Wat is nog een menselijke maat
1 4 Zaterdag 7 april 2007 PZC
Met zijn 101 meter was de in 1960 gebouwde Euromast in Rotterdam het eerste
echt hoge gebouw in Nederland. Het hoogste punt was volgens architect H.A.
Maaskant een belangrijke grens: tot daar zou de bezoeker nog een herkenbaar
contact met de grond hebben.
Maar deze opvatting werd geen wetmatigheid. In 1970 werd de mast met
85 meter verhoogd en de bewoner van de bovenste verdieping van
Westpoint in Tilburg, de hoogste woontoren van ons land, kijkt vanaf
bijna 140 meter hoogte op de aarde neer. De hoogte waarbij een mens
zich nog prettig voelt is persoonlijk. Zelfs iemand met hoogtevrees
kan wennen aan wonen in een flat. „De term 'menselijke maat'
vind ik prietpraat van architecten, want elk gebouw waar je het
plafond niet kan stoffen heeft eigenlijk geen menselijke maat",
vindt vastgoeddeskundige Wabe van Enk. „Mensen willen ook
verrast worden en daarbij past een extreme maatvoering.'
Volgens Henk Schmidt, hoogleraar psychologie aan de
Erasmus Universiteit in Rotterdam hebben mensen die op
grote hoogte wonen amper angstgevoelens.
Zelfmoordneigingen schijnen wel vaker voor te komen,
maar daarbij is de vraag wat oorzaak en gevolg is.
Gedegen wetenschappelijk onderzoek naar
geluksbeleving en woongenot onder bewoners
van wolkenkrabbers is voor zover bekend niet
voorhanden.
In de jaren zestig komt wel het woord
flatneurose in zwang. Het omvatte een aantal
onduidelijke klachten die bewoners van flats
op den duur zouden gaan krijgen. De
hoogbouw in die tijd bestond uit rijenlange
geprefabriceerde woonblokken die uit de
grond gestampt waren om de
woningnood te bestrijden. De wijken
zouden nu achterstandswijken
genoemd worden. Problemen van de
bewoners hadden meer te maken
met de sociale opbouw van de wijk
dan met het wonen in een flat.
Rotterdam is de eerste paal geslagen
voor wat het hoogste gebouw van
Nederland moet worden. Steden
buiten de Randstad doen hun best
de Maasstad naar de kroon te
steken. Een beetje provinciestad
heeft een 'wolkenkrabber' of wil
er graag eentje hebben. Niet
de grondprijs maar de behoefte
aan prestige bepaalt hoeveel
hoogbouw ons land krijgt.
door Niek Opten
foto Jeroen van Eijndhoven/PVE
graphic Chantal van Wessel
De Westpoint
in Tilburg.
