Het is nooit te laat om
een hand uit te steken
BESTEVAER Eisenga
KRAS.NL
Theaterproductiehuis Zeelandia speelt
Hof wil psychiaters horen over
moordzaak schoonmoeder Sas
r
pzc Vrijdag 4 mei 2007 I 31
Dr. Barbara Oomen ih
Middelburg over de
kunst van verzoening.
door Jan van Damme
middelburg - We gedenken, we
herdenken. Twee minuten stilte,
er wordt zelfs reclame voor ge
maakt. De gedachten gaan niet al
leen meer uit naar de slachtoffers
van die laatste grote wereldbrand.
We denken ook aan de mensen
die sinds 1945 bij schendingen van
mensenrechten zijn omgekomen.
Even stilstaan, dat is verwerken,
het verleden een plaats proberen
te geven. Dat gebeurt op kleine
schaal, met het terugdenken aan fa
milie, vrienden. Ook op nationaal
en internationaal niveau wordt ge
probeerd oorlogen en conflicten
tot te bevatten proporties terug te
brenegen. Hoe erg de gewelddadig
heden ook zijn geweest. Na de
Tweede Wereldoorlog stonden in
Neurenberg de nazi-kopstukken te
recht. Frankrijk, Engeland, Ameri
ka en Rusland waren de aankla
gers.
,„Je kunt dat zien als een vorm
van overwinnaarsrechtspraak",
zegt Barbara Oomen. Zij is sinds
september vorig jaar universitair
hoofddocent rechten aan de Roose
velt Academy in Middelburg. Van
daag spreekt zij in Utrecht op een
conferentie, die wordt gehouden
in het kader van de themaweek
'Kunst van Verzoening'. Met haar
studenten in Middelburg heeft ze
zich ook over dat verzoenings
thema gebogen.
Sinds Neurenberg in 1946 is er
veel veranderd. De recente berech
ting en executie van Saddam Hus
sein is in dat opzicht een uitzonde
ring. Tegenwoordig is de bestraf
fing van schuldigen slechts één on
derdeel van het proces. Waarheid
en verzoening worden met vergel
ding als drie essentiële componen
ten gezien. Barbara Oomen was
tussen 1996 en 2001 meerdere ke
ren in Zuid-Afrika, waar de waar
heids- en verzoeningscommissie
het apartheidsverleden een plaats
moest geven. „Het waren bijna reli
gieuze bijeenkomsten", zegt ze.
„Zeker als bisschop Desmond Tu
tu erbij was en een kaarsje aan
stak." Tijdens die sessies stond de
verzoening voorop, met het oog
op de toekomst die de partijen
toch weer samen zou brengen.
'Hoe lang hebben wij niet
gepolariseerd ten opzichte
van de Duitsers?'
Barbara Oomen: „Zuid-Afrika
heeft de waarheidscommissie als
een succesnummer geëxporteerd.
Toch zag je juist daar dat er voor
waarden moeten worden gesteld
aan verzoening. Het was goed dat
al die moeders hun verhalen over
vaak gruwelijk vermoorde zonen
konden vertellen. Zo kon het apart
heidsverleden niet meer worden
ontkend. Het nadeel was, dat die
moeders met hun zonen ook hun
inkomen kwijt waren. Dat daar
niets aan werd gedaan was frustre
rend. Onderdeel van de verzoe
ning zou dus moeten zijn dat
slachtoffers herstelbetalingen krij
gen."
Ook in landen als Oeganda en
Rwanda wordt geprobeerd met lo
kale rechtspraak de samenleving
weer op de rails te krijgen. Tegelij
kertijd wordt internationale straf
rechtspraak steeds belangrijker, zo
als in het Internationaal Strafhof
en het Joegoslavië-tribunaal in
Den Haag.
Nederland is na de Tweede We
reldoorlog vrij snel overgegaan tot
de orde van de dag. Met het gevolg
dat er nog steeds mensen zijn die
de oorlog niet helemaal hebben
verwerkt. Je zag het onlangs met
de troostmeisjes", zegt Barbara
Oomen. „De ontkenning van de Ja
panse premier had een enorm ef
fect. En dat zestig jaar na dato."
Wat verzoening betreft kan Neder
land nog iets Teren van een land
als Rwanda, waar nu via gacaca's -
letterlijk: rechtbanken in het gras -
daders en slachtoffers elkaar in de
ogen zien. Oomen: „Hoe lang heb
ben wij niet gepolariseerd ten op
zichte van de Duitsers? Als je het
verleden niet goed aan de orde
stelt, blijft het wringen. Zoals in
Cambodja, het land van Pol Pot,
waar nu relatief veel huiselijk ge
weld is. Het is nooit te laat om een
hand uit te steken. Kijk maar naar
het slavernijmonument op de Ba
lans in Middelburg."
EEN KAMEROPERA OVER MICHIEL DE RUYTER
TE ZIEN IN THEATERZALEN EN DORPSHUIZEN
IN HEEL ZEELAND VAN 20 MEI T/M 8 JULI
SPEELLOCATIES SCHOUWEN-DUIVELAND zo 20 en di 22 mei
Brouwershaven (try-out) wo 23 mei Brouwershaven (première)
di 26 juni Zierikzee ZEEUWS-VLAANDEREN za 26 mei Sas van Gent
za 9 juni Groede di 19 juni Aardenburg wo 20 juni Clinge vr 29
juni Terneuzen DE BEVELANDEN di 29 en wo 30 mei Goes vr 8 juni
Kapelle wo 13 juni Kwadendamme wo 27 juni 's Heer Arendskerke
do 28 juni Kamperland za 30 juni Kruiningen WALCHEREN do
31 mei Veere vr 1 juni Middelburg do 5, vr 6, za 7 en zo 8 juli
Vlissingen THOLEN di 12 juni Stavenisse do 21 juni Sint Philipsland
info kaarten zie www.theaterzeelandia.nl of bel 0900 33 000 33 <o.45 p/g)
F NDS 1
jmatourkunsi Provincie Zeeland
Zeelandia is organisator van
Zeeland Nazomerfestival
door Niels Juist
den haag - Het gerechtshof in
Den Haag wil de psychiaters ho
ren die hebben gerapporteerd over
de 46-jarige man die in Sas van
Gent zijn schoonmoeder dood
schoot en haar kleinzoon aan zijn
arm verwondde. Dat bleek giste
ren toen de strafzaak in hoger be
roep werd behandeld.
De verdachte werd vorig jaar door
de rechtbank in Middelburg ver
oordeeld tot vijftien jaar gevange
nisstraf maar het Openbaar Minis
terie (OM) ging in hoger beroep.
De officier van justitie vond dat de
man levenslang opgesloten moest
worden. Voordat het hof verder
gaat met de strafzaak wil het dui
delijkheid krijgen over de geestes
toestand van de verdachte. De psy
chiaters die hem onderzochten
spreken elkaar tegen over de toere
keningsvatbaarheid van de man.
De verdachte vermoordde zijn
schoonmoeder op 15 september
2005 in haar eigen huis. Het dra
ma was het gevolg van huwelijkpe
rikelen. De man verdacht zijn
schoonmoeder ervan de kwade ge
nius te zijn achter de scheiding tus
sen hem en zijn echtgenote. Hij
verwondde ook een destijds 18-ja-
rige kleinzoon van zijn schoon
moeder. Nadat hij het huis was
ninnengegaan, schoot hij zijn
schoonmoeder dood. Zijn echtge
note was het huis al ontvlucht.
Wanneer de strafzaak wordt voort
gezet, is nog niet bekend.
TOPAANBIEDING! 4-sterren hotel inclusief ontbijt, diner huurauto!
110.000 VAKANTIEWONINGEN, boek ONLINE voor de LAAGSTE PRIJS!
waarom zou je verder zoeken DOCK Online of bel 0900 - 9697
Spanje-liefhebbers opgelet! KRAS heeft nu
wel een heel spectaculair geprijsde fly-drive
ingekocht! U boekt deze 8-daagse reis met ver
blijf in een luxe 4-sterren hotel al v.a. slechts
525! En bij deze spotprijs is het volgende
allemaal inbegrepen: de vliegreis, 7 x 24 uur
autohuur, 7 nachten verblijf in het luxe 4-ster
ren Gran Hotel Costa del Sol, het ontbijt- én het
dinerbuffet, luchthavenbelastingen én de reser-
veringskosten! Kortom, een buitenkansje dat u
niet mag laten lopen! Maar wees er snel bij,
want voor deze complete fly-drive verwachten
we een enorme stormloop en vol vol!
DIT MAG U ZEKER NIET MISSEN...
Tijdens deze reis kunt u prima dagtochten
maken. Bezoek bijvoorbeeld de stad Sevilla
met het prachtige paleis Alcazar en de Santa
Maria kathedraal,één van de grootste kerken ter
wereld. U kunt uiteraard ook een bezoek bren
gen aan Ronda, Cadiz en Córdoba, ooit de
grootste stad van Europa. Bezienswaardig zijn
hier o.a. de moskee de Mezquita, de tuinen van
het Alcazar en de oude joodse wijk met de syna
goge. De voormalige koningsstad Granada
staat bekend om het beroemde Alhambra met
het Alcazaba en het Alcazar.
GRAN HOTEL COSTA DEL SOL****
Dit luxe 4-sterren hotel, dat recentelijk geopend
is, ligt direct aan het strand en het hotel beschikt
o.a. over een restaurant, 2 bars, animatiepro
gramma en een buitenzwembad.
INCLUSIEF: vliegreis Amsterdam-Malaga, 7 x
24 uur autohuur Cat. A of E (afhankelijk van de
bezetting), CDW, persoonlijke inzittende ver
zekering (PAI), wegenkaart, 7 nachten verblijf
in het luxe 4-sterren Gran Hotel Costa del Sol,
ontbijt- én dinerbuffet, luchthavenbelastingen
én de reserveringskosten.
Vertrekdata: di. en do. van 31/5 t/m 23/10
Mei v.a. €525 Augustus v.a. €575
Juni v.a. 529 September v.a.529
Juli v.a. €579 Oktober v.a. €549
Toeslagen: brandstof, afkoop eigen risico en
deposit voor een volle tank. Prijzen zijn per
persoon, o.b.v. bezetting van 4 personen.
Vertrek do. vanaf Amsterdam (Martinair):
Reisnr. EZ 24.168, zie www.kras.nl/24168
Vertrek di. vanaf Amsterdam, Rotterdam
of Eindhoven (transavia.com):
Reisnr. EZ 24.167, zie www.kras.nl/24167
Noot: Creditcard verplicht (voor autohuur).
Super
voordelig!