Geld en werk
Economie groeit en
(Ax
'yrè
6e
ee^ «eY^
I
Je salaris naar de deurwaarder
Dag van de Arbeid
x\\
fa*
1 6 Dinsdag 1 mei 2007 PZC
door Bram Versteeve
Welvaart ontstaat niet
door doorwerken tot
je er bij neervalt
Er zijn maar weinig landen in de wereld waar 1 mei te
recht de Dag van de Arbeid wordt genoemd. Eén daar
van is Nederland. Wij werken gewoon op een dag die
bijna overal een vrije dag is. Niet iedereen natuurlijk, want ver
schil moet er zijn. De Amsterdamse beurs is dicht, verschillen
de gemeenten herstellen zich van Koninginnedag en ook de
Universiteit van Amsterdam houdt de deuren gesloten. Arbeid
kent vele definities.
Wat vrijwel niemand meer lijkt te weten, is dat 1 mei is begon
nen als herdenkingsdag van het oproer in Chicago in 1886. Dat
had overigens op 4 mei plaats. Het oproer wordt ook wel de
Hay market-rellen genoemd. Een onbekend aantal politieagen
ten en demonstranten werd gedood. Na afloop werd dat aan
tal nog eens aangevuld door het ophangen van de vermeende
aanstichters.
De inzet was de achturige werkdag, een zaak waarvoor al jaren
werd gestreden. In 1889, tijdens de honderdjarige herdenking
van de Franse Revolutie, riep in
Parijs een groot internationaal
congres 1 mei uit tot wereldwij
de actiedag voor de achturige
werkdag.
Toch duurde het in de meeste
landen nog zo'n dertig jaar voor
dat dit ideaal werd gerealiseerd. Daar was eerst nog de dreiging
van een rode revolutie voor nodig, in Nederland onder leiding
van Pieter Jelles Troelstra, de voorman van de SDAP. Deze be
haalde in 1918 een grote verkiezingsoverwinning. Het was dan
ook de eerste verkiezing waarbij ook arme mensen (mannen
én vrouwen) mochten stemmen (daarvoor bestond het zoge
heten censuskiesrecht waarbij alleen mannen boven de 23 jaar
met een bepaald inkomen mochten stemmen).
Op 11 juli 1919 werd de Arbeidswet van Aalberse onder luid ge
zang van links (de Achturenmars) en rechts (het Wilhelmus)
aangenomen. Voortaan was de werkdag acht uur, met uitzon
dering van horeca-, winkel- en ziekenhuispersoneel. De strijd
was gestreden, de revolutie gekeerd. De rest van de eeuw werd
gebruikt voor het creëren van de vijfdaagse werkweek, wettelij
ke vakanties, ADV, ATV, leeftijdsdagen, VUT en FPU. Maar on
danks deze goede afloop van de rellen in Chicago is 1 mei bij
ons nooit een vrije dag geworden. En dat is maar goed ook,
want anders hadden we die nu, als gevolg van de modieuze
roep om langer te werken, weer moeten afschaffen.
Want de 21e eeuw heeft nieuwe bedreigingen gebracht. Er drei
gen geen revoluties meer, maar de gruwelijke vergrijzing komt
eraan. De Chinezen gaan steeds harder werken en door onze
vele vrije tijd gaan we ons uit de markt prijzen. Langer werken
per jaar en per leven schijnt de remedie te zijn.
Maar we zouden ook een voorbeeld kunnen nemen aan de En
gelse industrieel Robert Owen die al in het begin van de 19e
eeuw pleitte voor een achturige werkdag. Hij voerde als argu
ment aan dat een betere arbeidsorganisatie en de technische
vooruitgang in staat zijn voldoende rijkdom te scheppen voor
iedereen. De man had visie en fantasie en hij durfde te experi
menteren. Dat wordt node gemist in al die modieuze naprate-
rij van tegenwoordig. Welvaart wordt eerder geschapen door
creativiteit en efficiency dan door blind doorwerken tot je er
bij neervalt. Dat is iets om eens over na te denken vandaag.
Overigens is 1 mei in 2008 wel een vrije dag. Dan is het name
lijk Hemelvaartsdag.
Het aantal mensen dat belandt
in een traject van
schuldsanering stijgt al jaren.
Het ziet er niet naar uit dat er
snel een eind komt aan die
toename.
door Rik Elfrink
foto Lex van Lieshout
Bijna 15.000 Nederlan
ders kregen vorig jaar
de kans om via schuld
sanering af te rekenen
met hun hoge schuldenlast. In
1999, een jaar na de invoering
van een wettelijke regeling over
dit onderwerp, lag dat aantal
nog maar op zesduizend. Ook
het aantal faillissementen is
sinds de eeuwwisseling fors ge-
stegen. De doelstelling van de
schuldsaneringsregeling was
juist om dat te voorkomen.
Deskundigen zien vooralsnog
geen einde komen aan de stij
ging van het aantal schuldsane
ringen. Graydon, een bureau
voor kredietinformatie, rekent
dit jaar zelfs op een versnelling.
Het bureau leidt dat af uit het
aantal uitgesproken schuldsane
ringen in het eerste kwartaal
van 2007. Volgens Graydon is
sprake van een stijging van 14
procent.
De Stichting Schuldenwijzer,
die bemiddelt tussen schuld
eisers en schuldenaren, is iets
minder pessimistisch. „De situa
tie verbetert zich nog niet, maar
wij zien geen versnelling. We
denken dat er sprake is van een
naijl-effect", zegt bemiddelaar
i\W
vyxe
e^'
eM<°
0^'
«Ci°'
o9
,cv(
yje
Soms kunnen iemands
schulden zo hoog zijn dat er
beslag wordt gelegd op het
salaris. Om te voorkomen dat
de baas weet heeft van de
financiële problemen is snelle
actie van belang.
door Irene van den Berg
Petra is bang. „Straks zal je zien dat
we geen geld meer hebben om te
eten", schrijft ze. Zij en haar man
staan zoveel in het rood dat er beslag
wordt gelegd op het loon van haar echtge
noot Heel naar, maar ze hoeft niet bang te
zijn dat ze niet meer kan voorzien in haar
eerste levensbehoeften.
Bij loonbeslag wordt de werkgever verplicht
een deel van het salaris in te houden van de
werknemer die zich in de schulden heeft ge
stoken. De werkgever maakt dit bedrag recht
streeks over naar de deurwaarder. Boos wor
den op de werkgever heeft daarom geen zin.
De werkgever is wettelijk verplicht het loon
beslag uit te voeren.
Een deurwaarder kan niet zomaar overgaan
tot loonbeslag. Daarvoor is een uitspraak
van de rechter nodig. Die bepaalt ook de
hoogte van het bedrag dat wordt ingehou
den op het salaris. Natuurlijk moet er nog
een bedrag overblijven waarvan iemand al
zijn vaste lasten kan betalen, zoals huur, eten
en ziektekostenverzekering. De deurwaarder
zal een schuldenaar echt niet laten verhonge
ren.
Loonbeslag is wel een uiterste middel. Er
zijn dan geen andere uitwegen meer uit de fi
nanciële misère. „Al gebeurt loonbeslag wel
sneller dan beslaglegging op de boedel. Dat
is vaak nog ingrijpender voor mensen", zegt
Marcel Warnaar van het Nibud, het natio
naal instituut voor budgetvoorlichting. Naar
schatting zijn er per jaar ongeveer 130.000
loonbeslagleggingen in Nederland.
De hoogte van dit bedrag wordt uitgerekend
aan de hand van iemands persoonlijke situa
tie. Zo wordt gekeken naar het inkomen en
de gezinssituatie. Sowieso mag geen beslag
worden gelegd op het bedrag dat voor ieder
een als belastingvrije voet geldt. In het meest
ongunstige geval houdt een werknemer 90
procent van de bijstandsnorm over. Dat
komt voor een echtpaar neer op 1113,17 euro
per maand en voor een alleenstaande zon
der kinderen op 556,59 euro per maand.
„Maar als iemand bijvoorbeeld zeer hoge
ziektekosten heeft, wordt daar door de rech-