Schrij
ven is voor mi
De donkere kant van Spider-Man wordt wat veel
36 Donderdag 3 mei 2007 PZC
JAN HUT
VRAGEN AAN
De Koninklijke Oratorium Vereniging Tot
Oefening en Uitspanning brengt morgen
met het Zeeuws Orkest Ein deutsches Re
quiem van Brahms, lan Hut is koordirigent.
Naam: Jan Hut
Leeftijd: 54 jaar
Woonplaats: Kloetinge
Beroep: Regiodirecteur Muziekschool Goes en
dirigent
door Ali Pankow
Bent u de initiatiefnemer van deze traditie van een requiem op de herden
kingsavond?
„Ja, in overleg met het bestuur van dit koor, waar ik sinds 1997 dirigent
van ben. In die tijd werd elk jaar op meerdere plaatsen de Johannes Pass
ion gezongen. Te veel van hetzelfde, vond ook het toenmalig College
van Adviseurs, voorloper van de huidige Raad voor de Cultuur. Daarom
hebben we besloten dat om de twee jaar te gaan doen in afwisseling
met de Oratoriumvereniging Middelburg. Wij kwamen toen tot het be
sluit in de oneven jaren dit requiem van Johannes Brahms uit te voe
ren."
Ein deutsches Requiem lijkt het meest passende muziekstuk op de avond van
de dodenherdenking?
„Dat klopt helemaal. In tegenstelling tot de requiems in het Latijn in de
katholieke traditie, die specifiek zijn bedoeld als mis voor de gestorve
nen, biedt dit werk van Brahms vooral troost voor de overlevenden. Dit
requiem is opgebouwd uit zeven delen, waarbij de delen twee en zes
met elkaar verwant zijn, evenals drie en vijf, terwijl deel vier een scha
kelmoment biedt met Wie lieblich sind deine Wohnungen. Brahms heeft
zich gebaseerd op teksten zowel uit het Oude als het Nieuwe Testament.
Je hoeft echter niet per se gelovig te zijn om de schoonheid van dit re
quiem te kunnen ervaren."
Biedt dit concert op een beladen avond als 4 mei het publiek ook werkelijk
troost?
„Ik kan natuurlijk niets zeggen over de individuele beleving van de be
zoekers, maar op grond van mijn eigen ervaringen moet ik constateren
dat er inderdaad iets met je gebeurt. Bij mij roept het al dirigerende in
elk geval steeds weer emoties op.
Ik kan niet aangeven of dit nu het opus magnum van Johannes Brahms
is, bovendien is zo'n begrip maar betrekkelijk, maar het is wel heel sterk
en de componist zoekt er duidelijk de grenzen mee op."
Voldoet de bezetting van deze Koninklijke Oratorium Vereniging voor de uit
voering van Ein deutsches Requiem?
„Voldoende bezetting dient altijd het uitgangspunt te zijn voor een der
gelijk optreden, ook in deze week waarin enkele koorleden met vakantie
zijn. We hebben gezien de eisen aan Ein deutsches requiem tijdelijk ver
sterking van twee bassen, twee tenoren en twee sopranen. Zes gastzan-
gers op een totaal van tachtig vaste leden valt dus nogal mee. Overigens
zijn bij dit requiem de eisen vooral aan de tenoren en aan de sopranen
zeer hoog."
Hoe verloopt de samenwerking met het Zeeuws Orkest?
„Die is heel plezierig. In 1991 al was ik dirigent van het Philharmonisch
koor dat met regelmaat samenwerkte met het Zeeuws Orkest. We zijn
vorige week zaterdag voor het eerst bijeen geweest voor een repetitie.
Dat doen we vandaag nog een keer en morgenmiddag rest ons nog een
technische doorloop. De meeste musici van het Zeeuws Orkest zijn pro
fessionals en wij zijn goed voorbereid, dus kunnen zaken snel tot één
geheel worden samengevoegd."
Ein deutsches Requiem van Brahms, Kon. Oratorium Vereniging 'Tot Oefening en Uit
spanning' met het Zeeuws Orkest, Grote Kerk Veere, vrijdag 4 mei, aanvang 20.45 uur.
Auteur Abdelkader Benali is
dit jaar de drager van De
Zeeuwse Maand van de
Vrijheid (5 t/m 25 mei). In
opdracht van het Centrum
voor Ontwikkelings
samenwerking Zeeland
schreef hij de novelle Een
oom uit Kasjmir. Hij maakt
een uitgebreide tournee door
de provincie.
door Jan van Damme
In Een oom uit Kasjmir vertelt
Benali het verhaal van Radar,
een dertienjarige jongen die
door een val van het klimrek
in coma raakt. Als hij twee we
ken later bij zijn positieven komt, is
het niet gemakkelijk om de draad
weer op te pakken. Een oom, een
broer van zijn vader, probeert hem
weer het leven te laten omarmen.
Aan de hand van uit zijn novelle ge
lichte woorden, zinnen en passages
vertelt Abdelkader Benali over leven
en schrijven.
Ze maakte zichzelf klein alsof ze een
punt wilde worden, (pag.s)
„Die zin slaat op de moeder, die pro
beert het verdriet over haar in coma
geraakte zoon te verwerken. Ik heb
een deel van het verhaal twee jaar
geleden geschreven, als beginnetje
van iets groters. Je zoekt dan naar
beelden, om iets uit te drukken. Bij
de hier geselecteerde zin voelde ik
spanning: hé, dit is een verhaal dat
zichzelf kan vertellen. )e zoekt al
schrijvend toch naar een bevestiging
van je verhaal."
Nadat Radar op dertienjarige leeftijd
uit een coma van twee weken was ont
waakt, vroeg hij zich af of een omelet
nog dezelfde smaak zou hebben.
(m-7)
„Dit is de allereerste zin die ik heb
opgeschreven van het verhaal. Later
heb ik hem verplaatst. Ik vroeg me
af: wat is de eerste gedachte, als je
uit eefi coma ontwaakt? Het moest
niet iets verhevens zijn. Als kind
ben ik een paar keer ziek geweest. Ie
merkte dan dat alle smaak ver
dween. Ik had het idee dat een ge
bakken ei gezond kon zijn, ik vroeg
mijn moeder een omeletje. Het
smaakte helemaal nergens naar. De
smeuïge smaak van het gebakken ei
was helemaal verdwenen. Om bang
van te worden. Zo zie je, dit verhaal
gaat over Radar, maar het gaat ook
over mijn jeugd."
Een awater van goede smaak. (pag. g)
„Ik groeide op in Rotterdam. Soms
kwam er een oom op bezoek, die
echt een awater van goede smaak
was. Als hij bij ons was stond er in
de badkamer een flesje eau de colog
ne en een scheerkwast. De oom was
in zaken gegaan, verder niet zo bij
zonder. In het boek fantaseer ik ver
der waar zijn levensverhaal stopt.
Aroma's maken de sfeer, zij houden
de lezer bij de les."
'Toe dan, leven, haal me op!'fluisterde
hij en viel daarna in slaap. (pag. 10)
„Radar voelt een druk om iets te
gaan doen. Het leven gaat niet van
zelf, je moet het verdienen.
Ik identificeer me heel erg met Ra
dar. Een oom - een andere dan die
ik eerder noemde - nam me mee
naar een bruin café in Rotterdam.
Hij bestelde als moslim een biertje,
hij lachte, dat was alles. Ik was een
jaar of twaalf en dat cafébezoekje
heeft een enorme indruk op me ge
maakt. Het gesprek dat nu in het
boek staat had ik zelf kunnen voe
ren. Ik maak het verhaal van toen af
Een schrijver voltooit het verhaal
van het leven, verhalen die in het
echt niet afzijn. )a, ik heb het druk,
ik moet nog heel veel verhalen van
een slot voorzien."
Sinds zijn ontwaken leek het leven een
uitdijend palindroom... (pag. u)
„Zo'n woord... Toen ik twaalf was
las ik altijd in het Guinness Book of
Records. Daarin stond een sectie, he
lemaal gewijd aan de langste palin
droom. Dat soort dingen wilde ik
weten, woorden die je zowel van
links naar rechts als van rechts naar
links kon lezen."
'Hij was altijd een dromer geweest, ie
mand die er naar verlangde geen vaste
woon- of verblijfplaats te hebben.'
„Een schrijver heeft geen vaste
woon- of verblijfplaats. Mijn werk is
mijn huis, dat besef wordt bij mij
steeds dieper. Alle discussies over de
multiculturele samenleving, nationa
liteiten, paspoorten. Ik voel me pri
ma thuis in Nederland, maar aan de
werkelijkheid zitten veel meer rafel
randen dan je volgens die platte,
eendimensionale discussies zou den
ken. Schrijven is voor mij ook een
vlucht; een heel mooie vlucht, dat
moet gezegd. Er zit een ethisch
aspect aan. Je moet de mens zien in
al zijn complexiteit, met al zijn klei
ne en grote pekelzonden. Met schrij
ven kan ik dat. Ik ben een Neder
landstalige schrijver. Geen Neder
landse schrijver, geen Marokkaanse
Abdelkader Benali: „Een schrijver voltoc
Het is allemaal een beetje véél in
Spider-Man 3. Drie nogal uiteenlo
pende schurken die tegelijkertijd
bestreden moeten worden, een ha
perende liefdesrelatie, een ernstige
persoonlijkheidscrisis en een dode
lijke vete met een goede vriend.
Een gewoon mens zou van min
der depressief worden. Maar Peter
Parker (Tobey Maguire) is Spi
der-Man. Hij redt het natuurlijk, al
wekt hij af en toe de indruk dat hij
ook niet helemaal weet met welk
probleem hij bezig is.
Maar wat zou het? Spider-Man 3 is
het ambitieuze sluitstuk van een
trilogie en het succes van de film
staat bij voorbaat vast. Spider-Man
1 en 2 hebben samen wereldwijd
1,1 miljard euro opgebracht. Gerug
gensteund door een budget van
SPIDER-MAN 3
Film. Regie: Sam Raimi. Met:
Tobey Maguire. Te zien in
Vlissingen.
door Hetty van Rooij
180 miljoen euro trekt schrijver en
regisseur Sam Raimi voor deel 3 al
le registers open, en het resultaat
oogt absoluut spectaculair. Maar
Raimi houdt tegelijkertijd vast aan
de troeven die van zijn vorige
twee films een succes maakten. De
verlegen Peter Parker die achter
Spider-Man schuilgaat is door
gaans geloofwaardig en herken
baar. Raimi vindt opnieuw het
evenwicht tussen de alledaagse pe
rikelen van een nerd en de kosmi
sche avonturen van een Super
held. Spider-Man 3 is het sluitstuk
van een trilogie en begint zo onge
veer waar de tweede episode ein
digde. Spider-Man is uitgegroeid
tot een alom bejubelde kruising
tussen de wijkagent van New York
en een toeristische attractie. Peter
Parker is inmiddels zó ingenomen
met zichzelf dat hij besluit zijn
vriendin Mary Jane ten huwelijk
te vragen. Het gevaar loert in de
vorm van een smerig zwart goedje
van ergens uit de ruimte, dat zich
zelf vastplakt onder Peters brom
mertje en het roodblauwe pak van
Spider-Man zwart kleurt. Peter Par
ker ontdekt dat de donkere versie
van Spider-Man beschikt over on
gekende krachten, maar het zwar
te pak brengt ook duistere kanten
naar boven, zowel van Spider-Man
als van Peter zelf. Overigens blijkt
Peter op zijn slechtst, getooid met
zwarte eyeliner en een maf
fia-spuuglok, nog altijd braver dan
de eerste de beste hangjongere. Hij
is onbeleefd tegen zijn huisbaas en
zet nog even zijn vriendin voor
gek in een nachtclub voordat hij er
achter komt dat hij zich echt zo
snel mogelijk van de zwarte troep
moet ontdoen. Het goedje hecht
zich vervolgens aan fotograaf Ed
die, de concurrent van Peter en zo
ontstaat de zwarte schurk Venom.
Regisseur Raimi gaat er gemakshal
ve van uit dat iedereen die voor
Spider-man 3 de bioscoop betreedt,
op de hoogte is van de gecompli
ceerde voorgeschiedenis van de
held, want daar besteedt hij geen
kostbare minuten aan. En waarom
zou hij ook? In de wereld van Spi
der-Man is het logisch dat Peters
beste vriend Harry na de dood
van zijn vader zint op wraak en
verandert in de slechterik Green
Goblin jr.
Het is logisch dat een getormen
teerde gevangenisboef verandert
in de klassieke stripschurk
Sandman, die opgetrokken is uit
zand en op ieder moment van
vorm en substantie kan verande
ren. Voor het grote slotgevecht tus
sen de vier bovenmaatse superwe
zens gebruikt Raimi alle middelen
die hij voorhanden heeft. Overda
dig gemoraliseer wordt hem daar
bij vergeven.
