Gezondheid
Mooi voor een prikkie?
In de put of in de
'li
Een gezonde lijn
1 8 j Woensdag 4 april 2007 PZC
door Marieke van Schie
Met een eetdagboek
helpt de huisarts de
patiënt om af te vallen
k kom eens praten over mijn gezondheid", zegt meneer
Van Loo. „De kranten staan er vol van, we worden alle-
maal te dik. Zelf doe ik mijn leven lang al aan de lijn.
Soms lukt het, maar zodra ik stress heb, komen de kilo's er
weer aan. Ik weet wat gezond is en wat niet. Daar ligt het niet
aan. Maar het lukt me niet de dagelijkse discipline op te breng
en. En daarom ben ik hier."
Een duidelijk verhaal met een concrete vraag. Daar kan ik wat
mee. Van Loo is 62 jaar en heeft een goede maatschappelijke
positie, met voor het werk regelmatig een etentje buiten de
deur. Daar past geen van huis meegenomen boterhammetje
in. Hij is groot en redelijk geproportioneerd. Maar als ik lengte
en gewicht tegen elkaar afzet, blijkt hij een Body Mass Index
te hebben van 32,5. En dat is te zwaar! Een gezond lengte-ge-
wichtquotiënt ligt tussen de twintig en 25. Ik zeg dat hij tot de
groep zwaargewichten behoort en vraag of hij advies van een
diëtiste wil.
Hij schiet in de lach. „Ik kan zelf
dieetadviezen geven, daar zie ik
na al mijn ervaringen met afval
len geen heil in. Heeft u nog een
alternatief?" Dat heb ik. Ik stel
hem voor een eetdagboek op de
computer bij te houden. Eerlijk
opschrijven wat hij eet, alle tussendoortjes incluis. Als hij dat
een week volhoudt, kan hij me het dagboek toesturen via
e-mail en dan een afspraak maken op het spreekuur. Dat blijkt
een schot in de roos.
Een week later zie ik via de mail zijn dagboekje binnenkomen
en lees het door. Hij heeft trouw opgeschreven wat hij eet en
drinkt, inclusief de glaasjes wijn en de koekjes bij de koffie.
Aan zijn eetlijst valt eer te behalen. De tussendoortjes vallen
het meest op. Gelukkig ontbijt hij wel. Dat is een plus. En hij
sport een keer in de week. Dat zou naar twee keer kunnen,
maar dit is gezien zijn werkbelasting nog niet haalbaar. We zul
len het in de dagelijkse leefregels moeten zoeken. „Ik kleur
rood wat niet valt onder gezon
de voeding. En stuur het u te
rug. Maak dan over drie weken
weer een afspraak, en houd dan
weer een week bij wat u eet.
Mijn voorstel is dat u dan zelf
aankleurt wat in uw ogen fout is
gegaan in het eetpatroon. Zou
dat lukken?" Hij ziet er wel wat
in en belooft het bij te houden.
Vanaf nu gaan we wegen en me
ten. Ik neem ook een laborato
riumtest af om zijn cholesterol
te meten, en het triglyceride.
Zijn bloeddruk is ook te hoog,
maar niet schrikbarend. „Ik stel
voor dat we in de komende drie
maanden gaan kijken welke
winst u kan behalen door be
wuster te kiezen wat u eet en
hoe u leeft. Dan stel ik daarna
medicatie vast. Bent u ak
koord?" Dat is hij en tot mijn ge
noegen blijkt hij zeer gemoti
veerd. Binnen drie maanden is
er acht kilo af Wat hij niet wil
missen zijn de twee glazen rode wijn per dag. Maar wel ziet
hij af van alle knabbeltjes en de sausjes bij het eten, hij meet
de hoeveelheid vis en vlees zorgvuldig af en eet drie keer per
week vegetarisch. Geen toetjes en niets bij de koffie en thee.
Roken doet hij al lang niet meer.
Het eten buitenshuis blijkt hij goed op te vangen door met de
kok van het restaurant een afspraak te maken over caloriearme
maaltijden. Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk. Ik stel ook
anderen voor op dezelfde manier te gaan vermageren. Zo ont
vang ik regelmatig eetdagboeken van mijn patiënten, die in
het algemeen strenger zijn voor zichzelf dan ik voor hen. En af
vallen lukt telkens weer!
Wat is het geheim? Als ik er naar vraag hoor ik dat ze het pret
tig vinden dat er tijd gemaakt wordt voor het bespreken van
hun probleem. Tegelijkertijd vertellen ze over de dagelijkse
stress van hun bestaan, en hoe ze daarmee omgaan. Ik trek er
een dubbel consult voor uit. Troost als het tegenvalt, en prijs
ze de hemel in als ze hun streefgewicht halen. Zodra de eerste
kilo's eraf zijn, adviseer ik ze een feestdag in de week, zodat ze
op die dag met familie of vrienden lekker kunnen eten. Zo
houdt iedereen het vol. De diëtiste werkt vast in mijn praktijk,
met haar deel ik de moeilijke vragen, en wie gemotiveerd is,
verwijs ik door. Het is de uitdaging waard.
Plastische chirurgie raakt
steeds meer geaccepteerd.
Maar niet iedereen heeft
een even volle portemonnee
als Cher of Michael Jackson.
Daarom zoeken sommigen
hun toevlucht tot
goedkopere - soms minder
veilige - klinieken.
door Irene van den Berg
illustratie Bliq
Waarom zou je vier
duizend euro beta
len voor mooiere
borsten, als je ook
voor tweeduizend euro een borst
vergroting kunt ondergaan? Wie
even op internet surft, kan de prij
zen van cosmetische ingrepen een
voudig vergelijken. Voor ieder bud
get lijkt er een kliniek. En voor de
kleine portemonnee lonkt het bui
tenland.
„Goedkoop bestaat niet. Er wordt
altijd ergens op bezuinigd", zegt Jo
ke Schaftenaar van STIP-advise-
ring plastische chirurgie uit Leu-
venheim. De stichting geeft advie
zen aan mensen die plastische chi
rurgie (willen) ondergaan. „Het
STIP overlegt op dit moment met
de politiek of er mogelijkheden
zijn om paal en perk te stellen aan
advertenties met extreem lage prij
zen", vertelt Schaftenaar.
In deze advertenties gaat het vaak
om een specifieke vorm van plasti
sche chirurgie: cosmetische of es
thetische chirurgie. Hieronder val
len ingrepen die het lichaam
mooier maken, maar waarvoor me
disch gezien geen noodzaak is.
Mensen kiezen hier vaak voor we
gens onvrede met hun uiterlijk.
Voorbeelden van cosmetische in
grepen zijn: borstvergroting of
-verkleining, liposuctie, oog- en
oorcorrecties en facelift.
Deze ingrepen worden meestal
niet door de verzekering vergoed.
Verzekeraars keren in hun basis
pakket vaak alleen uit bij 'medi
sche noodzaak', zoals bij vermin
kingen, aangeboren afwijkingen of
aandoeningen waardoor iemand
wordt beperkt in lichamelijke func
tioneren. Psychische klachten zijn
helaas meestal geen reden voor
Word je gelukkiger van
plastische chirurgie? En hoe
lang duurt dat? Berend van
der Lei gaat dat als eerste
hoogleraar Esthetische
Chirurgie in Nederland
onderzoeken.
door Patricia van der Zalm
foto CPD
Het geluksgevoel na een
borstvergroting houdt ta
melijk lang aan, weet
plastisch chirurg Berend
van der Lei uit ervaring. „Maar pro
thesen gaan op zeker moment ka-
vergoeding. Een paar jaar geleden
zijn de correctie van flaporen en
de bovenooglidcorrectie uit het ba
sispakket gehaald.
Volgens Schaftenaar worden er
door privé-klinieken verschillende
trucs toepast om de kosten laag te
houden. „Botox, de injectie tegen
rimpels, wordt bijvoorbeeld ge
mengd met zout water. De klant
betaalt dus voor water", zegt Schaf
tenaar. Maar ook zonder kwade bij
bedoelingen is goedkoop niet al
tijd de verstandigste keuze. „Bij
kleine klinieken met één arts is er
vaak geen anesthesist aanwezig. Ze
ker als er complicaties optreden,
kan dat heel vervelend zijn."
Vraag ook eens naar de opleiding
van de arts. Plastische chirurgie is
een afsplitsing van de algemene
chirurgie. Na een vooropleiding in
de algemene chirurgie van twee
jaar komt een vervolgopleiding in
de plastische chirurgie voor de
duur van vier jaar. Een arts mag
zich alleen plastisch chirurg noe
men als hij deze opleiding heeft ge
volgd. In privéklinieken werken
soms behandelaars die alleen basis
arts zijn. Noemt iemand zich 'es
thetisch chirurg', 'chirurg', of ge
woon 'arts', wees dan op je hoede.
Zeker als iets misgaat, heb je liever
een goed opgeleide plastische chi
rurg tegenover je.
De gang naar het buitenland raadt
Schaftenaar in de meeste gevallen
af „Ik krijg zeer regelmatig hele
trieste verhalen van mensen daar
over te horen: van borstprotheses
die over de datum waren tot
lipo-sculptuur met verouderde ap
paratuur waardoor mensen grote
littekens krijgen."
Lolo Ferrari
Dat betekent niet dat alle ervarin
gen in het buitenland negatief
zijn. Ineke van Veen uit Zeist on
derging in januari in België een bo
ven- en onderooglidcorrectie. „Ik
heb dit in Hasselt laten doen om
dat het daar goedkoper was. Ik
moest totaal 1250 euro betalen. Ik
had op internet uitgezocht dat een
dergelijke ingreep in Nederland
tussen de 2500 en 3000 euro kost."
Maar de lage prijs gaf niet alleen
de doorslag. „Ik ben op internet
naar een forum gegaan over plasti
sche chirurgie en zag daar goede
ervaringen staan met deze arts.
Ook de informatie op zijn website
kwam betrouwbaar over. Als ik ne
gatieve berichten over zijn werk
had gelezen, had ik het niet ge
daan", zegt ze. Ze is erg tevreden
over het resultaat. „Ik zie er nu
stukken beter uit."
Nazorg kan soms een pro
bleem zijn in het bui
tenland. „Bij ons kun je
dag en nacht bij de
spoedeisende hulp terecht. Als je
de ingreep in het buitenland hebt
laten doen, is het vaak veel lastiger
om even langs te gaan", zegt Kelly
Bante van het cosmetisch centrum
van de HaaglandenKliniek in Den
Haag. Ineke van Veen moest vijf
keer heen en weer rijden naar Bel
gië. „Éénmaal consult, éénmaal in
greep, éénmaal hechtingen verwij
deren en tweemaal controle."
Schaftenaar van STIP zou graag
zien dat de ziekenhuizen zich con
currerend opstellen ten opzichte
van de privéklinieken. „Wanneer
zij wat lagere prijzen zouden reke
nen, wordt goede en veilige cosme
tische chirurgie ook voor mensen
met wat minder geld bereikbaar.
Misschien worden de wachtlijsten
daar dan wat langer, maar dat moe
ten mensen er voor over hebben."
„Bij de ene ingreep rekenen wij ho
gere marges dan bij de andere", rea
geert Bante. Volgens haar is plasti
sche chirurgie de laatste jaren al
goedkoper geworden. „Maar met
hoeveel procent is moeilijk te zeg
gen." De HaaglandenKliniek is ver
bonden met het Medisch Cen
trum Haaglanden. „Wij hebben
een zeer goede prijs-kwaliteitver-
houding en zitten echt in het mid
densegment van de markt. Bij ons
is er een anesthesist aanwezig en
een plastisch chirurg. Bovendien
kan men overdag te allen tijde bij
ons terecht. En buiten kantoor
uren in het ziekenhuis. Dat kost
nu eenmaal geld."
pot en moeten worden vervangen.
Een enkeling houdt het na haar
vijftigste voor gezien, laat de pro
thesen verwijderen en hoeft geen
nieuwe meer. De week na de in
greep zijn mensen vaak opgelucht
en heel blij. Op zeker moment
wordt het normaal en gewoon
prettig."
Van der Lei (48) gaat als eerste
hoogleraar Esthetische Chirurgie
aan de Rijksuniversiteit en het
UMC Groningen onderzoeken of
je van plastische chirurgie gelukki
ger wordt en hoe lang dat duurt.
Hij gaat dat samen met de vak
groep Psychologie doen met be
hulp van vragenlijsten; voor, vlak
na de behandeling en een jaar la
ter. Mensen worden ondervraagd
over de kwaliteit van hun leven en
over hun lichaamsbeleving.
„Direct na de ingreep is een pa
tiënt meestal superblij. Maar geluk
meten is lastig. Je weet niet wat er
allemaal een rol speelt bij de wens
om het uiterlijk te veranderen.
Voelt iemand zich door de onvol
komenheid ongelukkig? Of denkt
hij dat hij door een ingreep meer
succes, een baan of een partner
vindt?"
Een esthetische ingreep kan im
mers ook een onverwacht effect
hebben. Soms worden allerlei frus
traties aan een bepaald lichaams
deel toegeschreven. Is die kin of
neus verfraaid, dan betekent dit