Buitengebied
Koester de meidoorn
jy/af
Wieren uit
onzichtbare
watertuin
HSiiHftÜÊNl
PZC Zaterdag 28 april 2007 21
foto Chiel Jacobusse
De PZC sponsort stichting Het
Zeeuwse Landschap. In Natuur-
joumaal gaat hoofd ecologie
Chiel Jacobusse wekelijks in op
wat er aan de orde is in de
Zeeuwse natuurgebieden.
door Chiel Jacobusse
Meidoorns hebben al heel wat tongen
losgemaakt. En bepaald niet alleen in
positieve zin. Toen de ruilverkaveling
van De Poel en de Zak van Zuid-Beveland
speelde moest het voortbestaan van de mei
doorns bijna heg voor heg bevochten worden.
En luttele tijd later was er het bacterievuur dat
sommigen er toe bracht om te eisen dat de mei
doorn met wortel en tak zou worden uitge
roeid.
Dat laatste zou overigens nooit lukken. De mei
doorn is bij uitstek een struik die hier van natu
re thuishoort en bij gebrek aan eigen zaailin
gen zouden de trekvogels wel voor nieuwe aan
voer en vestiging zorgen. Zij eten met graagte
de besjes van de meidoorn en die hebben na
de passage van het maagdarmkanaal van een
vogel juist optimale kiemkracht.
Maar de meidoorn is ook uitvoerig bezongen.
Zoals door Jan Campert in zijn Lof van Walche
ren: Wie oren om te horen heeft
Hij luistere naar het lied,
Dat in de meidoornhagen leeft
En hij vergeet het niet.
Zeeuwen hebben een haat-liefdeverhouding
met meidoorns. Als ze zo in de eerste decade
van mei in volle bloei staan .ondergaat ook de
lompste boer de weeïg zoete bekoring van de
koningin der hagen. En wie geniet niet van de
lakrode 'kraaiebeiers' die in het najaar de vo
gels proberen te verlokken?
Of je nu op de tunnelwegjes op Walcheren
fietst of over de dijken in de Zak van Zuid-Be
veland; meidoorns vind je overal. In de duinen
van de kop van Schouwen en op de wallen van
oude Zeeuws-Vlaamse vestingstadjes zo goed
als ergens diep in de polder op Tholen. Mei
doorns horen bij Zeeland.
Maar meidoorns zijn niet alleen stoffering voor
het landschap. Ze hebben ook grote ecologi
sche betekenis. In de broedtijd herbergen ze
veel broedende vogels; wellicht meer dan enige
andere struik. Dat komt door het enorm dichte
bladerdak dat de struik omhult, in combinatie
met een dichte wirwar van dunne, scherp ge
doomde takjes die het voor belagers vrijwel on
mogelijk maakt om zo'n verborgen nest te be
naderen. In oude stammen van meidooms
leeft de zeldzame meidoornboktor en aan de
voet van de struiken vind je het fraai getinte
meidoorndonsvoetje, een oranjebruin padden
stoeltje met helgeel getinte plaatjes.
Het zijn maar een paar voorbeelden uit een lan
ge reeks van aan meidoorns gelieerde planten
en dieren. Meidoorns zijn in het Zeeuwse land
schap letterlijk onvervangbaar. De sleedoorn
die wel als alternatief wordt opgevoerd is nau
welijks geschikt voor broedende vogels en soor
ten als de vlier of de Spaanse aak komen al hele
maal niet als vervanger in aanmerking. Mei
doorns zijn geen probleemloze struiken, maar
ze zijn het waard om gekoesterd te worden.
tekening Adri Karman
Langs de vloedlijn van strand en
dijk is altijd aangespoeld materiaal
te vinden. Veel afval van mensen,
maar ook sporen van planten en
dieren. De wieren die op het dro
ge zijn beland, lichten een tipje op
van de onzichtbare onderwater-
tuin in de zee. Van linksboven
naar rechtsboven zijn afgebeeld:
Iers mos, hoornblad, blaaswier,
zeesla, riemwier, kleine zeeëik, vilt-
wier, knotswier en tenslotte Ja
pans bessenwier.
ffljwg