Loodsen vertellen oorlogservaringen
OPEN ZONDAG
Stoomtrein Maldegem
rijdt door tot Eeklo
IE
Scholen doen mee aan Wereld Kinderfestival
Résidence met zorg Lentemarkt
PZC Zaterdag 14 april 2007 35
Eén van de 180 foto's uit boek: Loods Elias (midden) met twee Engelsen ten tijde van het vegen van mijnen op de Westerschelde, november 1944. foto collectie Cor Heijkoop, Imperial War Museum
Uit Zeeland gingen
meeste loodsvaartuigen
naar Engeland.
door Harmen van der Werf
VLISSINGEN - Het zal je maar gebeu
ren. Je bent nog geen twee jaar ge
trouwd. Hitier Duitsland vindt het
nodig Nederland binnen te vallen
en te bezetten. Voordat je het goed
en wel beseft, zit je in Engeland en
ben je voor jaren gescheiden van
je echtgenote. Het overkomt de
Vlissingse loodskwekeling Gerard
de Hondt. Zijn verhaal staat in het
gistermiddag in Vlissingen gepre
senteerde boek De Nederlandse
loods in de Tweede Wereldoorlog, ge
schreven door de Vlissingse
oud-loods en historicus Doeke
Roos. Het relaas van De Hondt is
één van de vele persoonlijke getui
genissen in de kloeke, 384 pagina's
tellende publicatie. Al die privé-ge-
schiedenissen maken het boek.
'Opdat wij niet vergeten', klinkt
het vaak plechtig, als het om de
Tweede Wereldoorlog gaat. De gro
te geschiedenis van de oorlog is in
middels wel verteld. Om de lezers
van nu nog voor i94o-'45 te inte
resseren, moet je wel een andere
invalshoek kiezen. Doeke Roos
heeft dat gedaan, met hulp van on
der anderen zijn Vlissingse collega
Rinus van Es. Van Es nam het ini
tiatief voor het boek. Hij schreef
eerder met anderen een standaard
werk over een eeuw Nederlands
Loodswezen in de Scheldemon-
den, in 1984. Dat is al lang uitver
kocht en inmiddels een collectors
item. „Ik wilde dat de oorlogserva
ringen van loodsen en loodswezen-
'Zij hebben geholpen Europa
te bevrijden met de
konvooivaart op Antwerpen'
personeel nog werden beschre
ven", aldus Van Es, „omdat hun
rol door historici over het alge
meen zwaar is onderbelicht."
Dit gemis is ruimschoots goedge
maakt met De Nederlandse loods in
de Tweede Wereldoorlog. Roos ver
telt niet alleen het oorlogsverhaal
van het loodswezen in Vlissingen,
maar ook dat van Delfzijl, IJmui-
den en Rotterdam. Hij beschrijft
verschrikkingen. Mijnen zorgen in
het najaar van 1939 al voor groot
gevaar op zee. 'Leuke' dingen ge
beuren even goed. Prins Bernhard
doet Delfzijl aan, in april 1940. De
Duitse loodsboten die daar liggen,
zijn voor hem met vlaggetjes ver
sierd. Dat is pas lef hebben.
De meidagen van 1940 verlopen
ook bij het loodswezen chaotisch.
Roos velt daar een hard oordeel
over. De leiding, nog in marine
handen, is zoek. Wat er met de
loodsvaartuigen moet gebeuren, is
bijvoorbeeld duister. Uit Zeeland
maken de meeste de oversteek
naar Engeland, met onder anderen
De Hondt. Hij keert vierenhalf
jaar later, november 1944, terug in
het bevrijde Middelburg. Totaal on
verwacht voor zijn vrouw, die gis
teren, inmiddels 91 jaar, bij de pre
sentatie van het boek was. Haar
man moet in 1944 al weer snel aan
de slag. Alle loodsen zijn nodig
voor de konvooivaart op Antwer
pen. Roos en Van Es: „Zij hebben
geholpen Europa te bevrijden."
De Nederlandse loods in de Tweede
Wereldoorlog, uitgeverij ADZ, ISBN
978-90-72838-40-9, €29,95.
door Eugène Verstraeten
MALDEGEM - Vanuit het station
van Maldegem in Oost-Vlaande-
ren kunnen belangstellenden zater
dag 5 en zondag 6 mei een reis ma
ken met de stoomtrein.
Het Stoomcentrum Maldegem
houdt dan haar jaarlijks stoomfesti-
val.
Sinds 1989 zijn vrijwilligers in de
weer om het verlaten station terug
te brengen naar de tijd van toen.
Oude locomotieven en wagons
werden aangekocht en rijden op
een eigen stuk spoorlijn. Voor de
jongeren rijdt er ook een smal-
spoorstoomtreintje met open wa
gonnetjes.
Sinds 2005 zijn de omgeving van
het station en alle gebouwen volle
dig gerenoveerd. De sporen zijn
opnieuw aangelegd, de werkloods
is heringericht en een nieuw per
ron maakt het in- en uitstappen
aangenamer.
Hoofdattractie dit jaar is de hero
pening van de volledige lijn tot sta
tion Eeklo. Na zes jaar hard wer
ken en intensieve reparaties kan
weer de volle tien kilometer wor
den gereden. Er rijden mogelijk
vier locomotieven, die ook over de
historische ophaalbrug in Balger-
hoeke gaan.
Er wordt een beperkte spoorweg-
beurs gehouden met boeken
stands, modelspoorbanen en
mini-stoomtreintjes.
door Frank van Cooten
TERNEUZEN - Ruim 4500 kinderen
uit de bovenbouw van alle basis
scholen in Zeeuws-Vlaanderen
doen volgende maand mee aan
het Wereld Kinderfestival. De
maand mei staat in het teken van
de vrijheid.
Vragen over parkeren
in Aardenburg
AARDENBURG - Het Sluise raadslid
W. Gijsel (Gemeentebelangen) wil
weten hoe het zit met de aanleg
van parkeerplaatsen op het terrein
van de voormalige gasfabriek in
Aardenburg. Die zijn er nog steeds
niet. „Het gaat om een verworven
recht van omwonenden", stelt Gij
sel.
De leerlingen maken op school
kennis met diverse culturen. Daar
na bezoeken zij eind mei het Schel-
detheater in Terneuzen voor een
feestelijke afsluiting. Die bestaat
uit een 'sterrenshow' en een optre
den van een jeugdgroep uit Ethio
pië, een circus met jong acroba
tisch talent. Het kinderfestival is
een activiteit van het projectbu
reau Cultuurmenu's Zeeuws-
Vlaanderen, in samenwerking met
een aantal partners waaronder de
provincie Zeeland, de drie
Zeeuws-Vlaamse gemeenten en
het Scheldetheater.
it J www.lahdgoedrij ckhoftnlj
morgen van 13.00 -16.00 uur in Geersdijk op Noord-Beveland
