uit Marokko die Plusmarkt ver
koopt. Superieure sardines. Dankbare brieven van lezers die
de 'ouderwetse' sardines teruggevonden hadden. Een lezeres
die buiten woont gaat een keer in de maand voor de blauwe
blikjes naar de grote stad, schreef ze.
In Scandinavische landen worden de meest fantastische vispro
ducten in blik, in potjes en in tubes gemaakt. Ik vond in Noor
wegen in een supermarkt blikjes met een pasta van krab, zo
smakelijk dat ik zou willen dat een viskoopman ze naar hier
haalt. Er is verschil met de conserven uit Zuid-Europa. Geen
ansjovis in Scandinavië. O nee? In Zweden heeft elke super
markt blikken ansjovis op het schap uit eigen land. De Span
jaarden zouden er van opkijken. Ansjovis komt niet voor in de
zee langs Zweden. Waar halen de Zweden dan die ansjovis
vandaan? Nergens vandaan. Ze vangen sprotjes, doen ze met
zout en suiker (bah) in blik, en zetten er pontificaal ansjovis
op. Kleine lettertjes: Ansjovis, gemaakt van sprot.
Een idee voor de Spanjaarden? Ik weet iets beters. De echte
ansjovis is net teruggevonden. Spaanse conservenfabrikanten
zouden kunnen verhuizen. Naar Monnickendam bijvoorbeeld
of Harlingen. De ansjovis zwemt in de Noordzee. Met zoveel
dat je ze langs je benen voelt kriebelen in de branding.
Smakelij
ke ansjo
visjes uit
blik.
foto GPO
Cassettebandje, beeldbuis en videorecorder blazen de
aftocht. HD-ready tv's, harde schijven, Bluetooth, usb en
WiFi rukken verder op. De laatste trends in elektronicaland.
door Maarten van de Rakt
Maf is dat. Iedereen
koopt een platte tv
en is meteen klaar
om hdtv-uitzendin-
gen te bekijken. Want de meeste
platte tv's zijn HD-ready, zoals dat
heet. HD staat voor high defini
tion: meer beeldpuntjes maken be
ter beeld mogelijk. Alleen, er zijn
amper HD-uitzendingen.
In Nederland zenden National
Geographic en Discovery uit in
HD. Sony-baas Dennis Hardholt
verwacht pas over een jaar of vijf
HD-uitzendingen op Nederland 1,
2 of 3, want dat vergt flinke investe
ringen voor producenten, omroe
pen en kabelbedrijven.
Ondertussen kunnen we die
mooie tv voeden met bluray discs
(de opvolger van de dvd), waar
voor we een speciale speler of een
Playstation 3 moeten kopen. Of
met videocamera's. Samsung haalt
een truc uit. De nieuwste homeci-
nemaset heeft een zogeheten Fa-
roudja-chip, die het beeld van
dvd's opkrikt tot HD-kwaliteit.
De platte tv raakt aardig ingebur
gerd. In één op de vier huishou
dens staat er eentje. Vorig jaar gin
gen er 800.000 over de toonbank.
Dit jaar komen er 1,2 miljoen bij.
„Eind 2008 heeft half Nederland
er eentje" verwacht Hardholt.
Daarbij is de trend duidelijk: grote
re beeldmaten van tachtig centime
ter en meer.
De fabrikanten sloven zich uit om
nog beter beeld te produceren,
want HD staat wel voor een slordi
ge zes miljoen beeldpuntjes maar
niet voor beeldkwaliteit. Perfect
Pixel HD Engine heet bijvoorbeeld
de volgende generatie beeldverbe
teringstechniek van Philips. Bij
Samsung hebben ze het over Ultra
Filter Bright en Movie Mode.
De nieuwe videorecorder is tegen
woordig een hardeschijfrecorder.
De hardeschijfrecorder duikt ook
vaker op in homecinema-sets. Om
het ding nog aantrekkelijker te ma
ken, kun je er ook foto's en mu
ziek op vastleggen. Een trend in
deze sets is surround van voren -
dus geen luidsprekers achter. Plus:
een harde schijf.
Ook de microhifisetjes groeien
weer, in aantallen en in waarde.
Harman Kardon maakt
luidspekers en de subwoofer
transparant.
Een geblingde
Motorola.
door Maarten van de Rakt
foto's GPD
Tussen namen als Arm
ani, Boss en Oger
prijkt in de P.C. Hooft-
straat in Amsterdam
sinds enige tijd de win
kel Boutique. De nieuweling
heeft niks met mode te maken,
maar alles met elektronica. Lüxe
elektronica, wel te verstaan, ge
heel in de stijl van de P.C. Hooft.
Geen jurkjes of schoenen, maar
iPods met Swarovski-kristallen,
laptops met kunstwerken en een
massief gouden usb-stick die
2999 euro moet kosten. Welke
gek telt dat bedrag ervoor neer?
Volgens Roland van Kampen
van Boutique is er wel degelijk
een markt voor luxe elektronica.
„Op de P.C. Hooft komt een in
ternationaal publiek af goed
voor 40 procent van de verko
pen", zegt Van Kampen. „Draag
krachtige buitenlanders kunnen
heel extreem zijn in hun koopge
drag."
Boutique stalt de nieuwste snuf
jes uit. Driedimensionale tv bij
voorbeeld is er te zien. Het be
roemde audiomerk Harman Kar
don toont zijn eerste platte tv's,
die naar eigen smaak te omlijs
ten zijn met goud, kristalletjes of
wat dan ook. We treffen er de
Gravel in Pocket van Commodo
re aan, een schermpje dat mid
dels een draadloze WiFi-verbin-
ding onder meer films van inter
net vertoont.
Prominent hangt daar de iRock,
een bedenksel van Boutique.
Het is een elektrische gitaar met
De laptop krijgt met een kunst
werk een persoonlijke 'touch'.
een uitsparing om een iPod in te
steken. Zo kun je meespelen
met favoriete nummers. Ook de
PlayStation 3 kan niet ontbre
ken. Digitale fotolijstjes ontbre-
ln de P.C. Hooftstraat in
Amsterdam houden ze
van glamour en glitter. Het is
de straat van dure
maatpakken, bovenmodale
cabrio's en zongebruinde
klanten. Een zaak in luxe
elektronica was er nog niet.
Boutique vult die leemte.