Beschermt vitamine D tegen kanker?
PZC Maandag 2 april 2007 45
Genoeg vitamine D en dagelijks een kwartiertje in de zon toeven: meer is niet
nodig om een drastische afname van borst- en darmkanker te bereiken.
Dat beweren althans Amerikaanse onderzoekers. Hebben ze gelijk?
door Will Gerritsen foto's ANP
Dagelijks 625 gram ge
rookte makreelfilet.
Of een supplement
met 50 microgram vi
tamine D. En verder
je tien tot vijftien minuten in een
middagzonnetje koesteren. Zo zou
je voldoende vitamine D kunnen
opslaan om een hoge barrière op
te werpen tegen twee veel voorko
mende kankersoorten.
Althans, dat betogen Amerikaanse
onderzoekers. Ze hebben de kan
kerkans berekend van mensen die
weinig en die veel vitamine D bin
nenkrijgen. Conclusie: het aantal
gevallen van borstkanker bij men
sen met een hoog vitamine D-peil
vermindert met de helft.
Nog mooier: het aantal gevallen
van darmkanker neemt met twee
derde af! Dat zijn opzienbarende
cijfers. Zeker als je weet dat in Ne
derland circa één op de tien vrou
wen borstkanker krijgt en een op
de negentien mensen darmkanker.
Onderzoeker en medeauteur Ced-
ric Garland van het Naval Health
Research Center in San Diego is
laaiend enthousiast over de bevin
dingen, zo blijkt uit zijn toelich
ting aan deze krant. „Een dergelij
ke vermindering van kankerrisi
co's is zo groot dat die qua impact
-na het stoppen met roken- op de
tweede plaats staat." En, meent
Garland: „Vitamine D kan een vol
gende enorme stap in de kanker
preventie zijn."
De onderzoekers, van wie de mees
ten werkzaam zijn aan het Moores
Cancer Center (Universiteit van
Californië, San Diego), stelden in
hun studie het gehalte aan vitami
ne D in het bloed vast bij 1760
vrouwen. Ze ontdekten dat de
vrouwen met het laagste vitamine-
peil de grootste kans op borstkan
ker hebben. Daarentegen bleken
de vrouwen met veel vitamine D
uitgesproken zelden borstkanker
te krijgen. Een halvering van het
kankerrisico werd geconstateerd
bij inname van 50 microgram vita
mine D (ofwel 2000 IEInternatio
nale Eenheden). Daarnaast is het
nodig een kwartiertje de middag
zon op te zoeken. Garland: „In Ne
derland zal een hogere dosering
nodig zijn om in de winter vol
doende vitamine D binnen te krij
gen."
Het onderzoek is onlangs in het
Journal of Steroid Biochemistry and
Molecular Biology verschenen.
Soortgelijke resultaten vonden de
onderzoekers bij darmkanker. Bij
de toegestane veilige dosering van
50 microgram vitamine D per dag
bleek het aantal gevallen van darm
kanker met tweederde af te ne
men, althans in een vergelijking
met mensen met een zeer laag vita
mine D-peil. Bij een wat lagere vi
taminedosering nam het aantal
darmkankergevallen met de helft
af Deze studie werd gepubliceerd
in de American Journal of Preventi
ve Medicine.
Bijzonder hoogleraar Gert-
jan Schaafsma aan de Wa-
geningen Universiteit
noemt de resultaten van
de twee studies 'veelbelovend', al
voegt hij er meteen aan toe dat hij
de studies nog niet helemaal heeft
gelezen. Hij vindt verder dat we
voorzichtig moeten zijn bij deze
uitkomsten: de Amerikaanse we
tenschappers hebben weliswaar
een verband tussen vitamine D en
kankerpreventie vastgesteld, maar
dit is nog geen keihard bewijs. Dat
kun je alleen maar vinden door
langdurig verschillende groepen
mensen vitaminesupplementen of
wel nepvitamines te geven en de
effecten daarvan af te wachten.
De Amerikaanse onderzoeker Gar
land kent de kritiek. „Dit soort stu
dies is echter extreem duur en
vreet tijd. De meeste duren wel
twintig jaar voordat je een effect
vindt. Daarom wordt deze re
search niet gedaan. Een bepaald
onderzoek, de US Women's
Health Initiative, heeft na zeven
jaar geen positief effect gevonden
bij een dosis van tien microgram
vitamine D. Dat is veel minder
dan de dosering waarbij je kanker
preventie mag verwachten. Toch
werd een 40 procent lager risico
op darmkanker gevonden in een
vergelijking tussen vrouwen met
een hoog en een laag gebruik van
vitamine D."
Hoogleraar epidemiologie Piet van
den Brandt (Universiteit Maas
tricht) is echter sceptisch, al erkent
hij dat het lastig is om te reageren,
„want ik heb de stukken nog niet
kunnen lezen. De Amerikaanse
wetenschappers scheppen te hoge
verwachtingen." Hij vindt ook de
vergelijking tussen méér vitamine
D en stoppen met roken om kan
ker te voorkomen mank gaan.
„Een dergelijke mate van bescher
ming is bij vitamine D absoluut
niet te verwachten." Van den
Brandt waarschuwt ervoor om zo
maar overal vitaminepreparaten
voor in te nemen. Beter is het vol
gens hem om gezond te eten met
veel vis, en te zorgen voor voldoen
de lichaamsbeweging, het liefst in
de buitenlucht. „In de buitenlucht
wordt door zonlicht vitamine D
gevormd in de huid. Bovendien
kan voldoende lichamelijke activi
teit het risico op zowel darmkan
ker als borstkanker verlagen."
Wat doet vitamine D?
Volgens onderzoeker Cedric
Garland kan vitamine D op
minstens vier verschillende
manieren kanker voorkomen.
Vitamine D stimuleert de
aanmaak van het eiwit
e-cadherine dat op cellulair
niveau ongeremde groei van
'buurcellen' voorkomt. Een
hoog gehalte aan vitamine D
houdt een normale, gezonde
celdeling in stand. Vitamine
D remt de vorming van
bloedvaten in een tumor af
en het vermindert de
eigenschap van kankercellen
tot uitzaaiing.
De belangrijkste bron van
vitamine D is zonlicht.
Verder bevat vette vis zoals
paling, zalm en makreel deze
vitamine. Fabrikanten voegen
aan margarine en halvarine
vitamine D toe. Overigens
benadrukken medici niet in
de zon te bakken, omdat
anders huidkanker dreigt.
ALLEMENSEN
Paris Hilton moet
mogelijk de cel in
Paris Hilton moet mogelijk ne
gentig dagen de cel in. Het feest
beest was eind februari aange
houden omdat ze te snel en zon
der licht reed in haar blauwe
Bentley, terwijl haar rijbewijs
was ingetrokken. De auto is in
beslag genomen. De 26-jarige
Hilton was al vaker aangehou
den in de auto. Ze werd eerder
veroordeeld voor roekeloos rijge
drag en rijden onder invloed
van alcohol.
'Moeder' claimt
Michaels kinderen
Een Britse vrouw die zegt de
moeder te zijn van Michael Jacks-
ons kinderen heeft bij een rech
ter in Los Angeles een bezoekre
geling geëist. Nona Paris Lola
Jackson zegt de biologische moe
der te zijn van Prince Michael
(10). Paris (9) en Prince Michael
II (5). Volgens Nona zouden zie
kenhuisdocumenten bewijzen
dat zij en niet Michael's
ex-vrouw Deborah Rowe de ech
ter moeder is. Nona beweert-dat
Michael en Deborah hun huwe
lijk nooit hebben 'geconsu
meerd' en dat Deborah dus niet
de moeder is. Nona eist ook nog
dat zij Michaels landgoed 'Never-
land Ranch' krijgt. Het is overi
gens niet de eerste keer dat ze
naar de rechtbank stapt. Rech
ters wezen twee eerdere verzoe
ken om een bezoekregeling af
Een woordvoerder van noemde
de actie van Nona 'bespottelijk'.
Spanjaard uitgeroepen
tot Mr World 2007
De donkerharige Spanjaard Juan
Garcia Postigo (25) is zaterdag in
China uitgeroepen tot Mr World
2007. De mooiste man van Brazi
lië werd tweede, de Chinese in
zending eindigde op de derde
plaats. De Nederlander Quintin
Colicchia eindigde als dertiende.
De wedstrijd duurde 21 dagen.
De deelnemers moesten onder
meer over een catwalk lopen,
bergen beklimmen, op fietsen
sprinten en laten zien dat zij
kunnen koken. Ook werden stijl,
sterkte, doorzettingsvermogen,
besluitvaardigheid en alertheid
gemeten.
Légion d'Honneur
Nadine Gordimer
De Zuidafrikaanse schrijfster Na
dine Gordimer is zaterdag be
noemd tot officier in de Légion
d'Honneur, het Franse Erele-
gioen.
„Wij willen hulde brengen aan
een symbolische figuur van de
strijd tegen de apartheid", zei de
Franse ambassadeur in
Zuid-Afrika, Denis Pietton, tij
dens een ceremonie in de Franse
ambassade in Pretoria.
Scotty in april op
laatste ruimtereis
De gewezen Star Trek-acteur Ja
mes Doohan gaat op 28 april op
zijn laatste ruimtereis. Dan
wordt een gedeelte van de as
van 'Scotty' met een raket de
ruimte in geschoten. De van oor
sprong Canadese Doohan ('Be
am me up, Scotty!') die in juli
2005 op 85-jarige leeftijd over
leed, heeft lang op zijn laatste
ruimtereis moeten wachten. De
lancering van een raket met aan
boord as van Scotty stond al ge
pland voor eind 2005, maar liep
vertraging op door technische
problemen.